Dù trực tiếp hay gián tiếp, Tether đã giúp Bitcoin trở nên thu hút hơn và ngày càng phổ biến trên các phương tiện truyền thông chính thống. Nó đã giúp hàng triệu người, nếu không muốn nói là hàng tỷ người, có được quyền truy cập vào Bitcoin. Ngay cả cha đẻ của Bitcoin Satoshi Nakamoto cũng không thể đoán được thị phần chưa từng có tiền lệ mà Tether hiện đã sở hữu.
Tether đã giúp Bitcoin trong những thời điểm quan trọng. Chấp nhận công nghệ mới là điều hoàn toàn không dễ dàng và Bitcoin cũng vậy. Khi Bitcoin trở nên nổi tiếng trong cộng đồng mạng, dark web và những người đam mê công nghệ, Tether là một on-ramp rất cần thiết cho mọi người để có được Bitcoin. Về cơ bản, có mối quan hệ cộng sinh giữa Tether và Bitcoin trong những ngày đầu phát triển. Tether giúp Bitcoin được chấp nhận rộng rãi và USDT trở thành stablecoin có mặt ở mọi ngóc ngách.
Sau một thập kỷ, Tether độc quyền trong thị trường stablecoin, sở hữu hơn 80% thị phần. Ngoài ra, thị phần của Tether đã được mở rộng đến mức khối lượng giao dịch hiện vượt qua Bitcoin. Bitcoin sử dụng Tether để làm bàn đạp phát triển. Tuy nhiên, thời thế đã thay đổi.
Các công ty ‘khổng lồ’ luôn ấp ủ đủ loại âm mưu trong đầu nhưng không nhất thiết lúc nào họ cũng đúng. Với vai trò to lớn như Tether, chắc chắn không tránh khỏi tin đồn. Đầy rẫy các suy đoán tiêu cực xoay quanh việc Tether ‘phản bội’ xuất hiện trên các mặt báo. Tether đúc USDT để thao túng giá Bitcoin và các loại tiền điện tử khác là một trong những tin đồn và đầu cơ lâu nay.
Nhà phê bình nổi tiếng “Giancarlo Van der Velde Potter III (LLC)” cho biết:
“Tôi không biết có phải Tether thao túng thị trường hay không nhưng tôi nghĩ có cơ sở để lo ngại cho điều đó. Tôi muốn xem sổ sách của họ và cho đến khi họ công khai chúng, không ai có thể trả lời được câu hỏi”.
Con người có thể nói dối nhưng con số thì không
Có ba bài báo khác nhau cùng đi đến một kết luận từ giả thuyết USDT được đẩy chứ không phải được kéo. Có nghĩa là Tether được in mà không có nhu cầu thực tế và do đó, Tether điều khiển nguồn cung. Kết quả là làm tăng giá Bitcoin và các loại tiền điện tử khác một cách giả tạo để tư lợi.
- Bitcoin có thực sự không ràng buộc? – John Griffin và Amin Shams
- Định lượng hiệu quả của Tether – 32E3690D50B3B477DF7841212D4BB938DC9CDB50307618328E7F8B53F37CC1E2
- Điều tra quan trọng về dữ liệu và phân tích tiền điện tử – Carol Alexander và Michael Dakos.
Mặc dù đã có người chỉ ra những điểm bất hợp lý trong bài viết của John Griffin, nhưng cả ba đều cho rằng việc phát hành USDT của Tether là để điều khiển nguồn cung.
Phân tích đã thực hiện các bước dưới đây để xem xét những lần in tiền của Tether.
Phương pháp luận
- Dữ liệu về Bitcoin và Tether được thu thập trên TradingView, CoinGecko và CoinMarketCap từ ngày 1/1/2017 đến ngày 16/10/2019.
- Thu thập dữ liệu bằng cách quan sát biến động BTC liên quan đến nguồn cung Tether đang lưu hành.
- Phân tích dữ liệu cho thấy:
- Số trường hợp được quan sát (N)
- Số lần Bitcoin tương quan tích cực với gia tăng vốn hóa thị trường Tether (C).
- Số lần Bitcoin không tương quan với gia tăng vốn hóa thị trường Tether (A).
- Số lần Bitcoin thay đổi độc lập khi vốn hóa thị trường Tether vẫn ổn định (S).
- So sánh dữ liệu với các bài báo khác.
- Phần kết luận
Tổng quan
Bảng dưới đây tóm tắt về số tiền được in qua các năm và số lần BTC có tương quan với động thái phát hành Tether.
Lưu ý: Tương quan không phải lúc nào cũng đạt được kết quả
Năm/Quan sát | 2017 | 2018 | 2019 |
Tổng tăng vốn hóa thị trường của Tether | 1.4 tỷ đô la USDT | 0.6 tỷ đô la USDT | 2.2 tỷ đô la USDT |
Số trường hợp quan sát (N) | 16 | 15 | 9 |
Số lần Bitcoin tương quan tích cực với gia tăng vốn hóa thị trường Tether (C) | 8 | 11 | 7 |
Số lần Bitcoin không tương quan với gia tăng vốn hóa thị trường Tether (A) | 6 | 3 | 2 |
Số lần Bitcoin thay đổi độc lập khi vốn hóa thị trường của Tether vẫn ổn định | 1 | 1 | 0 |
Bitcoin tăng vũ bão: 2017 (1/1/2017 – 1/1/2018)
BTC/USD | Nguồn: TradingView
Trong năm 2017, tổng mức tăng vốn hóa thị trường của Tether là khoảng 1.4 tỷ đô la, tức là tăng từ 9.95 triệu lên 1.47 tỷ đô la trong 12 tháng. Đợt tăng giá của Bitcoin trong năm 2017 gây tranh cãi rất nhiều, chủ yếu vì nhiều người tin rằng đây là lúc Tether bị cáo buộc thao túng BTC nhiều nhất. Họ cho biết nếu không bị thao túng, BTC sẽ không bao giờ đạt tới 20,000 đô la.
- Dữ liệu trong giai đoạn này cho thấy mức tăng vốn hóa thị trường của Tether (hay còn gọi là USDT được in) có mối tương quan chặt chẽ. Cụ thể, 8 trong số 16 lần sau khi in Tether xảy ra xu hướng tăng giá Bitcoin
- Tương ứng với số Tether được in, 50% thời gian giá tăng và 37.5% thời gian giá giảm.
- Giá BTC tăng trung bình 65%
- Mức tăng cao nhất được ghi nhận là 108% (3,700 đến 6,137 đô la) trong 41 ngày (từ ngày 20/6/2017 đến 31/8/2017). Nguyên nhân có thể là chu kỳ bùng nổ của Bitcoin, khiến giá tăng mạnh, thậm chí chỉ có 2 triệu được in trong giai đoạn này.
Trao đổi với nhà phê bình nổi tiếng của Tether và Bitfinex (người này yêu cầu không tiết lộ danh tính) :
“Nếu cộng đồng bị buộc phải gắn liền với Bitfinex vào năm 2017 thì đó là ví dụ điển hình về việc tự quy định/kiểm soát cộng đồng. Sẽ thực sự tích cực cho ngành công nghiệp? Đáng buồn thay, không phải như vậy. Cộng đồng chấp nhận gian lận vì họ nghĩ rằng họ đang trở nên giàu có”.
Sự phẫn nộ của thị trường gấu: 2018 (1/1/2018 – 1/1/2019)
Khi thị trường suy giảm mạnh vào năm 2018 sau đợt tăng giá rầm rộ năm 2017, tỷ lệ tương quan của BTC với Tether là cao nhất. Trong hơn 15 trường hợp, giá Bitcoin đã tăng 11 lần khi USDT được in, tức là khoảng 73.33%. Trị giá Tether được in trong thời gian này khoảng 600 triệu đô la.
- Để so sánh với năm 2017, tương quan của BTC với Tether đạt mức cao nhất từ trước đến nay vào năm 2018.
- Giá Bitcoin tăng 73.3% khi Tether được in.
- Mức tăng trung bình 20% được ghi nhận theo giá BTC.
- Quan trọng nhất, vốn hóa thị trường của Tether giảm từ 2.74 tỷ xuống còn 2.05 tỷ đô la, tức là gần 700 triệu USDT bị đưa ra khỏi lưu thông. Động thái này ngay sau đó đã khiến giá BTC giảm 50% chỉ trong một tháng.
Hy vọng và phục hồi: 2019 (1/1/2019 – 16/10/2019)
Năm 2019 đã là một năm đầy biến động. Sáu tháng đầu năm mang lại không ít sự ngạc nhiên vì đợt tăng giá đột ngột kéo dài từ tháng 4 đến tháng 6. Điều này khiến hầu hết mọi người tin rằng giá chạm đáy và bò đã quay lại. Tuy nhiên, trái ngược với niềm tin đó, BTC quay ngoắt 180 độ và bắt đầu sụp đổ vào cuối tháng 6 cho đến cuối tháng 10.
- Trong 6 trên 9 lần Tether được in vào năm 2019, Bitcoin đã có phản ứng tích cực. Như vậy, 77.77% thời gian giá BTC tăng khi Tether được in.
- Lần in lớn nhất vào năm 2019 là từ ngày 1/1 đến ngày 25/4, trong đó số Tether lưu hành tăng gần 960 triệu. Lúc này, giá Bitcoin di chuyển theo đường parabol từ ngày 01/4 với tổng mức tăng hơn 242% trong 80 ngày, giống như những gì đã xảy ra trong đợt tăng giá năm 2017.
- Giá BTC tăng 81% trong khoảng thời gian từ 25/4 đến 20/6, đây là mức tăng cao nhất.
- Việc bổ sung Tether vào các blockchain Tron, Ethereum, EOS và Liquid đã dẫn đến lưu thông USDT gần như tăng gấp đôi trong năm 2019. Tổng cộng 2.24 tỷ USDT đã được in vào năm 2019.
Đồng sáng lập và CEO Adam Back của Blockstream cho rằng cáo buộc Tether thao túng thị trường là có “ý đồ”. Cụ thể:
“Đó không phải là mối quan hệ tương quan: trước khi giá Bitcoin có thể tăng lên, mọi người cần có fiat để mua BTC. Vì vậy, nếu bạn có tầm nhìn về số dư ngoại hối, bạn sẽ thấy chúng tăng giá trước khi giá BTC tăng”.
‘Bằng chứng’ của cộng đồng
Kể từ đợt tăng giá năm 2017, suy đoán Tether thao túng thị trường mọc lên như nấm. Cộng đồng đã thu thập các mẩu thông tin có vẻ tiêu cực, nhưng không phải trên quy mô lớn. Tuy nhiên, nếu ghép chúng lại với nhau thì sẽ ảnh hưởng không tốt cho Bitfinex và Tether. Ví dụ:
- Sàn giao dịch Bitfinex được cho là bắt đầu như một kế hoạch Ponzi
- Paradise Papers tiết lộ Tether được Giancarlo Devasini và Philip Potter của Bitfinex thành lập
- Bitfinex bị hack và mất 71 triệu đô la; có những cáo buộc rằng Bitfinex không bao giờ thực sự trả hết nợ
- Các cuộc kiểm toán như đã hứa không bao giờ đủ đáp ứng yêu cầu đặt ra để loại bỏ các cáo buộc.
Chưa dừng lại ở đó, các mẫu tin tức xấu vẫn tiếp tục xuất hiện trên các mặt báo. Kết hợp những cáo buộc này cùng rắc rối pháp lý với NYAG, có vẻ như ‘tai bay vạ gió’ không ngừng đến với Bitfinex và Tether, bất kể những tin đồn này đúng hay sai.
Giáo sư Emin Gün Sirer tại Đại học Cornell cho biết:
“Tether không thể thực hiện được những kỳ vọng mà chính họ đã thiết lập …Tether sẽ phải hầu tòa”.
Ông giải thích vai trò của Tether trong hệ sinh thái là “rất quan trọng” và Bitfinex có thể dễ dàng thao túng thị trường hiệu quả hơn mà không cần phát hành một đồng coin minh bạch như Tether.
“Thực tế, có chuỗi Tether để mọi người có thể theo dõi chuyển động của coin, tạo ra sự minh bạch”.
“Các nghiên cứu hàn lâm đã chỉ ra rằng động thái của Tether và thao túng thị trường có tương quan với nhau. Đồng thời, NYAG khẳng định có những khoảng thời gian Tether quảng bá sai lệch là có dự trữ đầy đủ khi short đáng kể. Tất cả chúng ta đều hy vọng vụ kiện này có thể làm sáng tỏ chuyện gì đã xảy ra và để quá trình quản lý Tether trở nên minh bạch và có trách nhiệm hơn”.
Một sự trùng hợp thú vị
Cộng đồng đã chỉ ra hai sự kiện quan trọng trùng hợp một cách thú vị.
- Theo các tweet của Bitfinex, Bitfinex và Tether đã thanh khoản “tiền điện tử trị giá hàng trăm triệu đô la để tăng số tiền trong tài khoản khi Friedman LLP xem xét tài khoản ngân hàng của họ”.
- Vốn hóa thị trường của Tether tăng thêm 850 triệu đô la từ ngày 19/3/2019 đến 25/4/2019, chính xác là ngày mà Tether và Bitfinex bị NYAG kiện. Ngay sau đó, một trong những đợt tăng giá lớn nhất năm 2019 đã xảy ra, trong đó Bitcoin tăng từ 4,000 lên 8,064 đô la, tổng cộng tăng 101% trong 37 ngày. Gần 400 triệu đô la trong số này đã được in trong khoảng thời gian từ ngày 1/4/2019 đến 12/4/2019. Đợt tăng giá của Bitcoin bắt đầu vào ngày 1/4, đưa Bitcoin chỉ từ 4,000 đô la đến gần 14,000 đô la.
Adam Back đã bày tỏ quan điểm rõ ràng:
“Mọi người có thể suy đoán các lý thuyết âm mưu, nhưng 4,4 tỷ đô la mà NYAG đồng ý hiện ở trong ngân hàng của Tether dường như không đúng lắm. Nếu Tether loại bỏ tính minh bạch, có thể các nhà lý thuyết âm mưu sẽ chuyển sang cáo buộc các sàn giao dịch rằng số dư fiat của họ được “in ra để thao túng” chứ không phải để giao dịch”.
Kết thúc hay khởi đầu?
Theo báo cáo của Tether và bài viết của John Griffin, quá trình in Tether từ năm 2017 đến 2018 đã ảnh hướng đến giá Bitcoin với khoảng 50% thời gian giảm. Điều tương tự cũng được tìm ra trong phân tích nói trên. Tuy nhiên, trong năm 2018, tương quan BTC với Tether được in tăng lên 73% và 77% trong 10 tháng của năm 2019.
- 2017 – Tương quan BTC với in USDT (1.4 tỷ USD) – 50%
- 2018 – Tương quan BTC với in USDT (0.6 tỷ USD) – 73%
- 2019 – Tương quan BTC với in USDT (2.2 tỷ USD) – 77%
Phân tích cũng chỉ ra việc in tràn lan Tether với nhiều USDT hơn trên các nền tảng khác (Omni, ETH, TRX, EOS, Liquid) đặc biệt là vào năm 2019. Điều này xảy ra vào thời điểm Bitfinex và Tether đang được NYAG và CFTC giám sát chặt chẽ. Ngoài ra, Roche-Freedman LLP gần đây đã đệ trình một vụ kiện tập thể. Vấn đề chính ở đây là việc in hàng triệu Tether ở các cấp độ tâm lý quan trọng đặt ra câu hỏi “có phải Tether thực sự thúc đẩy nhu cầu?”.
Nguồn tin ẩn danh bổ sung thêm:
“Đây thực sự chỉ là phần nổi của tảng băng trôi, càng đào sâu thì càng có cái nhìn toàn diện về một phi vụ cấu kết khổng lồ. Khoảng 20 người kiểm soát mọi thứ bằng Bitcoin và ở đó hoàn toàn không có tính phi tập trung. Nếu Bitcoin được phân cấp thì Bitfinex cũng giống như một chiếc burger không nhân và mọi người không cần vội vã bảo vệ bản thân hoặc tự giải thoát”.
Tether đã lớn mạnh đến mức gần như bất khả chiến bại. Một số người ví nó giống như anh em nhà Lehman của thế giới truyền thống, trong khi những người khác cho rằng nó có điểm tương đồng với Facebook hoặc Google của thời đại DotCom. Điều này hoàn toàn phụ thuộc vào quan điểm cá nhân về Tether. Hơn 80% thị trường stablecoin bị USDT chi phối, trong khi các thị trường khác như USDC, GUSD … được quy định đầy đủ và minh bạch hơn nhiều so với Tether.
- Giao dịch Tether trị giá hơn 100.000 USD tăng tới 109% trong tuần qua
- Bitcoin và Tether chiếm 60% hoạt động giao dịch trên thị trường
Thùy Trang
Tạp chí Bitcoin | Ambcrypto