Vào ngày 2/12, ngay sau khi phát hành Ethereum 2.0 được chờ đợi từ lâu, người sáng lập nền tảng Vitalik Buterin đã công bố lộ trình cập nhật. Thoạt nhìn, nó không khác nhiều so với phiên bản trước đó từ tháng 3.
Tuy nhiên, bản cập nhật đã làm rõ tiến độ hiện tại và các giai đoạn tiếp theo, cung cấp cơ sở để ước tính thời gian sớm nhất có thể mong đợi quá trình chuyển đổi chính thức sang PoS và ra mắt sharding. Theo tiết lộ, việc triển khai đầy đủ Ethereum 2.0 sẽ không sớm như mong đợi.
Chính thức là Ethereum 2.0, nhưng chưa
Ngày 1/12 đánh dấu sự kiện quan trọng đối với toàn bộ ngành công nghiệp tiền điện tử khi khối đầu tiên của mạng Ethereum mới được tạo ra, là khối mà các nhà phát triển luôn mong ngóng trong vài năm qua. Ethereum 2.0 dự kiến sẽ trở thành phiên bản siêu nhanh, đáng tin cậy từ blockchain trước đó, tất cả nhờ vào tính năng sharding và chuyển đổi sang thuật toán đồng thuận PoS.
Trên thực tế, bản cập nhật xuất hiện dưới tên Ethereum 2.0 không hoàn toàn giống như tên gọi của nó và giai đoạn đầu Beacon Chain thực sự chỉ là Giai đoạn 0. Beacon Chain chỉ cần thiết cho việc phát triển và thử nghiệm các đổi mới mà nếu thành công, nó sẽ được đưa vào mạng chính Ethereum 2.0.
Do đó, bản nâng cấp thứ hai cơ bản hơn, vì nền tảng cuối cùng sẽ loại bỏ PoW và được các nhà sản xuất hỗ trợ đầy đủ. Nói một cách đơn giản, Giai đoạn 0 – hay còn gọi là Beacon Chain – đặt cơ sở để triển khai staking và sharding trong bản nâng cấp tiếp theo, hoặc như nhóm Ethereum giải thích là đóng vai trò “động cơ mới” của tàu vũ trụ trong tương lai.
Mặc dù Ethereum đã chính thức chuyển sang phiên bản 2.0 nhưng mạng vẫn phụ thuộc vào sức mạnh tính toán của miner. Các nhà phát triển cũng tung ra PoS song song để dần dần chiêu mộ staker cần thiết nhằm đảm bảo hoạt động ổn định của mạng. Trưởng đầu tư Praneeth Srikanti tại ConsenSys Ventures đã thảo luận về cấu trúc và chức năng của Beacon Chain như sau:
“Beacon Chain mới chạy Casper POS cho chính nó và các chuỗi shard – và cuối cùng sẽ quản lý trình xác thực, chọn trình đề xuất khối cho từng shard, tổ chức các nhóm trình xác thực (dưới dạng hội đồng) để bỏ phiếu cho các khối được đề xuất và quản lý quy tắc đồng thuận”.
Srikanti nói thêm rằng cơ chế PoS hiện tồn tại trên Beacon Chain và yêu cầu chứng thực các khối shard, phiếu bầu PoS cho các khối Beacon Chain. Mạng sẵn sàng để người dùng tham gia và trở thành trình xác nhận. Để làm như vậy, họ cần có 32 ETH trong tài khoản, không được chuyển nhượng và trao đổi cho đến khi mạng chuyển đổi hoàn toàn sang các tính năng mới.
Phần thưởng mà những người xác nhận nhận được để hỗ trợ blockchain mới cũng sẽ bị khóa cho đến khi phát hành giai đoạn tiếp theo, có nghĩa là staker nhiều khả năng không được truy cập vào tiền của họ cho đến năm 2021 hoặc 2022. Bình luận về những thay đổi trong lộ trình Ethereum 2.0, CEO Jay Hao của OKEx nói rằng:
“Mặc dù điều đó có nghĩa là người dùng sẽ phải đợi lâu hơn cho đến khi họ có thể rút ETH khỏi staking, nhưng vẫn có nhiều lợi thế khi staking ETH. Để bắt đầu, các staker phải ủng hộ việc chuyển sang ETH 2.0 và tham gia cộng đồng ETH. Họ sẽ kiếm được phần thưởng hậu hĩnh khi rút tiền và luôn có khả năng (đặc biệt trong ngành có nhịp độ nhanh này) các giải pháp khác sẽ xuất hiện để đẩy nhanh tiến độ thực hiện chuỗi mới”.
Việc triển khai các shard (một phát minh độc đáo khác của Ethereum, nhờ đó mạng có thể cung cấp dịch vụ cho hàng trăm triệu người dùng) cũng sẽ chỉ có sẵn trong các phiên bản blockchain trong tương lai. Dự kiến sẽ có 65 trong số chúng trong mạng Ethereum mới, trong đó Beacon Chain hoạt động như một blockchain kiểm soát. Điều nghịch lý là sharding không được áp dụng cho Beacon Chain, là tâm điểm của mạng.
Tiến độ hiện tại
Nhóm phát triển Ethereum đã nhiều lần bị chỉ trích vì chậm trễ thời hạn và liên tục trì hoãn các bản cập nhật. Vì vậy, tình trạng thực sự của công việc tại thời điểm này là gì? Đánh giá dựa trên thanh tiến trình mà các nhà phát triển Ethereum đã thêm vào lộ trình mới, việc triển khai bản cập nhật thứ hai dự kiến không xảy ra sớm.
Quá trình thực hiện các nhiệm vụ quan trọng nhất cần thiết để chuyển đổi hoàn toàn sang mạng mới (cụ thể là triển khai hợp nhất ETH1/ETH2) đang ở giai đoạn đầu, với khoảng 15% đã hoàn thành. Mọi thứ tích cực hơn với sharding, trong đó khoảng một nửa công việc đã được hoàn thành, theo thanh tiến trình.
Tin tốt là lộ trình mới không có giai đoạn 1.5, 2 và các giai đoạn khác đã có trong tài liệu trước. Như vậy, quá trình chuyển đổi chính thức sang mạng mới có thể sớm hơn và giai đoạn tiếp theo sẽ là giai đoạn cuối cùng, kết hợp tất cả các bản cập nhật quan trọng nhất. Trước đó, dự kiến các chuỗi shard sẽ xuất hiện trong Giai đoạn 1 và chỉ sau đó, trong giai đoạn thứ hai, các giao dịch SNARK/STARK mới có thể thực hiện được. Bây giờ, tất cả các bản cập nhật này dự kiến sẽ được tung ra trong Giai đoạn 1 và một số tiến độ đã được thực hiện cho đến cuối cùng.
Tổ chức công việc của các nhóm cũng thay đổi từ từng bước sang song song. Lộ trình mới gợi ý việc thực hiện từng nhiệm vụ được tổ chức một cách tự chủ và không bị gián đoạn trong trường hợp có khó khăn với các phân đoạn khác. Nói cách khác, các nhóm có thể thực hiện nhiệm vụ khác nhau cùng một lúc, giúp đẩy nhanh quá trình chuyển đổi sang mạng mới.
Một số nhiệm vụ có thể được dự kiến sớm, như được chỉ ra trong lộ trình. Đặc biệt, các nhà phát triển đã và đang thực hiện phần lớn công việc triển khai giao thức EIP 1559, nhằm mục đích ổn định chi phí ủy thác trên mạng và định giá lại gas. Ngoài ra, việc phát hành EVM384 (cho phép Ethereum Virtual Machine (EVM) hoạt động nhanh hơn) đang trong quá trình chuyển đổi sang phiên bản nâng cao hơn được gọi là “Ethereum-flavored WebAssembly” hoặc Ewasm.
Thật thú vị, Ewasm là triển khai chính duy nhất còn thiếu trong lộ trình mới. Nó có thể sẽ là một phần của nâng cấp được gọi là “Nâng cấp VM” và việc triển khai sẽ chưa được thực hiện trong giai đoạn tiếp theo. Dự kiến Ewasm sẽ quản lý công việc của các hợp đồng thông minh và làm cho mạng phi tập trung hơn.
Các giải pháp lớp hai nâng cao khả năng mở rộng và bảo mật như hoạt động SNARK/STARK, tiền điện tử hậu lượng tử và sự ra mắt của CBC Casper (một phiên bản cải tiến của giao thức sẽ đánh dấu sự chuyển đổi cuối cùng của mạng sang mô hình staking) vẫn thuộc trong số các giải pháp có khả năng xuất hiện sau này.
Khi nào ETH2 sẽ ra mắt đầy đủ?
Quan sát tốc độ triển khai của các bản cập nhật liên quan trong những phiên bản trước của lộ trình Ethereum, hóa ra ngày phát hành dự kiến và ngày phát hành thực tế cách nhau ít nhất khoảng một năm. Ví dụ, theo ước tính được các nhà phát triển công ty phần mềm blockchain lớn ConsenSys thực hiện vào tháng 5/2019, thời gian phát hành blockchain Beacon Chain được cho là vào năm 2019.
Về phát hành Ewasm, bản ra mắt đầy đủ dự kiến sẽ diễn ra vào năm 2020 hoặc 2021. Điều này có nghĩa là sẽ không sớm hơn năm 2021 đến năm 2022 – trùng với khung thời gian do nhóm nhà phát triển Ethereum đặt ra cho bản phát hành mainnet (mạng chính) Ethereum 2.0.
Tuy nhiên, vì toàn bộ phạm vi công việc cần được thực hiện trước khi blockchain Ethereum 2.0 hoàn chỉnh nên có thể khiến việc dự đoán khó khăn hơn. Trong khi đó, một số ý kiến cho rằng phát hành nâng cấp có thể bị trì hoãn trong khoảng thời gian dài hơn. Blogger tiền điện tử YouTube Boxmining khuyến nghị thêm 1 đến 2 năm so với các ước tính trước đó, cho rằng Casper và sharding sẽ ra mắt trong khoảng thời gian từ 2022 đến 2023.
Một dự báo bi quan hơn đề xuất có thể mất nhiều năm trước khi thị trường nhìn thấy phiên bản cuối cùng của Ethereum 2.0. Trưởng bộ phận marketing Himanshu Bisht tại Razor Network hoạt động trên thuật toán đồng thuận PoS nói rằng khung thời gian như vậy là thực tế:
“Mainnet Ethereum sẽ cần phải ‘hợp nhất’ với Beacon Chain vào một thời điểm nào đó. Đây sẽ là khởi đầu cho giai đoạn mới của hệ sinh thái Ethereum theo đúng nghĩa. Tuy nhiên, có thể điều này không xảy ra trước tháng 2/2022”.
Giáo sư Nir Kshetri tại Đại học University of North Carolina-Greensboro và thành viên nghiên cứu tại Kobe University đồng ý rằng quá trình chuyển đổi Ethereum 2.0 có thể sẽ mất một chút thời gian. Theo ông, nâng cấp EVM là một quá trình đầy thử thách:
“Các tổ chức có khả năng bị khóa chặt trong EVM và rất khó để phá vỡ cơ chế tự củng cố. Hiện đã có hàng triệu hợp đồng thông minh và lượng lớn các công cụ, ngôn ngữ, tối ưu hóa. Trên hết, việc thuyết phục người dùng Ethereum rằng PoS an toàn và bảo mật là một thách thức ở mức độ khác”.
Giám đốc công nghệ Paolo Ardoino của sàn giao dịch Bitfinex nói rằng quá trình chuyển đổi toàn bộ sang Ethereum 2.0 có thể mất 3 năm, mặc dù anh không loại trừ khả năng phát triển nhanh hơn:
“Tôi nghĩ rằng sau giai đoạn ban đầu này, có khả năng tốc độ phát triển Ethereum 2.0 sẽ được cải thiện trong năm tới. Chúng tôi tự hỏi liệu quá trình chuyển đổi đầy đủ Ethereum 2.0 có hoàn tất trong vòng 3 năm kể từ bây giờ hay không, nhưng chúng tôi hy vọng việc chuyển token có thể sẽ có sẵn sớm hơn thế”.
Mặt khác, tổ chức hợp lý các hoạt động của client (máy khách) Ethereum và công việc của các nhà phát triển cũng như sự hỗ trợ to lớn từ cộng đồng có thể giảm đáng kể khung thời gian của lộ trình. Nói chung, như Beacon Chain explorer cho thấy, việc triển khai mạng PoS mới đang diễn ra thành công. Hiện tại, hơn 33,000 người dùng đã trở thành staker, với gần 1.1 triệu ETH được stake cho đến nay.
- Bitcoin vượt $21.5k, MicroStrategy đạt lợi nhuận x2 trong khi một số nhà đầu tư tiếc nuối vì bán non
- ETH sẵn sàng cho một cuộc tấn công khác tới $ 620
- Joseph Lubin: Những người trong cuộc ‘rất lạc quan’ về tốc độ phát triển của Ethereum 2.0
Minh Anh
Theo Cointelegraph