Vào tháng 10 năm 2017, ngân hàng lớn nhất nước Mỹ, JPMorgan Chase, thản nhiên tiết lộ rằng một mạng lưới nhỏ các đối thủ cạnh tranh đã bí mật thử nghiệm cách gửi thanh toán cho nhau bằng blockchain, công nghệ đầu tiên được phổ biến bởi bitcoin. Emma Loftus, người đứng đầu ngân hàng thanh toán toàn cầu cho biết, nền tảng blockchain hứa hẹn sẽ đơn giản hóa quá trình tuân thủ các quy định toàn cầu bằng cách chuyển các giao dịch sang sổ cái chung, có thể làm giảm thời gian cần thiết bằng cách sử dụng đường ray thanh toán hiện tại từ “ vài tuần còn vài giờ”.
Mười một tháng sau, nhóm nhỏ gồm các ngân hàng đó, được đặt tên là Mạng thông tin liên ngân hàng (IIN), đã tăng lên 76 thành viên, bao gồm các đối tác sáng lập, Ngân hàng Hoàng gia Canada, Tập đoàn ngân hàng Úc và New Zealand, và các đại gia ngân hàng quốc tế như Banco Santander, Société Générale, Ngân hàng Mizuho và Ngân hàng Thương mại Châu Phi.
Liên minh này chỉ là nhóm mới nhất trong một nhóm các blockchain khác đang tìm cách tận dụng các hiệu ứng mạng để chuyển một loạt các quy trình công việc của họ sang một sổ cái phân tán, được dùng chung. JPMorgan và Santander trước đây là thành viên của một tập đoàn sổ cái phân tán khác, được gọi là R3. R3 đã huy động được 107 triệu đô la để xây dựng một loạt các mạng lưới kết nối giữa các ngành công nghiệp. Vẫn còn các thành viên IIN khác đang làm việc với Ripple, một công ty khởi nghiệp được hỗ trợ liên doanh với tiền điện tử XRP trị giá 16 tỷ đô la tùy ý của mình; Hyperledger, một tổ chức phi lợi nhuận hỗ trợ một số blockchain, và Enterprise Ethereum Alliance, đang hành động để đảm bảo rằng các doanh nghiệp xây dựng trên cả blockchain ethereum công cộng và các lựa chọn thay thế được phép có thể hoạt động cùng nhau.
Trong khi sự bùng nổ của các thành viên gia nhập các liên minh này đã trở nên không có gì mới mẻ với nhiều người trong ngành – chỉ như một cách dễ dàng để đưa tin trên phương tiện truyền thông, hóa ra có một nguyên tắc kinh tế ít được biết đến tạo ra hiện tượng này, theo một bài báo nghiên cứu được công bố hôm nay bởi công ty khởi nghiệp blockchain Prysm. Được gọi là “nắm giữ”, nguyên tắc chỉ ra rằng, khi một cá nhân đầu tư vào một dự án nhóm, khoản đầu tư đó có giá trị khi cá nhân ở trong nhóm hơn so với không ở trong nhóm, mang lại cho người khác quyền thương lượng tương đương với khoản đầu tư.
Giống như một vụ cướp ngân hàng kiểu cũ, nhà đầu tư xui xẻo về cơ bản có thể “bị nắm giữ” giá trị của các quỹ và các nguồn lực khác đã đầu tư vào nhóm và buộc phải tham gia vào các tình huống không mong muốn, nhụt chí khi tham gia vào liên minh này và làm suy yếu ngay cả những lợi ích tiềm năng lớn nhất.
Nhưng blockchain cho phép các tổ chức tập đoàn di dời quy trình quản trị mà theo đó các nhóm này đưa ra quyết định, và dữ liệu mỗi thành viên cung cấp cho cơ sở dữ liệu phân tán, được dùng chung mà không yêu cầu họ trao quyền kiểm soát dữ liệu thực tế, nơi có thể dễ dàng sao chép, làm cạn kiệt giá trị của nó, Stephanie Hurder, người đồng sáng lập Prysm và là một trong những tác giả của báo cáo lập luận. Do đó, các đối thủ cạnh tranh được liên kết với nhau thông qua blockchain có thể tự do đầu tư vào các mục tiêu chung và nếu họ chọn rời khỏi nhóm trong tương lai, họ có thể mang theo dữ liệu của mình một cách dễ dàng như một người di dời bitcoin.
“Mỗi doanh nghiệp có một loại “nước sốt” bí mật mà họ không muốn chia sẻ”, Hurder – người có bằng tiến sĩ về kinh tế từ Đại học Harvard và là một học giả thỉnh giảng tại Trung tâm Hệ thống Vật lý USC và Internet of Things. “Nhưng có rất nhiều lợi ích khi chia sẻ dữ liệu là: bí mật phi thương mại, và nếu mọi người không chỉ thành công trong việc khắc phục vấn đề nắm giữ, mà còn thi hành thành công giao ước của liên minh này, chúng ta sẽ thấy rất nhiều giá trị được tạo ra”. Công ty nghiên cứu Gartner ước tính rằng giá trị kinh doanh bị khóa trong các tập đoàn blockchain này và các nơi khác trong ngành sẽ đạt 3,1 nghìn tỷ đô la vào năm 2030.
Trong khi các nhà kinh tế tại Prysm Group, Đại học Chicago và các nơi khác mới chỉ bắt đầu nghiên cứu về tác động tiềm năng của blockchain đối với việc nắm giữ, thì những người có kinh nghiệm xây dựng các tập đoàn blockchain đã thấy được vai trò của nó trong thế giới thực. Hôm nay tại Consensus, một hội thảo của công ty trong sự kiện của ngành công nghiệp, một số nhà xây dựng tập đoàn từ JPMorgan, Johnson & Johnson và Diễn đàn kinh tế thế giới sẽ nói về tác động của việc nắm giữ lên công việc của chính họ và cách họ đang tiến hành để vượt qua điều đó.
“Giải pháp mà chúng tôi đã phân tích là hữu ích cho toàn bộ mạng lưới”, Oliver Harris, ông chủ của blockchain JPMorgan và là người đứng đầu chiến lược tài sản tiền điện tử. Trong cuộc trò chuyện với Forbes, Harris đã mở đầu bằng cách tập trung vào các giới hạn của blockchain để giúp các đối thủ cạnh tranh đạt được sự đồng thuận. Ngay cả trước khi nhìn vào chính công nghệ này, Harris nói, các đối thủ trong bất kỳ ngành nào cũng cần xác định một vấn đề chung để giải quyết. Trong trường hợp IIN của JPMorgan, vấn đề đó là phải mất hàng tuần để các ngân hàng đại lý nước ngoài có thể gửi tiền cho nhau.
Nhưng ngay cả khi các đối thủ cạnh tranh đã xác định được một vấn đề phổ biến, điều đó cũng không ngăn chặn blockchain và các mạng phân tán tự cạnh tranh, theo Thomas Pizzuto, giám đốc toàn cầu của tập đoàn y tế và chuỗi cung ứng công nghệ mới nổi Johnson & Johnson. Sự cạnh tranh này cũng có thể dẫn đến một hình thức “nắm giữ”, ông nói.
Khi những công ty khác trong ngành y tế, từ các nhà cung cấp bảo hiểm đến các nhà quản lý hồ sơ y tế, đang nhanh chóng gia nhập tập đoàn blockchain đang được IBM tập hợp, Chronicled được hỗ trợ liên doanh và những người khác, Johnson & Johnson đã vắng mặt một cách đáng chú ý. Công ty hiện có giá trị 371 tỷ USD, là thành viên của nhóm làm việc blockchain với cơ quan tiêu chuẩn GS1, Pizzuto nói rằng họ đã gặp khó khăn trong việc điều chỉnh các lợi ích ngắn hạn khi tham gia các nhóm lớn hơn với các rủi ro dài hạn tiềm ẩn khi bị khóa vào một mạng duy nhất. “Chúng tôi đã gặp phải vấn đề về nắm giữ”, Pizzuto nói. “Vấn đề không phải ai là đối tác, mà ai là người mang mọi người lại gần nhau”.
Ngoài các câu hỏi về việc tìm ra một vấn đề chung cho tất cả các đối thủ cạnh tranh và mối lo ngại về việc bị khóa trong các mạng blockchain, việc đánh bại nguyên tắc “nắm giữ” phụ thuộc vào việc khắc phục những gì mà Ashley Lannquist, đồng chủ tịch dự án blockchain của Diễn đàn Kinh tế Thế giới, gọi là vấn đề “free-rider” (kẻ ăn bám).
Bên cạnh làm việc tại Trung tâm Cách mạng công nghiệp lần thứ tư của WEF, giúp các ngân hàng trung ương nghiên cứu tiền điện tử và khám phá blockchain ethereum công cộng, Lannquist là người đồng sáng lập của Mobility Open Blockchain Initiative (MOBI), giúp ngành công nghiệp ô tô cùng nhau khám phá cách thức chia sẻ dữ liệu về thói quen lái xe có thể tạo ra điều kiện lái xe an toàn hơn và dẫn đến tiết kiệm nhiên liệu tốt hơn.
Với việc các thành viên như BMW, GM, Ford, Honda và các hãng khác đều nằm trong các giai đoạn thu thập dữ liệu lái xe, Lannquist nói rằng một trong những mối quan tâm quan trọng nhất trong tương lai sẽ là về số lượng và chất lượng dữ liệu được cung cấp. Các công ty có nhiều dữ liệu chất lượng cao để chia sẻ có thể ít có khuynh hướng chia sẻ nếu các công ty có ít dữ liệu mà cũng nhận được dữ liệu tương tự. “Thiết kế về quản trị cho tập đoàn này là những gì sẽ giải quyết vấn đề nắm giữ và các vấn đề hành động tập thể khác”, Lannquist cho biết. “Bạn cần phải thiết kế các yếu tố quản trị để đảm bảo có sự sử dụng hợp lý”.
Để giúp khai thác giá trị tiềm năng của blockchain, tác giả của báo cáo, Stephanie Hurder, đồng sáng lập Tập đoàn Prysm vào năm 2018, với đồng nghiệp là nhà kinh tế học của Harvard, Cathy Barerra. Công ty New York không tiết lộ tài chính của mình, nhưng nói rằng họ không mong đợi sẽ kêu gọi một vòng đầu tư mạo hiểm. Thay vào đó, công ty đang tự hỗ trợ doanh thu cho các dịch vụ tư vấn được cung cấp bởi nhà kinh tế học đoạt giải Nobel, Oliver Hart, người ban đầu định nghĩa khái niệm nắm giữ, cựu kinh tế trưởng của Microsoft, Preston McAfee, và những người khác. Startup chỉ là loại hình mới nhất của các công ty tư vấn mới, bao gồm SmartContract.com, Datarella và Fae, làm việc với các doanh nghiệp, chính phủ và các công ty khởi nghiệp để phát triển các hợp đồng thông minh hoàn chỉnh hơn các thỏa thuận truyền thống và vượt qua các mối quan tâm về “nắm giữ” lâu dài.
Bài báo: “Blockchain có thể giải quyết vấn đề về nắm giữ cho cơ sở dữ liệu dùng chung không?” xác định ba nguyên nhân chính của việc nắm giữ: tài sản thuộc sở hữu chung và do đó rất khó để giải quyết, các hợp đồng không tính đến mọi tình huống của các mối quan hệ kinh doanh phức tạp này, và quan trọng nhất là, các khoản đầu tư dành riêng cho các tập đoàn sẽ có giá trị thấp hơn nếu một thành viên rời đi. Để khắc phục những lo ngại này, các tác giả của bài báo ủng hộ các nhà sáng lập tập đoàn xác định nguyên nhân nắm giữ trong quá khứ của ngành và mã hóa hợp đồng thông minh. Bài viết kết luận bằng một số khuyến nghị để khắc phục tình trạng nắm giữ, quan trọng nhất là, dữ liệu được cấu trúc theo cách có thể đọc được cả trong hoặc ngoài blockchain, điều đó không chỉ giúp việc tích hợp với các tập đoàn khác trở nên dễ dàng hơn mà việc rời đi cũng vậy.
“Nếu tôi rời khỏi tập đoàn, và tôi thực sự sở hữu dữ liệu mà tôi đã đóng góp”, Hurder nói. “Nhưng tôi không thể đọc được nó nữa vì nó đã được chuyển đổi sang một định dạng lạ, điều đó thực sự khủng khiếp đối với tôi.” Hurder và Barerra sẽ trình bày bài báo trên sân khấu hôm nay tại Consensus, được tổ chức bởi trang tin tức CoinDesk, cùng với một khuôn khổ giúp các đối thủ cạnh tranh làm việc hiệu quả hơn với nhau.
- JP Morgan : Công nghệ sổ cái phân tán giải quyết được nhiều vấn đề hơn so với mạng tuyến tính
- JPMorgan lặng lẽ “reboot” nền tảng Blockchain đằng sau đồng tiền JPM Coin của họ
Thủy Tiên
Theo TapchiBitcoin/ Forbes
