Trong 24 giờ qua, những người đam mê tiền điện tử đã xôn xao về giao dịch hơn 94,000 BTC gửi đến ví không xác định. Tình trạng huyên náo xảy ra khi xuất hiện giao dịch lớn cho thấy mọi thứ đã thay đổi đáng kể như thế nào trong thập kỷ qua. Quay trở lại những ngày tháng sơ khai của Bitcoin vào giữa năm 2010-2012, các giao dịch Bitcoin lớn như thế này không phải là big deal và những người sớm chấp nhận tiền điện tử đã give away Bitcoin.
Gửi hàng ngàn Bitcoin không phải là big deal
Có rất nhiều sự phấn khích xung quanh giao dịch 94,504 BTC được gửi đến một địa chỉ không xác định với phí mạng khoảng 700 đô la. Chắc chắn đó là một cảnh tượng thú vị, khi những khoản tiền lớn như thế không thường xuyên được di chuyển theo kiểu như vậy vào năm 2019. Tuy nhiên, trở lại vào những ngày giữa năm 2010-2012, mọi người đã thấy các giao dịch lớn như thế này mọi lúc và phí ít hơn một cent Mỹ cho mỗi giao dịch. Giao dịch lớn vào ngày 6/9 đã nhắc cựu nhà phát triển Jeff Garzik của Bitcoin Core về những ngày đầu khi các cá nhân giao dịch hàng ngàn BTC mỗi ngày. Garzik nhắc lại: “Không vì lý do gì cả nhưng chuyển khoản 94k BTC của hôm nay khiến tôi nhớ đến William P, người đã thuê một số lượng lớn các máy AWS để khai thác Bitcoin vào năm 2010; tạo ra 40,000 BTC với tốc độ điện toán đám mây quá cao vào thời điểm đó”. Năm ngoái, sau khi thu hồi các giao dịch pizza nổi tiếng, Garzik nhớ lại lúc ông cho đi hàng ngàn BTC để giúp thúc đẩy phát triển nguồn mở. Garzik giải thích:
“Trong năm 2010-2011, tôi đã cho đi 15,678 BTC tiền thưởng dành cho nhà phát triển”.
Trước đó, mọi người thực tế đã quyên góp BTC miễn phí hoặc với giá bán thấp hơn mức ngày hôm nay. Gavin Andresen và những người khác đã cho đi 10,000 BTC bằng cách xây dựng một vòi Bitcoin phân phát tiền miễn phí. Giống như giao dịch 94k BTC được gửi vào thứ 6 vừa qua, các ‘game thủ’ Second Life đã tiêu tốn gần 94k BTC mỗi 30 ngày cho đô la Linden vào mùa hè năm 2011. Nhờ các nền tảng như Virwox, hàng trăm nghìn Bitcoin đã được chuyển vào nền kinh tế của Second Life để mua xe kỹ thuật số và biệt thự mã hóa.
Đầu năm đó, Silk Road bắt đầu hoạt động và mọi người đã đổ hàng trăm ngàn Bitcoin vào thị trường ngầm. Vào tháng 6/2011, theo bài báo nổi tiếng của Gawker, một tấm axit (LSD) trên Silk Road có giá 50 BTC, tương đương con số khổng lồ 520,000 đô la ngày nay. Một phần tám cần sa chỉ có giá 7.63 BTC trên Silk Road và hôm nay là 79,000 đô la. Số lượng ma túy, tấm axit được bán bằng BTC vào thời điểm đó là rất lớn. Mùa hè năm đó, có 340 loại ma túy được bán trên Silk Road và một Bitcoin trị giá khoảng 8.67 đô la.
Sàn giao dịch không thanh khoản và Tennessean với 371,000 BTC
Nếu ai đó muốn mua Bitcoin nhanh chóng thì trong những ngày đầu, việc kiếm tiền vào và ra khỏi hệ thống BTC khó khăn hơn nhiều so với hiện tại. Ngày nay, có hàng trăm sàn giao dịch có khối lượng giao dịch BTC trị giá 15 tỷ đô la trong 24 giờ qua. Chẳng hạn, Bitcoin.com vừa ra mắt một nền tảng giao dịch chuyên nghiệp, an toàn có tên là exchange.Bitcoin.com. Vào tháng 10/2011, bạn chỉ có một vài lựa chọn để truy cập vào Bitcoin: gửi séc, chuyển tiền hoặc sử dụng Dwolla. Một vài sàn giao dịch cũng đã tồn tại vào thời điểm đó như Mt Gox, Bitinstant và Tradehill. Mọi người phàn nàn những ngày này khi BTC giảm 500 đô la trong một giờ và các nền tảng giao dịch không hoạt động, nhưng vào tháng 2/2012, Tradehill đã phải đóng cửa vì ai đó đã rút 100,000 đô la khỏi dịch vụ của họ mà không báo trước.
Trở lại năm 2011-2012, không có nhiều sàn giao dịch và mọi người phải gửi séc, chuyển tiền hoặc sử dụng Dwolla để mua BTC. Giá BTC tăng vọt lên hơn 9 đô la mỗi coin vào mùa hè năm 2012.
Ngày nay, khi bạn xem các cuộc thảo luận trên diễn đàn Reddit hoặc Bitcointalk.org, mọi người thực sự phấn khích khi nói về việc kiếm được dù chỉ một BTC. Vào mùa hè năm 2011, điều tương tự đã xảy ra nhưng chỉ khác ở chỗ là họ sở hữu hàng ngàn coin thay vì chỉ sở hữu một. Người tạo ra chủ đề bàn luận cho biết: Tôi sở hữu 5,200 Bitcoin. Bạn sở hữu bao nhiêu Bitcoin?
Cuộc thảo luận cho thấy các thành viên của cộng đồng tiền điện tử tự hào về sự giàu có của họ bằng tiền kỹ thuật số. Một người bình luận trên diễn đàn Tennessean có tên là “KnightMB” cho biết ông nắm giữ 371,000 Bitcoin và được cho là người giàu nhất trong vương quốc Bitcoin năm đó (hiện có giá 3.8 tỷ đô la). KnightMB cho thấy một hình ảnh của khách hàng QT có số dư và mọi người đã nói về số tiền cất giấu của ông ấy trong nhiều năm. Cá nhân KnightMB là một người khai thác và quyết định khoe khoang về sự giàu có của mình khi mọi người đang kinh ngạc trước người khai thác Artforz và kho coin của anh ta.
ATM Bitcoin và ‘Bitcoin Bank’ đầu tiên
Vào thời đó, mọi thứ thú vị hơn nhiều so với ngày nay, khi mọi người chỉ ra vấn đề lớn về các nhà lãnh đạo quốc hội xem xét BTC. Các nhà phát triển và những người tầm thường đang xây dựng các tiện ích thú vị để giúp củng cố tiền điện tử non trẻ vào thời điểm đó. Trong khi xây dựng lò phản ứng nhiệt hạch ở New York, nhà phát minh Mark Suppes của Brooklyn đã tạo ra máy rút tiền tự động từ máy ATM ngân hàng cũ và gắn thêm các bộ phận mua trên eBay để xây dựng một trong những máy ATM tiền điện tử đầu tiên. Không ai biết phải nghĩ gì về mạng Bitcoin và nhiều bộ óc đáng kính và có ảnh hưởng tại thời điểm đó khá hoài nghi về việc nó đang phát triển.
Đầu năm 2011, nhà bình luận nổi tiếng Tim B. Lee dường như không thích BTC, nhưng đến năm 2012, Ars Technica tiết lộ anh sở hữu một số Bitcoin. Vào năm 2012, đã có rất nhiều sự cường điệu về việc BTC tham gia vào thị trường chính thống khi doanh nghiệp Bitcoin-Central được chấp thuận hoạt động theo luật tài chính châu Âu. Vào thời điểm đó, Bitcoin-Central đã trở thành nhà cung cấp dịch vụ thanh toán (PSP) và cũng được cấp số ID ngân hàng quốc tế. Tin tức này báo trước sự ra đời của Ngân hàng Bitcoin (Bitcoin Bank) đầu tiên, vì doanh nghiệp được đánh đồng với các bộ xử lý thanh toán khác như Paypal và Worldpay.
Nhà biên tập kỹ thuật Vitalik Buterin của tạp chí Bitcoin hồi đó cho biết: “Các chính phủ và ngân hàng càng sẵn sàng giao dịch với Bitcoin thì nhiều tổ chức sẽ càng thoải mái hơn khi tự mình thực hiện bước tiến”. Nền tảng giao dịch có trụ sở tại Pháp đã đóng cửa trong 6 tháng ngay sau khi thông báo và ra mắt lại vào ngày 25/9/2013. Cho đến nay, nền tảng này vẫn rất mờ nhạt nếu so sánh khối lượng tiền điện tử được giao dịch với các ‘ngân hàng Bitcoin’ ngày nay như Coinbase và Binance.
Hoài niệm quá khứ
Rất nhiều thứ đã thay đổi kể từ những ngày đầu của Bitcoin và hiện có hơn 2,000 loại tiền điện tử đang cạnh tranh ‘ngôi vua’. Bitcoin đã fork vài lần kể từ đó và có nhiều phiên bản khác nhau tìm kiếm sự thống trị thế giới hoặc Bitcoin hóa. Sử dụng Bitcoin cho các giao dịch hàng ngày đã từng được nhiều người coi là một cuộc cách mạng thương mại điện tử miễn phí từ nhà nước. Ngày nay, có một số người đam mê Bitcoin tha thiết mong đợi thể chế hóa và chính phủ phê duyệt tiền điện tử.
Trong thời đại hiện nay, có ‘bọ Bitcoin’ hoạt động giống như ‘tay trọc phú’ Peter Schiff, khác xa so với khi các nhà Bitcoin tranh luận với chuyên mục của tờ New York Times và nhà kinh tế học Keynes Paul Krugman vào mùa thu năm 2011. Krugman gọi là người đề xuất Bitcoin là ‘golden cyberfetters’ và cộng đồng đã xé bài xã luận của anh ấy thành từng mảnh. Vào thời điểm đó, cộng đồng trực tuyến đã rao giảng về việc chấm dứt FED và tuyên chiến với hệ thống ngân hàng trung ương bằng cách thúc đẩy việc sử dụng một kế hoạch B phản kinh tế.
Nhiều người tin rằng thật tốt khi làm sống lại lịch sử thông qua những hồi tưởng và những câu chuyện cũ để tất cả chúng ta có thể học hỏi từ quá khứ. Ngoài ra, chính những câu chuyện đó giúp chúng ta biết được hệ thống đã thay đổi và cải thiện bao nhiêu trong 10 năm qua. Mỗi ngày trôi qua, thế giới tiền điện tử không ngừng vận động nên rất có thể lãng quên quá khứ. Chỉ cần nhìn thoáng qua cũng đủ thấy hệ sinh thái tiền điện tử ngày nay khác nhiều so với trước đây. Trong năm 2011, chỉ có 20,000-40,000 giao dịch BTC nhất quán mỗi ngày và ai đó gửi hàng nghìn BTC đến một ví không xác định là điều hết sức bình thường.
- Giá Bitcoin sẽ lặp lại xu hướng tăng của năm 2017?
- Tương lai của tiền điện tử và tương lai của Bitcoin
Thùy Trang
Tạp chí Bitcoin | News.bitcoin
