Bitcoin đã từng hứa sẽ giúp hiện thực hóa mục tiêu cao cả tạo ra “ngân hàng’ của riêng mình. Vào năm 2018, khi white paper của Bitcoin vừa được xác lập thì chắc hẳn ai nghe đến điều này đều cảm thấy phi lý bởi vì để cung cấp được các dịch vụ như của ngân hàng thì không hề đơn giản chút nào. Hơn một thập kỷ trôi qua, tiền điện tử vẫn nằm ở ngoại vi của tài chính truyền thống, nhưng ngành công nghiệp phi tập trung thực sự có thể sao chép nhiều dịch vụ tài chính trên blockchain, mà trước đây chỉ thuộc về các ngân hàng.
Là ngân hàng DeFi?
Tài chính phi tập trung (DeFi) đã nhanh chóng trở thành một từ thông dụng. Bằng cách cho phép mọi người kết nối với các hoạt động cho vay, giao dịch, tiết kiệm và các nền tảng DeFi phi tập trung mới, blockchain có thể cung cấp tiền điện tử thay thế các dịch vụ ngân hàng truyền thống và những người tiêu dùng có thể thoải mái sử dụng tài sản trong hệ sinh thái này với mức độ linh hoạt cao hơn. Đừng nhầm lẫn: DeFi không phải là ngân hàng, vì nó chỉ bắt chước một số chức năng của ngân hàng và vẫn không thể cung cấp những dịch vụ khác như chứng khoán. CEO Lorenzo Pellegrino của nền tảng thanh toán trực tuyến nổi tiếng Skrill cho biết:
“Nhiều công ty tự xưng là ngân hàng hoạt động trong hệ sinh thái tiền điện tử, tuy nhiên hầu như tất cả đều khó có thể duy trì danh hiệu đó trong một không gian quy định. Họ sử dụng thuật ngữ này vì muốn ngụ ý mức độ an toàn và quy định được tìm thấy trong thế giới tài chính rộng lớn hơn, là những thứ có thể không được tìm thấy trong sản phẩm của họ”.
Theo đó, các ứng dụng không thể chấp nhận tiền gửi cũng như không thể rút về ngân hàng, đó là một nhược điểm thấy rõ. Họ không chịu trách nhiệm pháp lý và không có kế hoạch bảo vệ nhà đầu tư nắm giữ token nếu hợp đồng thông minh bị phá sản. Như những chú thích cho các quy định chưa được hiện thực hóa hoàn toàn, “ngân hàng tiền điện tử” theo nghĩa chân thực nhất là gần như không thể và quá xa vời. Nhưng chúng đã và đang tồn tại, khi các giải pháp blockchain phát triển và khi các nhà quản lý bắt đầu tìm hiểu thêm về xu hướng công nghệ mới.
Ngân hàng tiền điện tử là gì?
Ngân hàng tiền điện tử là các tổ chức ngân hàng tham gia vào các hoạt động tiêu chuẩn liên quan đến tiền như tiền gửi, rút tiền, tiết kiệm, cho vay, vay, đầu tư vào một loạt các công cụ và thị trường. Trong khi khái niệm cũng mô tả một ngân hàng tiêu chuẩn hoàn hảo thì các ngân hàng tiền điện tử đã tích hợp tiền điện tử vào các chức năng tài chính này. Họ cũng đã được các cơ quan giám sát tài chính địa phương công nhận là hợp pháp.
Thách thức đối với blockchain là con dao hai lưỡi: Đó là một trong một môi trường pháp lý khoan dung và có đủ nhân tài để cung cấp các giải pháp thực sự hiệu quả, đáng tin cậy. Ở những nơi có các nhà hoạch định chính sách tiến bộ như Đức, các doanh nghiệp và tổ chức nắm giữ tiền fiat và tài sản dựa trên tiền fiat có thể dễ dàng tham gia vào nền kinh tế phi tập trung thông qua một ngân hàng tiền điện tử. Các loại ngân hàng tiền điện tử chỉ mới bước đầu hình thành, chẳng hạn như Bitwala và Spot9, về cơ bản hứa hẹn sẽ là cầu nối giữa các nền kinh tế tiền điện tử và tiền fiat tách biệt.
Được quy định bởi Cơ quan giám sát tài chính liên bang Đức, các khoản tiền gửi của Bitwala được bảo hiểm bởi Chương trình bảo lãnh tiền gửi của Đức lên tới 100.000 Euro (khoảng 113.000 USD), tương tự như các ngân hàng khác được quy định tại Đức. Quan hệ đối tác với SolarisBank do Liên minh Châu Âu quản lý đảm bảo chủ tài khoản có thể giao dịch với Bitwala giống như những gì họ đã thực hiện với tài khoản ngân hàng thông thường của mình – nghĩa là được nhận thanh toán, trả tiền thuê nhà và hóa đơn, đổi tiền, gửi thanh toán liên ngân hàng và lưu trữ tiền dưới dạng cả tiền fiat và tiền điện tử một cách liên tục.
Một bản fax thuyết phục nhưng vô ích
Do khả năng độc đáo của tài chính blockchain, nhiều công ty lớn nhất tập trung vào tiền điện tử có thể cung cấp các dịch vụ giống như ngân hàng cho các doanh nghiệp khác, ngay cả khi chưa có các quy định. Ví dụ, tại Hoa Kỳ, Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Hoa Kỳ chỉ ra rằng các doanh nghiệp, chủ yếu là các quỹ đầu tư, không thể tích hợp với hệ thống ngân hàng. Coinbase Custody là một trong những ví dụ điển hình nhất, nhưng nó chỉ có thể đóng vai trò là một ngân hàng trực tuyến cho đến khi các nhà quản lý chấp thuận.
Các nhà đầu tư và doanh nghiệp nghiêm túc muốn hoạt động và tuân thủ đầy đủ các quy định của cơ quan thuế cũng như cơ quan quản lý sẽ phải thực hiện các công việc báo cáo cần thiết để đầu tư hợp pháp vào các token có sẵn trên Coinbase Custody. Nó cho phép những người có khoản đầu tư lớn vào thị trường tiền điện tử tận dụng được kho lạnh tách biệt trong khi vẫn tận hưởng sự tích hợp liền mạch với sàn giao dịch Coinbase Pro, bảo đảm cho tiền gửi, công cụ đặt cọc khi có sẵn, báo cáo tùy chỉnh và kiểm toán của bên thứ ba.
Ngân hàng BTC đang phát triển trên toàn thế giới
Giải pháp lưu ký của Coinbase còn thiếu điều gì? Đối với công dân Hoa Kỳ, Coinbase cung cấp lưu trữ và sàn giao dịch đáng tin cậy, nhưng họ không thể thanh toán hóa đơn từ tài khoản Coinbase cũng như không nhận được tiền lương thông qua đó. Khi đi xem phim ở Hoa Kỳ, tiền điện tử có thể được sử dụng để thanh toán hoặc trả nợ cho một người bạn (đã mua vé giúp bạn) bằng cách gửi tiền vào tài khoản ngân hàng của họ. Ví dụ, người dùng trước tiên cần đổi tiền sang Bitcoin và gửi từ Coinbase đến một ngân hàng được kết nối, sau đó từ ngân hàng được kết nối đến ngân hàng của người dùng. Điều này là do, nếu không được chấp thuận theo quy định, tiền fiat có thể được chuyển thành tiền điện tử (và ngược lại), nhưng tiền fiat và tiền điện tử không thuộc cùng một định nghĩa về tiền khi liên quan đến ngân hàng. Rõ ràng vẫn còn nhiều trở ngại phía trước. Skrill của Pellegrino cho biết:
“Mặc dù tiền điện tử chắc chắn đóng vai trò quan trọng trong tương lai của lĩnh vực thanh toán nhưng chúng tôi cũng tin loại tiền mới này sẽ bổ sung cho các hệ thống hiện tại, thay vì hoàn toàn cạnh tranh. Các công ty thanh toán như chúng tôi sẽ là chìa khóa hỗ trợ quá trình này”.
Mọi thứ dần được nhìn rõ khi nhận thấy việc gắn tiền điện tử vào hệ thống tiền tệ hiện tại cũng giống như cố gắng đặt chốt vuông vào lỗ tròn. Các nền tảng tiên tiến nhất đang kiên quyết cạnh tranh cố thủ và các nhà quản lý trở nên lỗi thời, nhưng họ quên rằng nếu không có khả năng chuyển nhượng, tiền điện tử sẽ bị thiếu 1 trong 5 thuộc tính của tiền tệ.
Token có đặc tính khan hiếm, bền, phân chia và linh hoạt, nhưng các cơ quan quản lý có thể bắt bí về khả năng chuyển nhượng. Đây là lý do tại sao các nền tảng tiên tiến như MyCryptoBank có thể sử dụng miễn phí stablecoin được chốt bằng tiền fiat cho các giao dịch xuyên biên giới, chi tiêu và đầu tư nhưng người dùng lại quyết định nắm giữ USD hoặc cổ phiếu thực (chứ không phải các công cụ phái sinh blockchain). Các nhà quản lý có thể ngăn sự di chuyển của tiền điện tử và tạo ra các rào cản cho các cá nhân sử dụng tiền vì mục đích riêng hoặc thậm chí chuyển thành tiền fiat.
Hoạt động ngân hàng là một danh hiệu nhiều hơn là một động từ
Mọi người mong muốn có thể sử dụng tiền của họ cho tất cả mọi thứ, chứ không phải theo kiểu nửa vời. Các công cụ phái sinh hoặc các giải pháp thẻ ghi nợ bấp bênh được xây dựng trên quan hệ đối tác mong manh không đủ điều kiện. Một báo cáo gần đây của McKinsey cũng đồng tình về tình hình này. Nếu không có sự chấp thuận theo quy định, tất cả tài chính blockchain phải tuân theo thị trường tiền fiat cơ bản với thời gian thanh toán từ 3 đến 5 ngày. Theo báo cáo, “các đối tác trao đổi tài sản tiền điện tử (loại tiền kỹ thuật số không có sự quản lý tập trung) thay vì tiền fiat, ví dụ, thanh toán có thể được thực hiện và xử lý trong vài phút qua blockchain, thay vì trong vài ngày như với hệ thống hiện tại”.
Việc công nhận phổ quát tính năng lưu trữ và truyền giá trị của tiền điện tử đang được thực hiện nhưng rất chậm. Khi tiền điện tử dần khẳng định vị thế trong những năm tới, các nền kinh tế tích hợp với các cơ quan ngân hàng tự do sẽ có lợi nhất.
- Đây là cách DeFi có thể phá vỡ hệ thống tài chính
- Proof-of-Stake có thể dẫn dắt cho sự ra đời Ngân hàng tiền điện tử
Thùy Trang
Tạp chí Bitcoin | Cointelegraph
