Từ trao đổi hàng hóa trực tiếp tới blockchain, thế giới tiền tệ- và cách chúng ta chuyển tiền – chưa bao giờ đứng yên. Mọi tiến bộ trong nhiều thế kỷ đã gây ra một số gián đoạn lớn và chúng ta phải dần quen với những điều này. Tiền điện tử có nhiều triển vọng nhưng vẫn phải đối mặt với các vấn đề và thách thức. Lịch sử cho chúng ta biết rằng điều này không có gì quá xa lạ, và mọi thứ có thể trở nên bình thường khi chúng ta kiên nhẫn. Và hãy xem những vấn đề crypto đối mặt hôm nay đã bắt đầu từ nhiều thế kỷ trước.
Nền kinh tế hàng đổi hàng
Hệ thống đổi hàng là một trong những hình thức giao dịch đầu tiên được biết đến, đi tiên phong và bắt đầu từ nền văn minh từ năm 9000 trước Công nguyên. Hàng hóa sẽ được trao đổi cho bất cứ thứ gì từ thức ăn và trà lá cho đến gia vị, vũ khí và thậm chí cả hộp sọ của con người. Theo mọi nghĩa, hệ thống này là cha đẻ của tiền tệ của chúng ta biết ngày nay.
Vỏ sò
Rất may, một vài nghìn năm sau đó, các nhà giao dịch có được một ý tưởng tốt hơn – tạo ra một bản sao nhỏ và cầm tay tượng trưng cho những hàng hóa chưa đến.
Khoảng năm 1200 TCN, các thương nhân ở Trung Quốc bắt đầu sử dụng vỏ sò, thường được tìm thấy ở Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương. Sau đó chúng được bắt chước bằng đồng. Dao kim loại cũng phổ biến như là một cách thay thế cho các mặt hàng do được giao. Thông thường, các lỗ hổng sẽ được đục ở giữa để chúng có thể xâu lại thành chuỗi với nhau – và từ đây, nguồn cảm hứng cho tiền xu đã được sinh ra. Vỏ Cowrie vẫn thường được sử dụng như tiền tệ ở các vùng của châu Phi cho đến đầu những năm 1900.
Tạo ra một tài sản đại diện cho cái gì khác tương tự như những gì các đồng tiền tiện ích trong thế giới crypto làm ngày hôm nay. Token ngày càng được sử dụng để đại diện cho tài sản trong thế giới vật chất – mang lại một ý nghĩa hoàn toàn mới cho quyền sở hữu.
Đồng xu
Nhanh chóng chuyển tiếp 700 năm tiếp theo. Và cuối cùng chúng ta có được một cái gì đó giống như tiền tệ – các đồng tiền xu leng keng trong túi của bạn. Hay không, nếu bạn là một người bí ẩn mật mã, hoặc giống như Nữ hoàng, người không mang tiền mặt.
Vào thời điểm năm 500 trước công nguyên, tiền xu đã xuất hiện ở Ba Tư, Thổ Nhĩ Kỳ, Hy Lạp và Macedonia – và ngay sau đó, Đế chế La Mã đã bắt đầu hành động. Điều đó nói rằng, những người lính của đế chế này dường như có cuộc cách mạng với hạt muối, vì nhiều người trong số họ đã được trả lương bằng muối. Phương thức thanh toán không bị mất mát và được áp dụng chính thống là cần thiết lúc đó.
Tiền giấy
Vào khoảng thời gian đó, tiền giấy đã bắt đầu có bước tiến mới, nhưng chúng đã gây ra một lượng lớn biến động giá cả. Trong một số trường hợp, các quốc gia tạo ra quá nhiều tiền giấy – làm giảm giá trị tiền tệ của họ và gây lạm phát giá lan tràn. Câu chuyện về biến động giá nghe có vẻ quen thuộc, với giá bitcoin tăng đột biến vào năm 2018 trước khi bị giảm giá và ảnh hưởng tới toàn bộ thị trường tiền mật mã và khiến các chuyên gia đặt câu hỏi về tính phù hợp của nó cho việc sử dụng hàng ngày.
Quay trở lại lịch sử, tiền giấy nhanh chóng được gắn với kim loại quý như vàng và bạc – những mặt hàng vẫn được coi là phương tiện lưu trữ an toàn ngày nay. Các phát minh khác như séc (thế kỷ 16) và điện báo (thế kỷ 19) đã giúp hiện đại hóa các giao dịch và tăng tốc độ chuyển tiền. Việc triển khai các hệ thống điện báo đã mở đường cho Western Union, ra mắt vào năm 1851.
Ngân phiếu
Với lượng tiền tệ lưu thông ngày càng lớn, các ngân phiếu của ngân hàng cần phải được tin cậy và công nhận trên toàn thế giới. Điều này dẫn đến các quốc gia bao gồm Anh và Mỹ đã không dùng vàng như là một tiêu chuẩn giá trị – và thay vào đó, họ thành lập các tổ chức tập trung như Ngân hàng Anh và Cục Dự trữ Liên bang. Nhiều tổ chức crypto, không dựa vào ngân hàng trung ương, hiện đang bảo lãnh tiền tệ kỹ thuật số của họ bằng kim loại quý – và một số ngân hàng thậm chí còn tạo ra một bước đột phá thận trọng vào thế giới của crypto.
Thế giới hiện đại
Giữa thế kỷ 20 phải kể đến sự ra đời của thẻ tín dụng, và cuối những năm 1960 chứng kiến sự ra mắt của các máy ATM. Đến những năm 1970, các ngân hàng hợp tác với nhau để khởi động SWIFT – hoặc để cung cấp cho nó tên dài hơn, hấp dẫn hơn, Hiệp hội Truyền thông Tài chính Liên ngân hàng Toàn cầu. Điều này cho phép các tổ chức tài chính nói chuyện với nhau và tạo thuận lợi cho việc chuyển tiền trên toàn cầu – nhưng ngay cả ngày nay, những điều này vẫn có thể mất vài ngày làm việc để hoàn thành.
Tốc độ giao dịch bắt đầu tăng lên khi chúng tôi bước vào thiên niên kỷ mới nhờ vào các nền tảng Thương mại điện tử như PayPal, nhưng thực tế, đây là (và) vẫn gắn liền với các ngân hàng cổ điển. Cuộc suy thoái toàn cầu lớn 10 năm trước, đã chứng kiến một số tổ chức tài chính sụp đổ – với chi phí cao, tốc độ chậm, thiếu minh bạch và loại trừ hàng trăm triệu người không có tài khoản ngân hàng khiến nhiều người nhận ra rằng cần có một cách tiếp cận mới.
Tương lai?
Cũng giống như vỏ cowrie trong nhiều thiên niên kỷ trước đây, tiền mật mã và blockchain bây giờ hy vọng sẽ tạo ra sự thay đổi địa chấn trong chuyển tiền – và nền kinh tế. Các ghi nhận bất biến ở mọi giai đoạn của một giao dịch giúp ngăn chặn gian lận và rửa tiền – đẩy nhanh chuyển tiền trong khi giảm chi phí cho người tiêu dùng. Chắc chắn, có những trở ngại để vượt qua, nhưng như chúng ta đã thấy, thực tế mọi phát triển trong lịch sử tiền tệ đã phải chịu đựng những cuộc đấu tranh tại một thời điểm này hay cách khác.