Gần đây, tôi bắt đầu tìm hiểu về Bitcoin và ngay lập tức bị choáng ngợp bởi lượng thông tin khổng lồ trên Internet. Nhưng chính từ đó, tôi đã học được nhiều điều hơn cả mong đợi. Ban đầu, tôi từng nghĩ rằng mình đã hiểu hết về Bitcoin khi lần đầu nghe đến nó vào cuối năm 2009 (tất nhiên, lúc đó tôi chưa mua đồng nào cả…). Tôi từng thấy Bitcoin thật thú vị, vì từ khi nó xuất hiện, nhiều cơ hội việc làm mới cũng ra đời. Nhưng càng tìm hiểu sâu, tôi càng nhận ra rằng có quá nhiều điều về Bitcoin khiến tôi ngạc nhiên, đặc biệt là những “sự thật mơ hồ” xung quanh nó. Và thành thật mà nói, có một số điều đã khiến tôi hơi thất vọng.
Nhưng hãy để tôi chia sẻ với bạn về Bitcoin theo một cách đơn giản hơn, bằng cách chia nó thành ba phần:
The Good (Điểm tốt)
Bitcoin cực kỳ an toàn. Mọi người hay lo lắng về vấn đề “hack” trong lĩnh vực tiền kỹ thuật số, nhưng thực tế không đơn giản như vậy. Nếu muốn hack hệ thống Bitcoin, bạn sẽ cần một ngân sách cấp quốc gia và một đội ngũ chuyên gia siêu việt để tấn công thuật toán mã hóa nền tảng của nó. Nhưng ngay cả khi bạn có trong tay 51% hashrate (tốc độ tính toán của mạng lưới Bitcoin), liệu bạn có thực sự muốn tấn công mạng lưới này hay không? Hay bạn sẽ tiếp tục tận hưởng khoản lợi nhuận 2 tỷ USD mỗi năm mà bạn kiếm được từ việc duy trì mạng lưới? Đây là lý do vì sao việc hack Bitcoin gần như không khả thi.
Với Bitcoin, bạn không cần phải tin tưởng vào ngân hàng hay một tổ chức tài chính trung gian nào. Bạn tin tưởng vào mã nguồn, vào giao thức và vào động cơ kinh tế của hệ thống. Bạn không cần lo lắng rằng một ai đó trong ngân hàng có thể gian lận với tài khoản của bạn, hay rằng một ngày nào đó, quyết định sai lầm có thể khiến bạn mất trắng tiền tiết kiệm. Không ai có thể ngăn bạn thực hiện một giao dịch. Không có người gác cổng – bất kỳ ai cũng có thể có một tài khoản và tự do giao dịch.
Ngoài ra, Bitcoin còn là một công cụ giúp kiềm chế lạm phát. Khi bạn mua Bitcoin, bạn có thể chắc chắn rằng nguồn cung của nó là hữu hạn, nghĩa là theo thời gian, giá trị của nó có khả năng tăng lên. Đây là điều mà rất ít loại tài sản có thể đảm bảo được. Giá như ngày xưa bố mẹ tôi trợ cấp cho tôi đầu tư vào Bitcoin thì giờ có lẽ tôi đã có một khối tài sản khổng lồ!
The Bad (Điểm yếu)
Nhưng Bitcoin không phải là không có nhược điểm.
Vì Bitcoin an toàn tuyệt đối, không thể giả mạo và không thể kiểm duyệt, nên nếu bạn bị mất hoặc bị đánh cắp Bitcoin, gần như không có cách nào lấy lại được. Có rất nhiều hình thức lừa đảo trực tuyến nhắm vào những người mới tham gia thị trường này, và nếu không cẩn thận, bạn có thể mất sạch số Bitcoin của mình trong nháy mắt. Bạn là người duy nhất chịu trách nhiệm bảo vệ tài sản của mình, và điều đó đòi hỏi một sự cẩn trọng nhất định.
Hơn nữa, tính chất giảm phát của Bitcoin có thể trở thành một con dao hai lưỡi. Nếu ngày càng nhiều người giữ Bitcoin mà không giao dịch, nó sẽ khiến thanh khoản thị trường giảm mạnh. Một viễn cảnh xấu có thể xảy ra là khi giá Bitcoin tăng quá nhanh, tạo ra bong bóng đầu cơ, và đến một lúc nào đó, khi bong bóng vỡ, giá trị Bitcoin có thể sụt giảm mạnh. Tôi không nghĩ điều này sẽ xảy ra ngay lập tức, nhưng nó là một điều đáng để cân nhắc.
The Ugly (Điểm tà)
Bitcoin thực sự không thân thiện với môi trường. Dù nhiều hoạt động khai thác Bitcoin hiện nay dựa vào nguồn năng lượng tái tạo như thủy điện, nhưng vẫn có một lượng lớn khí CO2 bị thải ra trong quá trình đào Bitcoin. Trung bình, mỗi khối Bitcoin tạo ra khoảng 60 tấn CO2, đồng nghĩa với mỗi giao dịch Bitcoin có thể gây ra lượng khí thải tương đương với việc đốt 3,3 gallon xăng. Chúng ta có thể tự an ủi rằng hầu hết lượng khí thải này đến từ phần thưởng khối thay vì từ giao dịch trực tiếp, nhưng thực tế vẫn là Bitcoin tiêu tốn một lượng năng lượng khổng lồ.
Kết luận
Nhìn chung, tôi vẫn tin rằng Bitcoin và các loại tiền điện tử khác có nhiều ưu điểm hơn là nhược điểm. Khi tiếp cận một công nghệ mới như Bitcoin, ai cũng cần một khoảng thời gian để làm quen với cách nó hoạt động. Xuyên suốt lịch sử, chưa có hệ thống tài chính nào cho phép bạn sở hữu hoàn toàn tài sản của mình mà không cần đến một bên trung gian. Điều này có thể đáng sợ, nhưng nó cũng mở ra những cơ hội mới.
Cá nhân tôi cho rằng những “nhược điểm” của Bitcoin thực chất là những cơ hội tiềm năng. Nếu bạn lo lắng về vấn đề bảo mật, có rất nhiều công ty đang phát triển các giải pháp bảo vệ tài sản cho người dùng. Nếu bạn quan ngại về tác động môi trường, bạn có thể đầu tư vào các dự án bù đắp carbon cho mỗi giao dịch Bitcoin của mình. Và nếu bạn có ý tưởng để khắc phục bất kỳ vấn đề nào trong số này, tại sao không thử bắt đầu một công ty để giải quyết chúng?
Tóm lại… đừng lo lắng quá nhiều. Hãy “hodl” Bitcoin của bạn, tận hưởng hành trình này và nếu có một ý tưởng sáng tạo nào đó, hãy bắt tay thực hiện nó!