Hầu hết chúng ta đều nghĩ rằng chúng ta hiểu thuật ngữ “biến động”.
“Tính biến động” ngụ ý những thay đổi sắc nét và không thể đoán trước, thường có ý nghĩa tiêu cực. Ngay cả khi nói đến thị trường tài chính, chúng ta theo trực giác né tránh các khoản đầu tư dao động mạnh cho tài sản của mình.
Nhưng sự biến động trong tài chính thường bị hiểu lầm. Ngay cả phép tính được chấp nhận phổ biến nhất cũng thường bị áp dụng không chính xác.
Không ai ưa thích sự biến động. Các nhà đầu tư ghét nó nếu nó không giúp họ kiếm được tiền. Trader thích nó nếu mức chênh lệch rủi ro do nó mang lại không quá cao.
Và ít người trong chúng ta hiểu sự biến động đến từ đâu. Nhiều người nghĩ rằng đó là kết quả của thanh khoản thấp*. Điều này theo trực giác có ý nghĩa: với khối lượng giao dịch mỏng, một lệnh lớn có thể đẩy giá tăng mạnh hoặc giảm mạnh. Nhưng các nghiên cứu thực nghiệm cho thấy tính biến động được hình thành theo cách khác: nó dẫn đến thanh khoản thấp, thông qua việc các nhà sản xuất thị trường có quy mô rộng lớn áp dụng để bù đắp rủi ro bổ sung khi nắm giữ một tài sản biến động trong kho lưu trữ của họ.
(*Quan niệm sai lầm cũng xuất phát từ sự nhầm lẫn về thanh khoản thấp và khối lượng thấp – có thể có khối lượng lớn và thanh khoản thấp, nhưng chúng tôi sẽ không đề cập tại bài viết này).
Sự nhầm lẫn này rất tai hại trong lĩnh vực tiền điện tử.
Biến động của Bitcoin thường được trích dẫn là lý do giải thích tại sao nó sẽ không bao giờ tạo ra kho lưu trữ giá trị tốt, token thanh toán đáng tin cậy hoặc hàng rào bảo vệ danh mục đầu tư vững chắc. Nhiều người trong chúng ta rơi vào cái bẫy giả định rằng khi thị trường trưởng thành, biến động sẽ giảm. Điều này khiến chúng ta tin vào các trường hợp sử dụng có thể không bao giờ phù hợp; áp dụng các phương pháp định giá tài sản mã hóa, trọng số danh mục đầu tư và các chiến lược phái sinh không chính xác mà có thể có tác động lớn đến lợi nhuận của chúng ta.
Vì vậy, cần phải chọn ra một số giả định và xem tại sao các đặc tính độc đáo của Bitcoin có thể giúp chúng ta hiểu rõ hơn về các chỉ số cơ bản thị trường rộng hơn.
Thay đổi không ổn định
Đầu tiên, có nhiều loại biến động thị trường khác nhau. Văn học hàn lâm cung cấp một loạt các biến thể, mỗi biến thể có công thức và giới hạn riêng biệt. Các mô hình khuếch tán nhảy (jump-diffusion model) được sử dụng để định giá tài sản và đưa ra gợi ý về sự khác biệt hữu ích. Kết quả biến động của “bước nhảy” như tên gọi của nó bắt nguồn từ một sự kiện bất ngờ. Tuy nhiên, sự biến động của “khuếch tán” là một phần của mô hình giao dịch tiêu chuẩn của tài sản, hay còn gọi là biến thể “thông thường”.
Với điều này, chúng ta có thể bắt đầu thấy rằng, khi nói về biến động của “bước nhảy”, thanh khoản lớn hơn sẽ làm giảm sự dao động của giá.
Tuy nhiên, sự biến động “khuếch tán” là một khái niệm nội tại hơn.
Tính toán độ lệch chuẩn là biện pháp đo độ biến động được áp dụng phổ biến nhất kết hợp hiệu ứng mất ổn định của các chuyển động sắc nét bằng cách sử dụng bình phương độ lệch lớn (nếu không có thể bù vào và ngụy trang bằng độ lệch nhỏ). Nhưng điều này phóng đại tầm ảnh hưởng của các điểm dị biệt, thường là kết quả của sự biến động “bước nhảy”. Độ lệch chuẩn có khả năng giảm dần khi khối lượng giao dịch tăng lên, dẫn đến một biểu đồ biến động dốc xuống sai lệch.
JP Koning đề xuất một phép tính thay thế sử dụng độ lệch so với giá trị ở giữa thay vì giá trị trung bình, điều này làm giảm tầm ảnh hưởng của các điểm dị biệt và cho thấy một biện pháp biến động nội tại hơn. Như biểu đồ dưới đây, độ lệch chuẩn đã không giảm đáng kể trong những năm qua.
Nguồn: Blog Moneyness
Bây giờ, hãy để ý xem tại sao điều này có thể xảy ra? Lời giải thích nằm ở các phương thức được sử dụng để định giá Bitcoin.
Giá trị cơ bản
Bitcoin là một trong số ít các “tài sản thực tế” được giao dịch trên thị trường hiện nay, vì nó không có nguồn gốc giá trị từ một tài sản khác.
Hơn nữa, BTC là một “tài sản thực tế” không có dòng thu nhập rõ ràng nên rất khó để định giá. Ngay cả các nhà phân tích cấp cơ sở cũng có thể tính toán “giá trị hợp lý” của một tài sản có khả năng kiếm được dòng tiền hoặc trả lại số lượng nhất định khi hết hạn sử dụng. Bitcoin không có dòng tiền và không có “thời gian cuối đời”, chỉ có một giá trị nhận dạng.
Vậy, điều gì thúc đẩy giá trị của Bitcoin?
Nhiều giả thuyết đã được đưa ra. Trong đó, khi thị trường phát triển, một số có thể tăng lên trong khi những chỉ số khác bị lãng quên hoặc thay thế.
Tuy nhiên, hiện tại, động lực chính của giá trị Bitcoin là tâm lý: nó có giá trị như những gì thị trường nghĩ. Trong trường hợp không có các chỉ số cơ bản, các nhà đầu tư cố gắng tìm hiểu xem các nhà đầu tư khác sẽ nghĩ gì. Keynes ví đây là một cuộc thi trong đó “chúng ta dành sự thông minh của mình để dự đoán ý kiến trung bình mong đợi là gì?”.
Vàng cũng là một tình huống tương tự, trong đó nó là một “tài sản thực tế”, không có dòng thu nhập và giá trị thị trường chủ yếu do tâm lý.
Vì vậy, tại sao sự biến động của nó thấp hơn nhiều?
Nguồn: Woobull
Bởi vì “sự không chắc chắn triệt để”.
Tình huống có thể thay đổi
Trong cuốn sách “The End of Alchemy”, Mervyn King giải thích rằng dưới “sự không chắc chắn triệt để” đó, giá của thị trường đã được xác định, không phải bởi các chỉ số cơ bản, mà là giai thoại về các chỉ số cơ bản.
Bitcoin là một công nghệ mới và chúng tôi vẫn chưa biết mục đích sử dụng cuối cùng của nó là gì. Mọi người đều có lý thuyết của họ, nhưng như với tất cả các công nghệ mới, không ai có thể chắc chắn điều gì cả. Do vậy, câu chuyện về nó có thể thay đổi.
Mặt khác, vàng không phải là tài sản mới cũng không phải là công nghệ. Nó đã tồn tại hàng thiên niên kỷ nhưng câu chuyện của nó cũng không chắc chắn. Tâm lý đóng một phần quan trọng trong việc định giá vàng và các nhà khoa học có thể chưa khám phá ra cách sử dụng sáng tạo cho kim loại có ảnh hưởng đến cả nhu cầu và giá cả này. Nhưng “câu chuyện” của nó được xây dựng tốt, tạo ra một hồ sơ biến động thấp hơn.
Hiện tại, các chỉ số cơ bản của Bitcoin chính là câu chuyện của tài sản này và sự không chắc chắn về “câu chuyện” có nghĩa là sự biến động khó có thể giảm đi bất cứ lúc nào.
Một vai trò nổi bật hơn
Điều này quan trọng đối với trường hợp sử dụng cuối cùng: BTC sẽ luôn quá biến động đến mức được sử dụng làm token thanh toán, lưu trữ giá trị, … hay không? Những yếu tố trên sẽ tác động đến câu chuyện của nó, ảnh hưởng đến việc định giá, biến động và trường hợp sử dụng cuối cùng. Vòng lặp tự kéo dài cuối cùng sẽ bị phá vỡ khi ngành trưởng thành và vai trò của Bitcoin như một lớp tài sản thay thế được củng cố vững chắc hơn – khi sự không chắc chắn giảm đi và “giá trị nội tại” trở nên dễ dàng định lượng hơn.
Nhưng cho đến lúc đó, giá của nó sẽ tiếp tục bị tâm lý thị trường chi phối và dễ bị thay đổi bởi những câu chuyện có thể thay đổi do sự phát triển toàn cầu và tâm lý thị trường hình thành.
Cho đến lúc đó, sự thay đổi của thị trường sẽ tiếp tục được khuếch đại theo một trong hai hướng, bất kể khối lượng giao dịch.
Thay vì băn khoăn về điều này, chúng ta nên chấp nhận và thậm chí nắm lấy BTC. Các nhà cung cấp ngày càng tinh vi đang cố gắng cải thiện việc truy cập và giải thích dữ liệu tâm lý, giúp củng cố các công cụ phân tích. Crypto Twitter tạo ra một nền tảng hấp dẫn để đánh giá tâm lý của ngành. Và việc xác định tác động của câu chuyện và tâm lý đối với một loại tài sản sẽ mở ra con đường nghiên cứu mới có khả năng lan sang các lĩnh vực đầu tư khác.
Hơn nữa, sự biến động có thể gây bất tiện cho một số người và gây khó chịu cho nhiều người. Nhưng nó cũng là một thành phần quan trọng của lợi nhuận vượt trội. Có lẽ các công cụ và kỹ năng mà chúng tôi phát triển để trau dồi kỹ thuật định giá Bitcoin sẽ cho phép xử lý một cách thuần thục hơn sự không chắc chắn vốn có và cho phép đánh giá sâu sắc hơn những gì nó cung cấp.
- Số liệu lạm phát tiền điện tử giải thích tại sao Bitcoin là vua trên các loại khác như ZEC và XRP
- Tăng trưởng việc làm ảm đạm và chi tiêu của người tiêu dùng sẽ có lợi cho Bitcoin
Minh Anh
Tạp chí Bitcoin | Coindesk
