Thị trường phái sinh Bitcoin đã chứng kiến một loạt các phát triển trong năm 2019 khi những “người chơi cũ” lập kỷ lục khối lượng giao dịch và những người chơi mới giới thiệu các sản phẩm thị trường độc đáo. Sau nhiều tháng ‘thả thính’, Bakkt cuối cùng đã ra mắt và đã tiếp tục đạt kỷ lục khối lượng giao dịch hợp đồng tương lai Bitcoin.
Một số nền tảng cũng đã nhận được giấy phép Cơ sở Thực hiện Giao dịch hoán đổi (Swap Execution Facility – SEF) từ CFTC Hoa Kỳ khi lĩnh vực phái sinh tiền điện tử ở nước này mở rộng trong suốt năm 2019. Một trong 19 nền tảng được CFTC cấp phép là Tassat. Nền tảng này cho biết việc phê duyệt là bước đầu tiên để công ty niêm yết các công cụ phái sinh thanh toán vật lý bằng Bitcoin cho khách hàng tổ chức.
Nhìn chung, năm 2019 đã chứng kiến sự phát triển của thị trường phái sinh Bitcoin bước ra từ một góc của bối cảnh giao dịch tiền điện tử rộng lớn hơn đến chiếm lĩnh vị trí quan trọng trong toàn ngành. Với việc Ủy ban Chứng khoán và Sàn giao dịch Hoa Kỳ từ chối phê duyệt mọi quỹ giao dịch Bitcoin, các công cụ phái sinh Bitcoin trở thành điểm dừng chân yêu thích hàng đầu cho các trader tổ chức, ít nhất là ở Hoa Kỳ.
Ở những quốc gia khác, công cụ phái sinh tiền điện tử dường như đang lan rộng khắp thế giới. Các quốc gia như Singapore đã có những hành động dứt khoát để điều tiết toàn bộ thị trường. Tuy nhiên, tại Hoa Kỳ, các cơ quan quản lý tài chính được cho là đang lên kế hoạch ban hành lệnh cấm đối với các công cụ phái sinh tiền điện tử, với lý do lo ngại bảo vệ khách hàng. Chính phủ Hoa Kỳ nói rằng họ sẽ không can thiệp vào quyết định này và một số bên liên quan trong ngành đã kêu gọi các nhà chức trách không ‘cầm đèn chạy trước ô tô’ đối với lệnh cấm theo kế hoạch.
CBOE lui về hậu trường và CME giao dịch 92 tỷ đô la trong 2 năm
Khi Chicago Board Options Exchange (CBOE) rút khỏi thị trường hợp đồng tương lai Bitcoin vào tháng 3/2019, lĩnh vực này rõ ràng rơi vào tay nhà cung cấp hợp đồng tương lai BTC thanh toán bằng tiền mặt – Sàn giao dịch Chicago Mercantile Exchange. Khi CBOE quyết định dừng cuộc chơi, BTC vẫn đang phục hồi sau đợt giảm giá năm 2018 từng đưa giá xuống dưới mốc 3,000 đô la.
Trong tháng tiếp theo sau đó, BTC bắt đầu hồi sinh và cuối cùng đẩy giá lên gần chạm mức 14,000 đô la vào cuối tháng 6. Trong khi giá giao ngay BTC tăng lên, khối lượng giao dịch hợp đồng tương lai Bitcoin của CME cũng bắt đầu tăng vọt.
Các vị trí mở trên hợp đồng tương lai Bitcoin của CME tiếp tục tăng trong hầu hết năm 2019. Vào mùa hè năm 2019, CME đã công bố kỷ lục giá trị đáng chú ý là 1.7 tỷ đô la.
Trong khi thị trường giao ngay BTC lao dốc vào quý 3/2019, mức độ quan tâm đến hợp đồng tương lai Bitcoin của CME vẫn còn cao. Vào giữa tháng 9/2019, CME đã yêu cầu CFTC tăng khối lượng hợp đồng tương lai BTC do nhu cầu tăng tốc.
Theo một bài báo được đăng trên LinkedIn vào ngày 18/12 đánh dấu kỷ niệm lần thứ hai ra mắt hợp đồng tương lai Bitcoin của CME, sàn giao dịch tiết lộ rằng họ đã giao dịch hơn 2.4 triệu hợp đồng với giá trị đáng kể hơn 92 tỷ đô la từ 12.5 triệu BTC.
Nhận xét về hiệu suất năm 2019, Trưởng nhóm chỉ số vốn đầu tư toàn cầu và các sản phẩm đầu tư thay thế Tim McCourt của CME Group tuyên bố:
“Chúng tôi tạo ra đường cong hướng về phía trước cho thị trường này, để các nhà đầu tư có thể khám phá giá tốt hơn và quản lý rủi ro giá”.
Ngoài ra, McCourt nhấn mạnh thêm về mức độ phổ biến của hợp đồng tương lai Bitcoin CME, cho biết “gần một nửa tổng khối lượng giao dịch là từ bên ngoài lãnh thổ Hoa Kỳ vào năm 2019 cho đến nay”.
Tăng trưởng phái sinh: Bằng chứng về sự trưởng thành mạnh mẽ hơn của BTC?
Khi phòng ngừa rủi ro ngày càng được giới nhà đầu tư tổ chức đề cao trong suốt cả năm, một số nhà bình luận bắt đầu lập luận rằng Bitcoin đang trở thành một tài sản trưởng thành hơn. CEO Shigeki Kakutani của QURAS (là giao thức phi tập trung về “quyền riêng tư 2.0” cho phép giao dịch ẩn danh thông qua hợp đồng thông minh) nhận xét rằng số lượng giao dịch ngày càng tăng khi biến động của BTC đã bắt đầu giảm bớt so với những năm trước.
“Các công cụ phái sinh nhìn chung rất tốt cho Bitcoin vì điều này cho phép các nhà đầu tư tổ chức truyền thống có được sự thoải mái trên thị trường khi chúng được sử dụng rộng rãi trong thị trường tài chính truyền thống. Mặc dù vẫn còn là một thị trường tương đối trẻ, nhưng các sản phẩm phái sinh như hợp đồng tương lai Bitcoin của CME, hoán đổi vĩnh viễn OKEx, hợp đồng tương lai Bitcoin của Bakkt đang thúc đẩy nhu cầu lớn và đã vượt qua giao dịch Bitcoin giao ngay trong năm nay”.
Trong những năm trước, dao động giá của Bitcoin đã tạo thành một phần chính trong câu chuyện của các nhà phê bình cho rằng BTC sẽ không phù hợp với các nhà đầu tư tổ chức nhưng thay vào đó vẫn là một trò chơi đầu cơ.
Nhận xét về vai trò của các công cụ phái sinh tiền điện tử trong việc tài chính hóa thị trường tiền mã hóa rộng lớn hơn, CEO Tamer Dagli của Sinovate – một dự án tiền tệ kỹ thuật số blockchain ngang hàng cho biết:
“Khối lượng công cụ phái sinh chớm bùng nổ khi thị trường bắt đầu suy thoái vào năm 2018 và trader tìm mọi cách để kiếm lợi từ giá giảm. Hoạt động giao dịch sử dụng các sản phẩm này hiện vượt quá giao dịch giao ngay, tạo ra sự tương đồng với các thị trường truyền thống trong những năm 1970. Hiện tại, hầu hết giao dịch được thực hiện bằng các công cụ phái sinh”.
Đối với Dagli, bối cảnh hợp đồng tương lai Bitcoin của Hoa Kỳ có tiềm năng đóng vai trò là onramp khả thi để thúc đẩy nhiều tổ chức chấp nhận hơn. Giám đốc Sinovate nhận xét rằng:
“Thị trường toàn cầu cho các công cụ phái sinh là rất lớn, ước tính đưa nó lên tới hơn 500 nghìn tỷ đô la và thị trường tiền điện tử hiện tại rất nhỏ”.
Ông khẳng định các công cụ phái sinh rất cần thiết cho việc chấp nhận hợp đồng tương lai và hạn chế biến động.
Tuy nhiên, Dagli cho rằng phần lớn các mặt tích cực gắn liền với hợp đồng tương lai Bitcoin và các công cụ phái sinh tiền điện tử nói chung vẫn nằm trong đấu trường của các tổ chức. Về ngành bán lẻ của thị trường, CEO Sinovate giải thích về những vấn đề liên quan đến bảo vệ khách hàng, nêu rõ:
“Từ một quan điểm thể chế, các công cụ phái sinh là rất cần thiết nếu nó được chấp nhận trong thị trường tiền tệ toàn cầu rộng lớn hơn. Khi được sử dụng một cách chính xác, chúng là phương thức phòng ngừa các giao dịch và quản lý rủi ro. Nhiều trader tổ chức thậm chí sẽ không xem xét việc tham gia vào không gian trừ khi họ có các công cụ này. Từ góc độ bán lẻ, công cụ phái sinh làm rối tung mọi việc. Đòn bẩy cực kỳ cao có sẵn trên nhiều sản phẩm phái sinh bán lẻ thu hút các trader thực hiện giao dịch mạo hiểm”.
Bakkt ra mắt hợp đồng tương lai Bitcoin thanh toán vật lý
Một trong những câu chuyện lớn từ cuối năm 2018 là các nhà điều hành Sàn giao dịch Intercontinental Exchange của Sàn giao dịch chứng khoán New York đã khởi động Bakkt – một nền tảng hợp đồng tương lai Bitcoin thanh toán vật lý. Tuy nhiên, do gặp các rắc rối về quy định với CFTC, Bakkt không xuất hiện trên thị trường cho đến cuối tháng 9/2019.
Mặc dù khởi đầu chậm chạp, giao dịch hợp đồng tương lai Bitcoin của Bakkt bắt đầu tăng vọt, với khối lượng hợp đồng và các vị trí mở thiết lập mức cao mới. Sự ra mắt của Bakkt cũng trùng với thời kỳ suy thoái của BTC, với một số ý kiến cho rằng sản phẩm hợp đồng tương lai Bitcoin thanh toán vật lý đang gây áp lực tiêu cực lên thị trường giao ngay.
Ngay từ khi bắt đầu, Bakkt đã nhắc lại quyết định niêm yết các hợp đồng tương lai Bitcoin vật lý như một con đường hướng tới việc tạo ra mô hình khám phá giá mạnh mẽ hơn cho toàn bộ BTC. Theo bài viết trên Medium hồi năm 2018, CEO Kelly Loeffler của Bakkt tuyên bố:
“Với giải pháp của chúng tôi, việc mua và bán Bitcoin được thế chấp hoàn toàn hoặc được trả trước. Do đó, hợp đồng Bitcoin hàng ngày mới của chúng tôi sẽ không được giao dịch margin, sử dụng đòn bẩy hoặc phục vụ để tạo khiếu nại giấy trên một tài sản thực”.
Giám đốc điều hành Adam White của Bakkt nhận xét về tác động tiềm năng của hợp đồng tương lai Bitcoin đối với phát hiện giá token:
“Chúng tôi hi vọng hợp đồng tương lai Bakkt hàng ngày và hàng tháng sẽ giúp khám phá giá”.
Sau khi ra mắt sản phẩm hợp đồng tương lai BTC được phân phối vật lý, Bakkt đã giới thiệu các hợp đồng tùy chọn Bitcoin cũng như hợp đồng tương lai Bitcoin thanh toán bằng tiền mặt, ra mắt tại ICE Singapore vào đầu tháng 12. Mặc dù Bakkt rẽ hướng sang hợp đồng tương lai Bitcoin thanh toán bằng tiền mặt và có thể thách thức CME, nhưng sau đó, họ đã nói rằng họ không có ý định niêm yết hợp đồng tương lai BTC thanh toán vật lý, tuy nhiên, CME sẽ tung ra một sản phẩm tùy chọn Bitcoin vào tháng 1/2020. McCourt của CME nhận xét:
“Tại thời điểm này, CME Group không có kế hoạch giới thiệu hợp đồng tương lai tiền điện tử khác. Ngay bây giờ, chúng tôi đang tập trung vào việc ra mắt hợp đồng tùy chọn trên hợp đồng tương lai Bitcoin CME vào ngày 13/1/2020 và tiếp tục phát triển các Chỉ số tiền điện tử CF CME của chúng tôi”.
Hợp đồng tùy chọn Bitcoin và triển vọng của các công cụ phái sinh tiền điện tử trong năm 2020
Trở lại vào tháng 10/2019, CME dự đoán rằng hợp đồng tùy chọn Bitcoin sẽ có nhu cầu cao ở thị trường châu Á. Một số sàn giao dịch như Bakkt đang mở rộng dịch vụ của họ trong khu vực, với những người tham gia mới thậm chí sẵn sàng chinh chiến mọi lúc.
Jack Tao, CEO của Phemex – một trong những ‘lính mới’ của lĩnh vực phái sinh tiền điện tử châu Á – đã bình luận về khả năng tăng trưởng trong lĩnh vực này, nêu rõ:
“Nghiên cứu của chúng tôi cho thấy thị trường phái sinh sẽ tăng trưởng đáng kể trong năm 2020. So với các thị trường truyền thống, tổng khối lượng tiền điện tử vẫn còn tương đối nhỏ nhưng tăng trưởng là yếu tố nhất quán hàng năm, bất kể tâm lý tăng hay giảm. Chúng tôi tin rằng việc tăng niềm tin vào một số loại tiền được chọn hiện đang cho phép ngày càng nhiều người tham gia vào giao dịch đòn bẩy, trong đó mức độ biến động nhất định có thể là yếu tố tích cực”.
Vào tháng 11, Tassat đã tham gia nhóm các nền tảng mong muốn trở thành sàn giao dịch được quy định. Tassat nhận được giấy phép Cơ sở Thực hiện Giao dịch hoán đổi bằng cách mua trueEX – một công ty dịch vụ tài chính có trụ sở tại New York. Khi được hỏi về bước đi tiếp theo, giám đốc thương mại Michel Finzi của Tassat nói rằng công ty đã sẵn sàng để ra mắt sản phẩm đầu tiên – giao dịch hoán đổi Bitcoin có thể giao dịch được.
“Chúng tôi đã được thử nghiệm chấp nhận người dùng (UAT) trong một thời gian và có một số người tham gia đang chờ đợi. Từ quan điểm công nghệ và quy định, chúng tôi có khả năng khởi động sàn giao dịch khi cả chúng tôi và khách hàng đã sẵn sàng. Trọng tâm của chúng tôi là đảm bảo tất cả các vấn đề vận hành đều được thực hiện đúng cách để chúng tôi có thể khởi động thành công”.
Với sự gia tăng dự kiến trong giao dịch phái sinh tiền điện tử, giá giao ngay có thể bị ảnh hưởng tiêu cực. Đối với McCourt, những nỗi sợ hãi như vậy là không có cơ sở. Giám đốc điều hành CME cho rằng:
“Nhiều yếu tố có thể tác động đến giá cả, bao gồm cung và cầu Bitcoin vật lý, các sự kiện địa chính trị hoặc các yếu tố kinh tế vĩ mô khác”.
Nói thêm về triển vọng của thị trường phái sinh tiền điện tử, Kakutani của QURAS nêu rõ:
“Mặc dù vẫn còn là một thị trường tương đối trẻ, các sản phẩm phái sinh như hợp đồng tương lai Bitcoin của CME, Hoán đổi vĩnh viễn của OKEx và hợp đồng tương lai Bitcoin của Bakkt đang thúc đẩy nhu cầu lớn. Một trong những lợi thế của các công cụ phái sinh Bitcoin là đòn bẩy có thể được sử dụng để thực hiện các giao dịch lớn với vốn nhỏ trong khi có thể dự báo rủi ro thị trường trong tương lai và đầu cơ vào biến động giá. Tuy nhiên, nếu số lượng giao dịch phái sinh BTC tăng đáng kể, có khả năng các công cụ phái sinh sẽ khiến giá thị trường Bitcoin tăng hoặc giảm mạnh”.
Mặc dù vẫn rất lạc quan nhưng các nền tảng phái sinh ở Hoa Kỳ hy vọng Ủy ban Giao dịch Hàng hóa Tương lai không học theo Cơ quan Quản lý Tài chính Anh trong việc cấm họ hoạt động. Cơ quan quản lý tài chính hàng đầu của Anh cho rằng thị trường có rủi ro cho các nhà đầu tư bán lẻ.
- Halving Bitcoin sắp tới có thể sẽ hoàn tác khác do có sự góp mặt của thị trường phái sinh
- 6 gương mặt nổi bật nhất đã tạo nên bước đột phá cho thị trường phái sinh và hợp đồng tương lai Bitcoin
Minh Anh
Tạp chí Bitcoin | Cointelegraph
