Arweave là một giao thức blockchain cho phép lưu trữ dữ liệu vĩnh viễn, phi tập trung và bất biến trên một mạng phân tán toàn cầu. Token gốc của giao thức là AR, được sử dụng để thanh toán chi phí lưu trữ một lần duy nhất – đổi lại là dữ liệu được lưu giữ mãi mãi, không thể bị sửa đổi hay xóa bỏ.

Khác với mô hình thuê bao (subscription) truyền thống, Arweave đề xuất một mô hình mới mang tên “permaweb” – nơi dữ liệu, bài viết, hình ảnh, NFT, hay trang web được lưu trữ vĩnh viễn và truy cập công khai, như một lớp Internet thứ hai không bị kiểm duyệt.

Cách hoạt động

Arweave sử dụng cơ chế đồng thuận độc đáo gọi là Proof-of-Access, kết hợp giữa Proof-of-Work và truy xuất dữ liệu ngẫu nhiên từ blockchain. Khi một node khai thác block mới, nó phải chứng minh rằng mình có quyền truy cập một đoạn dữ liệu bất kỳ trong lịch sử để được xác thực block đó – từ đó khuyến khích các node lưu trữ toàn bộ dữ liệu.

Người dùng khi muốn lưu trữ một tệp lên Arweave sẽ trả một khoản AR duy nhất. Số tiền này được phân phối cho các node lưu trữ dữ liệu, phần còn lại được đưa vào một endowment pool để tiếp tục trả thưởng cho các node trong tương lai, giúp đảm bảo dữ liệu được giữ vĩnh viễn.

Đặc điểm nổi bật

• Lưu trữ vĩnh viễn chỉ với một lần thanh toán duy nhất

• Dữ liệu được mã hóa, bất biến và không thể bị kiểm duyệt

• Hỗ trợ lưu trữ NFT, văn bản, website, ứng dụng dApp và dữ liệu khoa học

• Tích hợp dễ dàng với IPFS, Solana, Avalanche, Ethereum…

• Lý tưởng cho các ứng dụng cần minh bạch lâu dài như tài liệu pháp lý, lưu trữ lịch sử, chứng chỉ kỹ thuật số, dữ liệu AI…

Arweave so với các nền tảng lưu trữ khác

Thông tin về token AR

• Mã: AR

• Cung tối đa: 66 triệu token

• Cung lưu hành hiện tại: ~65 triệu AR (cập nhật tháng 4/2025)

• Blockchain riêng: Arweave (không phải Ethereum-based)

• Cơ chế đồng thuận: Proof-of-Access (kết hợp PoW)

• Trường hợp sử dụng:

  • Thanh toán phí lưu trữ dữ liệu

  • Phần thưởng cho các node duy trì dữ liệu

  • Thế chấp và bảo đảm truy xuất mạng

AR có đặc điểm khan hiếm vì tổng cung gần đạt giới hạn, trong khi nhu cầu lưu trữ đang tăng cùng với làn sóng ứng dụng Web3, NFT, AI và DePIN.

Hệ sinh thái và ứng dụng

• ArDrive: lưu trữ cá nhân vĩnh viễn

• Permaweb.app: xuất bản nội dung dạng blog, website

• Bundlr Network: giao thức mở rộng cho thanh toán micro AR trên nhiều chain

• Mirror.xyz: nền tảng viết bài Web3 lưu trữ qua Arweave

• Akord: lưu trữ hợp đồng, dữ liệu doanh nghiệp

• KYVE Network: lưu trữ dữ liệu on-chain cho các chain khác

• EverVision: tích hợp thanh toán và nội dung phi tập trung

Arweave là lớp lưu trữ mặc định được tích hợp trong các hệ sinh thái như Solana (via Solana Data Availability Bridge), Avalanche, Cosmos và nhiều blockchain layer-1 khác.

Kết luận

Arweave giải quyết một vấn đề quan trọng của Web3 mà nhiều blockchain chưa làm được: lưu trữ dữ liệu vĩnh viễn với chi phí hợp lý và cơ chế bảo mật cao. Dù phần lớn blockchain chỉ xử lý trạng thái tạm thời, Arweave bổ sung lớp hạ tầng cho việc lưu trữ bất biến – trở thành một phần không thể thiếu của Internet phi tập trung.

Với việc ngày càng có nhiều ứng dụng Web3, AI, NFT và dữ liệu quan trọng cần được lưu trữ minh bạch lâu dài, Arweave đang nổi lên như một nền tảng cơ sở cho thế hệ mới của dữ liệu toàn cầu. Token AR vì thế không chỉ mang giá trị tiện ích, mà còn đại diện cho nhu cầu lưu trữ bền vững của xã hội số.

Nguồn tham khảo

• Website chính thức: arweave.org

• Dữ liệu thị trường: CoinGecko

• Mã nguồn: GitHub Arweave

• X