Bitcoin và tiền điện tử đang gây ra một số nhầm lẫn cho các nhà quản lý trên toàn cầu. Được thiết kế dưới dạng thường là nền tảng thanh toán ngang hàng, tiền điện tử tìm cách cải thiện niềm tin, bảo mật và quyền riêng tư bằng cách giảm đáng kể hoặc loại bỏ bên thứ ba. Tuy nhiên, bằng cách kết nối trực tiếp người dùng, tiền điện tử làm cho quá trình giám sát quy định trở nên phức tạp hơn nhiều.
Hầu hết các chính phủ quan tâm đến việc kiểm soát các quy định liên quan đến hoạt động rửa tiền và bất hợp pháp. Mặc dù những người tạo ra tiền điện tử không muốn thúc đẩy các hoạt động như vậy, tuy nhiên nhiều người vẫn hy vọng tránh xa các loại kiểm soát quy định được coi là tập trung, ít hiệu quả và thường độc đoán.
Libra có quyền hy vọng không?
Sáng kiến mới nhất của người sáng lập Facebook Mark Zuckerberg cho thế giới công nghệ là một loại tiền điện tử độc quyền có tên Libra. Được thiết kế như một phương tiện thanh toán P2P trên nền tảng Facebook, Zuckerberg hy vọng sản phẩm của mình sẽ bắt chước Bitcoin ở một mức độ nào đó.
Ban đầu, phản ứng từ người trong cuộc là cảm giác phấn khích sâu sắc. Một loạt các đại gia công nghệ đã ký kết làm đối tác tài chính. Tin tức nhanh chóng ghi nhận cách Libra có thể thay đổi thế giới, đặc biệt là đối với 1,7 tỷ người trưởng thành không có tài khoản ngân hàng trên toàn cầu.
Tuy nhiên, khi các cơ quan chính phủ bắt đầu cung cấp thông tin phản hồi, dư luận đã hạ nhiệt đáng kể. Gần đây nhất, Lael Brainard, một trong những thống đốc của Cục Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ, tuyên bố dứt khoát rằng Libra không thể nhìn thấy ánh sáng cho đến khi một số tiêu chuẩn quy định được đáp ứng. Hơn thế nữa, các nhà phân tích khác đã đưa ra những tuyên bố thậm chí còn quyết liệt hơn về sự nguy hiểm của Libra và khả năng gây thiệt hại cho xã hội.
Kết quả là một cuộc ly khai lớn khỏi hệ thống. 7 trong số các đối tác lớn nhất – bao gồm PayPal, Visa, Mastercard và eBay – đều vội vàng rút lui khỏi công ty. Và những người khác đang đe dọa sẽ làm điều tương tự vì Hoa Kỳ và các cơ quan quản lý quốc tế như Lực lượng đặc nhiệm hành động tài chính (FATF) tiếp tục kiểm soát hệ thống bằng cách đưa ra các hướng dẫn chặt chẽ hơn về cách quản lý giao dịch kỹ thuật số. Mối bận tâm lớn của các cơ quan quản lý là Libra có thể phá vỡ mạnh mẽ hệ thống tài chính toàn cầu và có khả năng lật đổ chính phủ vì rửa tiền hoặc tài trợ khủng bố.
Mặc dù không ảnh hưởng ngay lập tức đến Bitcoin, nhưng hướng dẫn mới của Cục Dự trữ Liên bang cho thấy các coin không đáp ứng tốt quy định có thể bị loại bỏ. Ví dụ, các coin riêng tư như Monero và Dash đang được xem xét kỹ lưỡng. Những coin này cho phép người dùng hoàn toàn ẩn danh trong các giao dịch thông qua việc sử dụng công nghệ blockchain – một tính năng đặc biệt khó chịu đối với các nhà quản lý.
Nếu không phải Libra thì chuyện gì sẽ xảy ra sau đó?
Tuy nhiên, trong khi khoảng cách giữa tiền điện tử tôn trọng quyền riêng tư và các nhà quản lý dường như ngày càng lớn thì các coin và nền tảng khác vẫn tiếp tục bước vào không gian, hy vọng sẽ cung cấp các giải pháp có ý nghĩa và hữu ích cho các nhà quản lý.
Vì lý do đó, các nền tảng như Particl và Verge cho phép các sàn giao dịch tạo ra một số mức độ giám sát theo quy định, nhưng vẫn duy trì quyền riêng tư và giao dịch P2P mong muốn mà người dùng tiền điện tử đang theo đuổi.
Là một ví dụ về quản trị cộng đồng, Particl được thiết kế với quy định nội bộ, trong đó nó cho phép giao dịch riêng tư nhưng cũng quản trị nội bộ thứ cấp thông qua bỏ phiếu người dùng. Bằng cách cho phép người dùng bỏ phiếu chống lại các niêm yết không tuân thủ nguyên tắc cộng đồng, hệ thống sẽ điều chỉnh nội bộ. Loại giải pháp này cung cấp cách giải quyết ôn hòa giữa các cơ quan quản lý tìm kiếm một số mức độ kiểm soát và tính ẩn danh hoàn toàn của các coin như Zcash, Monero.
Các nền tảng khác cũng đang tìm kiếm giải pháp kết hợp các giao dịch riêng tư và công cộng. Ví dụ: Dash cung cấp các giao dịch nội bộ riêng tư giữa những người dùng nhưng yêu cầu coin phải được “trộn lẫn” với coin khác để cung cấp sự riêng tư mong muốn. Những người sáng lập tin rằng mạng sẽ có thể đáp ứng các đề xuất tuân thủ cần thiết từ FATF.
Theo Giám đốc điều hành của Dash, Ryan Taylor, Dash giống hệt với Bitcoin và có khả năng đáp ứng 100% yêu cầu.
Những đối tượng khác, như DeepOnion, đang đi theo hướng ngược lại, xây dựng trên Bộ định tuyến Onion (TOE), darknet và tránh xa mọi sự giám sát. Các nền tảng này cho rằng chính phủ sẽ không bao giờ cho phép các giao dịch theo kiểu riêng tư và do đó đang di chuyển ngầm.
Cùng nhau thay đổi
Mặc dù tiềm năng lẫn tránh chính phủ sẽ luôn ở đó nhưng rõ ràng các coin kỹ thuật số đang tìm kiếm giải pháp trung gian với các nhà quản lý và đặt ra hy vọng lớn nhất cho việc áp dụng hàng loạt tiền điện tử. Các hệ thống mới thực hiện mức độ kiểm soát nhất định (ngay cả khi chỉ thông qua người dùng) nhưng vẫn giữ chế độ riêng tư, cho phép tùy chọn kết hợp đại diện cho tương lai của tiền kỹ thuật số.
Các hệ thống như vậy mang nhà quản lý và tiền điện tử lại với nhau. Facebook đã hứa sẽ làm việc không mệt mỏi với các cơ quan quản lý để giúp thu hẹp khoảng cách hiện đang tồn tại. Nhưng sự ra đi của các nguồn tài trợ chính và đối tác hỗ trợ có thể tạo ra câu chuyện khác. Hơn nữa, trong khi coin có thể mang lại một số lợi ích cho người dùng thì các nền tảng phi tập trung khác tuân thủ cẩn thận hơn với tầm nhìn ban đầu của Satoshi Nakamoto về một hệ thống thanh toán kỹ thuật số ngang hàng, được phân cấp hoàn toàn nhưng cũng có khả năng mở rộng cao, an toàn và bảo mật.
Mặc dù các công ty đã thực hiện hoán vị tầm nhìn ban đầu của Satoshi, nhưng hầu hết không phủ nhận quy định rõ ràng, nhất quán và hợp lý là cần thiết để áp dụng hàng loạt tiền điện tử. Nhưng cuối cùng, crypto và các hệ thống tốt nhất nên tìm kiếm một nền tảng trung hòa giữa lợi ích của họ và sự giám sát theo quy định để cùng tồn tại và phát triển.
- Năm lý do ngáng đường việc ra mắt Libra của Facebook
- Nghị sĩ Hoa Kỳ Ted Budd: Không giống Libra, XRP là một loại tiền điện tử thực sự
Thùy Trang
Tạp chí Bitcoin
