NEAR Protocol là nền tảng hợp đồng thông minh sử dụng thuật toán đồng thuận Thresholded Proof of Stake (PoS) để thực hiện các giao dịch. NEAR kết hợp cơ chế Nightshade Sharding, giúp tăng thông lượng giao dịch và khả năng mở rộng của mạng lưới.
Ngoài ra, NEAR đã huy động được hơn 1 tỷ USD để phát triển hệ sinh thái, tiến hàng nâng cấp cải thiện chức năng cơ bản của mạng lưới (chẳng hạn như tài khoản, phí gas và giao dịch), ưu tiên sự thân thiện của nhà phát triển, hỗ trợ EVM và Substrate thông qua Aurora cùng Octopus Network.
Những sự kiện nổi bật
NEAR đã huy động được hơn 1 tỷ USD để tăng tốc phát triển hệ sinh thái NEAR Protocol.
Trong Quý 3, NEAR có số lượng tài khoản đang hoạt động chạm mức ATH tại 3 triệu. Sự gia tăng chủ yếu là do sự ra mắt của giao thức move-to-earn Sweat Economy.
NEAR kết thúc quý 3 với TVL chạm mức 96 triệu token (khoảng 343 triệu USD), tăng 10 lần so với đầu năm 2022.
Giai đoạn 1 của Nightshade đã được triển khai trên mainnet cho phép full sharding (dữ liệu + xử lý) cho một tập hợp con các trình xác thực NEAR, chunk-only producer. Bản cập nhật đã cải thiện khả năng phi tập trung bằng cách giảm yêu cầu phần cứng và tăng gấp ba lần dung lượng trình xác thực của mạng lưới.
Phân tích hiệu suất
Tổng quan tài chính
Sau quý thứ hai, chứng kiến NEAR mất 74% giá trị theo vốn hóa thị trường, vốn hóa của NEAR đã phục hồi trong quý thứ ba với mức tăng 14% từ 2,47 tỷ USD lên 2,82 tỷ USD. Tuy nhiên, ở thời điểm hiện tại, vốn hoá NEAR vẫn giảm 87% so với mức ATH là 9,6 tỷ USD vào ngày 27/12/2021.
Doanh thu giảm 82% so với quý trước, xuống còn $ 220.000. Doanh thu giảm là do số lượng giao dịch giảm 35% cùng với phí chuyển đổi thấp hơn 1 cent.
Để so sánh, Polygon có doanh thu hàng quý 4,2 triệu đô la (giảm 26%) với phí giao dịch $ 0,09 và Avalanche có doanh thu hàng quý là 2,3 triệu USD ( giảm đến 94% theo quý) với phí giao dịch trung bình $ 0,14.
NEAR là token gốc của NEAR Protocol, được sử dụng để bảo mật mạng lưới thông qua staking, phí giao dịch và phí lưu trữ. Không giống như cơ chế theo kiểu đấu giá của Ethereum, phí giao dịch NEAR điều chỉnh theo tính toán mạng lưới và băng thông. Phí lưu trữ, được coi là chi phí dài hạn, là các khoản thanh toán bằng tài khoản và hợp đồng thông minh để sử dụng không gian lưu trữ trên mạng lưới NEAR.
NEAR không có nguồn cung cố định và sử dụng cả hai cơ chế lạm phát và giảm phát. Trong đó tỷ lệ lạm phát cố định hàng năm là 5%, trong đó 90% được trao cho trình xác thực và 10% còn lại sẽ được chuyển đến kho bạc của giao thức. Kho bạc này sẽ được kiểm soát bởi NEAR Foundation. Vào cuối quý 3, kho bạc có số dư 10 triệu NEAR (25 triệu USD hiện tại).
Trong tổng số phí giao dịch, 70% được đốt và 30% còn lại được chuyển cho hợp đồng mà giao dịch đó bắt đầu. Tùy thuộc vào số lượng giao dịch và giá trị của phí gas, NEAR có khả năng giảm phát. Dự án đã kết thúc quý 3 với khoảng 800 triệu NEAR được lưu hành và tiếp tục theo lộ trình phân phối 5 năm.
Tổng quan mạng lưới
Trong quý 3, hoạt động mạng lưới NEAR mang lại nhiều kết quả khác nhau. Các địa chỉ đang hoạt động tăng vọt 130% theo quý, đạt mức ATH là 3 triệu. Sự gia tăng đột biến về số lượng các địa chỉ hoạt động chủ yếu là do việc ra mắt của Sweat Economy. Tuy nhiên, các địa chỉ mới giảm 55% xuống 4,7 triệu và giao dịch giảm 35% xuống 40 triệu.
Vào tháng 4, quan hệ đối tác mới với Sweatcoin đã được công bố. Công ty công nghệ có trụ sở tại London khuyến khích mọi người di chuyển token nhiều hơn. Sweatcoin đã sử dụng hệ thống phần thưởng Web2, nơi người dùng có thể tích lũy token để di chuyển và đổi chúng lấy phần thưởng. Hiện tại, Sweatcoin đã chuyển sang Web3.
Vào cuối tháng 7, Sweatcoin ra mắt trên NEAR với tên gọi Sweat Economy. Nó đã ghi nhận hơn 3,5 triệu người dùng hoạt động kể từ khi ra mắt, 15 triệu ví duy nhất, được xếp hạng là ứng dụng được sử dụng nhiều nhất trên thị trường crypto và là ứng dụng tài chính hàng đầu tại 51 quốc gia với hơn 100 triệu SWEAT đã tham gia staking.
Hệ sinh thái và phát triển
DeFi
NEAR kết thúc quý 3 với TVL chạm mức 143 triệu token (513 triệu USD), tăng 10 lần so với cùng kỳ năm ngoái nhưng giảm 30% theo quý. Trong đó Ref Finance chiếm 45% TVL (232 triệu USD).
Ref Finance là ứng dụng hàng đầu hoạt động trên NEAR và tự hào với các nhà đầu tư lớn bao gồm Alameda, Dragonfly và Jump.
Máy ảo Ethereum, Aurora chiếm 33% TVL (170 triệu USD) và giao thức cho vay Burrow, chiếm 10% TVL (52 triệu USD). Burrow ra mắt vào đầu quý 2 và ngay lập tức có TVL tăng vọt lên hơn 400 triệu USD trước khi giảm xuống còn 52 triệu USD vào cuối quý 3. Để so sánh, Avalanche đã kết thúc quý 3 với TVL 1,9 tỷ đô la (giảm 28% theo quý), Binance 6,6 tỷ USD (tăng 11%) và Solana 2,1 tỷ USD (giảm 16%).
Trong Quý 3, NEAR đã có doanh số bán hàng 16.000 NFT (giảm 68% theo quý) và 20.000 ví đang hoạt động (giảm 66%) với sự phân chia đồng đều giữa người mua NFT và người bán NFT.
Hoạt động của NFT chịu sự chi phối của Paras Marketplace, thị trường NFT dành cho thẻ kỹ thuật số. Vào đầu năm 2022, Paras phát hành Paras Comic, thị trường cho các nghệ sĩ xuất bản NFT liên quan đến truyện tranh, với mức tăng đột biến trong tháng Hai. Ngoài ra, có nhiều dự án NFT với nhiều trường hợp sử dụng khác nhau, được khởi chạy gần đây hoặc đang được phát triển, bao gồm Mintbase, DAO Records, Raiz, Naksh, NEARxPublish và Endemic.
Gaming
NEAR có hệ sinh thái game còn non trẻ. Tuy nhiên, mạng lưới đã thu hút nhiều công ty phát triển trò chơi, dịch vụ cho cộng đồng và nhà phát triển blockchain bao gồm:
- ARterra Labs – Nền tảng cơ sở hạ tầng tương tác với người hâm mộ Web3 cho eSports và thị trường game.
- Atlantis World – Layer cơ sở cho các tính năng kết nối metaverse bao gồm âm thanh, video và văn bản, đồng thời cung cấp tính năng thân thiện với nhà phát triển như công cụ no-code để xây dựng metaverse.
- OP GAMES – Công ty phát triển game blockchain giúp các nhà phát triển Web2 dễ dàng di chuyển sang Web3 bằng cách sử dụng SDK. OP cung cấp Arcadia Platform, nền tảng game Web3 do cộng đồng sở hữu để các nhà phát triển khởi chạy trò chơi của họ. Arcadia có hơn 40 game đã và đang được phát triển.
- Vorto Gaming – Công ty phát triển game blockchain cho thị trường NFT. Tựa game đầu tiên ra mắt trên Vorto là Hash Rush, trò chơi chiến lược trực tuyến nhiều người chơi (MMO) sử dụng cơ chế play-to-earn.
- Play Ember – Nền tảng game Web3 cung cấp cầu nối cho người dùng trên các thiết bị di động và các studio sử dụng ví NEAR.
Hoạt động của nhà phát triển
NEAR ưu tiên trở thành blockchain thân thiện với nhà phát triển và ngôn ngữ lập trình hợp đồng thông minh của blockchain đóng một vai trò lớn trong khả năng thu hút các nhà phát triển ứng dụng.
Trước đây, các nhà phát triển trên NEAR đã có thể sử dụng Rust, AssemblyScript và Solidity (thông qua Aurora). Vào tháng 8, NEAR đã phát hành SDK JavaScript, cho phép nhà phát triển xây dựng các hợp đồng thông minh trên NEAR bằng một trong những ngôn ngữ phổ biến nhất trên thế giới. Nhìn chung, NEAR đã ghi nhận tổng cộng hơn 5.000 hợp đồng duy nhất kể từ khi bắt đầu.
Aurora
Aurora là EVM được triển khai dưới dạng hợp đồng thông minh trên NEAR. Nó kết hợp sự quen thuộc của người dùng và nhà phát triển EVM với khả năng mở rộng và bảo mật của NEAR. Các thành viên cũ của đội ngũ phátt triển NEAR Protocol đã tạo ra Aurora và EVM đã hoạt động vào giữa năm 2021.
Kể từ đó, nó đã là một trong những ứng dụng hàng đầu trên NEAR và hệ sinh thái của riêng nó, thậm chí TVL còn sánh ngang với NEAR (165 triệu USD vào cuối quý 3).
Bản cập nhật lớn nhất của Aurora trong năm nay là sự ra đời của Aurora+ vào quý 2/2022. Aurora+ là chương trình thành viên mang lại nhiều lợi ích khác nhau, đáng chú ý nhất là 50 giao dịch miễn phí mỗi tháng.
Vào đầu tháng 9, Aurora đã phát hành bản nâng cấp bao gồm tính năng “cross contract call”. Tính năng này kết nối Aurora và NEAR, cho phép hợp đồng thông minh Aurora giao tiếp với bất kỳ hợp đồng thông minh nào khác trên NEAR thông qua một giao dịch duy nhất và không cần bất kỳ cầu nối nào.
Điều này giúp kết nối hai hệ sinh thái, mở ra khả năng mới cho các ứng dụng Aurora, chẳng hạn như DEX aggregator (đơn vị tổng hợp thanh khoản) có thể khai thác thanh khoản trên cả Aurora và NEAR. Tính năng cross contract call hiện chỉ có trên testnet, với kế hoạch sẽ sớm triển khai trên mainnet.
Octopus Network
Octopus Network là mạng lưới các blockchain (chuỗi ứng dụng) dựa trên Substrate, tương thích với EVM, giống như Aurora, được xây dựng như một tập hợp các hợp đồng thông minh trên NEAR.
Cũng như Polkadot, các chuỗi ứng dụng phải đăng ký và vượt qua cuộc bỏ phiếu của holder Octopus (OCT) trước khi tham gia mạng lưới. Hiện có 5 chuỗi ứng dụng trên mainnet.
Cầu nối Rainbow
Rainbow Bridge là cầu nối chung, không cần niềm tin giúp kết nối Ethereum, NEAR và Aurora, thiết kế optimistic dựa trên máy khách để tiết kiệm phí gas hơn. Thiết kế optimistic dựa vào các cơ quan giám sát của bên thứ ba để gửi bằng chứng gian lận, nhằm ngăn chặn bất kỳ thông tin sai lệch nào được chuyển tiếp đến các máy khách của cầu nối.
Kiến trúc của cầu đã được thử nghiệm thành công 2 lần trong năm nay, lần đầu tiên vào tháng 5 và gần đây là vào tháng 8. Trong cả hai cuộc thử nghiệm, kẻ tấn công đã gửi thông tin sai lệch đến ứng dụng máy khách NEAR trên Ethereum. Các tập lệnh của cơ quan giám sát tự động đã phát hiện ra giao dịch độc hại và gửi bằng chứng gian lận, ngăn chặn cuộc tấn công.
Trong trường hợp thử nghiệm tháng 8, các tập lệnh của cơ quan giám sát đã ghi nhận bằng chứng gian lận trong vòng 31 giây. Không những không có quỹ nào trên cầu nối bị ảnh hưởng, mà những kẻ tấn công còn mất 2,5 và 5 ETH tiền gửi tương ứng.
Tổng tài sản xử lý trên Rainbow Bridge là gần 3 tỷ USD. Trong quý 3, tài sản xử lý đã giảm 90% từ 1,5 tỷ USD xuống còn $ 145.000. Sự suy giảm càng trở nên trầm trọng hơn do cầu nối tạm dừng hoạt động trong khoảng hai tuần để chờ đợi sự kiện The Merge.
Phi tập trung và Staking
NEAR sử dụng thuật toán đồng thuận Thresholded Proof of Stake (PoS) để thực hiện các giao dịch. Thuật toán của mạng lưới đặt ra ngưỡng tối thiểu cho các trình xác thực để tham gia vào cuộc đấu giá. Trình xác thực có 3 vai trò:
- Block producer: có tối đa 100 seats và xác thực giao dịch trên tất cả các phân đoạn.
- Chunk-only producer: có số lượng tối đa hiện tại là 300 seats và xác thực các giao dịch trên một phân đoạn.
- Hidden validators (trình xác thực ẩn): với tư cách là bên thứ ba theo dõi hoạt động bất hợp pháp (lưu ý: trình xác thực ẩn chưa đi vào hoạt động).
Nhìn chung, NEAR kết thúc Q3 với 483 triệu NEAR tham gia staking (tăng 13% so với quý trước), tương đương 60% nguồn cung lưu hành. NEAR có 118 trình xác thực với Hệ số Nakamoto là 9, tương đương với mức trung bình của không gian. NEAR đã tăng số lượng trình xác thực đang hoạt động hàng quý, cho thấy rằng mạng lưới đang dần trở nên phi tập trung hơn.
Phân tích định tính
Nightsharding
NEAR được xây dựng dựa trên kiến trúc horizontal scaling (mở rộng quy mô theo chiều ngang) với thiết kế sharding (phân đoạn) độc đáo được gọi là Nightshade, đang được thực hiện trong bốn giai đoạn.
Bắt đầu với Giai đoạn 0, ra mắt vào Quý 4/21, nó chia mạng lưới thành 4 phân đoạn dữ liệu. Trình xác thực được yêu cầu chỉ lưu trữ trạng thái của phân đoạn được chỉ định, nhưng vẫn phải xác thực (xử lý và thực hiện) các giao dịch từ tất cả các phân đoạn.
Vào cuối tháng 9, Giai đoạn 1 đã được phát hành trực tuyến trên mainnet, giới thiệu một vai trò mới cho mạng lưới: chunk-only producers.
Chunk-only producers chỉ tham gia xác thực một phân đoạn duy nhất. Điều này làm giảm yêu cầu phần cứng, phát triển mạng lưới theo cách phi tập trung.
Giai đoạn 1 tăng gấp ba lần khả năng xác thực của mạng, thêm tối đa 200 chunk-only producer vào 100 block producer. Thông qua các chunk-only producer, Giai đoạn 1 mang đến một số tính năng phân đoạn đầy đủ (dữ liệu và xử lý) cho NEAR. Tuy nhiên, các block producer vẫn phải xác nhận tất cả các phân đoạn.
Trước khi Giai đoạn 1 ra mắt, mạng lưới đã triển khai incentivized testnet, Stake Wars III, để thu hút những trình xác thực mới và chuẩn bị giúp họ trở thành chunk-only producer khi ra mắt.
Stake Wars III có 1500 người tham gia cạnh tranh trong 17 thử thách khác nhau. 200 người tham gia hàng đầu đã nhận được tổng cộng 4,5 triệu NEAR và trị giá $ 250.000. Mặc dù Giai đoạn 1 đã tăng gấp ba lần số lượng trình xác thực tối đa và tạo ra một vai trò mới với rào cản gia nhập thấp hơn, tuy nhiên ảnh hưởng rất ít đến khả năng phi tập trung. Theo đó, 4,5 triệu NEAR chỉ chiếm khoảng 1% tổng số NEAR hiện được staking bởi các trình xác thực.
Nightshade có thêm hai giai đoạn được lên kế hoạch trước khi nó được triển khai hoàn toàn. Giai đoạn 2 sẽ loại bỏ yêu cầu đối với các block producer để xác nhận tất cả các phân đoạn; do đó NEAR sau đó sẽ có đầy đủ dữ liệu và xử lý sharding. Giai đoạn 3 sẽ mang lại khả năng resharding, cho phép mạng lưới tự động thêm và bỏ bớt các phân đoạn dựa trên việc sử dụng mạng lưới.
Tổng quan
Trong Quý 3, NEAR Protocol mang lại kết quả khác nhau. Tài chính của NEAR phục hồi sau quý thứ hai tồi tệ, hoạt động mạng lưới cho thấy diễn biến trái chiều, hệ sinh thái tiếp tục phát triển và các chỉ số liên quan đến khả năng phi tập trung và staking nhìn chung khá tích cực.
Sau quý 2, chứng kiến NEAR mất 74% giá trị vốn hóa thị trường, tổng vốn hóa của NEAR đã phục hồi trong quý 3 với mức tăng 14% lên mức 2,82 tỷ USD, tuy nhiên con số này vẫn giảm 70% so với mức ATH là 9,6 tỷ USD vào ngày 27/12/2021.
Doanh thu đã giảm đáng kể (82% theo quý) do lượng giao dịch giảm 35% kết hợp với phí chuyển đổi dưới 1 cent. Nguồn cung token NEAR tiếp tục tăng cao với tỷ lệ 10% trên quý, đưa nguồn cung lưu hành chạm mức 800 triệu.
Hoạt động mạng lưới NEAR cho thấy dữ liệu trái chiều. Trong khi các địa chỉ đang hoạt động tăng vọt 130% theo quý, đạt mức ATH là 3 triệu, thì số lượng các địa chỉ mới lại giảm 55% trong quý vừa qua, xuống 4,7 triệu; đồng thời số lượng giao dịch giảm 35% xuống 40 triệu.
Sự gia tăng đột biến của số lượng địa chỉ đang hoạt động chủ yếu là do việc ra mắt Sweat Economy, thu hút hơn 3,5 triệu người dùng hoạt động, 15 triệu ví duy nhất và được xếp hạng là ứng dụng được sử dụng nhiều nhất trong không gian. Sweat Economy cũng được đánh giá là ứng dụng tài chính hàng đầu tại 51 quốc gia và tích lũy hơn 100 triệu SWEAT.
Ngoài ra, hệ sinh thái NEAR tiếp tục phát triển, với TVL trong quý 3 cán mốc 96 triệu NEAR (trị giá 343 triệu USD), tăng 10 lần so với đầu năm 2022. Ba ứng dụng hàng đầu là Ref Finance, Aurora và Burrow, chiếm 88% TVL.
NEAR NFT và lĩnh vực game mới ra đời, nhưng nhiều dự án đang được phát triển và dự kiến sẽ triển khai trong những tháng tới.
Các chỉ số liên quan đến khả năng phi tập trung và staking của NEAR đều tích cực. NEAR kết thúc quý 3 với 483 triệu token, tương đương 60% nguồn cung lưu hành, tham gia staking (tăng 13% so với quý trước). NEAR có 118 trình xác thực với Hệ số Nakamoto là 9 và đang tăng số lượng trình xác thực hoạt động hàng quý, cho thấy rằng mạng lưới đang dần trở nên phi tập trung hơn.
Giai đoạn 1 của Nightshade đã xuất hiện trên mainnet với khả năng năng full sharding (dữ liệu và xử lý) cho một tập hợp con mới gồm các trình xác thực NEAR và các chunk-only producer. Bản cập nhật đã cải thiện khả năng phi tập trung bằng cách giảm yêu cầu phần cứng và tăng gấp ba lần dung lượng của trình xác thực trên mạng lưới.
Nightshade có thêm hai giai đoạn được lên kế hoạch trước khi nó được triển khai hoàn toàn. Giai đoạn 2 sẽ loại bỏ yêu cầu đối với các block producer để xác nhận tất cả các phân đoạn; do đó NEAR sẽ có đầy đủ dữ liệu và xử lý sharding. Giai đoạn 3 sẽ mang lại khả năng resharding, cho phép tự động thêm và loại bỏ bớt các phân đoạn dựa trên việc sử dụng mạng lưới.
NEAR đã huy động được hơn 1 tỷ USD để tăng tốc phát triển hệ sinh thái NEAR Protocol. Sự ra mắt của Sweat Economy là tín hiệu phát triển tích cực, thu hút nhiều người dùng hơn đến với mạng lưới và cải thiện tâm lý của cộng đồng bất chấp thị trường gấu hiện tại.
Việc tìm kiếm các giao thức bổ sung trên DeFi, NFT và game để khởi chạy trong những tháng tới đã bắt đầu mang lại kết quả. Dự án phải đối mặt với sự cạnh tranh gay gắt tại layer cơ sở, nhưng việc thu hút được nguồn vốn lớn, tập trung vào nhà phát triển và kế hoạch mở rộng quy mô độc đáo có thể giúp NEAR tạo nên sự khác biệt.
Theo dõi kênh Tiktok của Tạp Chí Bitcoin tại đây: https://www.tiktok.com/@tapchibitcoin
