Blast là gì?
Blast là một bản optimistic rollup tương thích với EVM sắp ra mắt trên Ethereum, mang lại native yield (lợi suất gốc) cho cả ETH và stablecoin (USDC, USDT, DAI) cho người gửi tiền. Tại thời điểm viết bài, Blast có TVL hơn 1 tỷ USD.
TVL của Blast. Nguồn: Defillama
Blast đã thu về hơn 1 tỷ USD stablecoin và ETH thông qua chương trình staking và native yield. Mạng Layer 2, có testnet dự kiến ra mắt vào tháng 1 năm 2024 và mainnet cũng trong năm nay, đã chứng kiến một dòng tài nguyên dồi dào tràn vào. Con số được ghi nhận dự kiến sẽ tiếp tục tăng khi người dùng tiếp tục chuyển tài sản của họ sang Blast để không bỏ lỡ một đợt airdrop.
Dự án được thành lập bởi Pacman, đồng sáng lập Blur, một thị trường NFT trên mạng Ethereum. Nó cũng được hỗ trợ bởi các quỹ đầu tư mạo hiểm – Paradigm và Standard Crypto. Blast đã trở thành một chủ đề nóng trong giới tiền điện tử do chương trình staking của nó và ý tưởng native yield cho người dùng mạng.
Vậy Blast là gì?
Tìm hiểu về optimistic rollup của Layer 2
Trong khi chờ đợi ra mắt lần đầu, Blast tuyên bố là mạng optimistic rollup Layer 2 tương thích với EVM. Là một mạng optimistic rollup, Blast sẽ cung cấp thông lượng giao dịch cao hơn với mức phí rẻ hơn bằng cách gộp nhiều giao dịch (lên tới 10.000) và thực hiện chúng cùng một lúc, giúp tăng tốc độ giao dịch đồng thời giảm chi phí của mỗi giao dịch.
Như cái tên cho thấy, optimistic rollup giả định rằng tất cả các giao dịch đều hợp lệ cho đến khi được chứng minh ngược lại và việc rút tiền yêu cầu thời gian thử thách 7 ngày trước khi giao dịch được thêm vào blockchain Ethereum chính.
Là mạng tương thích với EVM, Blast sẽ cho phép các nhà phát triển triển khai các ứng dụng phi tập trung hiện có của họ từ mạng EVM vào mạng mà không yêu cầu thay đổi code ban đầu. So với các mạng tương thích EVM khác, các dApp Ethereum này sẽ được giữ “nguyên trạng” khi được triển khai trên Blast. Nghĩa là, bytecode sẽ không được sao chép hoặc dịch sang ngôn ngữ khác.
Ngoài các tính năng này, Blast còn tự hào là mạng Layer 2 đầu tiên và duy nhất cung cấp native yield cho ETH và stablecoin, cùng với trợ cấp phí gas cho dApp. Blast khẳnh định rằng những tính năng này sẽ trao quyền cho các nhà phát triển và người dùng thông thường. Theo thông tin được cung cấp, mức phí rẻ hơn trên mạng sẽ cho phép các trader trên Blur – một thị trường NFT được sáng lập bởi nhóm Blast – giao dịch NFT với chi phí thấp hơn và cũng mang lại lợi nhuận cho các tài sản không hoạt động trên thị trường; nó cũng tuyên bố đang làm việc về Hợp đồng vĩnh viễn NFT.
Tính năng native yield là điểm thu hút lớn nhất của Blast tại thời điểm này, vì vậy hãy cùng xem nó hoạt động như thế nào.
Blast cung cấp native yield trên ETH và Stablecoin như thế nào?
Nguồn: Blast
Blast cung cấp lãi suất 4% cho ETH gửi trên mạng và lãi suất 5% cho stablecoin được gửi trên mạng. Các stablecoin được hỗ trợ bao gồm USDT, USDC và DAI. Nó tuyên bố rằng tiền lãi đối với những tài sản này đang được cộng dồn – nghĩa là số dư của người dùng trên mạng tăng theo thời gian và tiền lãi áp dụng cho số dư hiện tại thay vì số dư ban đầu. Tính năng native yield được hỗ trợ bởi các rebase token. Toàn bộ lý thuyết về native yield của Blast dựa trên cấu trúc lợi suất Lãi suất phi rủi ro (RFR).
*Rebase token: là token có nguồn cung đàn hồi, tức là nguồn cung lưu hành hay hợp đồng được mở rộng khi có những thay đổi ngay về giá của token.
Chẳng hạn, với tỷ lệ staking APR 4% trên blockchain Ethereum, ETH sẽ có tỷ lệ lạm phát là 4%. Không có lợi suất tự nhiên trên mọi L1 và L2 khác, mọi ETH không được stake sẽ bị lỗ thụ động 4% do lạm phát. Theo dự án, tính năng native yield sẽ cứu vãn những tổn thất thụ động đối với tài sản gửi trên mạng. Các nhà phát triển Blast tuyên bố rằng native yield đến từ các giao thức RWA (Tài sản trong thế giới thực) và ETH staking.
Lợi suất 4% trên Ethereum bắt nguồn từ việc staking thanh khoản trên mạng Ethereum. Sau The Merge, nhánh POS của mạng Ethereum cung cấp 4% APR cho Ethereum được stake. Các dự án tiền điện tử như Lido mang lại lợi nhuận cho Ethereum được stake bằng cách sử dụng tính năng này. Các nhà phát triển Blast khẳng định rằng chưa có mạng L2 nào khám phá ra những cách tốt nhất để triển khai điều đó.
Với Blast, các nhà phát triển mạng đang thiết lập một phương tiện để trả lại giá trị cho người dùng bằng cách stake tài sản của họ, trong đó giao thức lợi suất gốc Ethereum tận dụng Lido để stake tài sản của người dùng. Tóm lại, khi người dùng bắc cầu Ethereum đến Blast, Ethereum được ký gửi trong hợp đồng chain nguồn sẽ được stake trên Lido và người dùng sẽ nhận được rebase token trên Blast. Điều này có nghĩa là ETH của khách hàng được giữ trên Blast mang lại nhiều ETH hơn miễn là nó còn có mặt trên mạng.
Thuật toán native yield cho stablecoin tuân theo mô hình tương tự. Các nhà phát triển Blast tuyên bố rằng các stablecoin được kết nối với mạng sẽ được chuyển đến các giao thức T-bill như MakerDAO. Cách thức hoạt động: khi bất kỳ stablecoin được hỗ trợ nào kết nối với Blast, giao thức sẽ chuyển các stablecoin được stake trên chain nguồn tới giao thức T-bill của MakerDAO, người dùng sẽ nhận được USDB trên Blast. USDB là một tài sản lợi suất gộp tự động bản địa, sẽ giúp tích lũy lợi nhuận stablecoin theo thời gian ở mức 5% APR. Người dùng có thể đổi USDB lấy USDC khi họ bắc cầu từ Blast sang Ethereum hoặc bất kỳ mạng được hỗ trợ nào khác.
Các nhà phát triển Blast tuyên bố rằng cấu trúc hoạt động của hệ thống native yield sẽ được trao cho cộng đồng khi DAO đi vào hoạt động. Cộng đồng sẽ có thể chọn các giao thức RWA và ETH staking trong tương lai. Nghĩa là, cộng đồng có thể bỏ phiếu để sử dụng các nhà cung cấp native yield của bên thứ ba hoặc Blast ngoài Lido và MakerDAO.
Chương trình airdrop token BLAST
Blast hiện đang chạy một chương trình airdrop, vẫn chưa chắc liệu đây có phải là token BLAST hay không, tuy nhiên, chương trình airdrop dựa trên việc sử dụng và giới thiệu. Chương trình airdrop hiện đang bị giới hạn; do đó, để tham gia, người dùng phải lấy mã giới thiệu từ bạn bè hoặc những người có ảnh hưởng trên mạng xã hội.
Khi có mã mời, người dùng có thể đăng ký trên trang airdrop và nhận phần thưởng đăng ký của họ. Những người tham gia airdrop đã đăng ký có thể nhận được nhiều phần thưởng hơn bằng cách kết nối tài sản với nền tảng hoặc mời người dùng khác. Điểm Airdrop được trao tương ứng với giá trị tài sản được kết nối và số lượng người dùng được mời.
Chương trình mã mời sẽ được tính theo 3 tầng:
- Tầng 1: Chính là bạn.
- Tầng 2: Người trực tiếp nhập mã mời từ bạn. Với tầng này, bạn sẽ nhận 16% Blast Point mà người bạn mời có được.
- Tầng 3: Là những người nhập mã mời từ tầng 2. Bạn sẽ nhận được 8% Blast Point mỗi người ở tầng này.
Nếu bạn và tầng 2 nạp vào Blast từ 5 ETH trở lên thì bạn sẽ có thêm 10 mã mời và có cơ hội nhận được Super Spin, tương đương với 10 lượt Normal Spin khi tham gia vào vòng quay may mắn của Blast. Vòng quay may mắn này cũng là một cách khác để nhận thêm Blast Point, giúp tăng phần trăm điểm thưởng.
Lưu ý rằng tại thời điểm này chỉ có cầu nối tới Blast được bật; tài sản được bắc cầu đến nền tảng không thể rút được cho đến khi mainnet đi vào hoạt động, dự kiến vào tháng 2 đến tháng 3 năm 2024. Những người tham gia airdrop có thể đổi điểm airdrop của họ từ tháng 5 năm 2024.
Tài sản ký gửi như một phần của chương trình truy cập sớm đã thu được lợi nhuận được chỉ định theo dự án; đây là phần bổ sung cho số Blast Point kiếm được. Chương trình truy cập sớm dự kiến sẽ kéo dài đến hết Quý 1 năm 2024. Bảng xếp hạng trên trang web của dự án cho phép người tham gia xem tiến trình của họ và những người giới thiệu hàng đầu.
Tóm lại, phần thưởng của Blast Community Airdrop sẽ được chia làm 2 phần:
- Người dùng sớm: Chiếm 50% tổng phần thưởng, sẽ được đổi thường từ tháng 05/2024.
- Các nhà phát triển sản phẩm trên Blast: Chiếm 50% tổng phần thưởng, sẽ nhận được phần thưởng ngay từ khi Blast ra mắt testnet vào tháng 01/2024.
Lộ trình của Blast Community Airdrop diễn ra như sau:
- Early Asset (Đã bắt đầu): Cho phép người dùng bridge tài sản vào Blast để kiếm Blast Point từ hoạt động staking và mã giới thiệu.
- Mainnet (Tháng 02/2024): Các DApp đi vào hoạt động, cho phép người dùng rút tiền.
- Đổi thưởng (Tháng 05/2024): Cho phép người dùng đổi Blast Point thành token.
Quyền truy cập sớm và mối quan tâm của cộng đồng
Blast hiện đã “cất cánh”, đạt được danh tiếng đáng kể và đã tích lũy được TVL hơn 1 tỷ USD. Tuy nhiên, cộng đồng tiền điện tử có nhiều câu hỏi cần đặt ra liên quan đến cách thức hoạt động của dự án và mức độ chắc chắn của những lời hứa mà nó đưa ra. Như đã nêu trước đó, tài sản được bắc cầu đến nền tảng sẽ bị khóa cho đến khi mainnet khởi chạy. Cho đến lúc đó thì chủ sở hữu tài sản không thể rút chúng, vậy việc giám sát tài sản có được đảm bảo hay không?
Dựa trên thông tin có sẵn, hợp đồng nắm giữ tài sản ký gửi được bảo vệ bởi mô hình đa chữ ký gồm 5 người tham gia. Để bất cứ một yêu cầu rút tiền nào được thực hiện, ít nhất phải có 3 trong số những người tham gia này chấp thuận.
Đầu tiên, không ai biết rõ năm người tham gia này là ai khi mà nhà sáng lập dự án vẫn ẩn danh, chỉ được biết đến thông qua tài khoản Twitter (X). Và cũng không ai biết tiêu chí để phê duyệt chữ ký là gì. Thứ hai, cấu trúc rebase và việc sắp xếp toàn bộ native yield cũng khiến mọi người hoài nghi. Những nhận xét về bài đăng liên quan đến thiết kế rebase token cho Blast như là một nơi lý tưởng để “tăng cường ETH giống với tiền trên L2” cho thấy những ý tưởng trái ngược về tính khả thi và hiệu quả của thiết kế rebase token này. Trong khi các nhà phát triển Blast và các đối tác của dự án đã thể hiện sự ủng hộ mạnh mẽ đối với dự án và mọi thứ mà nó hứa hẹn, phản ứng của người dùng cho thấy sự chia rẽ rất lớn giữa các cộng đồng quan tâm, bao gồm cả người dùng thường xuyên và nhà phát triển.
Trong khi các thắc mắc về tính bảo mật và tính khả thi vẫn tiếp tục được đặt ra, người dùng vẫn tiếp tục thể hiện sự quan tâm không ngừng đối với dự án. Phải thừa nhận rằng chương trình airdrop là một động lực rất lớn khi mà “quầy” đăng ký hiển thị nhiều tài sản hơn được kết nối với nền tảng và nhiều người dùng tham gia hơn.
Mối quan tâm thứ ba là về sự phát triển của mạng L2 với rất ít hoặc không có sự khác biệt về các tính năng. Khi Blast ra mắt, nó xuất hiện trong một danh sách dài các mạng Layer 2 optimistic và Zk rollup với mục tiêu mở rộng quy mô giao dịch trên blockchain Ethereum. Trong khi các mạng hiện tại đã cho thấy khả năng giảm chi phí và thời gian giao dịch, câu hỏi đặt ra là vậy sự cùng tồn tại của hàng chục mạng tương tự và ảnh hưởng của quá trình phân mảnh thanh khoản đối với triển vọng chung của tiền điện tử có ý nghĩa gì?
So sánh Blast với các L2 khác
Blast khẳng định bản thân là mạng tương thích với EVM, đặt nó ngang hàng với các L2 khác như Optimism và Linea.
Một tính năng khác biệt của Blast là native yield. Khi ra mắt, Blast sẽ là mạng blockchain đầu tiên hoàn trả thu nhập thụ động trên các tài sản đã chọn cho chủ sở hữu mà không cần phải cam kết chúng với cổng staking. Theo như bản thiết kế, tính năng native yield hoạt động rất ổn định và sẽ đi vào thực tế khi mainnet ra mắt. Và Blast chính là dự án đầu tiên thử nghiệm tính năng này. Nếu nó hoạt động với ETH và các stablecoin đã chọn, chúng ta có thể thấy một chương trình tương tự dành cho các tài sản tiền điện tử khác trên nền tảng.
Ngoài ra, theo thông tin được cung cấp, Blast sẽ cho ra mắt các tính năng khác như trợ cấp gas cho các nhà phát triển và Hợp đồng vĩnh viễn NFT. Đội ngũ phát triển Blast đã dành sự tập trung đáng kể vào NFT, có thể là do nó liên kết với Blur. So với các mạng L2 khác, việc Blast tập trung vào NFT có thể cho thấy mạng phát triển các tính năng thú vị cho NFT, có thể sẽ thu hút nhiều sự tham gia hơn nữa từ cộng đồng NFT và mạng có thể thống trị các L2 khác về khoản hoạt động NFT.
Nguồn: Blast
Về thông lượng giao dịch và việc giảm chi phí, lợi thế của Blast so với các mạng L2 khác sẽ chỉ được biết đến khi mạng ra mắt. Một nhân tố có thể đóng vai trò là chương trình trợ cấp gas cũng có thể được áp dụng cho các giao dịch thông thường để giảm phí giao dịch hơn nữa. Đây chỉ là khả năng và mọi thứ sẽ rõ ràng hơn khi Blast chính thức ra mắt.
Kết luận
Dự kiến sẽ có những tranh cãi xung quanh chương trình staking tiền điện tử của Blast. Đầu tiên, mức độ liên quan của chương trình staking với công nghệ của nền tảng cũng như cách thiết lập chương trình staking. Từ dữ liệu có sẵn, chương trình staking đi ngược lại các lý thuyết về staking phi tập trung với khả năng kiểm soát tài sản được stake bằng mô hình đa chữ ký. Và cũng là việc quản lý chung các tài sản staking. Giá trị của điểm airdrop mà staker nhận được so với số tiền staking và rủi ro liên quan cũng đặt ra một câu hỏi nghiêm túc. Tuy nhiên, điều này đã làm lu mờ công nghệ mà nó dự định triển khai.
Người tạo ra Blast gợi ý về trường hợp sử dụng mạng Blast Layer 2 dành cho các trader NFT trên thị trường Blur. Đầu tiên là kế hoạch giảm phí gas cho các trader trên Blur thông qua Blast, cũng như ý tưởng về lợi suất cho tài sản trên thị trường Blur. Mạng L2 đã được chứng minh là có hiệu quả trong việc cung cấp thông lượng cao hơn và giao dịch rẻ hơn; tuy nhiên, cũng sẽ rất thú vị khi xem cách nền tảng này tạo ra nhiều giá trị tài chính hơn cho các trader NFT và những người dùng khác thông qua ý tưởng native yield.
Nói như vậy, điều quan trọng là phải hiểu những rủi ro và phần thưởng liên quan đến chương trình staking đối với các nhà đầu tư muốn cam kết tài sản của họ với nền tảng. Vì bài viết này chỉ thảo luận về Blast trên cơ sở công nghệ nên độc giả cũng nên thận trọng và tự nghiên cứu khi tham gia vào vào bất kỳ dự án tiền điện tử nào.
Tham gia Telegram của Tạp Chí Bitcoin: https://t.me/tapchibitcoinvn
Theo dõi Twitter (X): https://twitter.com/tapchibtc_io
Theo dõi Tiktok: https://www.tiktok.com/@tapchibitcoin
- TVL của Blast đạt 837 triệu đô la bất chấp những tranh cãi
- TVL của Blast vượt mốc 1 tỷ đô la trong bối cảnh dự đoán về airdrop
Itadori
Theo Coingecko