Đã có nhiều cuộc tranh luận về những lợi ích tiềm năng của công nghệ blockchain để cải thiện thế giới thanh toán – đặc biệt là các khoản thanh toán quốc tế.
Đây là một hình thức kinh doanh mà nhiều bên khác nhau cần đạt được sự nhất trí để định tuyến các khoản thanh toán, thực hiện chuyển đổi tiền tệ; triển khai và quản lý thanh khoản ở các khu vực pháp lý khác nhau, tất cả đều bị ràng buộc không đồng nhất.
Một trong những vấn đề chính mà blockchain có thể giải quyết là độ phức tạp cao của các mạng thanh toán, do sự phân mảnh của ngành tài chính, điều này khiến cho các ngân hàng cá nhân không thể thực hiện thanh toán trực tiếp với tất cả các ngân hàng khác trên hành tinh.
Chẳng hạn: khi ngân hàng nhận được chỉ thị thanh toán từ khách hàng, ngân hàng đó cần tìm một ngân hàng đại lý sẵn sàng nhận tiền của khách hàng và chấm dứt thanh toán cục bộ tại ngân hàng nhận tiền. Và để làm như vậy, ngân hàng đại lý cần phải có tài khoản nostro hoặc vostro với ngân hàng nhận (hoặc với một ngân hàng đại lý khác có quyền truy cập vào ngân hàng nhận tiền, do đó bổ sung thêm một bước), lý tưởng là đủ thanh khoản được tài trợ trước để hoàn thành thanh toán thay mặt khách hàng.
Trên thực tế, khi điều này xảy ra, ngân hàng nhận tiền không có cách nào để xác minh rằng việc chuyển khoản đến từ ngân hàng đại lý (cuối cùng), tương ứng với khách hàng ban đầu gửi tiền. Đó là lý do tại sao cần có một thông điệp được viết bằng bộ mã SWIFT từ người gửi, vì vậy ngân hàng nhận tiền có thể hiểu mục đích của các quỹ đến, thực hiện kiểm tra tính hợp lệ hoặc kiểm tra chống rửa tiền trên khoản thanh toán và thông báo cho người nhận tiền.
Tất cả các bên liên quan có sổ cái khác nhau, tức là họ không chia sẻ một phiên bản duy nhất của sự thật và sự phối hợp giữa tất cả các bên này diễn ra chậm và dễ xảy ra lỗi, nhiều khi phải dựa vào những sự can thiệp thủ công của các đội ngũ hậu thuẫn. Hơn nữa, một người nào đó cần phải thực hiện chuyển đổi tiền tệ ở hai đầu và các bên khác nhau cần quản lý các mức thanh khoản ở tài khoản nostro/vostro, bao gồm cả việc giải quyết các tài khoản ở ngân hàng trung ương.
Lời hứa của Blockchain
Lời hứa lớn của Blockchain là cung cấp chính xác phiên bản duy nhất của sự thật mà đã không thể thực hiện được như đã nêu ở trên.
Thật vậy, blockchain cho phép hợp đồng thông minh thực sự cung cấp một sổ kế toán duy nhất và một công cụ giao dịch trong đó số dư có thể được duy trì và giao dịch, các khoản thanh toán có thể tồn tại dưới dạng các đối tượng kỹ thuật số đơn giản.
Bằng cách sử dụng các hợp đồng thông minh, các bên khác nhau không chỉ có thể đăng ký các khoản tiền và các khoản thanh toán, mà còn có thể đặt ra các quy tắc áp dụng cho tất cả các khía cạnh của các quy trình thanh toán từ đó loại bỏ sai sót và hiểu lầm, tăng tính minh bạch và kiểm toán, giảm nguy cơ gian lận và tấn công mạng. Kết quả: Mọi thứ trên cùng một sổ kế toán, với cùng một hợp đồng thông minh cho tất cả, và với cùng một công cụ tính toán, không có khả năng xảy ra lỗi hoặc giả mạo.
Hiện nay, hầu hết các giải pháp phân quyền được đề xuất thường tập trung vào việc cải thiện các quy trình thanh toán bằng cách số hóa. Các sổ cái độc quyền, kết nối với nhau bằng một số loại giao thức liên kết sổ cái. Đây thực sự là một cải tiến đáng kể trong các quy trình thanh toán.
Nhưng một vấn đề chính phát sinh khi một người cố gắng mở rộng các hệ thống như vậy, đặc biệt là khi các khoản thanh toán lớn do khách hàng doanh nghiệp phát hành bị đe dọa: quản lý thanh khoản.
Thật vậy, các khoản thanh toán nhanh chóng (qua đêm) dựa vào tài khoản nostro được tài trợ trước, nhờ đó mà ngân hàng đại lý có tiền mặt để chấm dứt thanh toán, đồng thời loại bỏ bất kỳ rủi ro thanh toán nào. Và khi các tài khoản nostro này cần được cân bằng lại thì số tiền lớn cần phải được chuyển qua các ngân hàng trung ương. Một lần nữa, quá trình này trở nên chậm và dễ bị lỗi – ít nhất là so với các giao dịch thời gian thực.
Tốc độ thanh khoản thấp trên thị trường quốc tế kết thúc với việc tăng tính thanh khoản cao hơn mức thực sự cần thiết. Đây là một vấn đề lớn do chi phí đáng kể phải chi trả của các quỹ này – gắn từ hàng chục hoặc hàng trăm điểm cơ bản tới hàng chục điểm phần trăm ở các nền kinh tế mới nổi.
Đưa vào sử dụng token
Khả năng token mã hóa hoạt động như một kho chứa giá trị trong cùng sổ kế toán, trong đó thanh toán, số dư ngân hàng thương mại và số dư nostro được lưu trữ đại diện cho một giải pháp cơ bản, mang tính cách mạng để cải thiện tình trạng này. Những token này có thể được sử dụng để trao đổi thanh khoản giữa các nhà cung cấp thanh khoản và các nhà tạo lập thị trường trên toàn cầu trong thời gian thực.
Thông qua việc này, có thể triển khai thị trường thứ cấp dựa trên token để trao đổi thanh khoản, cho phép các nhà cung cấp thanh khoản giao dịch với nhau với ít sự bất động hơn, minh bạch hơn và giảm mức độ thanh khoản được triển khai trong tài khoản nostro ở những nơi khác nhau do vận tốc vốn cao hơn.
Với việc sử dụng các token và hợp đồng thông minh, người tham gia thậm chí có thể ủy thác thanh khoản không sử dụng ở một số khu vực địa lý để thế chấp thanh khoản tại những nơi đang có như cầu cấp thiết hơn trong thời gian thực.
Điều quan trọng ở đây là làm cho các token này trở nên phổ biến nhất có thể và có khả năng hỗ trợ tất cả các khoản thanh khoản cần thiết hiện nay trên thị trường tiền tệ – theo Ngân hàng Thanh toán Quốc tế thì trị trường này trị giá hơn 7 nghìn tỷ đô la mỗi ngày. Một phần quan trọng của thị trường này là phân phối và do đó liên quan đến tính thanh khoản.
Có đề xuất sử dụng tiền mã hóa hoặc tài sản mã hóa để thực hiện vai trò này, nhưng cách tiếp cận này có một số hạn chế.
Rủi ro thị trường của các tài sản này khá khó để ngăn chặn, do tính biến động cao và tổng thanh khoản trong lưu thông là rất nhỏ so với những gì cần thiết trên thị trường. Như một sự thay thế thực dụng, một số tổ chức hàng đầu đang nghiên cứu để hướng tới sản xuất tiền mã hóa của ngân hàng trung ương.
Dù bằng cách nào, các sáng kiến này cũng thể hiện một cách tiếp cận khả thi để cải thiện quản lý thanh khoản cho các ngân hàng thương mại và các nhà sản xuất trên thị trường, với sự hứa hẹn cung cấp khả năng thanh khoản nhanh và minh bạch hơn, với kết quả tiềm năng giúp giảm đáng kể mức thanh khoản trong toàn hệ thống tài chính.
Khi những sáng kiến này trưởng thành và phát triển mạnh mẽ, chúng tôi tin rằng chúng sẽ trở thành một yếu tố quan trọng rất hấp dẫn của nền kinh tế thế giới phân quyền và phân tán.
Theo: TapchiBitcoin.vn/coindesk.com
