Quản trị phân cấp rất khó, như chúng ta đã học được từ sự đấu đá trong chính cộng đồng Bitcoin. Nhưng như chính câu chuyện xoay quanh việc ra mắt kéo dài lê thê của EOS mainnet, sẽ là một thách thức để làm cho mọi thứ hoạt động theo cách đồng bộ, ngay cả trong một hệ thống bán phi tập trung nơi số lượng các bên liên quan bị giới hạn.
Mặc dù blockchain EOS được mong đợi về mặt kỹ thuật đã diễn ra vào ngày 10 tháng 6 nhưng nó không hoạt động và các token của nó đã bị ‘đóng băng’ trong gần năm ngày. Đó là một thủ tục quản trị cộng đồng bị đình trệ, khiến cả một tiến trình bị chậm lại.
Để bắt đầu, cộng đồng EOS đã phải chọn 21 thực thể chịu trách nhiệm về các hoạt động của blockchain bởi một cuộc bỏ phiếu được thiết kế tương tự và nó không diễn ra suôn sẻ. Sự chậm trễ trong việc đạt tới ngưỡng 15% số phiếu biểu quyết cần thiết để chốt kết quả cuộc bầu cử khiến các nhà đầu tư lo lắng, những người đã bỏ tiền của họ để tạo ra ICO trị giá 4 tỷ đô la của Block.one, đợt mở bán token lớn nhất trong lịch sử.
PoS đại diện: cơ chế chưa được phân cấp lắm của EOS
EOS được tung hô trước bởi những người sáng tạo là một nền tảng cho việc triển khai các Tổ chức Tự chủ Phân cấp (DAO) và Tổng công ty (DAC) trên quy mô công nghiệp. Ưu điểm chính của nó có nghĩa là khả năng xử lý nhiều giao dịch hơn trên một đơn vị thời gian hơn chuỗi khối Ethereum, mà EOS đang tìm cách thay thế. Giải pháp kỹ thuật đằng sau tầm nhìn đầy tham vọng về tốc độ và khả năng mở rộng này là thuật toán đồng thuận được nhúng vào thiết kế của EOS, được gọi là DPoS.
Nó dựa vào một nhóm các nhà sản xuất khối hạn chế, những người làm việc để xác thực các giao dịch, làm tăng đáng kể thông lượng của mạng – với chi phí phân cấp, như nhiều người tin. Một trong những nhà phê bình thẳng thắn nhất của DPoS là Vitalik Buterin của Ethereum, người đã cho rằng nó tạo ra động cơ cho việc thông đồng các bên liên quan và hình thành lợi ích nhóm giữa những người giữ token. Nhà nghiên cứu blockchain nổi tiếng Emin Gün Sirer cũng khá gay gắt khi cho rằng ‘EOS thậm chí không cố gắng’ là một hệ thống phi tập trung.
EOS mainnet dựa trên 21 nhóm được gọi là Block Producers hoặc supernodes, được bầu bởi phiếu bầu của chủ sở hữu token, được phân bổ theo tỷ lệ nắm giữ token của họ. Điều này ngay lập tức giống như một trò chơi của cá voi, phải không? Xem xét yếu tố khác: theo một báo cáo của người dùng Reddit được lưu hành rộng rãi, gần một nửa nguồn cung cấp token EOS chỉ giới hạn trong 10 ví, trong khi top 100 chiếm 75% tổng tài sản. Tuy nhiên, 10% được dành riêng cho các thành viên sáng lập Block.one, cam kết không đưa họ vào danh sách bỏ phiếu, trong khi các ví còn lại có thể là đặt chỗ của các sàn giao dịch lớn. Tuy nhiên, nó sẽ là một dự đoán an toàn rằng nhiều người trong số các ví tiền còn lại bước vào cuộc cạnh tranh để trở thành nhà sản xuất khối, vì số lượng nắm giữ của họ có thể giúp họ tự bỏ phiếu cho mình. Vậy thì tại sao phải vượt qua mức 15% để được bầu?
Những kẻ thông đồng đứng sau: một cuộc đấu tranh của quá trình bầu cử
Có hai câu trả lời không loại trừ lẫn nhau cho nghi vấn trên. Một là chính trị. Theo quan điểm này, những con cá voi không vội vã bỏ phiếu bầu ngay sau khi cuộc bầu cử bắt đầu, chờ đợi những người khác bỏ phiếu và chờ đợi mọi thứ trở nên rõ ràng hơn. Trong khi kết quả cứ lê lết từng phần trăm, các cuộc đàm phán thực sự có thể xảy ra ở đằng sau đó, khi các liên minh được hình thành và thỏa thuận đạt được giữa những người đã thực sự muốn trở thành nhà sản xuất Block. Một gợi ý thuyết phục cho động cơ này là thực tế là trong khi 9% phiếu bầu đầu tiên rất chậm chạp, thì khoảng 9% đến 15% mất ít hơn một ngày – một dấu hiệu có khả năng là những phần lớn phiếu bầu như một sự đồng thuận cuối cùng cũng đạt được. Cuộc đấu tranh bí mật không phải là các trò chơi công bằng: kẻ mạo danh nổi lên ở đây và ở đó, và các cáo buộc của các ứng cử viên khác là giả mạo đã được phổ biến rộng rãi.
Một lý do có thể xảy ra khác cho cuộc bỏ phiếu mờ nhạt trong những ngày đầu tiên là thủ tục phức tạp, và thậm chí còn mạo hiểm đối với các nhà đầu tư. Để bỏ phiếu, chủ token phải sử dụng khóa riêng của họ bằng phần mềm của bên thứ ba. Trong khi công cụ bỏ phiếu hợp pháp duy nhất được minh chứng (CLEOS của Block.one) là dựa trên dòng lệnh, không phải lúc nào cũng dễ dàng biết được các công cụ có giao diện thân thiện với người dùng đến từ đâu. Kết hợp với việc nhận ra rằng cuộc bầu cử công khai của John Q. không mang bất kỳ trọng lượng thực sự nào, nó có thể có tác động tiêu cực lên các cử tri có tiềm năng. Cuối cùng, nhóm 21 nhà sản xuất Block được bầu bây giờ trông như thế này, đứng đầu là EOS Cannon, Liquid EOS và EOS Beijing (tính đến thời điểm đưa tin).
Cuộc bầu cử gian khổ đã xa so với cú sốc tốc độ duy nhất trên chặng đường ra mắt EOS mainnet. Vài tuần trước khi sự kiện diễn ra đầy tranh cãi. Vào ngày 31 tháng 5, một người nào đó đã tấn công tài khoản Zendesk của Block.one và gửi các thông báo gian lận về token ‘không bán được’. Có vẻ khá chân thực, những email này đã giúp các kẻ mạo danh lừa đảo các nhà đầu tư hàng triệu USD.
Chỉ vài ngày trước đó, một công ty an ninh mạng Trung Quốc đã tìm thấy một loạt các lỗ hổng lớn trong hệ thống EOS, chỉ ra những lỗ hổng có thể cho phép kẻ tấn công kiểm soát hoàn toàn bất kỳ nút mạng nào. Đáp trả lại, Block.one kịp thời phản ứng bằng cách lập một chương trình tiền thưởng lỗi, thu hút các chuyên gia bảo mật phần mềm nhiều hơn để bắt đầu tìm kiếm các lỗ hổng. Nhà nghiên cứu bảo mật Guido Vranken đã trở nên nổi tiếng khi phát hiện 12 lỗ hổng trị giá 10.000 USD chỉ trong một tuần, tạo ra những điều tiếng không tốt cho công ty trị giá 4 tỷ USD này.
Chặng đường ra mắt đầy gian nan
Trên hết, bản dự thảo của EOS đã được công bố vào đầu tháng 6 đã nhận nhiều gạch đá từ một số tiếng nói có ảnh hưởng trong cộng đồng mật mã. Blockchain Titan Nick Szabo đặc biệt khắc nghiệt, gọi tài liệu ‘được soạn thảo một cách ngây thơ’, gợi ý rằng nó sẽ làm cho EOS mất nhiều công sức và có khả năng mở rộng kém. Bản dự thảo này cũng công bố 200 nhà phát triển EOS và ứng viên Block Producer. Nó đã khiến cộng đồng lúng túng về các trở ngại mà mainet này gặp phải, cũng như khiến mọi người thảo luận về việc có nên ‘in’ nhiều token hơn (đã được biểu quyết đồng ý) hay không:
“Tôi hơi bối rối bởi những kẻ có thẩm quyền tự in thêm token,… Cái gì đây —> [sic] Một hệ thống ngân hàng dự trữ?”
Tuy nhiên con đường ra mắt EOS đầy lộn xộn đã xảy ra, nó cuối cùng đã xảy ra vào ngày 14 tháng 6, tạo ra ít nhiều sự phục hồi từ những đợt giảm điểm gần đây. Vì vậy, đây là thời điểm để cho các nhà phát triển để lại tất cả các chê bai phía sau và tập trung vào công việc thực tế? Chưa hoàn toàn. Chỉ hai ngày sau khi ra mắt, EOS mainnet đã trải qua một giao dịch xử lý ‘đóng băng’ và dừng hiệu quả. Cho đến ngày hôm sau nó lại hoạt động trở lại. Cuối cùng, số lượng các lỗi so với những lợi ích mà nó đem lại cũng giải thích tại sao có nhiều chỉ trích cho công ty này như vậy.
Tuy nhiên, thế giới blockchain luôn cho các công ty cơ hội thứ hai. Một số dự án phát triển được kỳ vọng quá cao đến nỗi chúng không thể thất bại mặc dù năng suất khiêm tốn. Những người có cổ phần trong EOS hoặc đang khao khát thay thế Ethereum nhanh hơn sẽ tiếp tục cổ vũ Block.one và các liên minh của họ, trong khi các vị thần lừng danh Ethereum sẽ hy vọng kẻ mới trên sẽ tiếp tục gặp lỗi. Giờ đây, tất cả đều dồn vào quan sát hiệu suất của các ứng dụng dựa trên EOS và khả năng của mạng trước các cuộc tấn công. EOS có thể tồn tại và đạt được tiềm năng của nó hay không sẽ định hình tâm lý của nhà đầu tư, cũng như số phận của thuật toán đồng thuận DPoS.
Theo tapchibitcoin.vn
