Cộng đồng ETH gần đây đã tranh luận gay gắt do thay đổi thuật toán khai thác được đề xuất. Được đặt tên là ProgPoW, đề xuất này sẽ làm mất hiệu lực tất cả các ASIC hiện tại để chỉ cho phép khai thác ETH bằng GPU.
ProgPoW ra đời vào năm 2018. Trong 2 năm hoạt động, luân phiên các giai đoạn trao đổi tích cực và ngưng trệ đã xảy ra. Vòng tranh luận mới nhất dường như bắt nguồn từ việc giới thiệu bất ngờ ProgPoW vào lộ trình ETH. Trong cuộc họp nhà phát triển vào ngày 21/2, ETH Improvement Proposal (Đề xuất cải thiện ETH hoặc EIP) 1057 – đặc điểm kỹ thuật chính thức của ProgPoW – đã được đánh dấu là thông qua và là bản cuối cùng.
Bất đồng quan điểm công khai nổ ra ngay sau đó, được cụ thể hóa thành EIP 2538 vào ngày 25/2 để thu thập chữ ký của các bên liên quan phản đối sự ra đời của ProgPoW.
Kristy Leigh-Minehan là một trong 3 thành viên ban đầu của nhóm IfDefElse tạo ra ProgPoW vào năm 2018 đã phân tích về thuật toán và lý do tại sao nó vẫn gây chia rẽ cho đến ngày nay?
ProgPoW là gì?
ProgPoW được viết tắt từ Programmatic Proof of Work, là một thuật toán khai thác mới thiết kế để có khả năng chống lại ASIC (Mạch tích hợp dành riêng cho ứng dụng). Các thiết bị này được thiết kế đặc biệt cho nhiệm vụ khai thác, giúp chúng hiệu quả hơn nhiều so với các tùy chọn của người tiêu dùng như CPU và GPU.
Làm cho một thuật toán vẫn an toàn so với phần cứng được tối ưu hóa theo truyền thống là một nhiệm vụ khó khăn. Thuật toán hiện tại mà ETH sử dụng là Ethash cũng đã được thiết kế để kháng ASIC, nhưng tính an toàn của nó không tồn tại được lâu. Như Minehan kể lại, những tin đồn về ASIC ETH là động lực ban đầu của nhóm cô ấy:
“ProgPoW đã ra đời từ ý tưởng kháng ASIC vào tháng 3/2018. Một người đóng góp ETH có tên Pipermerriam đã đăng EIP 958, là EIP sửa đổi thuật toán khai thác của ETH thành kháng ASIC. Điều này là nhờ vào việc phát hiện ra công cụ khai thác ASIC E3 của Bitmain đã bị rò rỉ trên CNBC”.
Và mặc dù sau đó mọi người xem E3 là một thiết bị thô sơ thì Minehan mô tả nó là “bộ nhớ DDR 3 được kết nối với các chip Sophon của Bitmain”, khuyến khích kháng ASIC. Những người ủng hộ ProgPoW cho rằng ngày càng khó sản xuất ASIC ETH chuyên dụng, dẫn đến việc khai thác ít hơn và tập trung hóa tiếp diễn.
Một cuộc thăm dò của nhà nghiên cứu Vlad Zamfir tại ETH Foundation (EF) đã đi đến kết luận vào tháng 4/2018 sau khi nhận được 57% phiếu bầu ủng hộ hard fork duy trì kháng ASIC. Đồng thời, EIP 969 đề xuất thực hiện thay đổi nhỏ trong Ethash để phá vỡ các ASIC hiện có. Minehan tiếp tục:
“Hai EIP đó cộng với việc thảo luận liên tục về kháng ASIC là điều thực sự thúc đẩy chúng tôi cũng như IfDefElse bắt đầu tìm hiểu thêm cách xây dựng thuật toán kháng ASIC thực sự”.
Từ góc độ kỹ thuật cao cấp, Minehan giải thích rằng ProgPoW hoạt động bằng cách điều chỉnh Ethash để sử dụng 100% chip GPU. Điều này là do các nhà sản xuất ASIC thường cố gắng loại bỏ càng nhiều bộ phận càng tốt:
“Lý do chúng tôi làm điều đó là bởi vì hiện tại khi xây dựng ASIC, bạn loại bỏ các bộ phận của GPU. Về cơ bản, bạn nói: ‘này, đây là mã tham chiếu, đây là GPU – chúng ta có thể lấy đi bộ phận nào từ chip?”
Ethash đã cố gắng bảo vệ điều này bằng cách sử dụng GPU càng nhiều càng tốt, đó là lý do tại sao một số thay đổi kỹ thuật của ProgPoW là không đáng kể, nhưng những thay đổi quan trọng đối với Ethash đã khắc phục một số điểm không hiệu quả và lỗ hổng. Cô nói thêm:
“Tôi chỉ nghĩ rằng người thiết kế Ethash không phải là lập trình viên GPU, vì vậy anh ấy đã bỏ lỡ một số điều cơ bản”.
Phản đối ProgPoW
Theo Minehan, ProgPoW ngay lập tức bị chỉ trích vì cho rằng trì hoãn thực hiện lộ trình ETH 2.0.
“Ban đầu, một số người đã phản đối giao thức do áp lực đối với quá trình chuyển đổi của Casper và Casper Finality Gadget – mà như nhiều người biết, giờ đây đã hoàn toàn thoát khỏi lộ trình ETH 1.0”.
Tuy nhiên, cô lập luận rằng thái độ phản đối không mấy gay gắt vào năm 2018, vì kháng ASIC vẫn là một mục tiêu quan trọng đối với cộng đồng ETH.
“Năm 2018 thực sự không có nhiều tranh luận tiêu cực về ProgPoW. Nếu bạn quay lại các EIP ban đầu, bạn sẽ thấy rất nhiều cuộc thảo luận tích cực và hơn 1 nghìn người bỏ phiếu trên GitHub ủng hộ nghiên cứu kháng ASIC”.
Vào tháng 9/2018, Linzhi Mining tuyên bố sẽ phát hành ASIC Ethash mạnh mẽ, báo hiệu sự khởi đầu của thứ mà cô gọi là “Linzhi saga”. Công ty đã tích cực và công khai bảo vệ lập trường chống ProgPoW mà Minehan tin rằng có liên quan đến những lập luận không trung thực, chẳng hạn như bài viết kỳ lạ của Drake, tuyên bố họ có thể thiết kế ASIC cho ProgPoW. Cô kết luận:
“Linzhi gây ra rất nhiều thiệt hại và tôi nghĩ rằng rất nhiều căng thẳng chính trị xung quanh ProgPoW […] Họ đã im lặng một cách kỳ lạ kể từ khi tôi từ chức ở Core Scientific – không cập nhật phát hành, không có gì trên Telegram […] Tôi nghĩ rằng Linzhi có những quan tâm đặc biệt liên quan đến cuộc tranh luận vào thời điểm năm 2019”.
Một số thiệt hại có thể là những tin đồn về ProgPoW được tạo ra bởi 2 nhà sản xuất GPU chính – AMD và Nvidia – mà cô cho là “hoàn toàn tào lao”.
Từ những lần tranh cãi gay gắt vào đầu năm 2019, một cuộc bỏ phiếu của cộng đồng về ProgPoW đã được tổ chức thông qua trang web chuyên dụng. Khi thời gian bỏ phiếu kết thúc vào tháng 4/2019, hơn 93% số người được hỏi kiểm soát 2,93 triệu ETH cho biết họ ủng hộ ProgPoW. Mặc dù nhóm nòng cốt của ETH đã nhiều lần đồng ý và sau đó quay lại đề xuất, cuối cùng họ thống nhất ProgPoW sẽ được thực hiện miễn là nó vượt qua cuộc kiểm toán nghiêm ngặt.
Đây là sự kiện lớn cuối cùng trong lịch sử của ProgPoW, cho đến năm 2020 khi giao thức xuất hiện đột ngột. Minehan giải thích:
“Những gì đã xảy ra là ProgPoW đã được lên kế hoạch đưa vào ETH. Nó chưa bao giờ rời khỏi danh sách EIP và đã vượt qua kiểm toán mà theo tôi là rất thành công”.
Cuộc tranh luận mới
Minehan tin rằng rất nhiều tranh cãi hiện nay bắt nguồn từ việc kém cập nhật tin tức và đồng sáng lập ETH Vitalik Buterin cũng đồng ý như vậy. Cô cũng làm rõ rằng ProgPoW vẫn chưa được chấp nhận hoàn toàn, nói rằng “ý định của cuộc họp nhà phát triển về cơ bản là thiết lập ngày tích hợp”.
Nhà sáng lập Synthetix Kain Warwick (một trong những người ký đề xuất phản đối ProgPoW) đã tóm tắt những suy nghĩ về vấn đề này. Anh nói thêm về sự thiếu giao tiếp có nhận thức:
“Có vẻ như mất kết nối giữa những người xây dựng trên ETH và các nhà phát triển cốt lõi xây dựng ETH […] Tôi nghĩ rằng phe phản đối ProgPoW cảm thấy họ không được thông báo và lắng nghe khi đưa ra quan điểm. Nhưng về mặt triết học, bản thân sự tranh cãi là một lý lẽ đủ mạnh để ngăn chặn EIP – bất kể nguồn gốc của sự tranh cãi đó là gì”.
Trong khi Minehan xem bên phản đối ProgPoW hiện tại là stakeholder tài chính phi tập trung (DeFi), thì Warwick tin rằng đó là sự lựa chọn thiên vị:
“Nhiều người xây dựng trên ETH đang làm việc trong DeFi, vì vậy bạn quy kết DeFi chống lại ProgPoW, trong khi không có gì cụ thể về DeFi ám chỉ phản đối ProgPoW”.
Điều này cũng có thể được nhìn thấy thông qua phép so sánh với các cuộc tranh luận năm 2019. Một số người điển hình phản đối ProgPoW ngày nay là Gnosis, Eric Conner hay Martin Köppelmann cũng đã phản đối mạnh mẽ 1 năm trước – khi DeFi vẫn còn non trẻ.
I am against a #progPOW hardfork.
To me there are only two legitimate reasons to hard fork Ethereum.
1) Address an existential threat
2) Bring Ethereum one step closer to a long term sustainable stable state#progPOW is tinkering in favour of one group (GPU miners) vs another.— Martin Köppelmann (@koeppelmann) January 6, 2019
“Tôi phản đối hardfork ProgPOW .
Đối với tôi chỉ có 2 lý do chính đáng để hard fork ETH.
1) Giải quyết mối đe dọa hiện đang tồn tại
2) Đưa ETH một bước gần hơn đến trạng thái ổn định bền vững lâu dài ProgPOW là hành vi dối trá của một nhóm (miner GPU) so với nhóm khác”.
Theo Warwick, lập luận chính chống lại ProgPoW là “sự đánh đổi kém về mặt rủi ro”.
“Tôi nghĩ rằng phía pro-ProgPoW lúc này cảm thấy có nhiều thời gian và nỗ lực đã được đưa vào ProgPoW và không có lập luận thực sự mạnh mẽ nào chống lại công trạng đó cũng như tâm lý không đủ cao trào để chặn EIP”.
Warwick thừa nhận quản trị giao thức ETH có thể cần một số chuyên môn hóa, vì các nhà xây dựng ứng dụng đã tham gia vào hệ sinh thái của chính họ và có thể đấu tranh để theo kịp cả hai. Tuy nhiên, anh tin rằng ProgPoW khó có thể được thực hiện, bởi vì “cộng đồng hiện tại đã đào sâu vào nguyên tắc của vấn đề này”.
Một lỗ hổng được tìm thấy gần đây cũng đang thúc đẩy các quan điểm khác nhau. Những người phản đối sự thay đổi coi đó là biểu hiện của rủi ro vốn có, trong khi Minehan coi đó là sự củng cố thuật toán.
Well done to @kikx for his findings! Thank you for strengthening ProgPoW! https://t.co/lkBstnP5hd
— Kristy-Leigh Minehan (@OhGodAGirl) March 5, 2020
“Làm tốt lắm Kikx, cảm ơn vì đã củng cố ProgPoW”
Tầm quan trọng của kháng ASIC
Minehan tin rằng cộng đồng ETH dần trở nên ít quan tâm đến kháng ASIC kể từ năm 2018, mặc dù thực tế là họ rõ ràng phản đối các thiết bị khai thác chuyên dụng. Cuộc tranh luận về ProgPoW theo cô cũng là một cuộc đấu tranh giữa những người muốn duy trì các nguyên tắc ban đầu của ETH và những người tin vào sự tiến hóa của giao thức.
“Đây là một cuộc tranh luận triết học nhiều hơn là một cuộc tranh luận kỹ thuật vào thời điểm này”, cô ấy kết luận.
Mặc dù một số người có thể xem ví dụ Bitcoin là bằng chứng cho thấy ASIC không phải là mối đe dọa nhưng cô đã cảnh báo chống lại quan điểm như vậy:
“Quan trọng là phải hiểu rằng mỗi coin giống như một quần xã duy nhất của riêng nó. […] Trong Bitcoin, bạn muốn ASIC. ASIC Bitcoin đã trở nên chuyên dụng đến mức trở thành phần cứng hoàn hảo được lựa chọn để thúc đẩy mọi người tìm đến với các ưu đãi của mạng”.
Cô giải thích rằng ASIC ETH không có lợi sau nhiều năm phát triển và không tạo ra sự trưởng thành của chuỗi cung ứng cho miner Bitcoin. Trong thời gian này, cô lập luận ngành công nghiệp đã đủ trưởng thành để việc truy cập vào ASIC không còn giới hạn trong một vài tác nhân được chọn. “ETH hiện không có 10 năm phát triển proof of work”, cô lưu ý.
Hơn nữa, ASIC ETH rất khó có thể truy cập rộng rãi, ngay cả với nhiều năm phát triển. Cô giải thích:
“Có sự khác biệt lớn về khoảng cách kỹ năng giữa việc thiết kế ASIC bộ nhớ cứng […] và xây dựng ASA SHA-256. […] Trong ETH, nếu chỉ một vài người thành công với ASIC chuyên môn cao đó thì nó tự nhiên trở nên tập trung hơn nhiều”.
Mặc dù cô thừa nhận việc tạo ra các ASIC Bitcoin cạnh tranh cũng khó, nhưng ASIC cho các thuật toán bộ nhớ cứng như Ethash đặt ra những thách thức có một không hai:
“Nhiều người không biết điều này, nhưng có những hạn chế đối với bộ điều khiển bộ nhớ và các linh kiện bộ nhớ. Một số chip có những hạn chế về quốc gia mà chúng được bán. Do đó, các ASIC dựa trên bộ nhớ cũng thường có các hạn chế về chuỗi cung ứng”.
Sự kết hợp của các yếu tố trên cũng như những điểm yếu kém nổi tiếng trong Ethash khiến ASIC ETH trở thành một mặt hàng tập trung cao độ. Cô tóm tắt:
“Bạn không muốn có một thuật toán nửa vời. Bạn có thể muốn có một thuật toán dễ dàng tạo ra ASIC hoặc thực sự khó để tạo ra ASIC”.
Cuộc tranh luận vẫn chưa đến hồi kết
Các cuộc tranh luận bắt đầu ‘hạ nhiệt’ sau nhiều năm. Minehan tin rằng nhiều người tham gia ban đầu đã trở nên lãnh đạm, bao gồm cả bản thân cô. “Tại thời điểm này, tôi hoàn toàn trung lập”, cô nói. Vitalik Buterin cũng nhận xét rằng “anh cảm thấy tốt ở cả hai cách” với ProgPoW.
I don’t think it’s @JHancock‘s fault; he even talked to me before proposing and I told him I personally was fine with progpow (I truly am fine-either-way on it) but even I wasn’t expecting this sudden state change. So I understand the psychology of being deeply unsettled by it
— vitalik.eth (@VitalikButerin) February 24, 2020
“Tôi không nghĩ đó là lỗi của James Hancock; anh ấy thậm chí đã nói chuyện với tôi trước khi đề xuất và tôi nói với anh ấy rằng cá nhân tôi vẫn ổn với ProgPOW (tôi thực sự vẫn ổn theo cách đó) nhưng ngay cả tôi cũng không mong đợi sự thay đổi trạng thái đột ngột này. Vì vậy, tôi hiểu tâm lý của việc bị bất ổn sâu sắc đó”.
Vì tranh cãi về ProgPoW vẫn còn tiếp diễn nên Buterin nhấn mạnh ETH thiếu cơ chế từ chối các đề xuất. Giảm thiểu các cuộc tranh luận liên tục trên Twitter dường như là giải pháp hiện đang được chấp nhận. “Nhưng điều đó có vẻ chưa tối ưu”, anh kết luận.
Giai đoạn tiếp theo trong cuộc tranh luận về ProPoW diễn ra vào thứ sáu 21:00 (giờ Việt Nam) trong cuộc họp của các nhà phát triển ETH cốt lõi. Bạn có thể nghe ở đây.
Dislaimer: Đây là thông tin cung cấp dưới dạng blog cá nhân, không phải thông tin tổng hợp hay lời khuyên đầu tư. Chúng tôi không chịu trách nhiệm về các quyết định đầu tư của bạn.
- Giá ETH đang ở mức “được ăn cả ngã về không” quan trọng
- Các nhà phát triển Ethereum tự tin 95% rằng Ethereum 2.0 sẽ ra mắt vào tháng 7 năm 2020
