Với sự trở lại điên cuồng của thị trường tiền điện tử trong năm nay, ngày càng có nhiều nhà đầu tư bình thường trên toàn thế giới hiểu được tiềm năng mà công nghệ blockchain sở hữu. Ví dụ: trong suốt năm 2020, các ứng dụng phi tập trung (DApp) đạt được sức hút đáng kể, với tổng khối lượng khóa trên tất cả các sàn phi tập trung tăng từ dưới 40 triệu đô la vào tháng 12/2019 lên con số khổng lồ hơn 26 tỷ đô la trong vòng chỉ 9 tháng.
Tuy nhiên, điều quan trọng là phải hiểu các khái niệm cốt lõi cơ bản về tài chính phi tập trung (DeFi) và các ứng dụng phi tập trung, vì nhiều người thường sử dụng 2 thuật ngữ này thay thế cho nhau. Đối với những người mới bắt đầu, mặc dù thoạt nhìn cả 2 đều có nhiều điểm tương đồng chẳng hạn như sử dụng công nghệ blockchain, loại bỏ các bên trung gian thứ ba và cung cấp cho người dùng toàn quyền kiểm soát tài chính của họ thì vẫn có một số điểm khác biệt chính.
Điểm khác biệt chính là DeFi, một dạng DApp, DeFi chủ yếu liên quan đến các trường hợp sử dụng tài chính, trong khi DApp nói chung có nhiều ứng dụng không chỉ giới hạn trong lĩnh vực tài chính. Ví dụ: DApp có thể được sử dụng để phát triển các nền tảng trò chơi, cờ bạc và hệ thống giáo dục hoặc thậm chí trong việc tạo ra các công cụ mới lạ như trình duyệt internet hướng đến quyền riêng tư như Brave.
Bạn hỏi tại sao DApp?
Từ quan điểm về khả năng sử dụng, DApp có thể được triển khai cho tất cả các mục đích giống nhau như ứng dụng trên điện thoại thông minh thông thường. Tuy nhiên, sự khác biệt nằm ở thực tế là không giống như hầu hết các ứng dụng trên Android và iOS khiến bạn ký các thỏa thuận mờ ám buộc từ bỏ quyền riêng tư cơ bản, DApp cung cấp cho người dùng một loạt các lợi ích liên quan đến tính minh bạch cùng với những lợi ích khác như:
Chúng là mã nguồn mở: Như thuật ngữ “phi tập trung” cho thấy, DApp là mã nguồn mở, có nghĩa là mã nguồn có sẵn miễn phí trực tuyến và có thể được phân phối lại hoặc sửa đổi bởi bất kỳ ai muốn làm như vậy. Điều này cho phép người dùng nhanh chóng phát hiện ra các lỗi có thể có trong phần mềm cơ bản, do đó tăng cường bảo mật tổng thể của nền tảng một cách đáng kể.
Chúng cung cấp các ưu đãi hấp dẫn: Một khía cạnh cốt lõi của nhiều DApp là cung cấp cho người dùng nhiều ưu đãi khác nhau, thường dưới dạng lợi tức, airdrop hoặc phần thưởng dựa trên việc sử dụng. Trên thực tế, một lý do lớn khiến khái niệm “yield farming (canh tác lợi nhuận)” thu hút được nhiều sự chú ý vào năm 2020 là nó cho phép nhà đầu tư kiếm được phần thưởng chỉ đơn giản bằng cách sử dụng nhiều giao thức thanh khoản không cần sự cho phép.
Chúng đáng tin cậy: DApp được tạo ra bằng cách sử dụng cơ chế đồng thuận giúp mạng đạt được thỏa thuận về trạng thái của blockchain. Do đó, hầu như không thể giả mạo các nền tảng như vậy.
Uniswap
Xếp hạng đầu tiên trong danh sách là một nền tảng tuyệt vời bởi vì nó gần như ‘đơn phương độc mã’ đưa khái niệm sàn giao dịch phi tập trung vào ý thức cộng đồng tiền điện tử toàn cầu. Theo nghĩa cơ bản nhất như giới thiệu, Uniswap là giao thức được xây dựng trên hệ sinh thái Ethereum để hoán đổi token ERC-20 mà không cần người mua và người bán tạo ra nhu cầu.
Và trong khi hầu hết những người đam mê/nhà đầu tư bình thường tiếp tục sử dụng các nền tảng giao dịch tập trung như Binance, OKEx, các nền tảng khác do khả năng tiếp cận tổng thể và danh tiếng thương hiệu của họ, có một số lĩnh vực chính mà Uniswap đã thay đổi hoàn toàn cuộc chơi, bao gồm:
Quyền sở hữu tài sản: Ý tưởng ban đầu đằng sau Bitcoin, cũng như hầu hết các loại tiền điện tử khác, là giúp các cá nhân có thể tạo, chuyển và nắm giữ tài sản mà không cần bất kỳ cơ quan tài chính trung gian nào như ngân hàng. Về vấn đề này, khi nói đến sàn giao dịch tập trung, tiền điện tử của một người về cơ bản nằm trong nơi lưu ký của bên thứ ba trừ khi họ chọn chuyển tiền sang ví lạnh – mà chủ sở hữu phải trả phí xử lý khá lớn!
Khi nói đến Uniswap, người dùng không bao giờ từ bỏ quyền quản lý tài sản dù chỉ một khoảnh khắc, phần lớn là nhờ vào việc sử dụng các hợp đồng thông minh thực hiện các giao dịch theo cách hoàn toàn không cần niềm tin.
Dễ sử dụng: Để bắt đầu giao dịch trên Uniswap, tất cả những gì phải làm là chọn tài sản tìm kiếm để tạo điều kiện trao đổi giữa các bên, nhấp vào nút “kết nối ví” và xác nhận giao dịch được đề cập. Sau khi hoàn tất, các token thu được sẽ được phản ánh trong tài khoản mà không cần nội dung đó phải thông qua nền tảng của bên thứ ba.
Hợp đồng quyền chọn thanh khoản nâng cao: Có lẽ khía cạnh độc đáo nhất của Uniswap, cũng như hầu hết các sàn giao dịch phi tập trung khác, là nó cho phép người dùng đóng vai trò tích cực trong các pool thanh khoản bằng cách staking coin của họ, do đó họ nhận được một khoản cắt giảm chênh lệch giao dịch của nền tảng như một phần thưởng khuyến khích.
Công cụ InterPlanetary Search Engine
Với việc thao túng dữ liệu tìm kiếm ngày càng gia tăng, một số lượng lớn các cá nhân hiểu biết về công nghệ đang nhận ra rằng Internet không còn phi tập trung như họ từng nghĩ.
Khi mọi thứ ổn định, những công ty như Google, Bing và Baidu hoàn toàn độc quyền trong lĩnh vực công cụ tìm kiếm toàn cầu. Không những vậy, họ có chính sách sở hữu dữ liệu không rõ ràng, dẫn đến các vấn đề liên tục như rò rỉ thông tin khách hàng, theo dõi quảng cáo.
InterPlanetary Search Engine (IPSE) là công cụ tìm kiếm phi tập trung được xây dựng trên blockchain EOS, sử dụng Hệ thống tệp InterPlanetary File System, cho phép người dùng duyệt internet trong khi cũng được khuyến khích chia sẻ bất kỳ nội dung độc đáo nào mà họ có thể có.
Một số lợi thế cốt lõi của việc sử dụng nền tảng này là bảo vệ dữ liệu người dùng liền mạch nhờ công nghệ mã hóa bất đối xứng của IPSE và sự cần thiết phải có sự chấp thuận rõ ràng của người dùng đối với bất kỳ hoạt động theo dõi quảng cáo nào.
Các lợi ích khác bao gồm:
– Tất cả nội dung có sẵn trên IPSE đều có thể theo dõi vĩnh viễn cũng như được mã hóa từ đầu đến cuối.
– IPSE không sử dụng hệ thống “xếp hạng dựa trên giá thầu”, do đó đảm bảo kết quả tìm kiếm không bao giờ bị ảnh hưởng bởi ý tưởng bất chợt của một số người chơi có tiền.
– Lưu trữ dữ liệu phi tập trung có nghĩa là hacker không bao giờ có thể truy cập hoàn toàn vào hệ thống vì chúng không thể tấn công đồng thời tất cả các node.
CryptoKitties
Đối với nhiều người, từ “DApp” vẫn ngay lập tức khiến họ nhớ đến CryptoKitties, trò chơi được ra mắt lần đầu tiên vào năm 2017 cho phép người chơi nhân giống, mua và cuối cùng là bán những con mèo kỹ thuật số dưới dạng token ERC-721 không thể thay thế được.
Theo nghĩa cơ bản nhất, một token không thể thay thế (NFT) có thể được coi là tài sản mật mã đại diện cho kho lưu trữ giá trị hoàn toàn duy nhất về bản chất, không thể thay thế cho một NFT khác. Ví dụ: trong CryptoKitties, mỗi con mèo đều khác nhau và không thể được hoán đổi trực tiếp cho con khác, vì lý do đơn giản là mỗi con có những phẩm chất nội tại riêng như đặc điểm hành vi, ngoại hình, …
Mặc dù nghe có vẻ còn non trẻ, nhưng kể từ khi ra đời, CryptoKitties vẫn cực kỳ phổ biến và thậm chí có thời điểm chiếm tới 10% giao dịch hàng ngày của Ethereum. Do đó, nó được nhiều người coi là điểm vào hoàn hảo cho những người tò mò về thế giới phân quyền và NFT.
CryptoKitties cung cấp cho người chơi không gì khác hơn là giải trí đơn thuần, nhưng sự phổ biến liên tục của nó đã có tác động lớn đến sự phát triển của không gian NFT, cũng như hệ sinh thái Ethereum rộng lớn hơn.
Rarible
Trong khi CryptoKitties đi tiên phong trong không gian NFT, Rarible hiện đang tiếp tục phong trào. Rarible là thị trường NFT do cộng đồng sở hữu, sử dụng token quản trị RARI để tăng sức mạnh cho nền tảng của nó.
Trên giấy tờ, Rarible chỉ đơn giản là cho phép người dùng bảo mật các bộ sưu tập kỹ thuật số bằng công nghệ blockchain. Nghe có vẻ bình thường phải không? Tuy nhiên, điều khiến Rarible thực sự khác biệt so với các nền tảng khác như OpenSea, một thị trường ngang hàng dành cho các mặt hàng kỹ thuật số hiếm, là Rarible đang tìm cách phát triển mạnh hơn, chứ không chỉ dừng lại ở một nền tảng để bảo mật, giao dịch tác phẩm nghệ thuật và đồ sưu tầm kỹ thuật số.
Thay vào đó, Rarible nhằm mục đích cho phép các cá nhân tạo – hay chính xác hơn là “đúc” – NFT. Trong tương lai, điều này có thể là một lợi ích lớn cho những người sáng tạo nội dung thuộc nhiều loại khác nhau, đặc biệt là khi các vấn đề như bản quyền, vi phạm bản quyền và đạo văn tiếp tục ảnh hưởng thế giới của phương tiện kỹ thuật số.
Ví dụ: bằng cách sử dụng Rarible, một nghệ sĩ có thể bán các tác phẩm của họ như sách, album nhạc hoặc phim bằng cách sử dụng các NFT được được lưu trữ trên blockchain, do đó loại bỏ khả năng giả mạo dữ liệu. Hơn nữa, một lợi ích khác mà công nghệ này mang lại là cho phép các nghệ sĩ cung cấp cho người mua tiềm năng xem trước nội dung, chẳng hạn như bản xem trước hoặc đoạn giới thiệu và chỉ phát hành toàn bộ nội dung sau khi giao dịch mua đã hoàn tất thành công.
Cuối cùng, kể từ khi đạt được sức hút đáng kể trong năm nay, nhóm nghiên cứu Rarible đã và đang tập trung rất nhiều vào việc làm cho nền tảng này hoàn toàn tự trị để nó có thể vận hành theo mô hình dựa trên quản trị cộng đồng.
Axie Infinity
Trò chơi thứ hai lọt vào danh sách là Axie Infinity, thu hút rất nhiều sự chú ý vào vũ trụ Pokemon. Ví dụ: người chơi có thể thu thập và nuôi các sinh vật tưởng tượng được gọi là “Axies”. Nhưng không giống như CryptoKitties, nơi tất cả những gì có thể làm là nuôi và bán đồ sưu tầm thì trong thế giới Axie Infinity, các cá nhân có thể lập nhóm thú cưng của mình để chiến đấu với những người dùng khác, do đó thêm yếu tố hành động và phiêu lưu thực sự vào nhóm chức năng.
Mức độ phổ biến của trò chơi tăng lên rất nhiều trong năm qua, đến mức trở thành trò chơi được chơi nhiều nhất trong hệ sinh thái Ethereum, trong đó trò tiêu khiển kỹ thuật số dựa trên NFT này hiện có 18,000 người dùng hoạt động hàng tháng.
Do tốc độ phát triển nhanh chóng, đội ngũ đứng sau dự án đã và đang thử nghiệm những cách mới để mở rộng quy mô trò chơi và thậm chí gần đây khởi chạy testnet (mạng thử nghiệm) công khai sidechain của riêng nó, được gọi là “Ronin”. Trình xác nhận đầu tiên của Ronin là gã khổng lồ trò chơi điện tử Ubisoft có trụ sở tại Paris.
Steemit
Giữ vị trí thứ 6 và cuối cùng trong danh sách của chúng ta là Steemit, một DApp xã hội chủ yếu dành cho các blogger. Nó được xây dựng trên blockchain Steem và cho phép người dùng đã xác minh tạo các bài đăng trên blog về bất kỳ chủ đề nào họ muốn cũng như thêm thẻ, ảnh hoặc bất kỳ thứ gì khác vào tài khoản của họ để nhận được nhiều ưu đãi.
Ví dụ: nếu bài đăng thú vị và có thể thu hút đủ “lượt thích”, người đăng bài sẽ được tặng phần thưởng dưới dạng token Steem, Steem Dollars (SBD) hoặc Steem Power (SP).
Steem giống như bất kỳ loại tiền điện tử thông thường nào, có thể chuyển thành token Steem Power, Steem Dollars, chuyển sang các tài khoản khác hoặc đơn giản là giao dịch trên các sàn khác nhau.
Mặt khác, token Steem Power được cấp cho nền tảng và đóng vai trò là thước đo mức độ ảnh hưởng của người dùng trong mạng Steem. Người dùng càng nắm giữ nhiều Steem Power, họ càng có nhiều sức mạnh để ảnh hưởng đến giá trị của bất kỳ bài đăng hoặc nhận xét nào mà họ ủng hộ và do đó kiếm được phần thưởng giám tuyển trong quá trình này.
Cuối cùng, Steem Dollars là các token tiền tệ có giá trị ổn định được gắn với đồng đô la Mỹ theo tỷ lệ một – một. Steem Dollars có thể được giao dịch lấy Steem hoặc chuyển sang các tài khoản khác vì mục đích thương mại.
- Khối lượng giao dịch trên SushiSwap đạt mức cao nhất mọi thời đại khi thị trường DeFi nóng trở lại
- TRON ra mắt tiêu chuẩn TRC-721 dành riêng cho NFT để mở ra triển vọng mới cho Blockchain
- Rarible (RARI) tăng vọt 130% sau khi được quỹ CoinFund đầu tư
Minh Anh
Theo Cointelegraph
