Về mặt giá cả, Ethereum vẫn đang bị vùi dập bởi sức mạnh của phe gấu. Giá cuối năm 2019 của mỗi token ETH thậm chí còn thấp hơn so với đầu năm. Tuy nhiên, hệ sinh thái này vẫn mang trên mình tiềm năng to lớn để thúc đẩy một thị trường tài chính trị giá hàng nghìn tỷ đô la. Đó là tài chính phi tập trung DeFi (decentralized finance).
Sự bùng nổ của DeFi trong năm 2019 với 785 triệu đô la tiền điện tử bị khóa là một con số vô cùng ấn tượng. Nhưng đi cùng với sự phát triển đó, nền tảng đang bắt đầu phải đối mặt với những vấn đề mới khi năm 2020 đặt ra nhiều thách thức hơn. Một trong số đó là câu chuyện khai thuế.
DeFi phản ánh nhu cầu về giao thức tiền tệ Ethereum
Mặc dù là một tài sản kỹ thuật số có thể giao dịch, Ethereum vẫn chìm sâu trong thị trường gấu kéo dài suốt 2 năm qua. Không hề cường điệu khi nói giá ETH đã quay trở về thời điểm giữa năm 2017 trước khi thị trường tiền điện tử có thể cất cánh.
Bong bóng ICO xuất hiện sau đó đã đẩy nhu cầu ETH bung nóc khi đạt mức cao nhất mọi thời đại ở 1.400 đô la. Tính đến thời điểm viết bài, Ethereum đang được giao dịch ở mức 170 đô la. Đó là một sự sụp đổ giá thảm khốc dù cho so với cuối năm 2019, giá trị của tiền điện tử lớn thứ 2 đã tăng khá nhiều.
Biểu đồ giá ETH toàn thời gian | Nguồn: CoinmarketCap
Cho dù giá Ethereum có đu đưa thất thường như thế nào đi nữa thì có một điều không thể phủ nhận: tiềm năng của nó để phục vụ cho tương lai của tiền tệ Internet chưa bao giờ lớn hơn bây giờ.
Nhu cầu về giao thức tiền tệ Ethereum ngày càng rõ ràng hơn. Điều này có thể được chứng minh bằng sự tăng trưởng nhanh chóng của các thị trường DeFi trong năm qua. Trong năm 2019, khu vực này đã tăng 140% về tổng giá trị USD bị khóa.
Theo defipulse.com, mức tăng đó hiện đang ứng với con số kỷ lục 788 triệu đô la và đang trên đà đạt được cột mốc một tỷ đô la vào khoảng nửa đầu năm nay khi giá Ethereum phục hồi. Về phía tiền điện tử, hiện có 3,1 triệu ETH bị khóa tương đương với 2,85% tổng nguồn cung.
“Ether là giá trị đáng tin cậy cung cấp băng thông kinh tế cho các giao thức tiền tệ không cần cấp phép của Ethereum“, Ryan Sean Adam – người sáng lập bản tin mang tên bankless – cho biết. Anh bổ sung thêm rằng các dự án của DeFi như MakerDAO và Compound đang tận dụng cơ sở hạ tầng tài chính không cần cấp phép của Ethereum để tạo mô hình mới cho tài chính toàn cầu.
DeFi và câu chuyện về thuế
Sự bùng nổ của DeFi trong năm 2019 ắt đã khiến cho những người làm kế toán đau đầu vì nhiều vấn đề trong mùa khai thuế 2020. Ví dụ như nếu khách hàng khóa BTC hoặc ETH tại sàn giao dịch để đổi lấy một tài sản tổng hợp hay một stablecoin (như hàng chục dự án hiện đang cho phép), vậy đó là một giao dịch mới hay chỉ tổ chức lại tài sản ban đầu?
CEO Antoine Scalia của startup kế toán Cryptio cho rằng vẫn chưa có câu trả lời rõ ràng. “Thách thức đặt ra là làm cách nào để tính toán tất cả use-case vào năm 2020. Tài sản và giao dịch càng phức tạp, việc tính toán sẽ khó khăn hơn“.
Cryptio tập trung phục vụ các doanh nghiệp thay vì lĩnh vực bán lẻ. Scalia cho biết team của anh giúp khách hàng sử dụng các sản phẩm DeFi để ghi lại thông tin liên quan đến mọi hợp đồng thông minh.
Còn đối với những người dùng bán lẻ, startup như TaxBit có lẽ sẽ mang đến những tùy chọn hữu ích. Công ty này đã nhận được khoản đầu tư 5 triệu đô la từ Dragonfly Capital và Winklevoss Capital. CEO Austin Woodward cho biết tính đến hiện tại, hàng nghìn người dùng đã đăng ký cho mùa khai thuế 2020, trong đó có vài sàn giao dịch.
Đồng sáng lập Justin và CEO Taxbit Austin Woodward
Người đồng sáng lập Dragonfly Capital, Alex Pack cho biết việc kết nối phần mềm tự động với tài khoản sàn giao dịch có thể tạo ra rủi ro riêng tư bổ sung. Đó là lý do tại sao công ty quyết định đầu tư vào TaxBit.
“Phần mềm của chúng tôi cung cấp giám sát theo thời gian thực, bởi vì chúng tôi có các kết nối API. Chúng tôi có thể thu thập dữ liệu khi bạn giao dịch, ít nhất là hàng ngày. Chúng tôi phát hành rất nhiều chức năng xung quanh tối ưu hóa thuế, đề xuất các giao dịch có thể cung cấp cho người dùng câu trả lời về thuế có lợi nhất“, Woodward cho biết.
Cho đến nay, Woodward cho biết người dùng DeFi đã sử dụng các khoản vay MakerDAO và các sản phẩm tài chính khác ngoài sàn giao dịch phải nhập chi tiết giao dịch theo cách thủ công, dựa vào hỗ trợ từ đường dây nóng của TaxBit với luật sư thuế và CPAs (Kế toán viên công chứng được chứng nhận).
Báo cáo thuế là rào cản đối với tiền điện tử
Các startup nói trên đang làm việc với khách hàng để cải thiện khả năng tự động gắn cờ các trường hợp có khả năng bị đánh thuế trong hệ sinh thái DeFi.
Một cuộc khảo sát của Credit Karma cho thấy so với 4% dân số Mỹ sử dụng tiền kỹ thuật số, chỉ 0,04% đã khai các giao dịch crypto của họ trong báo cáo thuế năm 2018. Điều này dự kiến sẽ thay đổi kể từ khi Dịch vụ doanh thu nội bộ (IRS) ban hành bản cập nhật hướng dẫn theo hướng tiền điện tử vào năm 2019.
Pack, Scalia và Woodward đều đồng ý báo cáo thuế là một rào cản lớn đối với việc chấp nhận tiền điện tử. Mọi người không biết cách sử dụng công nghệ mà không phải đau đầu vì quá nhiều giấy tờ. Như vậy, các startup này thấy vai trò của họ là cho phép làn sóng chính thống tiếp theo có thể sử dụng và vẫn tuân thủ quy định.
Sản phẩm của DeFi vẫn tăng trưởng
Xét về các dự án và dịch vụ DeFi khác nhau, mọi thứ thực sự chỉ bắt đầu khởi sắc vào giữa năm 2019. Trước đó, hệ sinh thái đã bị chi phối bởi MakerDAO.
Các giao thức cho vay, phái sinh, sàn giao dịch phi tập trung và các sản phẩm DeFi nói chung, hiện đang tham gia và tạo nên gần 1/3 trong tổng số.
Nguồn: Bankless
Một giao thức tiền tệ không cần cấp phép khác có tên Synthetix cũng đã bùng nổ gần đây. Đây là một giao thức phát hành tài sản tổng hợp không cần cấp phép được xây dựng trên Ethereum, với hơn 160 triệu đô la trong tổng giá trị bị khóa cho đến nay.
Đây chỉ là phần nổi của tảng băng kỹ thuật số. Do đó, khi vốn hóa thị trường Ethereum tăng từ mức hiện tại khoảng 18,6 tỷ USD, nó sẽ có tiềm năng làm tài sản thế chấp tài chính mới khi thị trường DeFi tăng trưởng.
Tương lai của tiền tệ Internet chính là Ethereum, và một thị trường trị giá hàng nghìn tỷ đô la chắc chắn sẽ thành hiện thực.
Disclamer: Đây không phải là lời khuyên đầu tư. Nhà đầu tư cần cân nhắc trước khi quyết định. Chúng tôi không chịu trách nhiệm cho quyết định của bạn.
Nguyên Bảo
Tạp chí Bitcoin