Những người chơi đam mê thật sự sẽ không dừng lại cho đến khi họ tái tạo thế giới. Một số câu chuyện trong đó sẽ rất hồi hộp ly kỳ. Một số sẽ khiến chúng ta thức trắng cả đêm.
-Paul Ford
Vào những ngày Bitcoin bị treo, một bầu không khí thư thả, không xô bồ sẽ diễn ra ở khắp các ngóc ngách của Internet. Mọi người tranh nhau dùng Reddit để cố gắng cứu vãn. Sẽ khá là thú vị khi xem những người lạ mặt buồn thiu vì những đồng tiền vô nghĩa hay tệ hơn, đồng tiền kỹ thuật số của họ chỉ còn là một thứ bỏ đi.
Thực sự không phải là tôi muốn các chủ sở hữu Bitcoin phải chịu đựng như thế này. Là một nhà nghiên cứu về công nghệ và doanh nhân, tôi thông cảm và ngưỡng mộ những người biết chấp nhận rủi ro. Nhưng khi là một nhà văn, tôi thích thú với sự thay đổi thời thế nhân loại. Tôi vui khi xem những người khác chơi trò chơi điện tử mà không chơi với chính bản thân mình. Tôi sẽ xem poker, nhưng tôi chưa bao giờ mua một bộ bài – và khi tôi xem bóng đá, tôi giữ đúng nguyên tắc NFL được mở trên điện thoại. Vì bất cứ lý do gì, tôi có xu hướng thích các quy tắc hơn trò chơi. Bitcoin, ở một mức độ nào đó chỉ là một bộ quy tắc, được định nghĩa bởi phần mềm, đã trở thành một trong những trò chơi kỳ lạ nhất thế giới. Và việc những người đầu tư vào một sự trừu tượng không thể quản lý, sau đó lại hoảng sợ khi không được như hiệu quả mình mong muốn, điều này thực sự rất mang tính giải trí.
Mọi người đã từng rất vui và từng có một khoảng thời gian tuyệt vời như vậy, khoảng thời gian bạn nắm quyền trước khi họ xâm chiếm Paris. Việc xem các thế hệ ICO thay đổi trong những năm vừa qua tựa như việc được như xem bỏng ngô nổ vậy. Mọi thứ nổ lốp bốp trong khí nóng cũng giống như một thứ gì đó đã tưởng chừng là mãi mãi nhưng cuối cùng lại vỡ tan! Mastercoin! Ethereum! Bancor! Tezos! Sau đó các loại tiền khác bắt đầu “nổ lốp bốp”, và bây giờ chúng ta đang phải ăn bỏng ngô cho cả bữa sáng, trưa và tối. Có một công ty blockchain start-up đã đến thăm cơ quan phần mềm của chúng tôi và hứa trả bằng đô la, sau đó còn nói thêm: “Tuy nhiên, anh còn phải làm cả những cách khác để có thể được trả lương”. Mọi người đều thông minh và được tài trợ tốt. Và, vâng, một số khởi động blockchain (nhưng chưa bao giờ là những người đã ghé thăm chúng tôi) có vẻ khác hài hước – có quá nhiều đồ thị và biểu đồ! Một số người thậm chí còn cố ý làm như vậy, như Useless Ethereum Token, có logo là một ngón giữa. Trang web của UET cho biết: “Sẽ không có kỳ vọng nào về sự gia tăng cả. Có nghĩa là, người mua đã lỗ mất khoảng 300.000 đô la.”
Những người bị cuốn theo xung quanh bởi cơn bão cryptocurrency – tội lỗi duy nhất của họ là đã đặt niềm tin (vâng, và cả tham lam nữa). Nhưng ở đây tôi chỉ có thể cười và thở dài. Tôi biết nó như thế nào thì mới được tin tưởng nhiều như vậy.
Tôi thích trang web này ngay khi tôi nhìn thấy nó, đầu tiên là những thông tin trên một thiết bị đầu cuối có tên DEC VT320 và sau đó là nhiều kích cỡ văn bản với hình ảnh và liên kết màu xanh nhạt. Bạn có thể tham khảo những thứ được xuất bản ở Thụy Sĩ! Hoặc tại MIT! Không có khoảng cách địa lý nào giữa chúng cả! Tôi đang học đại học khi trang web bắt đầu hoạt động. Tôi đã sử dụng Internet để gửi email và tải xuống các tệp tin, nhưng đây là một cái gì đó đáp ứng đầy đủ với nhu cầu viết lách của tôi bằng khả năng thực hiện các nhiệm vụ văn thư lặp đi lặp lại – tức là để lập trình. Tôi không còn phải photocopy zines của riêng mình; internet sẽ photocopy chúng cho tôi.
Sau khi tốt nghiệp, vào ban đêm ở Brooklyn, tôi đã bắt đầu tạo các trang web của riêng mình. Buổi sáng tôi thức dậy, kiểm tra xem có ai đã ghé thăm trang web của tôi, sau đó tôi bắt đầu công việc ở Manhattan – tạo trang web cho các công ty. Thu nhập của tôi – chỉ có một ít là vào tài khoản ngân hàng của tôi và còn lại thì đầy rẫy ở những nơi khác – tùy chọn, ăn chia phần trăm hay nằm ngoài luồng. Tôi làm việc cho một công ty 30 người đã được mua để phục vụ cho một công ty lớn hơn nhiều. Văn phòng mới nằm trên đại lộ Fifth, và bà chủ mới đến từ Microsoft. Bà ấy luôn mang theo một con chó nhỏ.
Đó là một thế giới của những câu hỏi tự mình đặt ra và cả hài kịch. Các quảng cáo Super Bowl là tất cả các quảng cáo mã hóa; đồng nghiệp thì ngủ cùng nhau; và trước khi có buổi họp mặt, con chó sẽ đi dạo dưới chiếc bàn hội nghị thủy tinh khổng lồ. Tôi đã vào Yahoo, nơi có một “ngọn núi lửa giả”. Nhà sách của Manhattan đã trưng bày Dow 30,000 vào năm 2008: Tại sao Thời điểm này lại khác?, đó là chưa kể đến Dow 36,000 và Dow 40,000: Các chiến lược để thu lợi nhuận từ thị trường đầu cơ lớn nhất trong lịch sử, và Dow 100.000: Thực tế hay tưởng tượng.
Mọi người đều nhạo báng về việc chúng được chào bán công khai, về vốn đầu tư ban đầu, và nói rằng chúng “mang tính cách mạng” quá nhiều. Tôi biết tôi có ý kiến riêng về cách web và thị trường vốn tương tác, nhưng tôi chỉ muốn viết nội dung và đưa nó lên mạng. Hoặc để nói về các tiêu chuẩn web, những tài liệu này do các ủy ban của hiệp hội World Wide Web tạo ra, đã xác định rõ hợp đồng giữa trình duyệt web và máy chủ web, nêu rõ cách HTML sẽ hoạt động. Các tiêu chuẩn này không chỉ là xác định phần mềm mà còn là văn hoá; đây là công cụ tương tác của con người. Tôi hầu như không thể hiểu được những rào cản mà tôi phải đối mặt khi tỉnh dậy mỗi sáng.
Tất cả những nguyên nhân này làm tăng thêm tiền là điều thật vô lý và lố bịch, và có lẽ chúng ta nên chế nhạo nó nhiều hơn.
Lần đầu tiên tôi “vấp ngã” với Bitcoin là vào năm 2009 và thấy điều này khá thú vị. Tôi hiểu nó – hay đúng hơn là hiểu lầm về nó – như một phiên bản khác của micropayments, với một loạt các loại tiền ảo cũ như Beenz và Flooz, cộng với một số ý tưởng như chống thư rác. Các thuật toán của tôi là thùng rác, vì vậy “giấy trắng” như Bitcoin thì không có ý nghĩa gì cả, nhưng tôi vẫn cố gắng để “đào” một vài xu, nhưng không thành công. Tôi không thích lãng phí bộ máy xử lý trung tâm của Mac bởi sự điên rồ này, vì vậy tôi nhún vai và từ bỏ
Không có cách nào dễ dàng để giải thích về Bitcoin, nhưng hãy để tôi thử: Khi bạn đi đến ATM ở cửa hàng và nhận tiền để mua một hộp bánh sáu gói, bạn đưa thẻ ngân hàng của mình. Các bộ phận xử lý giao dịch xác minh rằng thẻ của bạn có thực ở một nơi nào đó trên thế giới này, bạn sẽ phải chịu một khoản phí, và số tiền đó được quy đổi ra tiền mặt. Tất cả đều được hỗ trợ bởi phần mềm. OK, giờ hãy hít một hơi sâu. Mua Bitcoin giống như sử dụng máy ATM, ngoại trừ tiền của chính phủ hỗ trợ bạn có bằng chứng rằng máy tính ở đâu đó đã giải quyết được câu đố mã hóa tự động nhanh hơn các máy tính khác và thay vì sử dụng thẻ ATM, bạn đang sử dụng token tự động được tạo ra mà chỉ mình bạn có và thay vì kết nối với ngân hàng thì bạn đang kết nối với mạng lưới phân tán của máy tính để duy trì và cập nhật bản sao của một cơ sở dữ liệu lịch sử lớn về các giao dịch và đồng thời xác nhận các giao dịch hợp lệ. Bạn cứ sử dụng, tốt thôi, các thuật toán và quá trình quy đổi tiền luôn đi kèm với Bitcoins theo thời gian, để thưởng cho người giải quyết được câu đố mã hóa. Nào, bây giờ hãy thở ra chậm. Thay vì mua một hộp bánh sáu gói từ một người nào đó đứng đằng sau quầy, bạn đang chuyển một số lượng Bitcoin sang một token vô danh. Theo thời gian, tất cả các giao dịch mà mọi người thực hiện được lưu vào các khối và xác nhận, và họ nhận được một mã số đặc biệt khác với tất cả các mã số trong các khối trước đó, và do đó bạn sẽ có: một blockchain. Theo Bitcoin.org, blockchain Bitcoin nặng khoảng 145 gigabyte, mặc dù nó sẽ lớn hơn khi bạn đọc bài này. Bạn có thể tải về toàn cảnh bức chân dung của nền kinh tế Bitcoin, vào ổ USB.
Tất cả những nguyên nhân này làm tăng thêm tiền là điều thật vô lý và lố bịch, và có lẽ chúng ta nên chế nhạo nó nhiều hơn. Hãy xem Bitcoin là một ngón giữa. Đó là một trò đùa, gần như là một trò nhại lại của hệ thống tài chính toàn cầu, đều có thể biến thành “bong bóng”. “Các nhà tài phiệt của Davos nghĩ rằng họ có thể kiểm soát nguồn cung tiền toàn cầu”, những người hay đùa cợt thường nói như vậy. “Nhưng con người sẽ làm cho nền kinh tế bức phá ra khỏi mọi thứ. Thậm chí là cả điều này!”. “Thẳng thắn mà nói, ngân hàng trung ương không bao giờ thực sự để tâm đến đề bạt của tôi; đó chỉ là một trong những doanh nghiệp khổng lồ mà chúng ta đang cống hiến bên dưới, cũng giống như mạng lưới truyền hình hay tôn giáo. Nhưng tôi có thể nhìn thấy cách mà họ sẽ sa thải người.
Thật đáng ngạc nhiên khi một số ngân hàng lớn đã ban hành các quan điểm tích cực về Bitcoin và blockchain. Nhưng vì tính thủ cựu của một số ngân hàng, nhiều hơn phần còn lại của chúng tôi, họ thấy tiền như là một cái gì đó thật trừu tượng. Thậm chí nếu họ không cần tìm hiểu tường tận về Bitcoin vì họ chỉ cần nhìn thấy lãi suất, Bitcoin đang được lưu hành, và mọi người mua nó, và nó có những tiềm năng có thể mang tiền về. Vậy tại sao lại không? Quan điểm này có thể trở nên nghiêm trọng. Bạn cũng có thể tranh cãi, rằng cryptocurrency mang lại lợi ích cho những người sống dưới chế độ áp bức – nó là một tài khoản ngân hàng Thụy Sĩ dành cho những người có điện thoại thông minh.
Bitcoin quả thực là động lực tài chính của một vài ý tưởng thực sự sáng láng. Khoan nói đến tỷ giá, và bạn có công nghệ hỗ trợ mà, điều này cho phép bạn tạo ra sự khan hiếm. Ít nhất là một loại bởi vì bạn có thể mã hoá dữ liệu và thông tin vào blockchain theo cách của mình, “Đây là kỹ thuật đầu tiên trong số những thứ kỹ thuật số đặc biệt này.” Nó được áp dụng cho nghệ thuật kỹ thuật số và bạn có thể xem các ứng dụng của bằng sáng chế, hình ảnh chứng khoán, những thứ như thế. Với bản sao trên khắp mọi nơi.
Điều gì sẽ xảy ra nếu điều quan trọng nhất mà blockchain mang chính là cách để xây dựng văn hoá?
Nói cách khác, blockchain có thể là một hình thức truyền thông. Nhà văn Maria Bustillos đang bắt đầu viết một tạp chí sẽ xuất bản trên blockchain – điều đó có nghĩa là bài viết sẽ không thể nào gỡ xuống được. (Tiết lộ: Về lý thuyết, tôi sẽ viết cho Maria, một người bạn, và cô ấy sẽ trả tiền cho tôi bẳng cryptocurrency, hay cái mà cô ấy thường gọi là “đá quý xuyên không gian”). Một trong những mục đích của cô ấy là biến điều đó thành điều khả thi – cái mà Peter Thiel không thể làm được , ví dụ, những người ủng hộ vụ kiện của Hulk Hogan chống lại Gawker – đe doạ đến các ấn phẩm mà họ không thích.
Bạn thậm chí có thể làm một tạp chí phát hành rộng rãi được gọi là “Những mối quan tâm chính của cộng đồng về Peter Thiel” để nói rằng sẽ rất khó để thực hiện vụ kiện. Đó là thị trường của các ý tưởng, theo nghĩa đen. Hãy thử suy nghĩ khác đi. Hãy nhớ đến danh sách danh tính của những người đàn ông làm việc trong các phương tiện truyền thông và những người bị buộc tội quấy rối tình dục? Bạn có thể, bằng cách thì thầm những cáo buộc từ một chiếc ví điện tử đến những chiếc khác, hãy đưa thông tin đó vào một blockchain. Bạn có thể tạo trình cắm trình duyệt web để bất cứ khi nào ai đó truy cập vào trang LinkedIn của người quấy rối tình dục, trang đó có thể phát sáng màu đỏ. Bạn có thể có một hồ sơ phân phối và không thể thay đổi về cáo buộc quấy rối tình dục trên internet. (Có một nền kinh tế xung quanh những cáo buộc như vậy? Vâng, mọi người trả tiền cho các tin đồn.)
Tôi không nói rằng đây sẽ là một ý tưởng tốt. Trên thực tế, tôi khá chắc chắn nó sẽ là một điều xấu. Điểm đáng chú ý là, việc kéo dài ý tưởng này sẽ rất khó khăn ở bất kỳ quy mô nào, bởi vì ẩn danh thì sẽ khá khó khăn để được bảo vệ, và các nền tảng thì khó chạy mà lại dễ dàng bị tấn công. Bây giờ các nền tảng đang hỗ trợ để xây dựng các công cụ như vậy và làm cho chủ thể có thể ẩn danh và phân cấp, để họ có thể chịu đựng và, cũng như mọi thứ trên Internet, để hiểu được đạo đức của họ, chúng ta cần phải hiểu rõ về họ.
Mọi thứ đã tệ hơn khi người ta kết hợp Bitcoin vào ma túy bất hợp pháp. Chúng ta còn có rất nhiều việc phải làm. Vụ tai tiếng dot-com xảy ra vào đầu những năm 2000. Một văn phòng ma quái với Aerons trống rỗng. “Có rất nhiều tiền, giống như một thiên đường tiền vậy.” một người đầu tư thở dài nói. Khi các công ty kết hợp với nhau trong thời kỳ đóng băng này, kết hợp amoebalike vào những hình thức hoạt động mới của công ty, thêm vào đó việc bỏ dấu chấm than khỏi tên của họ, tôi nhận thấy rằng lúc này những người đến từ bất động sản, biên tập truyền hình và cả những quản lý vận động viên đều đã rời đi.
Nhân viên công ty dot-com đã trở thành một nhân vật tiêu khiển, một tên ngốc nghếch, đã đẩy nền kinh tế thoát khỏi vách đá. Nào, nói một cách công bằng, bản thân tôi, tôi chỉ có thể kiếm được tiền nhuận bút (590 đô la một tháng) từ các công việc viết tự do vào năm 2002, nhưng tôi nhớ ở thời đại đó tôi vui hơn nhiều so với trải nghiệm của mình trong thời kỳ bùng nổ. Mọi người tìm kiếm lẫn nhau thông qua danh sách email, tụ tập tại các căn hộ tại các khu phố Brooklyn vẫn còn tối tăm, với bia và đồ ăn nhẹ giá rẻ như cho, để thảo luận về XML, phân loại định vị, bản đồ chủ đề, và kiến trúc trang web. Chúng tôi đã viết về những chủ đề này trên trang web của chúng tôi, mỗi người chúng tôi là một nhà văn, nhà thiết kế và quản lý thế giới của riêng mình.
Tình trạng ngộp thở bắt đầu xảy ra lần nữa. Có người đã phát hành trò chơi trực tuyến mang tên Game Neverending, và mọi người đã thử chơi nó. Nhưng nó lại rơi vào thời kỳ khó khăn, và điều đó thật đáng buồn, nhưng sau đó cùng một đội phát hành Flickr, Google đã mua thêm Blogger. Sự náo nhiệt đã quay trở lại. Và từng chút một, ngành công nghiệp phần mềm tự chen mình vào mọi khía cạnh của doanh nghiệp toàn cầu. Điện thoại di động đã bắt đầu thịnh hành, các mạng xã hội bùng nổ, việc làm trở nên nhiều, và các trường học về mã hóa xuất hiện để đào tạo lập trình viên và cung cấp nhân lực cho các công ty thương mại. Những khái niệm trừu tượng mà tôi yêu thích nay đã trở thành ngành công nghiệp.
Bitcoin sẽ sụp đổ, tất nhiên vì nó là một “bong bóng vỡ”. Mọi người cảm thấy bị buộc phải dự đoán về các blockchains. Đây là dự đoán của tôi: Làn sóng hiện tại của cryptocurrency cuối cùng sẽ hạ xuống, bởi vì đó là một mớ lộn xộn lớn, không hiệu quả nhưng cũng không xấu xa. Đó giống như một hệ tư tưởng hơn là một công cụ tài chính, và hệ tư tưởng hiếm khi là một phân khúc có giá trị bền vững. Thêm vào đó, các giao dịch chậm (mọi người đều nói rằng họ đang sửa), và bạn không thể sử dụng quyền lực của một “nhà máy luyện nhôm” để có thể tạo ra loại tiền tệ mới.
Hầu hết mọi thứ mà blockchain hứa hẹn làm đều có thể được thực hiện dễ dàng hơn bởi các công nghệ khác, bao gồm cả ol’ fiat. Nhưng tôi có biết một loại virus gây bệnh tâm lý vì tôi đã chứng kiến.
Dưới đây là những gì tôi đã tìm ra trong 25 năm qua: Những gì Thung lũng Silicon quan tâm nhất không phải là sản phẩm, hoặc các nền tảng bên dưới, mà là thị trường. “Tìm ra mô hình kinh doanh sau đó” là cách gọi của Internet thương mại. Bạn kiếm tiền từ phạm vi rộng lớn của nhân loại bằng cách tạo ra các sản phẩm mà mọi người sử dụng nhiều – có lẽ là một công cụ tìm kiếm như Google hay một mạng xã hội như Facebook. Bạn xây dựng các nền tảng web giao dịch lớn bên dưới cung cấp những điều tuyệt vời, như kết quả tìm kiếm hoặc nguồn tin tức được xếp hạng theo mức độ liên quan, và phía dưới nữa là tất cả những gì bạn tạo ra cho thị trường quảng cáo – một máy tính kiếm tiền thật sự. Nếu bạn tạo ra một thị trường trung thực, bạn có thể trở nên giàu có đến mức không thể tin được.
Trước đây, việc xây dựng một thị trường đòi hỏi người sử dụng, sản phẩm, tất cả những người nông dân lộn xộn lấy lợn béo lên thị trường. Những gì chúng ta có bây giờ là một phương tiện để thương lượng bất kỳ số lượng đấu giá nào, một phương pháp sản xuất đại chúng của người trung gian. Đây là số phận của thung lũng Silicon. Và đối với ICOs và giao dịch Bitcoin, chúng tôi có một thị trường để đánh giá thị trường. Cái tên Galt là hoàn toàn thích hợp phải không? Chúng tôi chưa bao giờ (khảo sát từ những vùng đất trống của Florida) gặp rắc rối trước đây.
Mỹ hiểu những điều trừu tượng mới bằng cách tài trợ cho chúng. Đó là cách nền văn hoá của chúng ta hấp thụ thông tin. Xe taxi, phòng ngủ cho thuê, giáo dục công cộng – chúng ta có thể thấy thị trường ở khắp mọi nơi. Bitcoin và blockchain được đưa ra trước khi được tài chính hóa, nhằm mục đích thay thế cho ngân hàng trung ương. Nhưng liệu điều quan trọng nhất mà blockchain mang đến không phải là thay thế cho tiền mà là một cách mới để xây dựng văn hoá?
Tôi biết những gì nó làm được giống như việc giữ một ý tưởng phần mềm trong đầu của bạn và nhìn thấy các khả năng của nó trước tựa như khi bạn thích trứng bí ẩn. Một số thì thối, một số thì trống rỗng, một số chứa gà con hoàn hảo – nhưng mỗi lần lặp lại sau đó, cho đến khi đủ năng lực, người ta có thể cho nở một con rồng.
Bất cứ khi nào tôi nghe mọi người nói về tương lai vô hạn của Bitcoin, tôi lại nghĩ về Dow 100,000. Lần đầu tiên tôi nhìn thấy nó là ở trong sổ sách cũ Borders ở Trung tâm Thương mại Thế giới. Một vài năm sau, khi cửa hàng bị phá hủy, và sách là một trò đùa thật buồn. Các thị trường đã không quan tâm đến công nghệ trong nhiều năm. Ngày nay, tất cả các rào cản đều đã không còn nữa.
Bong bóng là những điều không vui – những sự lúng túng dối trá và sự lạc quan được dùng để che giấu một khát vọng chưa được thực hiện. Bitcoin sẽ sụp đổ vì lẽ tất nhiên – “bong bóng vỡ”. Những người quản lý bất động sản và vận động viên cũng trở về nhà, và các tín hữu vẫn còn, gặp gỡ, lập kế hoạch thị trường mới. Có thể sẽ mất nhiều năm, có thể sẽ mất một thập kỷ, nhưng các quái vật blockchain có một thế giới trong đầu của họ, và họ sẽ không nghỉ ngơi cho đến khi nó trở thành hiện thực. Đó là phần còn lại của chúng tôi sống ở đây, ít nhất thì cũng là mối quan tâm của họ. Một số việc họ sẽ làm sẽ trở nên huyền diệu, xây dựng một cộng đồng, một nền kinh tế thăng hoa. Những thứ khác có thể giúp tâm trí chúng tôi tốt hơn vào ban đêm.
Tuy nhiên, tôi không thể không ghen tị. Không phải vì sự giàu có của các tín hữu, mà bởi vì đây là một sự trốn tránh tuyệt vời. Tôi ghen tị vì họ sẽ được trải nghiệm tất cả: tai nạn, sự từ chối, và sau đó xây dựng lại một cách chậm rãi khi họ hiểu ra được sự khác biệt giữa đồ chơi và công cụ. Họ sẽ góp một phần nào đó vào nền văn hóa.
Sn_Nour
Theo Tapchibitcoin.vn/bloomberg
Xem thêm:
