Tất cả các dấu hiệu đều cho thấy Facebook sắp ra mắt tiền điện tử vào ngày 18 tháng 6, một dự án được gọi là Libra, và có vẻ như tất cả chúng ta đều sẽ sử dụng. Vậy ý nghĩa từ việc một công ty với 2,4 tỷ người dùng tung ra loại tiền riêng của mình là gì?
Về mặt chiến lược, phong trào này có ý nghĩa đối với Facebook: tại thời điểm nhiều người đặt câu hỏi về sự thống trị của mạng xã hội này và khi phần lớn các cổ đông của chính họ nói rằng họ muốn sa thải Mark Zuckerberg, công ty tuyên bố một dự án toàn cầu đầy hấp dẫn đặt nó vào vai trò trung tâm trong nền kinh tế thế giới, giữa vô số các dự án tiền điện tử có tính pháp lý đáng ngờ, sự đầu cơ vô trách nhiệm và lãng phí về mặt năng lượng, nhắm vào những cá nhân ở các quốc gia có tiền tệ không ổn định hoặc hạn chế về mặt ngân hàng. Như Jack Dorsey đã nói, đây có lẽ là thời điểm hoàn hảo để tạo ra một loại tiền tệ phổ quát cho kỷ nguyên Internet, phản ánh xu hướng phổ cập hóa thế giới. Tuy nhiên, điều chưa rõ ràng là liệu loại tiền này có nên nằm trong tay Facebook hay không.
Về mặt kỹ thuật, dự án không thú vị lắm: mặc dù công ty đã thuê rất nhiều tài năng có kinh nghiệm trong thế giới tiền điện tử, nhưng cái mà nó tạo ra là một stablecoin được gắn liền với một vài đồng tiền, chứng khoán và tổ chức để tránh sự kiểm soát quá mức của một người người chơi (bao gồm cả Facebook), và qua đó, tránh bất kỳ tiềm năng đầu cơ nào có thể xuất hiện: công ty đã nói chuyện với các tổ chức tài chính để cung cấp vốn dưới dạng hàng tỷ đô la tiền ủy thác quốc tế và chứng khoán rủi ro thấp làm tài sản thế chấp để ổn định giá tiền tệ. Các công ty quan tâm đến việc vận hành một node phải đóng góp 10 triệu đô la để xác thực các giao dịch với tiền tệ, bỏ phiếu trong các hoạt động trong tương lai và trên hết là để tránh việc tranh luận về tầm ảnh hưởng quá mức của Facebook. Công ty có kế hoạch nhượng quyền kiểm soát tiền điện tử của mình cho một nền tảng độc lập bên ngoài có trụ sở tại Thụy Sĩ.
Tiền tệ Facebook có thể được chuyển đi miễn phí thông qua các sản phẩm của Facebook, bao gồm Messenger lẫn WhatsApp, và công ty đang làm việc với các nhà bán lẻ để chấp nhận thanh toán bằng nó, có thể liên quan đến việc chia hoa hồng và một số thỏa thuận với các nhà quản lý mạng ATM để cho phép giao dịch với các loại tiền tệ khác. Thậm chí có thể có những ưu đãi cho người dùng, từ thanh toán cho hoạt động quảng cáo đến các chương trình khuyến mãi tương tự như các chương trình khách hàng thân thiết. Công ty thậm chí có thể trả lãi cho người dùng kí gửi tiền bằng tiền tệ của mình, một động thái được thiết kế để tránh sự nghi ngờ về việc công ty nắm giữ lãi suất.
Ngoài sự chú ý mà dự án sẽ thu hút, bao gồm từ các cơ quan quản lý, nó còn sẽ giúp nâng cao nhận thức về tiền điện tử, tạo động lực cho môi trường và có thể giúp nó phát triển. Tiền tệ Facebook được thiết kế thân thiện với người dùng và dễ dàng như mọi loại tiền thông thường khác, cho phép mọi người, mà không chỉ các chuyên gia, tham gia.
Tiền tệ cũng sẽ cho phép chúng ta biết rõ ràng bao nhiêu người dùng thực sự mà Facebook có: tất cả họ sẽ cần được xác định để ngăn chặn rửa tiền hoặc sử dụng cho mục đích phạm tội. Điều này sẽ đặc biệt quan trọng ở những nhà nước thất bại hoặc nơi có ít người có tài khoản ngân hàng.
Theo nhiều cách, một loại tiền tệ phổ quát, dựa trên kinh nghiệm về các loại tiền điện tử khác và nhắm vào lượng dân cư vì nhiều lý do khác nhau phải nằm ngoài nền kinh tế truyền thống nghe có vẻ là một ý tưởng hay. Tuy nhiên, vấn đề là công ty đứng sau có tiếng tăm tệ nhất về quyền riêng tư, cùng với các tiêu chuẩn đạo đức qua việc nó liên quan đến các cáo buộc thao túng bầu cử và thậm chí là diệt chủng. Theo như Facebook, người dùng của nó là nguyên liệu thô và ý tưởng về việc nó sẽ có quyền truy cập vào hồ sơ tài chính của tôi làm tôi cảm thấy kinh hoàng.
Tôi không quan tâm nếu nó giao nhiệm vụ cho các công ty khác quản lý tiền điện tử mới của nó: trước đây, các vấn đề của Facebook đã xuất hiện sau khi nó được xem là đồng phạm của các công ty vốn đã đầu tư một khoản tiền lớn vào việc quảng cáo trên mạng của nó: nó không ngần ngại giấu diếm ý định của mình, biến các công ty thành nô lệ tin vào việc Facebook là câu trả lời cho tất cả các nhu cầu của họ và xứng đáng để phản bội mọi nguyên tắc để có được quảng cáo của mình đăng tải trên Facebook trước những người mua tiềm năng. Đây là điều làm cho một dự án thú vị tiềm năng trở nên đáng sợ: bởi vì tôi biết rằng bất kỳ sự lạm dụng tiềm năng nào của nó sẽ được cho phép bởi một công ty, vốn cho đến bây giờ, đã cho phép mọi loại sai trái khác. Trong bối cảnh nền kinh tế toàn cầu, bất kỳ ai từ chối thực hiện các biện pháp phòng ngừa đúng đắn đều có thể gây ra nhiều thiệt hại. Hy vọng là linh cảm của tôi là sai…
- Giá Bitcoin đạt mức cao nhất trong 13 tháng cho đến Facebook Coin – Những câu chuyện hàng đầu trong tuần
- Trang TMĐT Mercado Libre lớn nhất Nam Mỹ hợp tác với Facebook trong dự án Libra
Thành Ngô
Tạp Chí Bitcoin/Forbes