Trong thị trường tiền điện tử hiện nay có rất nhiều nhà đầu tư, nhưng trước giờ không phải lúc nào cũng vậy. Trong giai đoạn 2010 – 2016, bối cảnh khá đơn giản, chỉ có 2 loại nhà đầu tư:
1. loại đo lường sự giàu có bằng tiền mặt
2. loại đo lường sự giàu có bằng bitcoin.
Bitcoin và các loại nhà đầu tư
Khi loại nhà đầu tư thứ nhất gặp loại nhà đầu tư thứ 2, cuộc nói chuyện thông thường sẽ xảy ra như sau:
Loại 1: Bitcoin dạo này ngon đấy, tôi thấy khá vui vì có ôm 1 ít. Đây là 1 trong những món đầu tư hời nhất của tôi rồi.
Loại 2: Uh, ngon thật.
Loại 1: Thế ông định bán ra ở mức giá nào?
Loại 2: Hm. Tôi ra hết rồi. Bán hết tiền mặt chuyển vào bit.
Trong giai đoạn 2010 – 2016, nhà đầu tư Loại 1 thông thường bị sập khi so sánh hiệu quả với Loại 2. Người ta thường gọi 2 loại này là “yếu kém” với “tay to”. Với sự lớn mạnh của các đồng altcoin trong năm 2017, tôi kỳ vọng vào sự thay đổi đối với 2 loại yếu kém với loại tay to kia, nó sắp hết thời rồi, để thay vào đó là 1 kiểu phân loại mới:
– Loại người vẫn ôm bitcoin
– Loai người mua các đồng altcoin
Trong tương lai, giả sử toàn bộ các đồng tiền điện tử tiếp tục phát triển, chúng ta có thể tưởng tượng thị trường tiền điện tử đi theo 3 hướng khác nhau.
Kịch bản A: Bitcoin tái lập vị thế ông vua của thị trường tiền điện tử, thành công trong việc nắm bắt thị trường SoV (store of value: nắm giữ giá trị) và MoE (medium of exchange: trung bình trao đổi). Tất cả chức năng và thuộc tính của các đối thủ cạnh tranh được thực hiện lại thông qua các tính năng của Bitcoin như sidechain/ drivechains và công nghệ second layer. Quan điểm này được biết đến như là thuyết “Sự thống trị của Bitcoin”. Các đồng altcoins khác nhau xuất hiện và biến mất nhưng không trở nên ảnh hưởng bới sự thiếu hiệu ứng của mạng lưới, đồng thời những người dựa dẫm quá nhiều vào những người đi tiên phong sẽ nhận ra vận may của họ đang lụi tàn.
Kịch bản B: Tin tức không bao giờ thực sự ổn định trên chiến trường tiền điện tử. Các đồng tiền mới liên tiếp xuất hiện và đáp ứng các nhu cầu khác nhau của mỗi người. Các giao thức như Interledger (tạm dịch: sổ cái liên hợp) kết nối hệ sinh thái của tiền điện tử với nhau thông qua trao đổi nguyên tử, chúng cho phép trải nghiệm liền mạch trong thế giới các đồng tiền. Trong khi kịch bản này khá thú vị và hợp lý, nó phân mảnh cả thanh khoản và bảo mật của toàn thể các đồng tiền. Tùy thuộc bitcoin bị đẩy ra ngoài như thế nào trong kịch bản này, lợi suất hàng năm của những người đổi mới phương thức, đổi mới đúng đắn sẽ đẩy lùi sự thống trị của bitcoin vào quá khứ.
Kịch bản C: Cách tiếp cận sự thống trị của bitcoin đối với sự phát triển các giao thức và bối cảnh chính trị xung quanh nó cho kết quả là cuối cùng, bitcoin tụt lại phía sau các dự án có tính cạnh tranh. Sự thống trị của bitcoin trở nên bị hủy hoại tài chính. Có thể có một khoảng lặng nào đó trong kịch bản này, khi mà những người thống trị sống sót bằng việc nắm giữ altcoin thông qua airdrops và forks, trừ khi họ lấy toàn bộ altcoin nắm giữ để mua thêm bitcoin (một số người đã làm rồi)
Thế bây giờ, chúng ta nên làm gì?
Trong gia đoạn 2009 tới 2017, thị phần của bitcoin trên thị trường tiền điện tử không bao giờ thấp hơn 73% (được gọi là “ưu thế bitcoin”). Vào ngày này một năm trước (05/03/2017), con số này là 85%. Mặc dù các số liệu về ưu thế bitcoin là một chủ đề gây nhiều tranh cãi bởi lẽ vốn hóa thị trường có thể dễ dàng bị thổi phồng, còn con số này thì vẫn cho thấy giá trị mà tại đó người ta đang định giá đồng bit.
Nhìn lại, dường như thị trường đã thay đổi điên cuồng như thế nào. Cách đây 1 năm rưỡi, bitcoin đang có giá 1.000 USD, nó được mô tả là “huyền diệu và ma mị”, và ngày nay, mức giá đó là thấp bởi vì nó đã cán mốc 20.000 USD vào tháng 12/2017. Theo một cách tương tự, ưu thế của bitcoin phá vỡ mức 40% và được coi khá là cao bởi 2 tháng trước nó chỉ là 32%, cho dù con số này khá là nhỏ nếu xét trên toàn bộ tiến trình. Chúng ta có xu hướng tự neo tới các điểm đối chiếu trước đây, và chúng ta tham chiếu nó để xem nó cao hay thấp.
Một cách thú vị để nhìn vào con số ưu thế bitcoin chính là bỏ qua cuộc tranh luận mở rộng và nhìn vào nó từ góc độ vĩ mô lịch sử.
Có thể giải thích đơn giản ở đây là các altcoins tăng mạnh trong up trend, nhưng giảm xuống thậm chí tệ hơn trong down trend. Nhưng trong năm 2017, các altcoin có xu hướng tăng được cộng hưởng nhờ vào 3 yếu tố quan trọng sau:
– Bitcoin đạt đến trần mở rộng, khiến cho các altcoin và đồng phân tách tăng theo
– Các altcoin đang thực sự cố gắng để đổi mới chính nó so với trước đây
– Sự nở rộ của các ICO tạo ra ngân sách tiếp thị altcoin mới khiến các đội ngũ phát triển trước đó không thể tưởng tượng nổi
Và bây giờ, chúng tôi đang hướng tới Kịch bản B hoặc C?
Bất chấp các đồ thị, các con số, có một điều quan trọng hơn nhiều phải ghi nhớ rằng khi nói đến đầu tư tiền điện tử, thì tất cả các định giá hiện tại chủ yếu là suy đoán đơn thuần. Thị trường hiện nay chỉ là sự phản ánh sự suy đoán của tất cả mọi người.
Tôi thường xuyên nhận được các câu hỏi dạng “Sao anh không mua ít Litecoin, giá mua $200 có đẹp không?”. Lý do phổ biến nhất là Litecoin đã đạt mốc $350 vào trước đó và do đó, hiện nay mức giá này rẻ hơn khá nhiều.
Theo tôi, thực tế thì Litecoin đạt mốc $350 không phải là vấn đề, điều quan trọng ở đây là nếu bạn còn đang phân vân về việc đầu tư vào Litecoin thì liệu bạn có thấy được kịch bản A, B hoặc C trong tương lại có khả năng xảy ra nhất hay không, đối với toàn bộ thị trường tiền điện tử.
Tôi muốn gợi ý rằng thông tin đầu tư bạn đang tìm kiếm không phải từ bất cứ nơi nào có thể tìm thấy được trên biểu đồ. Thay vào đó, nó là khả năng đọc hiểu và hình dung tương lai đối với thị trường này.