Pi Network (PI) là một dự án tiền mã hóa độc đáo, tập trung vào việc làm cho việc tiếp cận và khai thác tiền mã hóa trở nên dễ dàng thông qua ứng dụng di động. Ra mắt vào ngày 14/3/2019 bởi nhóm các cựu sinh viên Stanford, bao gồm Nicolas Kokkalis và Chengdiao Fan, Pi Network đã nhanh chóng thu hút hàng chục triệu người dùng trên toàn cầu nhờ mô hình “khai thác di động” (mobile mining) không yêu cầu phần cứng chuyên dụng. Token PI là đơn vị tiền tệ gốc của mạng lưới, được thiết kế để hỗ trợ giao dịch, ứng dụng phi tập trung (dApps), và xây dựng hệ sinh thái Web3. Với sự kiện airdrop trị giá 12.6 tỷ USD vào tháng 2/2025, Pi Network đã ghi dấu ấn lịch sử, đặc biệt tại Việt Nam, nơi cộng đồng đông đảo đã kiếm được hơn 1 tỷ USD từ sự kiện này. 

Nguồn gốc và ý tưởng

Pi Network được thành lập với sứ mệnh dân chủ hóa tiền mã hóa, mang đến cơ hội tham gia cho mọi người, kể cả những người không có kiến thức kỹ thuật hay thiết bị mạnh mẽ. Không giống như Bitcoin, vốn yêu cầu thiết bị khai thác tốn điện, Pi Network cho phép người dùng “khai thác” PI trên điện thoại thông minh chỉ bằng vài cú chạm mỗi ngày, không tiêu tốn pin hay tài nguyên thiết bị. Dự án sử dụng Stellar Consensus Protocol (SCP), một cơ chế đồng thuận tiết kiệm năng lượng, để xác minh giao dịch và duy trì mạng lưới phi tập trung.

Ý tưởng của Pi Network là xây dựng một hệ sinh thái Web3, nơi người dùng (gọi là Pioneers) không chỉ khai thác token mà còn tham gia vào các hoạt động giao dịch, thương mại, và quản trị. Sau nhiều năm phát triển trong giai đoạn “Closed Network” (mạng kín), Pi Network chính thức chuyển sang “Open Network” vào ngày 20/2/2025, cho phép giao dịch PI trên các sàn lớn như OKX, Bitget, MEXC, và tích hợp với các blockchain khác. Sự kiện này đánh dấu bước ngoặt với airdrop 12.6 tỷ USD, phân phối 6.3 tỷ token PI với giá khởi điểm khoảng 2 USD.

Thông tin cơ bản

• Tổng cung tối đa: 100 tỷ PI, với 80% (80 tỷ PI) dành cho cộng đồng (65% cho phần thưởng khai thác, 10% cho tổ chức cộng đồng, 5% cho pool thanh khoản) và 20% (20 tỷ PI) cho đội ngũ phát triển.
• Nguồn cung lưu hành: Khoảng 6.3 tỷ PI tại thời điểm airdrop (tháng 2/2025).
• Mạng lưới: Pi Network, một blockchain độc lập sử dụng SCP, với ứng dụng di động là trung tâm của hệ sinh thái.
• Đỉnh lịch sử (ATH): 2.98 USD (ngày 27/2/2025).
• Đáy lịch sử (ATL): Không ghi nhận chính xác, nhưng giá giảm xuống 0.66 USD trong giai đoạn biến động sau airdrop.

Đặc điểm nổi bật

• Khai thác di động: Người dùng chỉ cần mở ứng dụng Pi Network mỗi 24 giờ để tiếp tục “khai thác” PI, không cần phần cứng mạnh hay tiêu tốn năng lượng. Điều này đã giúp Pi thu hút hơn 45 triệu Pioneers trên toàn cầu.
• Stellar Consensus Protocol (SCP): SCP là cơ chế đồng thuận tiết kiệm năng lượng, cho phép mạng lưới xử lý giao dịch nhanh chóng và hiệu quả, được tuyên bố nhanh hơn Bitcoin 120 lần.
• Hệ sinh thái Web3: Pi Network cung cấp các sản phẩm như Pi Browser, Fireside Forum, và Pi Block Explorer, hỗ trợ phát triển dApps, thương mại, và giao dịch ngang hàng (P2P). Giai đoạn Open Network cho phép tích hợp với các blockchain khác và doanh nghiệp đã xác minh KYC.
• Cơ chế khóa token (Lockup): Người dùng có thể khóa PI trong 3-6 tháng hoặc lâu hơn để tăng tỷ lệ khai thác, giảm nguồn cung lưu hành và hỗ trợ ổn định giá.
• Quản trị cộng đồng: Pi Network khuyến khích người dùng tham gia quản trị thông qua Security Circle (vòng tròn bảo mật) và các vai trò như Pioneer, Contributor, Ambassador, và Node Operator, tăng cường tính phi tập trung.
• Airdrop lịch sử: Airdrop 12.6 tỷ USD vào tháng 2/2025 là lớn nhất trong lịch sử tiền mã hóa, vượt qua kỷ lục 6.43 tỷ USD của Uniswap (2020). Sự kiện này phân phối 6.3 tỷ PI cho hàng triệu Pioneers, với giá khởi điểm 2 USD, tạo ra giá trị khổng lồ cho cộng đồng.

Cộng đồng Pi Network tại Việt Nam

Việt Nam là một trong những quốc gia có cộng đồng Pi Network đông đảo nhất thế giới, với hàng triệu Pioneers tham gia từ giai đoạn đầu (2019). Sự phổ biến của Pi tại Việt Nam đến từ các yếu tố:

• Dễ tiếp cận: Ứng dụng miễn phí, không cần thiết bị mạnh, phù hợp với người dùng phổ thông, đặc biệt ở khu vực nông thôn và thành thị.
• Tâm lý cộng đồng: Người Việt Nam có truyền thống tham gia các chương trình kiếm tiền trực tuyến, và mô hình mời bạn bè (referral) của Pi đã kích thích sự lan tỏa nhanh chóng.
• Tầm ảnh hưởng trên mạng xã hội: Các nhóm Telegram, Zalo, và bài đăng trên X đã thúc đẩy sự quan tâm, với hàng ngàn bài viết chia sẻ kinh nghiệm khai thác và cập nhật về dự án.
• Hỗ trợ doanh nghiệp địa phương: Hơn 580 doanh nghiệp tại Việt Nam, đặc biệt ở TP.HCM và Hà Nội, đã bắt đầu chấp nhận PI làm phương thức thanh toán thử nghiệm, từ quán cà phê đến cửa hàng bán lẻ, theo báo cáo từ HOKANEWS.

Cộng đồng Việt Nam đặc biệt sôi nổi trong các sự kiện như airdrop và mainnet launch, với nhiều người dùng hoàn thành KYC (xác minh danh tính) và chuyển PI sang ví mainnet trước hạn chót 28/2/2025. Tuy nhiên, cộng đồng cũng đối mặt với các cảnh báo từ cơ quan chức năng Việt Nam về tính pháp lý của PI, với lo ngại về mô hình MLM (đa cấp) và rủi ro đầu cơ.

Airdrop 12.6 tỷ USD và tác động tại Việt Nam

Sự kiện airdrop 12.6 tỷ USD vào ngày 20/2/2025 là cột mốc lịch sử, phân phối 6.3 tỷ PI cho hàng triệu Pioneers toàn cầu. Với giá khởi điểm 2 USD, airdrop này đã mang lại giá trị khổng lồ, đặc biệt tại Việt Nam:

• Quy mô tại Việt Nam: Ước tính hàng triệu người Việt tham gia Pi Network, và cộng đồng Việt Nam được cho là đã nhận hơn 1 tỷ USD từ airdrop, dựa trên số lượng Pioneers và PI trung bình mỗi người khai thác. Con số này phản ánh sự tham gia mạnh mẽ của người Việt, chiếm tỷ lệ đáng kể trong tổng cộng 45 triệu Pioneers toàn cầu.
• Tác động kinh tế: Nhiều người dùng Việt Nam đã rút PI về ví hoặc giao dịch trên các sàn như OKX, Bitget, và MEXC, chuyển đổi sang tiền pháp định hoặc USDT, tạo ra nguồn thu nhập đáng kể. Một số Pioneers lâu năm, khai thác từ 2019, có thể sở hữu hàng nghìn PI, tương đương hàng ngàn USD khi giá đạt đỉnh 2.98 USD.
• Biến động giá: Sau airdrop, giá PI giảm từ 2.98 USD xuống khoảng 1.73 USD (tháng 3/2025) do áp lực bán từ những người nắm giữ sớm. Tại Việt Nam, điều này gây ra tâm lý trái chiều: một số người chốt lời, trong khi những người khác tiếp tục giữ PI với hy vọng giá tăng khi hệ sinh thái phát triển.

Ứng dụng và tiềm năng

Pi Network mang đến nhiều ứng dụng và tiềm năng:

• Thanh toán P2P: Giai đoạn Open Network cho phép Pioneers giao dịch PI với các doanh nghiệp đã xác minh KYC, như mua hàng hóa hoặc dịch vụ. Nhưng luật pháp Việt Nam không cho phép thanh toán bằng bất kì loại tiền tệ, token nào ngoài VNĐ.
• Hệ sinh thái Web3: Pi Browser hỗ trợ phát triển dApps, từ thương mại điện tử đến mạng xã hội phi tập trung, mở ra cơ hội cho các nhà phát triển Việt Nam.
• Tài chính toàn diện: Pi Network giúp người dùng tại Việt Nam, đặc biệt ở khu vực nông thôn, tiếp cận tiền mã hóa mà không cần đầu tư lớn, thúc đẩy giáo dục blockchain.
• Airdrop và phần thưởng: Các sự kiện airdrop từ sàn giao dịch và chương trình mời bạn bè tiếp tục khuyến khích sự tham gia, đặc biệt với cộng đồng Việt Nam vốn nhạy bén với các cơ hội kiếm tiền trực tuyến.

Tầm nhìn và triển vọng

Pi Network hướng tới trở thành tiền mã hóa được chấp nhận rộng rãi, với mục tiêu “8 tỷ người trên hành tinh” đều có thể sử dụng PI. Giai đoạn Open Network mở ra cơ hội tích hợp với các blockchain khác, doanh nghiệp, và sàn giao dịch, tăng tính thực tiễn của PI. Tại Việt Nam, sự phát triển của hệ sinh thái Pi phụ thuộc vào việc các doanh nghiệp tiếp tục chấp nhận PI và khả năng dự án vượt qua các rào cản pháp lý. Với cộng đồng hơn 45 triệu người dùng và sự hiện diện mạnh mẽ tại Việt Nam, Pi Network có tiềm năng định hình lại cách tiếp cận tiền mã hóa, nhưng cần chứng minh tiện ích thực tế để duy trì giá trị lâu dài.

Rủi ro cần lưu ý

• Biến động giá: Giá PI giảm 40% từ đỉnh 2.98 USD xuống 1.73 USD sau airdrop, cho thấy rủi ro đầu cơ cao, đặc biệt với người dùng Việt Nam kỳ vọng lợi nhuận ngắn hạn.
• Rủi ro pháp lý: Tại Việt Nam, cảnh sát Hà Nội đã cảnh báo về tính pháp lý của PI, cho rằng token này thiếu tiện ích thực tế và không được công nhận là tài sản hợp pháp. Các hoạt động giao dịch PI có thể bị phạt từ 50-100 triệu VND hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
• Mô hình khai thác: Một số ý kiến cho rằng mô hình mời bạn bè của Pi giống MLM, gây lo ngại về tính bền vững và khả năng bị lạm dụng để thu thập dữ liệu.
• Cạnh tranh: Pi Network cạnh tranh với các dự án như Bitcoin, Ethereum, và các memecoin, đòi hỏi xây dựng tiện ích thực tế để duy trì sự quan tâm.
• Người dùng Việt Nam cần hoàn thành KYC, sử dụng ví chính thức của Pi, và kiểm tra thông tin từ các nguồn uy tín để tránh lừa đảo, đặc biệt với các airdrop giả mạo trên mạng xã hội.

Kết luận

Pi Network (PI) là một dự án tiền mã hóa đột phá, mang lại cơ hội tiếp cận blockchain cho hàng triệu người thông qua khai thác di động. Với airdrop 12.6 tỷ USD lịch sử, dự án đã tạo ra giá trị hơn 1 tỷ USD cho cộng đồng Việt Nam, một trong những cộng đồng đông đảo nhất toàn cầu. Sự tham gia mạnh mẽ của người Việt, từ khai thác đến giao dịch trên sàn, cho thấy tiềm năng của Pi tại thị trường này. Tuy nhiên, rủi ro pháp lý, biến động giá, và nhu cầu về tiện ích thực tế là những thách thức lớn. Nếu bạn quan tâm đến tiền mã hóa dễ tiếp cận hoặc hệ sinh thái Web3, Pi Network là một dự án đáng theo dõi, đặc biệt tại Việt Nam.

Nguồn tham khảo:

• CoinGecko
• CoinMarketCap
• Website
• X