Dogecoin (DOGE), tiền điện tử “meme” phổ biến được tạo ra như một trò đùa của Billy Markus và Jackson Palmer, đạt được thành công đáng kinh ngạc trong năm qua. Những nhân vật nổi tiếng như Elon Musk, Mark Cuban và Gene Simmons đã công khai thể hiện sự ủng hộ của họ đối với coin này, thu hút lượng đáng kể những người ủng hộ mới.
Trong những năm đầu tiên, do mức phí thấp, DOGE trở nên nổi tiếng như một coin tiền thưởng. Điều thú vị là nó cũng được sử dụng để gây quỹ cho đội trượt tuyết Jamaica vào năm 2014, huy động được 30.000 đô la. Cộng đồng Dogecoin có một nền văn hóa meme mạnh mẽ, tự khẳng định mình là một cộng đồng vô tư và vui vẻ là điều quan trọng hàng đầu.
DOGE ra mắt vào ngày 6/12/2013 và là một trong những loại tiền điện tử được thời gian chứng minh nhiều nhất cho đến ngày nay. Vào thời điểm đó, không gian tiền điện tử vẫn còn sơ khai và là nơi thử nghiệm cho những ý tưởng khác nhau. Mặc dù có nhiều điều đáng mừng liên quan đến thành công gần đây của DOGE, nhưng có một thực tế ít được biết đến là tại một thời điểm trong lịch sử của Dogecoin, thất bại đã lờ mờ xuất hiện.
Trong năm 2013, Litecoin có một cộng đồng và hệ sinh thái phát triển mạnh, ra mắt trước Dogecoin hai năm. Litecoin là coin thống trị Scrypt, có nghĩa là, hầu hết hash rate đều hướng đến việc bảo vệ mạng Litecoin. Dogecoin, là một fork (hoặc spin-off) của Litecoin, đã quyết định duy trì trạng thái coin Scrypt và sửa đổi các thông số phát hành coin nhất định. Với việc Dogecoin có chung thuật toán Scrypt của Litecoin, nó phải có được phần lớn hash rate để trở thành coin thống trị và an toàn nhất trong số hai coin này. Nếu không, nó sẽ đối mặt với mối đe dọa kéo dài về các tác nhân độc hại tấn công mạng.
Dogecoin được thiết kế với tỷ lệ phân phối coin lớn bất thường trong năm đầu tiên. Mạng này đã thanh toán rất nhiều cho các miner ngay từ đầu, với khoảng một nửa số DOGE đang lưu hành được phát hành trong vòng 4 tháng đầu. Bảng sau đây cho thấy các ví dụ về tỷ lệ phân phối cao ban đầu của Dogecoin, sử dụng ngày cụ thể làm điểm tham chiếu.
Ngày | Nguồn cung lưu hành |
15/12/2013 | 6,5 tỷ DOGE |
22/12/2013 | 11,7 tỷ DOGE |
01/4/2014 | 66,1 tỷ DOGE |
04/01/2015 | 97,2 tỷ DOGE |
Về cơ bản, khoảng một tuần sau khi Dogecoin ra mắt vào ngày 15/12/2013, 6,58 tỷ DOGE đã được khai thác (5% trong tổng số DOGE hiện có). Khoảng 1 năm sau khi ra mắt, 95% tất cả DOGE hiện tại đã được khai thác.
Hình ảnh bên dưới là một đoạn trích từ Whitepaper (sách trắng) của Dogecoin, giải thích việc phát hành nhanh chóng hầu hết các coin trong vòng 1,5 năm đầu tiên và liên tục tạo ra khoảng 5 tỷ DOGE mỗi năm.
“Có bao nhiêu DOGE có thể tồn tại? Rất nhiều. Đầu năm 2015 (xấp xỉ 1,5 năm kể từ khi phát hành), có gần 100.000.000.000 coin. Mỗi khối sau này sẽ cấp 10.000 coin để khuyến khích miner tiếp tục bảo mật mạng và bù đắp cho ví bị mất do sự cố ổ cứng/điện thoại/mất mật khẩu mã hóa/v.v.)
Trong một phiên AMA (hỏi-đáp) về khai thác hợp nhất trên Reddit với cộng đồng Dogecoin, cha đẻ Litecoin Charlie Lee đã mô tả quá trình phân phối nhanh chóng của DOGE theo cách sau:
“Sử dụng phép tương tự cho startup, hãy tưởng tượng nếu Coinbase trả 95% vốn chủ sở hữu của mình cho nhân viên trong năm đầu tiên, làm thế nào họ có thể thuê được những người tài giỏi sau năm đầu tiên? Họ vẫn có thể thành công? Có, nhưng sẽ thực sự rất khó”.
Mặt khác, các coin như Bitcoin và LTC được thiết kế với mật độ phân phối trải rộng hơn theo thời gian. Chúng được thiết kế giảm một nửa phần thưởng cho miner trong 4 năm một lần (sự kiện halving), trong khi phần thưởng của DOGE cho miner giảm một nửa sau mỗi hai tháng. Như vậy, tính theo phần trăm, miner kiếm được ít hơn 50% sau mỗi vài tuần. Do đó, có thể hiểu lý do tại sao điều này không khuyến khích miner, đặc biệt là khi giá DOGE bắt đầu giảm sau một vài tháng kể từ khi ra mắt.
Mặc dù mức độ phân phối coin ban đầu nhanh chóng khuyến khích mọi người tham gia vào mạng (giống như một kho dự trữ vàng khổng lồ được phát hiện), nhưng nhược điểm là phần lớn kho dự trữ sẽ cạn kiệt nhanh chóng, để lại rất ít cho bất kỳ ai sau này. Sự khác biệt ở đây là trong thế giới tiền điện tử, những miner này cung cấp bảo mật cho mạng – trong trường hợp đó, nếu chỉ còn ít phần thưởng, ai sẽ là người bảo vệ mạng trước các cuộc tấn công về lâu dài?
Một số người đóng góp trong không gian tiền điện tử đã dự đoán rằng do tốc độ phát hành nhanh chóng nói trên, Dogecoin sẽ phải đối mặt với hậu quả là hash rate giảm dần theo thời gian và kéo theo bảo mật mạng kém, làm tăng nguy cơ bị tấn công 51%. Chưa kể, chỉ vài tháng trước khi Dogecoin ra mắt, Feathercoin, một loại tiền điện tử khác dựa trên Scrypt, đã bị tấn công 51%. Những kẻ tấn công đã chiếm đoạt khoảng 580.000 coin.
Dogecoin đã có một khoảng thời gian thành công sau khi ra mắt, với hash rate ngày càng tăng (thậm chí cao hơn Litecoin trong một số giai đoạn nhất thời), mặc dù rõ ràng là điều này không bền vững do mức độ phát hành cao của nó.
Biểu đồ sau đây cho thấy hash rate của Dogecoin (màu đỏ) trong suốt vài tháng đầu tiên (2013-2014) so với Litecoin (màu xanh). Có thể thấy hash rate của Dogecoin tăng ngay từ đầu và có hiệu ứng trì trệ trong những tháng tiếp theo. Khi hash rate của Litecoin tiếp tục tăng, mạng của Dogecoin ngày càng dễ bị tấn công hơn. Do sự khác biệt về hash rate, cộng đồng nhận thấy cần phải sớm đưa ra quyết định để giải quyết vấn đề.
Hashrate Litecoin (xanh) và hashrate Dogecoin (đỏ) | Nguồn: Bitinfocharts.com
Do nguy cơ bảo mật ngày càng tăng, một số cuộc thảo luận đã được tổ chức trong cộng đồng để tìm kiếm câu trả lời. Thật không may, không có giải pháp hoàn hảo nào, vì mọi lựa chọn đều đi kèm với ưu và nhược điểm. Mục tiêu ở đây là tìm ra phương án ít rủi ro nhất.
Trong số các lựa chọn được thảo luận, Proof-of-Stake (PoS), Auxiliary Proof-of-Work (AuxPoW hoặc “Khai thác hợp nhất”) hoặc chuyển sang một thuật toán khai thác hoàn toàn khác là những lựa chọn chính.
Trong suốt giai đoạn này, người sáng lập Litecoin Charlie Lee đã đóng góp vào cuộc thảo luận bằng cách giải thích cho cộng đồng Dogecoin những lợi ích và bất lợi của việc hợp nhất khai thác với Litecoin. Với việc Dogecoin hard fork và cho phép khai thác hợp nhất, miner Litecoin (sau cùng, những người này đã chia sẻ cùng một thuật toán khai thác với Dogecoin) sẽ được khuyến khích để bảo vệ mạng của Dogecoin bằng cách khai thác đồng thời LTC + DOGE. Một mũi tên trúng hai đích.
Vào thời điểm đó, cộng đồng Dogecoin dường như mâu thuẫn với nhau, đặt ra câu hỏi về ý định của Charlie. Nhiều người tự hỏi tại sao cha đẻ Litecoin lại cố gắng giúp họ. Anh ta có ý định tốt hay xấu? Litecoin có lợi gì trong đó? Một số lo ngại hai cộng đồng hợp nhất sẽ làm mất đi bản sắc của họ. Hơn bất cứ điều gì, có vẻ như cộng đồng hầu hết đều tức giận về tình huống mà họ đang gặp phải.
Trên thực tế, tất cả những gì Charlie đang làm là hướng dẫn cộng đồng. Mã khai thác hợp nhất là mã nguồn mở và tất cả thông tin đều có sẵn miễn phí cho bất kỳ ai muốn phân tích và diễn giải. Do đó, lợi ích/hậu quả của việc khai thác hợp nhất là minh bạch.
Sau một vài tháng thảo luận, cộng đồng Dogecoin đã quyết định hợp nhất khai thác là lựa chọn tốt nhất và làm theo lời khuyên của Charlie Lee, hard fork vào tháng 8/2014.
Hard fork Dogecoin (8/2014) | Nguồn: Bitinfocharts.com
Như hình ảnh cho thấy, kể từ hard fork, hash rate của Dogecoin đã tăng đáng kể sau khi các pool khai thác Litecoin thêm khai thác hợp nhất. Tình trạng chênh lệch hash rate diễn ra giữa hai chuỗi đã hoàn toàn chấm dứt khi các miner Litecoin bắt đầu đóng góp vào bảo mật mạng của Dogecoin.
Nhìn tổng thể, có thể nói rằng khái niệm khai thác là một thử nghiệm. Mặc dù Bitcoin và Litecoin cho đến nay đã được chứng minh là thành công với chu kỳ halving phần thưởng 4 năm một lần, nhưng về lâu dài, hiệu quả của hệ thống này sẽ tiếp tục được đánh giá. Khi phần thưởng khối Litecoin tiếp tục chia nửa trong những thập kỷ tiếp theo, cuối cùng, phí giao dịch sẽ trở thành nguồn thu chính cho các miner.
Mặt khác, Dogecoin có một dòng liên tục khoảng 5 tỷ coin mới được tạo ra mỗi năm (không có chu kỳ halving nào nữa), đây cũng được coi là một thử nghiệm tiền tệ. Điều thú vị là lượng coin phát hành không đổi này có thể tiếp tục đóng vai trò là doanh thu cho các miner trong hàng trăm năm tới.
Lúc đầu, Litecoin đã đề nghị giúp đỡ bảo vệ mạng của Dogecoin thông qua khai thác hợp nhất – nói rằng, nó có thể trở thành hiện thực, trong đó thông qua việc lạm phát liên tục và khai thác không ngừng của Dogecoin, các miner sau này có thể đáp lại sự ủng hộ bằng cách giúp bảo mật mạng Litecoin khi họ chuyển đổi thành hệ thống hoạt động dựa vào phí. Tóm lại, những gì mà ban đầu Litecoin làm để bảo vệ Dogecoin có thể chuyển ngược lại thành Dogecoin giúp Litecoin trong suốt quá trình chuyển đổi, tiếp tục quan hệ hợp tác có lợi đôi bên.
Hashrate dài hạn | Nguồn: Bitinfocharts.com
Về triển vọng dài hạn, có thể thấy Dogecoin và Litecoin hình thành một cách hiệu quả mối quan hệ cộng sinh liên quan đến hash rate – với việc Dogecoin không còn nguy cơ cao bị tấn công 51% nữa. Theo đó, họ bảo vệ lẫn nhau.
Mặc dù hiện nay, sự kiện này có phần bị lãng quên, nhưng khi nhìn lại, có lẽ quyết định hợp nhất khai thác rất có lợi cho cả hai bên liên quan. Billy Markus, một trong những người tạo ra Dogecoin, gần đây đã tuyên bố rằng quyết định hợp nhất khai thác với Litecoin không chỉ cứu Dogecoin mà còn là bản phát hành quan trọng nhất từng được các nhà phát triển Dogecoin thực hiện.
“Một trang khác cho lịch sử của Dogecoin! Trong những ngày đầu, DOGE phải giải quyết vấn đề giảm phần thưởng khai thác. Cha đẻ Litecoin đã đưa ra cho cộng đồng đề xuất AuxPOW. Cộng đồng đã có những hành động không hay, nhưng anh ấy đã đúng… Bài đăng ấy và cố gắng giúp cộng đồng chấp nhận AuxPOW là điều cuối cùng tôi làm cho Dogecoin trước khi ra đi vào năm 2014. Các nhà phát triển Dogecoin đã tiếp quản vào thời điểm đó và bản phát hành AuxPOW của họ là bản phát hành quan trọng nhất của DOGE – nó đã cứu DOGE”.
Các bình luận trên Reddit cũng chứng minh rằng phần lớn cộng đồng nghĩ quyết định này là tích cực. “Kỷ niệm 1 năm bài đăng AMA khai thác hợp nhất!” – “Quyết định khai thác hợp nhất có phải là quyết định đúng đắn không?”.
Không nghi ngờ gì nữa, câu chuyện trong cộng đồng Dogecoin hiện đã chuyển từ lo lắng về các mối đe dọa bảo mật sang có thể tập trung vào nhận thức và áp dụng toàn cầu. Giá DOGE tăng đột biến gần đây cũng dẫn đến nhu cầu cao đối với các miner Scrypt và tăng chi trả cho các miner để bảo mật cho cả hai mạng. Những miner Litecoin quyết định hợp nhất khai thác với Dogecoin về cơ bản đang nhận được “lợi ích bổ sung” trên số Litecoin họ đã khai thác.
Không cần bàn cãi, mối quan hệ hợp nhất khai thác giữa Litecoin và Dogecoin giúp củng cố một trong những mạng Proof-of-Work mạnh mẽ nhất trong không gian tiền điện tử. Khi ngày càng có nhiều người dùng tiếp tục tham gia vào không gian và quyết định tham gia vào các mạng khác, có thể dự đoán rằng bảo mật mạng của cả hai coin sẽ tiếp tục mở rộng và ngày càng khó bị tấn công về lâu dài.
Đối với những người nghi ngờ sự thành công của khai thác hợp nhất, chính họ sẽ trở thành “trò đùa”.
Meme “DOGE” và Litecoin “Chikun”
- ADA chuẩn bị in mức cao hàng năm mới, chu kỳ tăng giá của ETH và ALGO chưa kết thúc
- MimbleWimble của Litecoin dự kiến sẽ được kích hoạt vào khoảng cuối năm nay
- Dân biểu Warren Davidson: Fed đang Dogecoin hóa đô la Mỹ
Đình Đình
Theo Litecoin Foundation