DeepSeek là gì? Đối thủ của ChatGPT đến từ Trung Quốc đang gây bão trên toàn cầu

Updated: 30/01/2025 at 14:16

DeepSeek, một startup Trung Quốc, đã gây ấn tượng với ngành công nghệ nhờ mô hình ngôn ngữ lớn mạnh mẽ, được xây dựng trên nền tảng mã nguồn mở.

DeepSeek cũng làm chấn động ngành công nghiệp AI khi chứng minh rằng có thể phát triển một AI mạnh mẽ chỉ với chi phí 6 triệu USD cho phần cứng, trong khi các công ty Mỹ như OpenAI, Google và Microsoft đã đầu tư hàng tỷ USD.

DeepSeek là gì?

DeepSeek là dự án của nhà đầu tư kiêm doanh nhân Lương Văn Phong (Liang Wenfeng), sinh năm 1985, ông từng theo học ngành kỹ thuật thông tin điện tử và truyền thông tại Đại học Chiết Giang. Liang bắt đầu sự nghiệp AI bằng cách ứng dụng công nghệ này vào giao dịch định lượng, đồng sáng lập quỹ phòng hộ High-Flyer Quantitative Investment Management có trụ sở tại Hàng Châu vào năm 2015. Đến năm 2023, Liang thành lập DeepSeek với mục tiêu thúc đẩy trí tuệ nhân tạo tổng quát (AGI).

DeepSeek ra mắt mô hình ngôn ngữ lớn đầu tiên, DeepSeek-Coder, vào ngày 29 tháng 11 năm 2023.

Tuy nhiên, phải đến ngày 20 tháng 1 năm 2025, khi DeepSeek-R1 được công bố, công ty này mới thực sự làm khuynh đảo ngành AI.

Với đội ngũ chỉ chưa tới 200 người và ngân sách vỏn vẹn 6 triệu USD, DeepSeek đã phát hành một mô hình mã nguồn mở miễn phí, đạt chất lượng ngang ngửa GPT-o1 của OpenAI – một dự án tiêu tốn tới 600 triệu USD và mất khoảng hai năm với 3.500 nhân sự để phát triển.

Không giống các tập đoàn công nghệ phương Tây với đội ngũ nhân sự khổng lồ, DeepSeek tối ưu hóa việc tuyển dụng bằng cách tập trung vào sinh viên mới tốt nghiệp: “Kinh nghiệm làm việc từ 3 đến 5 năm là tối đa, và những người có hơn 8 năm kinh nghiệm gần như bị loại,” một chuyên gia tuyển dụng tiết lộ với 36kr, trang tin công nghệ hàng đầu Trung Quốc.

Ngoài ra, trong khi OpenAI và các mô hình AI hàng đầu khác chủ yếu được cung cấp dưới dạng sản phẩm đăng ký trả phí, mã nguồn của DeepSeek hoàn toàn mở, có thể được kiểm tra công khai và tải xuống để chạy cục bộ trên máy tính thông qua nền tảng Hugging Face hoặc sử dụng miễn phí qua ứng dụng di động.

Công nghệ nền tảng của DeepSeek được xem là một bước đột phá lớn trong lĩnh vực AI. Việc ra mắt mô hình này đã gây chấn động giới công nghệ Mỹ, khiến tổng vốn hóa thị trường của các công ty lớn bốc hơi 1.000 tỷ USD chỉ trong một ngày.

Điều gì khiến DeepSeek đặc biệt?

Thành công của DeepSeek đến từ cách tiếp cận độc đáo trong thiết kế và huấn luyện mô hình. Giống như một siêu máy tính song song khổng lồ chia nhỏ nhiệm vụ để xử lý đồng thời, hệ thống Mixture-of-Experts (MoE) của DeepSeek chỉ kích hoạt khoảng 37 tỷ trong tổng số 671 tỷ tham số cho mỗi tác vụ. Cách tiếp cận này giúp tối ưu hiệu suất đáng kể, giảm chi phí tính toán trong khi vẫn duy trì hiệu suất hàng đầu trên nhiều ứng dụng.

DeepSeek còn cải tiến quá trình huấn luyện thông qua Group Relative Policy Optimization, một kỹ thuật học tăng cường giúp nâng cao khả năng ra quyết định bằng cách so sánh lựa chọn của mô hình với các tác nhân học tập tương tự. Điều này giúp AI tinh chỉnh lập luận hiệu quả hơn, từ đó tạo ra dữ liệu huấn luyện chất lượng cao hơn.

Bên cạnh đó, DeepSeek cam kết tính minh bạch và khả năng tiếp cận mã nguồn mở khi phát hành mô hình của mình theo giấy phép MIT. Điều này cho phép người dùng tải xuống, triển khai và tùy chỉnh mô hình AI, tạo nên sự khác biệt so với các đối thủ duy trì hệ thống độc quyền. Mô hình mã nguồn mở cũng giúp các nhà phát triển cải thiện và chia sẻ công nghệ, tạo ra một chu kỳ tiến hóa và nâng cấp liên tục.

DeepSeek được hỗ trợ bởi lượng lớn chip Nvidia A100 kết hợp với phần cứng giá rẻ hơn. Một số ước tính cho rằng DeepSeek có quyền truy cập vào khoảng 50.000 GPU Nvidia, so với con số 500.000 GPU mà OpenAI đã sử dụng để huấn luyện ChatGPT.

Phản ứng đối với DeepSeek

Nhiều chuyên gia công nghệ AI ca ngợi DeepSeek là một mô hình mạnh mẽ, hiệu quả và chi phí thấp, trong khi một số ý kiến chỉ trích bày tỏ lo ngại về quyền riêng tư và bảo mật dữ liệu.

“Chúng ta đang sống trong một thời điểm mà một công ty ngoài Mỹ lại giữ vững sứ mệnh ban đầu của OpenAI—một nghiên cứu mở, tiên phong và trao quyền cho tất cả mọi người. Điều này thật khó tin,” Jim Fan, Giám đốc Nghiên cứu cấp cao của Nvidia, viết trên X. “Kết cục thú vị nhất cũng là kết cục dễ xảy ra nhất.”

Ngay cả CEO của OpenAI, Sam Altman, cũng thừa nhận DeepSeek là một đối thủ đáng gờm:

“Chúng tôi chắc chắn sẽ tạo ra những mô hình tốt hơn, nhưng thật sự là rất thú vị khi có một đối thủ mới!” Altman chia sẻ trên X.

Tuy nhiên, chỉ vài ngày sau đó, OpenAI tuyên bố đã tìm thấy bằng chứng cho thấy DeepSeek sử dụng các mô hình độc quyền của OpenAI để huấn luyện mô hình AI của riêng mình bằng hành động gọi là chưng cất.

Ngoài ra, DeepSeek còn vấp phải chỉ trích về điều khoản dịch vụ, thực tiễn an ninh mạng và mối quan hệ tiềm tàng với chính phủ Trung Quốc. Một số chuyên gia cũng lo ngại về lượng dữ liệu người dùng mà DeepSeek thu thập, bao gồm model thiết bị, hệ điều hành, mẫu gõ phím và địa chỉ IP—tất cả đều được lưu trữ trên các máy chủ đặt tại Trung Quốc theo chính sách quyền riêng tư của công ty.

“Vấn đề quyền riêng tư vẫn luôn tồn tại khi nói đến Trung Quốc. Luôn có sự thu thập dữ liệu từ người dùng, vì vậy hãy cẩn trọng,” Kevin Surace, CEO của Appvance nói. “Điều này sẽ buộc tất cả chúng ta phải suy nghĩ lại về cách huấn luyện mô hình và lượng tài nguyên cần thiết để vận hành AI.”

Tương lai của DeepSeek?

Sự trỗi dậy nhanh chóng của DeepSeek đang thách thức vị thế thống trị của các tập đoàn công nghệ phương Tây và đặt ra những câu hỏi lớn về tương lai của AI—ai sẽ xây dựng, ai kiểm soát, và AI có nên được mở và dễ tiếp cận cho tất cả mọi người hay không.

Tuy nhiên, vẫn còn nhiều nghi vấn về tác động dài hạn của DeepSeek, và liệu Tổng thống Mỹ Donald Trump có phản ứng trước sự thống trị bất ngờ của Trung Quốc trong lĩnh vực AI bằng một lệnh cấm tương tự như TikTok hay không. Liệu High-Flyer có thổi phồng hiệu suất sử dụng GPU để khiến DeepSeek trông hiệu quả hơn thực tế? Việc ra mắt công khai bất ngờ của DeepSeek có phải là một chiêu trò nhằm kéo giá cổ phiếu Nvidia xuống để mang lại lợi ích cho các nhà đầu tư có vị thế tốt?

Khi các đối thủ, bao gồm Meta và Perplexity AI, vội vã điều chỉnh phương pháp của mình để bắt kịp DeepSeek, tác động đầy đủ của đột phá AI này vẫn còn chưa rõ ràng. Tuy nhiên, một điều chắc chắn: DeepSeek đã làm rung chuyển ngành công nghệ khi một lần nữa chứng minh rằng đôi khi, những hạn chế về nguồn lực lại thúc đẩy các bước đột phá sáng tạo, và công nghệ mạnh mẽ có thể được xây dựng mà không cần đến các mức giá hàng tỷ đô la.

Disclaimer: Bài viết chỉ có mục đích thông tin, không phải lời khuyên đầu tư. Nhà đầu tư nên tìm hiểu kỹ trước khi ra quyết định. Chúng tôi không chịu trách nhiệm về các quyết định đầu tư của bạn. 

Tham gia Telegram: https://t.me/tapchibitcoinvn

Twitter (X): https://twitter.com/tapchibtc_io

Tiktok: https://www.tiktok.com/@tapchibitcoin

Vương Tiễn

Được đề cập trong bài viết
Bình luận
Mới cập nhật

Con trai lớn của Tổng thống Mỹ Donald Trump, Eric Trump, đã tiết lộ quan hệ hợp tác giữa World Liberty Financial (WLFI) và memecoin TRUMP. Vì cả hai hệ sinh thái đều lấy cảm hứng từ gia đình anh, cụ thể là từ chính Donald Trump, nên nhiều thành... ...

Sau khi Bitcoin bật tăng lên mức đỉnh kỷ lục 112.000 USD, kỳ vọng về việc chạm mốc 150.000 USD trước khi năm 2025 kết thúc lại được thổi bùng. Tuy nhiên, cú điều chỉnh nhanh chóng xuống dưới ngưỡng 105.000 USD đang khiến triển vọng breakout trở nên mong... ...

Trong thế giới crypto, không có gì ngạc nhiên khi meme coin đã trở thành một trong những phân khúc nổi bật nhất, thu hút sự chú ý của không chỉ các nhà đầu tư mà còn của những người đam mê công nghệ. Những đồng tiền bắt nguồn từ... ...

Theo nhà phân tích nổi tiếng Michaël van de Poppe, thị trường crypto hiện tại chưa phải là mùa của các altcoin, và Bitcoin vẫn tiếp tục chiếm ưu thế trong bức tranh tổng thể. Trong một bài đăng gần đây, van de Poppe giải thích rằng sự thống trị... ...

Tổng thống Mỹ Donald Trump một lần nữa châm ngòi cho những cuộc tranh luận về khả năng thay thế Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) – Jerome Powell. Động thái này đã gây chấn động cả thị trường tài chính truyền thống lẫn tiền điện tử,... ...

Mask Network (MASK) bất ngờ trở thành nạn nhân trong “cuộc ly hôn” đầy tai tiếng giữa Tổng thống Donald Trump và tỷ phú Elon Musk. Mối quan hệ “bằng hữu kỹ thuật số” từng gắn bó giữa hai ông lớn vốn là những người ủng hộ nhiệt thành tiền... ...

Mặc dù giá Bitcoin sụt giảm gần đây – dao động quanh 104.847 đô la sau khi tăng 1,5% trong 24 giờ tính đến thời điểm viết bài, sự quan tâm từ các nhà đầu tư tổ chức vẫn không hề suy giảm. Các tổ chức tìm đến Bitcoin như... ...

Trong thời gian gần đây, token PI của Pi Network – một trong những đồng tiền điện tử được mong đợi nhất – đã dần đi vào quên lãng trong cộng đồng đầu tư bán lẻ. Mặc dù ban đầu có một làn sóng cường điệu mạnh mẽ về tiềm... ...

“Tổng thống tiền điện tử” Donald Trump được cho là đã thu về hơn 1 tỷ USD từ các thương vụ liên quan đến tiền điện tử chỉ trong chưa đầy một năm, qua đó gia tăng đáng kể khối tài sản của mình. Theo báo cáo từ Forbes công... ...

Bittensor, một nền tảng phi tập trung hỗ trợ các mô hình AI, vừa ghi nhận một cột mốc đáng chú ý trong quá trình phát triển của mình: số lượng subnet hoạt động trên hệ sinh thái này đã đạt mức cao kỷ lục mới. Điều này không chỉ... ...

Xem thêm bài viết
Chọn chế độ hiển thị:
Bình thường Bảo vệ mắt Dark Mode