Phí Bitcoin vào tháng 12/2017 hầu như luôn ở mức trên 10 đô la, đôi khi đạt gần 30 đô la. Hiện nay, chúng ta có mức giá gần như không thay đổi nhưng phí đã giảm đáng kể. Trong hầu hết các trường hợp, phí được xác định ít hơn 1 đô la. Vậy Bitcoin có đúng là được mở rộng không hay do có ít giao dịch xảy ra trên mạng?
Phí chỉ là một phần của câu chuyện
Mạng Bitcoin đã có một vài vấn đề về phí trong vài năm qua. Do Bitcoin bị giới hạn kích thước khối nên nếu một số lượng lớn người dùng gửi tất cả các giao dịch cùng một lúc thì sẽ làm tắc nghẽn mạng. Các giao dịch không được xác nhận sẽ lưu trữ vào hàng chờ đợi gọi là mempool.
Những người khai thác nói chung sẽ khai thác những giao dịch trả phí cao nhất, vì vậy mọi người có thể nhảy lên trước hàng chờ đợi bằng cách trả một khoản phí cao hơn. Do đó, làm nảy sinh cuộc chiến tranh giành mù quáng, trong đó người chơi liên tục trả thêm một chút để giao dịch của họ được xác nhận trước.
Phí Bitcoin trung bình hiện nay ít hơn đáng kể so với phí lần đầu tiên giá chạm ngưỡng khoảng $10k trở lên. Theo BitInfoCharts, hiện tại, phí trung bình là 0.58 đô la và trong tháng 12/2017 là $10 đến $25. Nếu so sánh thì con số này ít hơn đáng kể. Tuy nhiên, có một lý do rất rõ ràng là không có nhiều nhu cầu sử dụng Bitcoin.
Kích thước của mempool Bitcoin khoảng 88%, thấp hơn so với hồi tháng 12/2017. Phần trăm giảm kích thước mempool và phí trung bình là gần như nhau.
Trước lần giảm kích thước mempool này, Bitcoin cũng đã chứng kiến sự sụt giảm số lượng giao dịch được xác nhận mỗi ngày.
Các biểu đồ dưới đây cho thấy số lượng giao dịch trung bình được xác nhận mỗi ngày trong tháng 12/2017 là khoảng từ 350 đến 400 nghìn. Trong khi đó, vào tháng 8/2019, có trung bình từ 300k đến 350k giao dịch. Vì vậy, trong khi phí thấp hơn thì cũng có ít giao dịch xảy ra trên blockchain.
Giải pháp mở rộng quy mô không hiệu quả
Segwit và Lightning Network được thêm vào Bitcoin để giúp mở rộng mạng một cách an toàn. Tuy nhiên, cả hai đều không đủ sức hỗ trợ Bitcoin phát triển.
Segwit được thêm vào tháng 8/2017, cho phép nhiều giao dịch hơn được xác nhận phù hợp với từng khối. Nếu 100% người dùng Bitcoin đã sử dụng Segwit, chúng tôi sẽ nhận được mức tăng thông lượng hiệu quả là 1.8 lần. Mặc dù đã hoạt động được hơn 2 năm nhưng việc sử dụng Segwit chưa bao giờ vượt quá 50%. Ngoài ra, tỷ lệ đó đã bị đình trệ trong khoảng 35-45% trong 15 tháng qua. Trong biểu đồ bên dưới, đường màu xanh biểu thị tỷ lệ phần trăm giao dịch sử dụng Segwit.
Các giải pháp lớp 2 nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho các giao dịch off-chain, giảm áp lực cho blockchain chính. Lightning Network đã chứng kiến sự tăng trưởng mạnh mẽ trong vài tháng đầu tiên, nhưng vẫn còn một số vấn đề thiết kế lớn cần giải quyết trước khi được chấp nhận hàng loạt. Ngoài ra, Lightning Network đã bị thu hẹp kể từ đầu mùa hè.
Các giải pháp tập trung hơn, chẳng hạn như Liquid của Blockstream cũng đã ra mắt trong 18 tháng qua, nhưng hầu như không được người dùng ưa chuộng. Qua quan sát Liquid explorer, mạng chỉ xử lý 1 hoặc 2 giao dịch mỗi khối.
Để có thể sử dụng được cho toàn thế giới, Bitcoin sẽ cần phải giải quyết bài toán mở rộng quy mô. Có thể mạng sẽ khắc phục các vấn đề hiện tại trong kế hoạch mở rộng hoặc thực hiện các giải pháp khác.
- Thị trường Altcoin không thể tạo ra tiện ích, chỉ có Bitcoin mới có thể trở thành tiền
- Báo cáo: Bitcoin được giao dịch nhiều nhất với các loại tiền tệ fiat ở châu Á
Thùy Trang
Tạp chí Bitcoin | Bitcoinist
