Kể từ khi Bitcoin ra đời, biến động đã là một phần của câu chuyện về tiền điện tử ngay cả trước khi sàn giao dịch và thị trường chính thống hiện tại đề cập đến. Giờ đây, khi các thị trường truyền thống đang cho thấy sự biến động ngày càng trầm trọng hơn so với tiền điện tử trong đại dịch virus Corona, cộng đồng đang chứng kiến các thị trường truyền thống như New York Stock Exchange xử lý biến động trên vốn và hàng hóa thông qua việc thực hiện ngắt mạch.
Trong không gian tiền điện tử và tài chính phi tập trung, đấu giá thanh lý là câu trả lời cho các giai đoạn hỗn loạn của thị trường. Học theo các thị trường truyền thống kích hoạt bộ ngắt mạch, một số sàn giao dịch thực hiện với crypto. Vì vậy, khi cộng đồng tranh luận về nhu cầu cơ chế bảo vệ nhà đầu tư so với phân cấp, có một vài lựa chọn và tình huống cần xem xét.
Khi nói về các thị trường mạch và sự biến động của thị trường, Vadym Kurylovych – nhà sáng lập sàn giao dịch STEX được quy định có trụ sở tại Estonia cho biết:
“Các công cụ phái sinh giao dịch trên sàn nước ngoài trông tương tự như chơi roulette trong sòng bạc Madagascar. Bạn sẽ nhận được tiền ngay khi bạn tham gia nhưng khoản thanh toán tiềm năng sẽ khiến bạn gặp rủi ro”.
Trong khi các công cụ phái sinh và sản phẩm tài chính tiếp tục bành trướng trong hệ sinh thái tiền điện tử thì tăng nhận thức cho các nhà đầu tư là một bước quan trọng mà sàn giao dịch hiện đang bắt đầu thực hiện. Mặc dù điều này không trang bị cho các nhà đầu tư đến mức điêu luyện trước khi phát triển các giải pháp mạnh nhưng tiền điện tử cần học theo những cơ chế bảo vệ từ không gian truyền thống. Cụ thể hơn, các cơ chế bảo vệ sẽ được chia thành bộ ngắt mạch ở mức sàn giao dịch cũng như mức token.
Tổng quan về bộ ngắt mạch của sàn giao dịch
Bắt chước thị trường truyền thống, một số sàn giao dịch đã thực hiện các cơ chế bảo vệ dưới hình thức ngắt mạch để bảo vệ người dùng của họ, trong khi đó, những người phản đối mức độ kiểm soát này trích dẫn phân cấp hoặc các biện pháp khác để đáp ứng nhu cầu trong thời gian thanh lý cao. Vì vậy, sàn giao dịch có nên thực hiện ngắt mạch để bảo vệ người dùng khi giá giảm mạnh không?
New York Stock Exchange thực hiện “ngưỡng ba bộ ngắt mạch đo lường mức giảm so với giá đóng ngày trước của Chỉ số S&P 500 – 7% (Mức 1), 13% (Mức 2) và 20% (Mức 3)”. Khi đạt được 2 mức đầu tiên, giao dịch sẽ dừng trong 15 phút. Ở mức 3, giao dịch hàng ngày chấm dứt. Trong cuộc trò chuyện, người đứng đầu OTC Ryan Salame cho Alameda Research quản lý hơn 100 triệu đô la tài sản kỹ thuật số và giao dịch từ 600 triệu đến 1.5 tỷ đô la mỗi ngày cho biết:
“Dường như giống một cuộc tranh luận triết học hơn bất cứ điều gì, nhưng tôi nghĩ bạn có được thị trường ổn định hơn với các bộ ngắt mạch do đó rất nhiều người sẽ ủng hộ chúng. Cá nhân tôi thích thị trường 24/7 không có bộ ngắt mạch và đòn bẩy 100x với độ biến động cao, nhưng chắc chắn có ý kiến phản đối”.
Sự khác biệt có thể là ở loại sản phẩm được cung cấp cho cộng đồng tài chính. Trong khi Bitcoin được phân cấp, các sản phẩm tài chính khác trong không gian tiền điện tử có thể cần các bộ ngắt mạch để bảo vệ chống lại sự kiện thiên nga đen giống như thị trường truyền thống đã trải qua vào tháng 3 năm nay.
Thị trường tiền điện tử có nhiều sự kiện thanh lý lớn và ví dụ điển hình gần đây là Thứ Năm Đen Tối nổi tiếng trên BitMex vào ngày 12/3. Diễn biến bán tháo ồ ạt được báo cáo là do 2 cuộc tấn công DDoS, gây ra sự cố chớp nhoáng về giá Bitcoin. Cuộc tấn công này đã gây thiệt hại lớn cho các nhà đầu tư và Binance hiện vượt trên BitMex về Bitcoin Futures. BitMex thiếu bộ ngắt mạch và do đó có lợi về mặt tài chính trong thời kỳ thị trường biến động. Mặc dù lợi ích tài chính có thể là lớn đối với BitMex, nhưng việc không bảo vệ người dùng có thể khiến nền tảng phải trả giá trong thời gian dài.
Hiện tại, Binance chưa thực hiện bất kỳ hình thức ngắt mạch nào trong các sàn giao dịch của họ. Trong một cuộc phỏng vấn gần đây, CEO Changpeng Zhao đã nhắc đến các thiết bị ngắt mạch, nhưng không đưa ra bất kỳ dấu hiệu nào về kế hoạch trong tương lai cho Binance. Tuy nhiên, anh đã nhận xét rằng “blockchain công bằng hơn nhiều trong việc giải quyết các vấn đề cơ bản của hệ thống cũ, có nghĩa là hệ thống dựa trên tiền fiat”. Điều này tạo niềm tin để Binance duy trì triết lý phi tập trung và phản đối việc thực hiện các bộ ngắt mạch.
Changpeng Zhao – CEO Binance
Người sáng lập blockchain Jake Stott nghĩ rằng tank dGen đã có cái nhìn sâu sắc trong cuộc trò chuyện, cho biết “Với bộ ngắt mạch, chúng ta bắt đầu thấy thị trường tiền điện tử đi ngược lại một số lý do cơ bản để nó tồn tại”. Anh nói thêm:
“Không có bộ ngắt mạch, chúng ta có thể không bao giờ thấy các sản phẩm như Bitcoin ETF, do sự thay đổi giá rất lớn có thể xảy ra trong 24 giờ và sản phẩm giao dịch truyền thống. Cá nhân tôi rất thích các công cụ ngắt mạch vì có vẻ như nhiều vấn đề gần đây là do trader margin gây ra như short và tắc nghẽn sau đó trong mạng Bitcoin cũng như Ethereum. Tai nạn giá đã cực đoan hơn nhiều vì những lý do đó”.
Vì vậy, các bộ ngắt mạch của sàn giao dịch sẽ trông như thế nào? Bộ ngắt mạch được sàn giao dịch Huobi giới thiệu có thể cung cấp một số cái nhìn sâu sắc về cách ngành công nghiệp này hoạt động. Bộ ngắt mạch thanh lý chỉ cho phép thanh lý một phần lệnh thay vì toàn bộ, điều mà trước đây từng xảy ra. Bộ ngắt mạch thanh lý hoạt động khác với bộ ngắt mạch của thị trường truyền thống, được sử dụng để hạn chế mua bán hoảng loạn. Bộ ngắt mạch trên sàn Huobi sẽ chấm dứt các lệnh thanh lý tại các vị trí có tỷ lệ margin ≤0% khi độ lệch bất thường giữa giá thị trường và giá thanh lý được xác định.
Mặc dù đã có những lời kêu gọi cấm short nhưng động thái như vậy nếu xảy ra sẽ phá vỡ thanh khoản, trong khi cách tiếp cận như Huobi sẽ bảo vệ tiền của người dùng trước tiên. Trong khi Huobi có thể đang đi đúng hướng, đối tác Jens Willemen tại Kairon Labs Market Making cung cấp thanh khoản cho các sàn giao dịch đã đấu tranh triển khai cho các công cụ ngắt mạch, nói rằng “đối với các token nhỏ hơn, những loại vừa nhận được bộ ngắt mạch sẽ là một điều tốt”:
“Bộ ngắt mạch có ý nghĩa đối với các token lớn, thanh khoản hơn để tăng thêm sự ổn định cho thị trường. Trong thực tế, chúng tôi tin rằng điều này sẽ rất khó thực hiện trong không gian tiền điện tử. Hầu hết các token được niêm yết trên một số sàn giao dịch (không được kiểm soát) khác nhau nên rất khó để tất cả các sàn này đồng ý về thời điểm và cách thực hiện các bộ ngắt mạch”.
Tâm lý tương tự đã được cố vấn hội đồng quản trị Michael Creadon chia sẻ tại Inveniam Capital Advisors – một công cụ công cụ tài chính kỹ thuật số cho thị trường vốn tư nhân – cho biết các trader vẫn gặp khó khăn dù có hoặc không có bộ ngắt mạch:
“Bộ ngắt mạch không hoạt động bởi vì có quá nhiều sàn giao dịch và không có cơ quan đưa ra quy tắc tập trung. Nếu Coinbase đóng băng nhưng thị trường di chuyển thêm 50% trên Binance, bạn sẽ không thể thoát ra. Vì vậy, tiến thoái lưỡng nan. Đối với những hodler dài hạn, tôi nghĩ rằng điều này ít quan trọng hơn. Đối với trader hàng ngày, điều này rất quan trọng. Bộ ngắt mạch là một điều tốt, nhưng khó triển khai khi có hàng trăm, nếu không phải là hàng ngàn địa điểm giao dịch”.
Có thể hiểu được, cạnh tranh và khối lượng giao dịch cao có lợi cho sàn giao dịch, báo hiệu tương lai không phải tất cả sẽ thực hiện bộ ngắt mạch. Sàn giao dịch sẽ tiếp tục đảm bảo họ kiếm tiền ngay cả khi các hoạt động có thể gây hại cho nhà đầu tư và ngăn chặn việc dừng hoạt động do quá tải hệ thống và các cuộc tấn công.
Bộ ngắt mạch quản trị ở mức token
Trong khi các bộ ngắt mạch sàn giao dịch là bước đầu tiên để bảo vệ nhà đầu tư thì những thiếu sót dường như xuất phát từ khó khăn trong việc thực hiện rộng rãi và đồng bộ. Ngoài ra, các token riêng lẻ có khả năng triển khai bộ ngắt mạch quản trị và dự trữ trong nỗ lực bảo vệ người dùng.
Thảo luận về tiềm năng của công cụ ngắt mạch ở mức token trong bất kỳ dự án sắp tới nào, giám đốc niêm yết Leslie Lei cho Cointiger – là sàn giao dịch đầu tiên giới thiệu cơ chế vốn chủ sở hữu thông qua token gốc của họ – nhận xét:
“Mục tiêu phi tập trung của ngành công nghiệp tiền điện tử sẽ không chỉ ở các sàn giao dịch vì một dự án mà chúng tôi biết là đã thực hiện các công cụ ngắt mạch để bảo vệ đầu tư khi giá giảm. Chúng tôi thấy các dự án sáng tạo phát triển và ra mắt hàng ngày cố gắng đáp ứng nhu cầu cho toàn bộ hệ sinh thái theo cách phi tập trung. Hầu hết các sàn tùy chọn triển khai vấn đề tập trung hiện tại với mọi người chạy trên nhiều API khác nhau, vì vậy cách tiếp cận cấp token có thể là giải pháp ưa thích trong khi vẫn giữ lợi ích của người dùng trước tiên”.
Trong khi các công ty DeFi tìm kiếm giải pháp thay thế bộ ngắt mạch sàn giao dịch thì giải pháp tiềm năng cũng có thể nằm ở dự trữ không tương quan. Mặc dù điều này là có thể và hiện đang được triển khai với DAI nhưng CEO Dmitri Laush của GetID – giải pháp omnichannel Know Your Customer lưu ý:
“Công nghiệp crypto vẫn ở khu vực miền Tây hoang dã trong chế độ sinh tồn nhưng sự độc quyền của thị trường cuối cùng sẽ tạo ra những quy tắc, tuy nhiên sẽ không phải trong tương lai gần. Và vì các altcoin thường chạy theo BTC và ETH trong các động thái giảm và tăng giá nên công cụ ngắt mạch có thể giúp trader giao dịch với các altcoin và token”.
Phụ thuộc vào những tài sản biến động như Bitcoin và ETH sẽ gây căng thẳng cho dự trữ và giá trị của các token. Một ví dụ gần đây là sự cố ETH dẫn đến sự cố cho DAI vào Thứ Năm Đen Tối. MakerDAO đã khắc phục sự phụ thuộc vào ETH và thực hiện khoản dự trữ khác sử dụng stablecoin USDC. Thanh khoản thông qua nhu cầu hoặc dự trữ là cần thiết, nhưng chỉ có dự trữ mới có thể được kiểm soát về mặt pháp lý.
Cuối cùng, tiền điện tử có thể cần thêm bộ ngắt mạch riêng để bảo vệ giá trị cơ bản của tài sản. Ví dụ, trong phiên đấu giá DAI, một số người dùng đã thắng các cuộc đấu giá thanh lý 0 DAI vì bị lỗi. Trong khi Ethereum được sử dụng để tạo DAI không có giá trị 0 thì việc giảm giá đã khiến các cuộc đấu giá hàng loạt xảy ra. Những thất bại này đã gây ra một vụ kiện trị giá 28 triệu đô la chống lại Maker Foundation.
Vì lý do này, bản thân dự trữ có thể cần phải hoạt động như một bộ ngắt mạch. Ví dụ: GUSD không thấy biến động giao dịch lớn vì nó được đúc và đốt theo tỷ lệ 1: 1 so với tiền fiat mà nó token hóa. Tương tự như vậy, dự trữ dựa trên BNT gây giảm các quỹ có sẵn một cách minh bạch để phân tán thanh lý.
Cộng đồng xuất hiện nhiều ý kiến trái chiều về việc liệu tiền điện tử và sàn giao dịch có nên thực hiện các bộ ngắt mạch hay không và thậm chí còn mâu thuẫn nhiều hơn về việc những bộ ngắt mạch đó nên ở mức sàn giao dịch hay mức token. Tuy nhiên, một phần dường như rõ ràng ủng hộ: Các dự án tập trung vào sự thành công của nhà đầu tư và người dùng sẽ là người chiến thắng.
Dislaimer: Đây là thông tin cung cấp dưới dạng blog cá nhân, không phải thông tin tổng hợp hay lời khuyên đầu tư. Chúng tôi không chịu trách nhiệm về các quyết định đầu tư của bạn.
- Tranh cãi về việc có nên cấm bán khống trên thị trường tiền điện tử sau những bê bối gần đây không?
- Đợt bán tháo Bitcoin “Thứ Năm đen tối” là do thiếu thanh khoản giao ngay hay PlusToken phải chịu trách nhiệm?