Trong một cuộc phỏng vấn với The Star, nhà đồng sáng lập Ethereum Vitalik Buterin cho biết: “Khả năng mở rộng quy mô sẽ gặp phải ngõ cụt vì blockchain Ethereum gần như đã đầy. Nếu bạn là một tổ chức lớn hơn, trường hợp nếu chúng tôi tham gia, nó sẽ không chỉ đầy hơn mà còn cạnh tranh với mọi người về không gian giao dịch. Nó vốn đã đắt đỏ, và nó thậm chí sẽ còn đắt hơn gấp năm lần vì sự tham gia của chúng tôi, tạo nên một áp lực khiến mọi người không muốn tham gia nữa”.
Tuyên bố trên nhấn mạnh thực tế rằng Ethereum đang đứng trước một bước ngoặt đầy áp lực để đưa ra các giải pháp mở rộng cho khách hàng doanh nghiệp, giải quyết sự lo lắng trong cộng đồng nhà phát triển và cạnh tranh với các nhà cung cấp blockchain khác.
Tuy nhiên, Ethereum, với sứ mệnh kích hoạt các giải pháp trong thế giới thực và xử lý vấn đề về khả năng mở rộng, đã đưa ra một kế hoạch – Hard fork Istanbul vào tháng 10 năm 2019, tiếp theo là Serenity vào năm 2020. Bài đăng hôm nay của chúng tôi sẽ giải thích chi tiết về hard fork Istanbul, tất tần tật những điều bạn cần biết về nó.
Fork là gì? Hard fork Istanbul là gì?
Vì vậy, trước khi chúng ta đi sâu vào tìm hiểu hard fork Istanbul, hãy nói về fork trước tiên và tại sao nó lại cần thiết? Các fork trước kia được áp dụng cho Ethereum là gì?
Fork là gì?
Fork khiến người ta liên tưởng đến một con sông/con đường được chia thành hai phần. Tương tự khi một blockchain, hoạt động với một bộ giao thức và sự đồng thuận của người tham gia, được phân chia, vì thế nó được đặt tên là FORK. Sự phân chia/tách chuỗi có thể là:
• Planned Fork – Đây là một bản nâng cấp theo kế hoạch để cải thiện hiệu suất và việc sử dụng blockchain. Một ví dụ nâng cấp fork được lên kế hoạch là Byzantium của Ethereum, kế hoạch nâng cấp Ethereum hai pha xảy ra vào tháng 10 năm 2017 nhằm mục địch có khả năng mở rộng tốt hơn và tích hợp các giao dịch cá nhân.
• Contentious Fork – Contentious fork xảy ra do những bất đồng trong cộng đồng, ví dụ Ethereum Classic là một hard fork của Ethereum. Câu chuyện diễn ra như sau: Trước đó, Ethereum đã tồn tại, nhưng do một lỗi nghiêm trọng dẫn đến việc quỹ DAO [tổ chức tự trị phi tập trung] bị hack, nhóm đã có hai lựa chọn:
- Chấp nhận vụ hack
- Thực hiện một hard fork, xóa sạch giao dịch và ngăn chặn các hacker.
Cộng đồng bị chia rẽ bởi hai lựa chọn, nhưng Ethereum đã bắt đầu hard fork đến một mạng khác và vì chuỗi của họ sở hữu ít công suất băm (hash power) hơn.
• Spin-Off Coins – Đây là những thay đổi đối với blockchain hiện tại nhằm tạo ra các coin mới. Ví dụ, giao thức Bitcoin là một nguồn mở chịu các đợt thay đổi code, và Litecoin đã ra đời. Và các coin khác trong cùng loại là Dogecoin, Namecoin, Peercoin, v.v.
Để kết luận về fork, về cơ bản các fork xảy ra do các đội ngũ đằng sau blockchain muốn cải thiện nó tốt hơn và nhanh hơn.
Hard fork Istanbul là gì?
Hard fork Istanbul là một bản nâng cấp được lên kế hoạch lấy cảm hứng từ tên của thành phố lớn nhất Thổ Nhĩ Kỳ – Istanbul.
Những người sáng lập Ethereum trong quý cuối cùng của năm 2017, đã quyết định đưa vào một số tính năng quan trọng cho blockchain Ethereum. Bản nâng cấp được đặt tên là Metropolis, nhưng danh sách tính năng rất lớn và việc thực hiện chúng trong một lần sẽ là một nhiệm vụ khó khăn. Do đó, họ quyết định chia bản nâng cấp thành hai – Istanbul Byzantium và Constantinople.
Hard fork này được lên kế hoạch theo hai giai đoạn, giai đoạn đầu tiên là sự tích hợp của 6 cải tiến EIP, dự kiến vào tháng 10 năm 2019 và giai đoạn thứ hai sẽ kích hoạt main net được lên kế hoạch vào năm 2020. Như nhà phát triển cốt lõi Ethereum Péter Szilágyi đã tuyên bố:
“Chúng tôi chia Istanbul thành hai. Giai đoạn đầu chúng tôi thực sự có thể hoàn thành trong vòng vài tuần. Giai đoạn sau chưa hai EIP thực sự lớn, có được chúng là rất tốt nhưng cần yêu cầu một số điều không thể thực hiện được trong khoảng thời gian hai hoặc ba tuần”.
Hard fork Istanbul sẽ mang đến những tính năng gì cho Ethereum?
Hard fork Istanbul được bao chứa 28 đề xuất cải tiến Ethereum (Ethereum Improvement Proposals – EIPs). Một số thay đổi quan trọng trong bản nâng cấp là:
Thay đổi trong Proof-of-work
Thuật toán khai thác: EIP 1057 sẽ thay đổi thuật toán khai thác proof-of-work của Ethereum, với sự sáng tạo ra ProgPoW hoàn toàn mới. Trước đó vào năm 2019, trong quá trình kiểm toán bảo mật, ProgPoW đã được chấp thuận bởi 94% phiếu bầu từ các holder và 100% từ các miner. ProgPoW mới được dự định cho phép tham gia khai thác Ethereum lớn hơn, do đó giảm khoảng cách hiệu quả giữa các miner GPU và ASIC.
Xử lý quá trình lưu trữ dữ liệu
Để đạt được khả năng nâng cấp hợp đồng thông minh mượt mà hơn, EIP 1702 đã được sáng tạo ra.
Hiện tại, tất cả các dapps đang chạy trên blockchain Ethereum được gọi là hợp đồng thông minh, là một dòng code tự động thực thi và hầu như không thay đổi.
Việc thu thập và thực hiện các hợp đồng thông minh này được thực hiện thông qua máy ảo Ethereum (Ethereum virtual machine), được biết đến như là trái tim của mạng blockchain. Nó hỗ trợ động cơ lái cho nhiều dapp được tạo ra và triển khai bởi các nhà phát triển.
Với EIP-1072, máy ảo Ethereum sẽ được nâng cấp thành Web Assembly Code nhằm cung cấp cho các nhà phát triển tính linh hoạt về ngôn ngữ lập trình và hiệu suất. Một phương pháp mới được gọi là “phiên bản tài khoản” sẽ được giới thiệu trong các hard fork để việc nâng cấp máy ảo trở nên dễ dàng hơn.
Như Thang Duy, nhà phát triển của Parity Technologies giải thích trong đề xuất của mình:
“Bằng cách cho phép phiên bản tài khoản, chúng tôi có thể thực thi các máy ảo khác nhau cho các hợp đồng được tạo tại các thời điểm khác nhau. Điều này cho phép thực hiện các tính năng đột phá trong khi đảm bảo các hợp đồng hiện tại hoạt động như mong đợi”.
Thực thi code và các vấn đề xung quanh
Các tiền biên dịch (precompile) số học đường cong elliptic hiện đang được định giá quá cao. Việc lặp lại các tiền biên dịch sẽ hỗ trợ các giải pháp bảo mật và nhân rộng trên Ethereum.
Như Vitalik Buterin đã tweet
Những thay đổi này sẽ giúp:
- Tăng khả năng của Ethereum Blockchain
- Đảm bảo phân cấp mạng cao
- Hỗ trợ một số giải pháp nhân rộng và bảo mật xây dựng trên nền tảng bằng cách thực hiện các điều chỉnh nhỏ đối với phí gas mạng.
Mối quan tâm về hard fork Istanbul và Serenity
Ethereum Serenity hoặc Ethereum 2.0 được lên kế hoạch vào tháng 1 năm 2020 sẽ tung ra một blockchain mới với các tính năng như sự đồng thuận proof-of-stake và sharding cơ sở dữ liệu.
Điều này tạo ra một chút lo lắng cũng như sự lạc quan khi sau đó hai blockchain Ethereum sẽ hoạt động – Ethereum 2.0 và Ethereum 1.0 [ít nhất là trong 5 đến 10 năm]
Mốc thời gian bị trì hoãn
Chúng ta đã thấy Ethereum nhiều lần delay deadline của dự án, khiến các bên liên quan và cộng đồng khó có thể hiểu hệ sinh thái sẽ như thế nào trong tương lai gần.
Các miner ASIC
Ethereum sử dụng thuật toán băm Ethash để bảo mật giao dịch và mã hóa dữ liệu trên mạng blockchain. Tuy nhiên, Ethash không tương thích với chip ASIC (chip được thiết kế để khai thác một loại tiền điện tử cụ thể), nó rất tốn bộ nhớ và được thiết kế cho các miner GPU (miner sử dụng chip đa năng để khai thác).
Tuy nhiên, với sự phát triển của phần cứng, các nhà phát triển đã được khuyến khích phát triển các miner ASIC có khả năng khai thác Ethash.
Nếu ProgPoW được triển khai, nó sẽ không cho bất kỳ ASIC Ethash nào khai thác chuỗi Ethereum. Những miner ASIC Ethash tiềm năng có thể chọn khai thác chuỗi Ethereum Classic (ETC), cũng sử dụng thuật toán Ethash.
Ảnh hưởng tới doanh thu của các bên liên quan
Nếu Ethereum chuyển sang mô hình proof-of-stake ít tiêu tốn điện năng hơn hoặc bắt đầu triển khai mở rộng quy mô off-chain, Nvidia có thể sẽ bị ảnh hưởng doanh thu vì họ là nhà cung cấp cho các mục đích khai thác của GPU.
Ngành công nghiệp bị chia cắt
ProgPoW không được các chuyên gia trong ngành nhìn nhận tích cực:
Sự ảnh hưởng của Istanbul đến giá ETH?
Lịch sử cho thấy các hard fork có tác động sâu sắc đến việc định giá tiền điện tử.
Một ví dụ dễ thấy là hard fork Bitcoin Cash. Một đợt triển khai hard fork gây tranh cãi đã được đăng lên, một sự hoán vị thú vị đã được chứng kiến, các holder của Bitcoin bị ảnh hưởng do số lượng coin giảm đi tương đương. Ví dụ: nếu bạn đã nắm giữ 10 Bitcoin tại thời điểm fork Bitcoin Cash, bạn sẽ kết thúc với 10 Bitcoin Cash. Có vẻ là đây một trường hợp hấp dẫn tạo ra những biến động trên thị trường.
Bây giờ, hãy cùng khám phá cách mà hard fork Ethereum đã tác động đến giá ETH:
Nguồn: Coingecko
Như chúng ta thấy, phần lớn hard fork đã thúc đẩy ETH tăng giá. Đối với hard fork Ether Gold, mặc dù giá ETH đã giảm xuống, trong vòng hai ngày giá đã bắt đầu đi theo một chuyển động tăng và trong vòng một tháng của hard fork Ether Gold vào ngày 11/01/2018, giá ETH là 1315.62 đô la. Nhưng có một kịch bản khác đã được chứng kiến trong đợt hard fork Ether Inc, giá tiếp tục giảm và nảy lại vào tháng 5 năm 2018.
Với mức vốn hóa thị trường hiện tại là 19.05 tỷ đô la và nguồn cung 107.01 triệu, fork Istanbul đang nhắm mục tiêu giải quyết một số mối quan tâm quan trọng thiết yếu, điều đó cũng có thể thúc đẩy giá Ethereum.
Quan điểm của bạn là gì?
- Hard fork Ethereum Istanbul bị trì hoãn đến đầu tháng 10
- Những điều mong đợi từ Istanbul – hard fork Ethereum mới
- ProgPoW bị đẩy lùi tới quý 1 năm 2020 khi các nhà phát triển hoàn thiện danh sách cho hard fork Ethereum
Huyền Đinh
Tạp chí Bitcoin | Medium
