Chỉ vài năm trước, thật khó để tưởng tượng rằng stablecoin sẽ đại diện cho một phần đáng kể của ngành công nghiệp tiền điện tử. Những người chơi trên thị trường có xu hướng bày ra chiến lược kiếm tiền dựa trên sự biến động của tiền điện tử thay vì sự ổn định của nó. Chỉ có 11 stablecoin trên thị trường vào năm 2016 và 10 loại khác đã được thêm vào năm 2017. Ngày nay, có 66 stablecoin và hơn 134 loại khác vẫn đang được phát triển. Phần lớn các stablecoin chạy trên Ethereum trước năm 2018, mà không có bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy có thể thay đổi.
Nhưng mọi chuyện giờ đây đã khác, theo báo cáo “2019 State of Stablecoins” của Blockchain.com, chỉ có 50% tất cả các stablecoin được xây dựng trên Ethereum và báo cáo mới nhất của Blockdata cũng nhấn mạnh mức giảm này. Mặt bằng cho thị trường stablecoin đang dịch chuyển ngay dưới chân chúng ta.
Thị trường hiện nay
Gần đây chúng tôi đã thấy số lượng người tham gia thị trường blockchain tăng lên phụ thuộc vào một loại cơ chế hỗ trợ tài sản. Các công ty tài chính phi tập trung (DeFi) như Compound, MakerDAO và Equilibrium không chỉ có các cơ chế mới tạo ra stablecoin, mà còn giải phóng các nhà phát triển để xây dựng ứng dụng DeFi tiên tiến trên đó. Chúng ta đang chứng kiến sự xuất hiện của các loại blockchain mới mà mọi người vẫn hay gọi là “thế hệ 3.0”. Bao gồm những cái tên nổi bật như TON của Telegram, Polkadot, HashGraph của Hedera và Dfinity, không chỉ hứa hẹn những cơ hội mới cho stablecoin mà còn cung cấp khả năng tương tác.
USDT vẫn thống trị thị trường, nhưng TUSD và DAI đang nổi lên như đối thủ cạnh tranh lớn.
Trong bối cảnh đó, Ethereum vẫn là một lựa chọn khả thi cho các nhóm phát triển stablecoin, nhưng có 2 lỗ hổng chết người đáng để xem xét: sự khác biệt sản phẩm và khả năng mở rộng. Để áp dụng rộng rãi, một stablecoin nên càng trực quan và dễ sử dụng càng tốt. Nó sẽ cần phải hỗ trợ một khối lượng lớn các giao dịch cũng như duy trì các cơ chế khác nhau trên chuỗi. Với thế hệ 3.0 của công nghệ blockchain ngay trước mắt, cũng phải tương thích chuỗi chéo.
Tại sao lại là Ethereum?
Mặc dù có rất nhiều dự án blockchain 3.0 tấn công thị trường, Ethereum vẫn tiếp tục chiếm một phần đáng kể trong thị trường stablecoin. Có một số lý do như sau:
Logic và quy định on-chain được tích hợp sẵn: Những khả năng này là lý do tại sao các stablecoin trên Ethereum trở thành tiêu chuẩn từ rất sớm và thậm chí đã cung cấp một mô hình kinh doanh hiệu quả. Ethereum đồng thời là hệ sinh thái blockchain lớn nhất và dễ tiếp cận nhất với sự hỗ trợ logic on-chain. Hầu hết các tài sản hiện tại đều dựa trên Ethereum và ngành công nghiệp DeFi mới nổi có nhu cầu rất lớn đối với các stablecoin được thiết kế để hoạt động trong cùng một chuỗi. Hơn nữa, các hợp đồng thông minh Ethereum vượt qua nhiều cuộc kiểm toán và được các cơ quan giám sát chứng khoán theo dõi chặt chẽ, đôi khi còn ảnh hưởng đến giá Ethereum.
Tổng cộng 93% thị trường stablecoin ngày nay xoay quanh Tether phổ biến trên Ethereum, nhưng các loại khác cũng nhanh chóng tăng kích thước và phạm vi – như Paxos Standard, USD Coin và Gemini Dollar. Mỗi một trong số các stablecoin này là bằng chứng thuyết phục về khái niệm stablecoin và tất cả chúng đều được xây dựng trên blockchain Ethereum.
Cơ chế đồng thuận bảo mật cao: Ethereum sử dụng PoW, là thuật toán được công nhận mạnh mẽ và chống giả mạo tốt nhất khi so sánh với các mô hình DPoS. Quan trọng hơn, mức độ bảo mật của loại này phải trả giá bằng hiệu quả tính toán và tốc độ.
Khung dựa trên Ethereum tương thích hơn với cơ sở hạ tầng hiện có: Ethereum sử dụng tiêu chuẩn token có tên ERC-20, cho phép dễ dàng tương tác với các ví phần mềm và phần cứng tương thích Ethereum khác. Các dự án dựa trên Ethereum tận hưởng quyền truy cập vào một hệ sinh thái phong phú và thịnh vượng ngay từ ngày đầu.
Các model stablecoin mới
Có 33 stablecoin dựa trên Ethereum, cũng như 8 stablecoin trên Bitshares và 6 trên Stellar.
Nhưng ngành công nghiệp dần thay đổi vào năm 2019, khi các nhà phát triển stablecoin bắt đầu tìm kiếm các lựa chọn đa dạng hơn. Một số stablecoin phát triển từ thời gian đầu thậm chí còn kết hợp các nền tảng: Carbon ban đầu được phát hành trên Ethereum, thêm hỗ trợ EOS vài tháng sau đó và thậm chí có kế hoạch cuối cùng sẽ chuyển sang sổ cái phân tán của Hashgraph.
Những loại khác đã chọn các fork nổi tiếng (như Kowala, Nos hoặc Xank), nền tảng blockchain của riêng họ hoặc một nền tảng độc quyền khác (như Terra, Mile hoặc Celo) hoặc tự mình làm chủ các blockchain hiện tại của thị trường – White Standard và Strongkeep USD chạy trên Stellar, Phi trên Dfinity và Cryptopeg trên Bitcoin.
Đồng thời, năm 2019 đã trở thành một năm biểu ngữ cho các stablecoin trên EOS. Chúng tôi đã thấy một số dự án stablecoin của EOS như EOSDT, Carbon, EUSD, Tether được phát hành trực tuyến trên EOS và còn nhiều hơn nữa đang gia nhập hàng ngũ của họ trên thị trường. Câu hỏi liệu EOS có phải là killer Ethereum hay không được tranh luận luận sôi nổi trong cộng đồng ETH và EOS, nhưng có vẻ như hiện tại không có người chiến thắng rõ ràng.
Tại sao không chọn Ethereum?
Rất nhiều các lựa chọn cho thấy thị trường đang trưởng thành. Điều này không báo hiệu Ethereum mất quyền thống trị stablecoin, mà thay vào đó, ngày Ethereum nắm quyền độc quyền đã kết thúc. Với các nền tảng blockchain khác cung cấp nhiều tùy chọn hơn cho các dự án stablecoin, không có lý do gì để các dự án này phải chịu lép vế so với Ethereum.
Khung stablecoin dựa trên Ethereum đi kèm với băng thông giao dịch hạn chế: Ethereum có thể xử lý tối đa khoảng 25 giao dịch mỗi giây và người dùng phải trả phí cao hơn để các giao dịch được xử lý khẩn cấp. Bất kỳ nền tảng nào khao khát tạo ra sự khác biệt trong cách mọi người sử dụng tiền điện tử sẽ yêu cầu băng thông giao dịch lớn hơn nhiều. Các công ty thẻ tín dụng như Visa và MasterCard xử lý vài nghìn giao dịch mỗi giây (Visa tuyên bố đã đạt 47.000 mỗi giây trong năm 2013), do đó, một sản phẩm đại chúng mới sẽ yêu cầu hiệu suất tương tự.
Thật vậy, đồng sáng lập Ethereum Vitalik Buterin đã minh họa một số thay đổi của Ethereum để gia tăng đáng kể khả năng xử lý giao dịch thông qua các tối ưu hóa lớp đầu tiên như “sharding” hoặc các quy trình ở lớp thứ hai như Plasma. Những tinh chỉnh này sẽ giúp blockchain Ethereum có thể xử lý khoảng 100.000 giao dịch mỗi giây. Nhưng không chỉ rõ khi nào người dùng sẽ thấy chức năng này được phát hành. Chúng ta có lẽ sẽ phải chờ khá lâu để được thử nghiệm chúng, vì nhóm vẫn chưa lắp ráp một nguyên mẫu hoạt động sau khi thử nhiều phiên bản khác nhau.
Một phần cơ bản của Ethereum có các vấn đề về khả năng mở rộng: Điểm bán hàng chính của Ethereum là chức năng hợp đồng thông minh được viết bằng ngôn ngữ lập trình Solidity. Các nhà phát triển có thể sử dụng Solidity để biến các thỏa thuận giữa người mua và người bán thành mã máy tính tự thực thi, nhưng khi nó phục vụ quá nhiều người dùng cùng một lúc, mọi thứ bắt đầu chậm lại.
Solidity hoàn toàn khác biệt với các ngôn ngữ chính thống phổ biến ở nhiều khía cạnh. Điều này gây khó khăn cho mọi người trong không gian để học và làm việc với nó. Ngôn ngữ đòi hỏi rất nhiều di sản và chi tiết cụ thể bên trong nên dễ dẫn đến quá tải trong kiến trúc hệ thống. Trình tối ưu hóa của nó yếu và tạo mã chậm, do đó, ngay cả các thao tác đơn giản cũng có thể phụ thuộc vào số lượng lớn các hướng dẫn không hiệu quả.
Hơn nữa, Solidity không hỗ trợ môi trường phát triển tích hợp – là phần mềm thích hợp giúp các lập trình viên viết mã chất lượng trong một khoảng thời gian ngắn hơn. Bạn thậm chí không thể điều khiển một chuỗi với chức năng tích hợp sẵn.
Thiếu khả năng tương tác trên các blockchain Ethereum: Đây không phải là vấn đề như 3 năm trước, khi chỉ có một blockchain cho các hợp đồng thông minh và phát triển ứng dụng phi tập trung (DApp) của mọi người. Ngày nay, có một số blockchain Ethereum đang hiện hữu: Tron, Waves, Tezos, Quarkchain và cả EOSIO. Thậm chí còn nhiều hơn nữa, vì vậy, sự xuất hiện của giải pháp chuỗi chỉ còn là vấn đề thời gian, phục vụ cho việc trao đổi dữ liệu và giá trị.
Vậy chuyện gì sẽ xảy ra tiếp theo?
Giai đoạn phát triển tiếp theo của thị trường stablecoin là cạnh tranh giữa Ethereum, EOS và các nền tảng blockchain khác cũng như các dự án stablecoin trong cùng một mạng. Thị trường tiền điện tử đang nhận ra giá trị mà stablecoin có được khi khối lượng giao dịch stablecoin toàn cầu tăng từ 12,5 tỷ đô la vào năm 2017 lên 82 tỷ đô la vào năm 2018. Tether là loại tiền điện tử được giao dịch tích cực thứ 2 (khoảng 60% khối lượng giao dịch hàng ngày, chỉ sau Bitcoin) và tiến vào bảng xếp hạng 10 tài sản tiền điện tử hàng đầu theo giá trị thị trường vào đầu năm nay. Theo coin360, có những thời điểm khối lượng giao dịch 24 giờ của USDT còn nhiều hơn Bitcoin.
Thậm chí nhu cầu cao hơn dự kiến vào năm 2020 khi tỷ lệ chấp nhận stablecoin tăng lên, được thúc đẩy bởi nhiều trường hợp sử dụng DApps, nền tảng DeFi, trader và các đối tượng người dùng khác. Cả nền tảng và dự án sẽ phải chiến đấu để giành giật những khách hàng này, mang đến cơ hội cho người chơi lớn hơn. Một trong những lợi thế chắc chắn là chức năng chuỗi chéo, so với giải pháp on-chain được đề xuất trên Ethereum.
Khi thị trường stablecoin bắt đầu trưởng thành trong ngành công nghiệp tiền điện tử chỉ mới hơn 10 năm, rõ ràng có nhiều lựa chọn ngoài Ethereum. Blockchain này là một lựa chọn thực tế để cung cấp một loạt các chức năng ngay lập tức, nhưng cần phải thay đổi theo thời gian và cần có các giải pháp cải tiến đưa ra những cách mới để giải quyết các vấn đề cũ.
Trong khi thị trường stablecoin phát triển mạnh, Ethereum vẫn ‘dậm chân tại chỗ’. Không chỉ có xu hướng xây dựng trên EOSIO, mà còn hướng tới việc chọn các blockchain thay thế ngoài Ethereum.
Chúng ta chỉ cần hiểu đó là một thực tế mới của thị trường năng động. Suy nghĩ về sự phát triển đáng kể của stablecoin trong 1 hoặc 2 năm qua sẽ rất thú vị để xem những gì thay đổi tiếp theo.
Disclaimer: Đây không phải là lời khuyên đầu tư. Nhà đầu tư nên tìm hiểu kỹ trước khi ra quyết định. Chúng tôi không chịu trách nhiệm về các quyết định đầu tư của bạn.
- Stablecoin hoạt động như thế nào trong hệ sinh thái tiền điện tử: Tin tưởng thông qua bên thứ ba
- Stablecoin hậu vệ của tiền tệ fiat – nỗ lực tận dụng vẹn cả đôi đường
Thùy Trang
Tạp chí Bitcoin | Cointelegraph