Trong một thời gian dài, altcoin chung của Thụy Sĩ – Hoa Kỳ đã có tạo dựng được danh tiếng mạnh mẽ, nhưng tất cả chỉ còn là hào quang quá khứ. Mới gần đây, giá XTZ bắt đầu phản ánh niềm tin mà nhiều người từng có trong giao thức. Tuy nhiên, sự gia tăng nhanh chóng của XTZ có hợp lý không hay đó là chỉ một trường hợp “FOMO” khác?
Về thị trường
XTZ đạt mức cao khoảng 3.9 đô la vào tháng 2 năm nay. Giá sau đó pull back, nhưng nhìn chung vẫn vượt trội so với phần lớn các altcoin khác. Quá trình sụt giảm này dường như không thể hiện thị trường thiếu quan tâm.
Biểu đồ giá Tezos từ tháng 12/2019 đến tháng 3/2020 | Nguồn: CMC
Lược sử XTZ
XTZ xuất hiện vào năm 2014 dưới bàn tay của Arthur và Kathleen Breitman. Vào tháng 7/2017, ICO cực kỳ thành công đã huy động được 232 triệu đô la, biến nó thành ICO lớn nhất trong một thời gian ngắn cho đến khi bị Filecoin vượt qua vài tháng sau đó. Cơ cấu tổ chức hoàn thành vào năm 2017: Tezos Foundation phi lợi nhuận có trụ sở tại Thụy Sĩ đã nắm giữ các quỹ, trong khi công ty Dynamic Ledger Solutions Inc có trụ sở tại Hoa Kỳ đã làm việc và được quỹ này trả tiền. Trong những ngày rất thành công của năm 2017, nhiều công ty nghĩ rằng cấu trúc này sẽ cho phép họ giảm thiểu – hoặc thậm chí tránh – thuế, nhưng điều này phần lớn đã được chứng minh là sai.
Trong suốt năm 2017 và đầu năm 2018, mô hình phi lợi nhuận của Thụy Sĩ được coi là “tiêu chuẩn” cho các ICO tại thời điểm đó. Người ta hy vọng các cấu trúc như vậy sẽ mang lại vẻ ngoài đáng kính, nhưng chính từ đây, mọi thứ bắt đầu trở nên sai lầm.
Như Wired Magazine đã đưa tin vào năm 2019, người đứng đầu tổ chức phi lợi nhuận Thụy Sĩ Johann Gevers đã tranh chấp với Breitmans, làm chậm tiến trình dự án và kế hoạch phát triển. Phần lớn là do tranh chấp rất công khai, rất lộn xộn này khiến Crypto Valley của Switzerland và mô hình phi lợi nhuận của Thụy Sĩ mất đi hào quang. Từ đó, sau những lần tấn công phỉ báng của công chúng, XTZ mòn mỏi trong địa ngục phát triển.
XTZ comeback?
Tuy nhiên, vào đầu năm 2019, mọi thứ bắt đầu thay đổi khi nền tảng lặng lẽ bắt đầu trở lại đúng hướng. Điều gì đã thúc đẩy hiệu suất này? Phần lớn sức hấp dẫn cơ bản của XTZ vẫn giống nhau: một nền tảng 3 lớp bao gồm một mạng, giao dịch và đồng thuận, giao thức PoS thay vì PoW và sự hỗ trợ của những người chơi trên thị trường như Tim Draper.
Nhưng điều gì đã thay đổi? Một lĩnh vực quan trọng thúc đẩy sự quan tâm là khả năng stake coin vào các sàn giao dịch lớn như Coinbase, nơi cung cấp nguồn doanh thu tiện dụng cho holder và thúc đẩy một số nhu cầu.
Theo một số người, phần lớn sự quan tâm đến từ 3 điểm chính, một trong số đó là các dự án “STO Pipeline” đang trong quá trình công bố – hoặc sẽ sớm công bố, phát triển trên nền tảng Tezos . Tất cả những điều này sẽ thúc đẩy nhu cầu XTZ theo một cách nào đó, cho dù là cho các giao dịch hoặc trực tiếp mua token cung cấp token chứng khoán mới. Động lực thứ hai là nền tảng được vốn hóa tốt như thế nào, trong khi thứ ba là về công nghệ Tezos, nhưng yếu tố thứ ba vẫn quan trọng hơn cả.
XTZ cung cấp năng lượng cho thế hệ STO tiếp theo
Nhiều người trong cộng đồng tiền điện tử tin rằng Tezos sẽ cung cấp năng lượng cho thế hệ tiếp theo của STO. Theo một quan điểm, STO trị giá hơn 2.6 tỷ đô la hiện đang trong quá trình sử dụng giao thức Tezos. Ba lý do thúc đẩy chấp nhận hàng loạt Tezos để STO là tính bảo mật của hợp đồng thông minh, custody và khả năng nâng cấp.
Gần đây, trang Tezos Commons rất tích cực đã đăng một nghiên cứu so sánh về lý do tại sao Tezos sẽ vượt trội hơn Ethereum khi nói đến STO. CEO Mason Borda của TokenSoft thậm chí đã đi xa tới mức nói rằng trong vòng một năm, 25-35% tất cả các đợt phát hành STO thông qua TokenSoft sẽ diễn ra trên Tezos.
Một số phép toán chỉ ra rằng nếu những dự án nói trên có giá trị 2.6 tỷ đô la, thị trường sẽ xem xét doanh số 500 triệu đô la trong 4 tháng.
Chủ tịch và đồng sáng lập Alison Mangiero của Tocqueville Group – công ty blockchain có trụ sở tại New York hoạt động dưới tên TQTezos và thúc đẩy nền tảng Tezos, cho biết:
“Trong 6 tháng qua, rõ ràng Tezos là một điểm đến quan trọng cho các tài sản chứng khoán hóa. Các công ty như Vertalo, BTG Pactual và tZERO đều đã công bố STO rên Tezos chỉ trong 2 tháng qua. Ngoài ra, cộng đồng Tezos gần đây bỏ phiếu phê duyệt sửa đổi Carthage cho giao thức – là lần nâng cấp thứ ba on-chain kể từ khi Tezos ra mắt”.
Có tiền là có quyền
Yếu tố thúc đẩy thứ hai là tin đồn nền tảng đang nắm giữ 600 triệu đô la. Với việc XTZ có giá gần gấp 6 lần giá ICO 0.47 đô la, tiềm năng phát triển là không thể chối bỏ.
Ngoài nền tảng được vốn hóa tốt, XTZ còn giới thiệu nhiều cơ hội cho holder, chẳng hạn như “staking” XTZ trên Coinbase hoặc các cơ hội khác cho phép người dùng kiếm tiền trong khi nắm giữ tài sản của họ. Với số tiền lãi hiện đang được thể hiện bằng tính năng “coin kiếm tiền”, các loại tùy chọn stake hoặc cho vay này đã tăng lên. Trader Ryan Rabaglia tại bàn giao dịch OTC lớn nhất châu Á của OS Limited có trụ sở tại Hồng Kông cho biết:
“Tôi tin rằng Tezos đang chuẩn bị cho năm 2020 mạnh mẽ. Khi kết thúc năm 2019, thị trường đã có thay đổi lớn về khẩu vị cho các sản phẩm tạo ra năng suất, chẳng hạn như cho vay các tài sản nhàn rỗi và cung cấp dịch vụ staking. Dựa trên mức độ quan tâm mà chúng ta đã thấy và sự thay đổi, tôi tin rằng xu hướng hiện tại sẽ tiếp tục trong suốt cả năm, với khối lượng vượt xa các đối thủ trong top 10 – 20”.
Đó là công nghệ
Nguyên nhân thứ ba – và có lẽ gây tranh cãi nhất – chính là ngôn ngữ lập trình. Tezos sử dụng ngôn ngữ lập trình cực kỳ khó hiểu gọi là Michelson làm dấy lên nhiều ý kiến trái chiều. Nhiều thành viên pro-XTZ của cộng đồng tiền điện tử nghĩ rằng phương pháp thích hợp này bảo vệ cả mã và nền tảng, vì càng ít lập trình viên đồng nghĩa với càng ít khả năng dính mã độc hoặc tấn công.
Trong khi đó, những người anti XTZ tin rằng ít người dùng hơn trong lĩnh vực này đồng nghĩa với việc số lượng nhà phát triển thấp, sẽ đẩy Tezos vào đường cụt, làm cho sự đổi mới trở nên khó khăn và giảm khả năng cộng đồng sẽ đạt đến khối lượng quan trọng.
Điều đáng chú ý là ngôn ngữ mà Tezos biên dịch được chọn vì nó hỗ trợ xác minh chính thức. Có một số ngôn ngữ hợp đồng thông minh cấp cao hơn được biên dịch thành ngôn ngữ cơ sở để các nhà phát triển không cần phải học nó. Trong một chủ đề gần đây trên Twitter, người dùng Django Bi viết:
You don’t have to write Tezos smart contracts in Michelson. There are other languages like SmartPy (Python), LIGO, Liquidity, Morley (Haskell), Fi (JavaScript / Solidity), Archetype (Ocaml) and compile those to Michelson. More will follow.https://t.co/2XPG7p0HfD
— Django Biꜩ 🌮 (@djangobits) February 24, 2020
“Bạn không cần phải viết hợp đồng thông minh Tezos bằng Michelson. Có các ngôn ngữ khác như SmartPy (Python), LIGO, Liquidity, Morley (Haskell), Fi (JavaScript/Solidity), Archetype (Ocaml) và biên dịch chúng sang Michelson”.
Người sáng lập Jose Perez của ứng dụng trò chuyện tiền điện tử Whalechat đã nói về các khía cạnh kỹ thuật của Tezos:
“Là một nhà phát triển blockchain, một trong những yếu tố quan trọng nhất để chọn nền tảng hợp đồng thông minh cho dự án của tôi là sự phong phú và chất lượng của các công cụ phát triển, tài liệu và cộng đồng. Các nền tảng khác, như ETH và EOS, hiện vượt qua XTZ trong các lĩnh vực này. Nếu chúng ta đánh giá sự thành công của nền tảng hợp đồng thông minh bằng số người sử dụng nó, thì việc xây dựng ứng dụng khách node và triển khai tham chiếu hợp đồng thông minh bằng các ngôn ngữ không phổ biến có thể không phải là cách tốt nhất để đạt được mục tiêu đó”.
Quyết định cuối cùng về việc sử dụng ngôn ngữ ít phổ biến vẫn chưa được đưa ra. Tezos đã rất tích cực trong vấn đề này, cung cấp các khóa đào tạo dành cho nhà phát triển và cấp một loạt các khoản tài trợ cho các nhóm xây dựng ứng dụng trên Tezos hoặc cho những người đóng góp số lượng mã đáng kể vào cơ sở dữ liệu hợp đồng thông minh. Mặc dù cộng đồng nhà phát triển Tezos có thể tương đối nhỏ so với các giao thức khác, nhưng họ đang tích cực hoạt động.
Tezos là tương lai hay chỉ là FOMO?
Một thuật ngữ xuất hiện rất nhiều khi thảo luận về Tezos là “mô hình nến xanh”: ý tưởng rằng các lợi ích tiềm năng của dự án, nền tảng được tài trợ tốt, danh sách STO sắp xảy ra trên nền tảng và sự cường điệu được tìm thấy trên Twitter và Reddit đều sợ bỏ lỡ đến một mức độ mà thị trường coi những hàm ý này là thực tế.
Tuy nhiên, trong trường hợp của Tezos, có vẻ như phần lớn sự quan tâm thực sự được thúc đẩy bởi những tiến bộ liên tục từ nhóm Dự án hướng tới các cột mốc cụ thể, được chỉ rõ trong lộ trình. Trưởng bộ phận bảo mật Ryan Lackey tại Tezos Foundation cho biết:
“Các mục tiêu lớn của Tezos và cho Tezos Foundation vào năm 2020 bao gồm chiến lược, thanh toán và cập nhật trong giao thức cốt lõi cho sự riêng tư, cải thiện công cụ lưu trữ và các khía cạnh khác, tăng cường chấp nhận ở nhiều nơi trên thế giới, tuyển dụng hơn 30 người trên toàn hệ sinh thái, các công cụ dành cho nhà phát triển và trải nghiệm của nhà phát triển, các cải tiến thử nghiệm và QA, …”.
Động lực cho XTZ?
Sự quan tâm đến XTZ trong quý vừa qua đã được duy trì và có ý nghĩa nhất định. Mặc dù pullback nhẹ trên thị trường cho đến tháng 3 đã điều chỉnh giá từ mức cao nhất mọi thời đại vào 1 tháng trước nhưng vẫn còn động lực tích cực từ dự án và hỗ trợ từ cộng đồng rộng lớn hơn.
Thông điệp từ những người tham gia vào dự án dường như cho thấy sự thừa nhận là rất xứng đáng. Tuy nhiên, những lợi ích trước mắt của staking trên Coinbase và giao dịch tích cực cũng đang có tác động đáng kể đến giá của XTZ. Hiện tại vẫn chưa rõ yếu tố ảnh hưởng nào có tác động mạnh mẽ hơn.
Các bạn có thể xem giá XTZ tại đây.
Disclaimer: Đây không phải là lời khuyên đầu tư. Nhà đầu tư nên tìm hiểu kỹ trước khi ra quyết định. Chúng tôi không chịu trách nhiệm về các quyết định đầu tư của bạn.
- Liệu giá XTZ có đạt được mức cao nhất mọi thời đại mới?
- Tezos (XTZ) tăng vững chắc trong bối cảnh Hàn Quốc ra dự luật tiền điện tử
Thùy Trang
Theo Cointelegraph
