Ethereum Istanbul – Nhanh hơn, nhưng vẫn không phải là máy tính thế giới

Vitalik Buterin đã tuyên bố rằng Ethereum sẽ hỗ trợ 3,000 giao dịch mỗi giây sau khi fork Istanbul sắp tới.

Account abstraction, first-class smart contract wallets
Casper proof of stake
Resource-efficient light clients
Optimistic rollup, 3000+ TPS post-Istanbul
Non-interactive ZKPs for privacy and scalability
Your staking will be rewarded
Much more TPS post-sharding

— vitalik.eth (@VitalikButerin) 19 tháng 11, 2019

“Tóm tắt trừu tượng, ví hợp đồng thông minh hạng nhất
Casper PoS
Clients hiệu quả tài nguyên
Rollup lạc quan, hơn 3000 TPS sau Istanbul
ZKP không tương tác cho quyền riêng tư và khả năng mở rộng
Staking được nhận phần thưởng
Nhiều TPS hơn nữa sau sharding”

Phải chăng điều này sẽ kích thích làn sóng sáng tạo mới trên Ethereum? Chúng ta có thể mong đợi gia tăng lưu lượng truy cập trên mạng Ethereum không? Sự gia tăng của nó có thể ảnh hưởng đến giá của ETH không?

Ethereum chậm

Phần lớn mọi người đều cho là Ethereum quá chậm. Nhưng nó chậm như vậy vì mục đích gì? Nó dường như chỉ đủ nhanh cho các dịch vụ tài chính. Nhưng sai lầm mà mọi người đang mắc phải khi nói rằng “Ethereum chậm” là hiểu không đúng về khái niệm ‘chậm’. ETH hoạt động vì người dùng muốn trả tiền (dưới hình thức “gas”) để thực hiện tính toán.

Nếu Ethereum bị tắc nghẽn, điều đó có nghĩa là có nhiều người muốn trả tiền để có các tính toán Ethereum hơn là khả năng cho phép của nó.

Nói cách khác, giả sử bạn sở hữu một Apple Store và có lượng khách hàng ngày càng tăng đang chờ đợi để mua iPhone mới nhất. Bạn càng có nhiều khách hàng thì lợi nhuận càng cao. Nếu bạn gặp khó khăn trong việc chấp nhận số tiền mọi người muốn đưa cho bạn để sử dụng dịch vụ thì bạn đang làm rất tốt. Bạn sẽ không phàn nàn trong tình huống đó.

Không phải là máy tính thế giới

Vì vậy, hóa ra việc đạt được sự đồng thuận về tính toán là rất tốn kém và do đó, chậm như ‘cà phê nhỏ giọt’. Istanbul sẽ làm cho sự đồng thuận trên Ethereum nhanh hơn một chút, nhưng thuật ngữ “máy tính thế giới” có vẻ cường điệu, vì nó có nghĩa là chỉ có một thiết bị duy nhất đáp ứng nhu cầu tính toán của thế giới nhưng thậm chí mạng hiện tại không đạt được gần 3,000 giao dịch mỗi giây. Trạng thái hiện tại của Ethereum gần giống với “Trust Machine” (máy móc đáng tin) được nêu trong tài liệu blockchain của Alex Winter hơn là một “máy tính thế giới”.

Là DApps

Ứng dụng phi tập trung là gì? Nó là một phép ẩn dụ hỗn hợp dễ bị nhầm lẫn. Từ “ứng dụng” không thể tách rời khỏi sự trỗi dậy của điện thoại thông minh và “App Store”. Vì vậy, khi bạn nói “DApp” là bạn đang mô tả một thế giới tương tự về khả năng và sáng tạo vô tận. Lý do dẫn đến thiếu sót này là do whitepaper Ethereum ban đầu tạo ra “máy tính thế giới” sử dụng mã Turing complete. Điều này cho thấy có vô số ứng dụng có thể chạy trên Ethereum. Nhưng vì chạy các tính toán theo sự đồng thuận đi kèm với chi phí nên sẽ luôn đắt đỏ hơn nếu tính toán mà không có sự đồng thuận – ngay cả khi chi phí cho sự đồng thuận giảm đi rất nhiều.

Là máy bán hàng tự động

Giá trị của sự đồng thuận sẽ được đề cao hơn khi nói về cái mà Nick Szabo gọi là “máy bán hàng tự động”. Nếu một dòng mã không có giá trị xử lý, thì tại sao không thực hiện nó trong một môi trường nhanh hơn, rẻ hơn, tập trung hơn? Điều này làm giảm các ứng dụng thực tế của việc lưu trữ, truyền tải, mua, bán, chia tách, chia sẻ hoặc thao túng giá trị. Như vậy, các ứng dụng thực tế đương nhiên sẽ là các hợp đồng thông minh có giá trị ở cả đầu vào và đầu ra như sàn giao dịch phi tập trung, hoán đổi token, bán token không linh hoạt, hợp đồng phát hành token (ICO hoặc STO), cho vay và các sản phẩm tài chính tùy ý (DeFi). Nếu chúng ta có một “máy tính thế giới” (mà hiện tại chưa có) thì có thể có ý nghĩa khi nói về DApps, nhưng cho đến lúc đó, những gì chúng ta có là máy bán hàng tự động.

Là máy cho vay

Hợp đồng thông minh liên quan đến tài sản thế chấp và cho vay tài sản kỹ thuật số đang được chú ý rất nhiều trong thời gian gần đây. Liên quan đến điều này, đặc biệt là ETH được định vị tốt, vì nó có nhóm thanh khoản tương đối lớn và mức độ lập trình rất cao. DeFi có nghĩa là có rất nhiều bộ sản phẩm tài chính kỹ thuật số có thể lập trình rất đa dạng, nhưng tại thời điểm này, ý tưởng về “máy cho vay” là điều đang được chú ý nhất. Đặc biệt, cho vay có vẻ hấp dẫn vì các giao thức DeFi hiện tại đang tạo ra lãi suất lên tới 10%. Đây có thể được coi là “killer app” đối với tiền điện tử vì các ngân hàng truyền thống đã có lãi suất xấp xỉ 0% trong một thời gian dài và đó là lý do thuyết phục cho người dùng mới đến với thế giới tiền mã hóa. Hiện tại, gần 700 triệu đô la giá trị bị khóa trong các hợp đồng DeFi. Vẫn còn phải xem liệu tỷ lệ cao như vậy có được giữ vững khi ngày càng nhiều tiền tràn vào thị trường tìm kiếm lợi nhuận cao này hay không?

Máy đánh bạc                     

Một ứng dụng rõ ràng khác là app đánh bạc. Đây là một biến thể của “sàn giao dịch phi tập trung”, nhưng thay vì trao đổi token này cho token khác với giá trị có thể đoán được, người dùng về cơ bản trao đổi token để nhận được lợi nhuận không thể đoán trước. Một trong những lợi thế của đánh bạc dựa trên hợp đồng thông minh so với các hình thức đánh bạc trực tuyến khác là nếu xem xét kỹ các hợp đồng thông minh thì có thể cho phép người chơi xác định xem máy đánh bạc có “công bằng” hay không, không giống như các sàn giao dịch tập trung có thể xảy ra gian lận.

Sự cần thiết của tốc độ

Nếu tất cả những gì chúng ta đang xây dựng là máy bán hàng tự động, máy cho vay và máy đánh bạc thì chúng ta có thực sự cần hiệu suất không? Các nhà cung ứng của “sàn giao dịch phi tập trung” nhấn mạnh rằng một khi đủ nhanh, mạng sẽ đạt được tính thanh khoản của “các sàn giao dịch tập trung”. Nhưng trong lịch sử, thanh khoản luôn chuyển sang các địa điểm giao dịch tần suất cao và tính toán đáng tin cậy sẽ luôn mang lại lợi thế về hiệu suất so với không tin cậy.

Một trong những điều tuyệt vời về gia tăng hiệu suất chỉ đơn giản là tăng khả năng của các ứng dụng hiện có và cho phép nhiều ứng dụng tương tự chạy trên Ethereum. Nhưng khả năng gia tăng hiệu suất từ hard fork Istanbul dường như không thể tạo ra các loại ứng dụng mới mẻ chưa từng có.

• Ethereum Istanbul sắp đến nhưng giá ETH vẫn lao đao
• Tất tần tật những điều bạn cần biết về hard fork Ethereum Istanbul

Thùy Trang

Tạp chí Bitcoin | Cointelegraph