Mỗi tháng đều có một công ty khác xuất bản một whitepaper, tuyên bố đã giải quyết được các vấn đề về khả năng mở rộng mà Ethereum phải đối mặt.
Những blockchain mới này được cho là tốt hơn, nhanh hơn và thông minh hơn Ethereum – họ nói rằng họ có thể xử lý hàng ngàn, thậm chí hàng triệu giao dịch mỗi giây (TPS), không có phí giao dịch và có thời gian xác nhận gần như ngay lập tức.
Tuy nhiên, tại Loom Network, khi chúng tôi xây dựng một nền tảng để phổ biến các trò chơi di động phân quyền quy mô lớn và mạng xã hội, Ethereum vẫn là sự lựa chọn hàng đầu.
Trong bài viết này, tôi sẽ giải thích lý do tại sao chúng tôi nghĩ Ethereum đã thắng cuộc đua để trở thành nền tảng của Web 3.0, và sẽ trở thành lớp nền tảng cơ bản để xây dựng tất cả các DApp chính.
Hãy bắt đầu với điều hiển nhiên nhất.
1. Ethereum có đội ngũ lập trình viên và phát triển hơn bất cứ nền tảng nào trong thị trường mã hóa và khoảng cách càng ngày càng rộng hơn.
Trang CryptoZombies.io – một trang chuyên dạy cách lập trình trên Ethereum hiện đã có hơn 207.623 người dùng kể từ khi ra mắt vào tháng 11 năm ngoái – con số này tăng ổn định 30.000 lượt đăng kí mới mỗi tháng và không có dấu hiệu dừng lại.
Truffle – một framework để phát triển ứng dụng Etheruem đã có gần 550.000 lượt tải xuống, tăng đều 45.000 người dùng mỗi tháng kể từ tháng 1.
Các con số cho thấy số lượng các lập trình viên và phát triển cho Ethereum đang tăng rất nhanh và ngày càng mở rộng. Nếu một nền tảng blockchain khác muốn vượt qua Ethereum ở khía cạnh chiếm được sự quan tâm của các lập trình viên thì không những phải bắt kịp tiến độ phát triển của công nghệ blockchain hiện tại mà còn phải vượt mức độ tăng trưởng người tham gia phát triển mà Ethereum đang có.
Steve Ballmer từng nói rằng với một dự án công nghệ thì sự gia tăng mức độ quan tâm đối với các nhà phát triển là yếu tố sống còn và nó sẽ quyết định mọi thứ. Do đó, nền tảng blockchain có người xây dựng các ứng dụng thực tiễn trên nó sẽ là nền tảng được chấp nhận rộng rãi nhất.
Ethereum không chỉ mang biểu tượng tiên phong cột mốc (như bitcoin) mà còn có sự thu hút lớn nhất đối với các nhà phát triển và khoảng cách ngày càng mở rộng so với các đối thủ.
Vậy điều gì khiến Ethereum thu hút nhiều nhà phát triển nhất?
2. Ethereum có các công cụ và cơ sở hạ tầng tốt hơn để phát triển DApp hơn bất kỳ nền tảng nào khác
Truffle. Infura. Web3.js. OpenZeppelin. Geth, Ganache, MetaMask. CryptoZombies. MyCrypto. Etherscan. ERC20, ERC721. Đây là những công cụ (trong số rất nhiều công cụ khác) mà nhiều nhóm phát triển đã liên tục đổ hàng trăm nghìn giờ vào – và các nhà phát triển giờ đây được tự do sử dụng cho bất kỳ công cụ nào để xây dựng một DApp trên Ethereum và hệ sinh thái công cụ này vẫn đang phát triển theo thời gian.
Theo định luật Metcalfe, áp dụng cho các lập trình viên phát triển cơ sở hạ tầng thì càng nhiều nhà phát triển tham gia xây dựng các công cụ, thì các công cụ càng dễ sử dụng hơn, đến lượt nó sẽ dễ dàng thu hút các nhà phát triển mới đến xây dựng thêm công cụ và tạo sự phát triển bùng nổ trong mạng lưới.
Định luật Metcalfe chỉ ra rằng, giá trị (sức mạnh) của một mạng máy tính gia tăng tỷ lệ với bình phương số thiết bị được kết nối đến mạng đó.
Nếu muốn xây dựng một blockchain thay thế Ethereum, thì bạn phải xây dựng lại tất cả các phiên bản công cụ tương đương cho để đủ cạnh tranh với tính dễ sử dụng Ethereum, điều này lãng phí nhiều công sức hơn là cứ tạo ứng dụng có sẵn trên mạng lưới Ethereum.
3. Ethereum không hy sinh sự phân quyền
Khi nói đến blockchain, có một luật cơ bản được gọi là bộ ba bất khả thi. Nó giống như một định luật vật lý nói rằng một blockchain chỉ có thể có 2 trong số 3 thuộc tính này: phân quyền, khả năng mở rộng và bảo mật.
Điều đó có nghĩa là, với cùng mức độ bảo mật, nếu bạn muốn tăng khả năng mở rộng của blockchain, bạn phải hy sinh sự phân quyền của nó.
Tại sao điều này đúng?
Do tính chất của blockchain, mỗi người xác nhận đơn cần chạy mọi tính toán duy nhất xảy ra trên mạng để đảm bảo tính chính xác của nó.
Vì vậy, nếu bạn muốn mạng được phân quyền đủ bằng cách có hàng nghìn người dùng đang chạy trình xác thực, số lượng giao dịch tối đa mỗi giây cần được giới hạn bởi tốc độ mạng và tốc độ mạng của người dùng trung bình có thể xử lý.
Mặt khác, nếu bạn muốn có blockchain nhanh nhất, có thể mở rộng nhất, bạn cần làm những thứ sau:
- Yêu cầu tất cả các nhà xác nhận là siêu máy tính
- Có càng ít trình xác thực càng tốt trên mạng, để giảm số lượng kết nối trên mỗi node
- Đặt tất cả các trình xác nhận hợp lệ vào cùng một vùng địa lý (quốc gia, trung tâm dữ liệu) để giảm độ trễ giữa các node
Bạn có thể thấy lý do tại sao đó sẽ là một ý tưởng thực sự tồi cho một blockchain?
Tuy nhiên, mọi dự án tôi đã thấy có số lượng giao dịch rất cao mỗi giây đều lặng lẽ đánh đổi đi sự cân bằng phân quyền này – phần lớn chúng không minh bạch với người dùng/nhà đầu tư của họ.
Tại sao phân quyền lại quan trọng?
Có một cặp bài đăng trên blog tuyệt vời của Chris Dixon và Spencer Bogart có cùng tên, “Tại sao lại có vấn đề về phân quyền” – cả hai đều có lượt đọc rất nhiều.
Trong bài viết của mình, Chris Dixon đưa ra một lập luận đơn giản: Các nhà phát triển được khuyến khích nhiều hơn để xây dựng trên nền tảng mà họ biết sẽ KHÔNG thay đổi các quy tắc về chúng sau này.
Nếu bạn xây dựng ứng dụng của mình trên Facebook hoặc App Store của Apple, bạn phải tin tưởng rằng các nền tảng này sẽ không cấm bạn trong tương lai, chặn người dùng nhất định sử dụng ứng dụng hoặc xem nội dung cập nhật của bạn hoặc bắt đầu tính phí cho bạn cao hơn truy cập cùng một đối tượng.
Ethereum có thể được sử dụng bởi bất cứ ai cho bất kỳ mục đích nào, mà không cần sự cho phép của bất cứ ai.
Không ai có thể ngăn bạn tải lên một đoạn mã vào chuỗi khối Ethereum và không ai có thể ngăn người dùng của bạn thực thi nó.
Lần đầu tiên trong lịch sử, chúng tôi có một nền tảng mà không ai có thể đóng cửa và không ai có thể kiểm duyệt – không phải chính phủ, không phải các công ty khổng lồ với số tiền lớn.
Nếu bạn xây dựng một DApp trên Ethereum, không ai có thể ngăn người dùng của bạn truy cập nặc danh nó.
Nếu bạn mua một số token hoặc các mặt hàng kỹ thuật số được lưu trữ trên mạng, bạn ĐƯỢC BẢO ĐẢM chúng sẽ ở đó mãi mãi và không ai có thể lấy chúng ra khỏi sự kiểm soát của bạn.
Các nền tảng tập trung hơn không có sự đảm bảo này
Khá nhiều nền tảng được gọi là “Kẻ giết chết Ethereum” đã quyết định đánh đổi sự phân quyền để ủng hộ khả năng mở rộng cao hơn và quảng cáo nó như thể đó là một tính năng.
Và sự cân bằng này rất hấp dẫn, bởi vì nó có vẻ như đó là những gì thị trường muốn.
Người dùng không biết rõ hơn về phí cao và thời gian giao dịch chậm – vì vậy chúng tôi thực sự không thể đổ lỗi cho các nhà phát triển vì cố gắng cung cấp cho thị trường những gì họ nghĩ rằng nó muốn.
Không có gì đáng ngạc nhiên khi những người dùng và nhà phát triển mới cảm thấy hấp dẫn đối với các mạng mới hơn này: Cải thiện thông lượng và chức năng là những thứ mà người dùng và nhà phát triển có thể đánh giá ngay lập tức, trong khi lợi ích của “phân quyền” là một tính năng dường như vô định hình.
Trong ngắn hạn, người dùng có thể bị cám dỗ bởi hiệu suất được cung cấp bởi các blockchain mở rộng hơn, không nhận ra tầm quan trọng của phân quyền cho đến khi mọi người nhận thức được tầm quan trọng của nó.
Tuy nhiên, thực tế là các mạng lưới không phân quyền này mất đi những phẩm chất quan trọng nhất đó là “không có sự cho phép” và “chống kiểm duyệt” – tức là ai cũng có thể sử dụng mạng và bất cứ ai có thể xây dựng trên chúng.
Các blockchain khác đạt được 1000 TPS hoặc cao hơn làm như vậy bằng cách có một số lượng nhỏ, cố định các node xác nhận tất cả các giao dịch – 21 trong trường hợp của EOS, 101 trong trường hợp của Lisk.
Nhưng một mạng được chạy bởi 21 node yêu cầu bạn tin tưởng 21 node có thể nhận dạng công khai này để không thực hiện thay đổi đối với giao thức hoặc hạn chế một số người nhất định sử dụng nó cho các mục đích nhất định trong tương lai.
Sẽ khó khăn hơn nhiều đối với một thực thể độc hại ảnh hưởng tới hàng ngàn node Ethereum ẩn danh để kiểm duyệt các giao dịch nhất định hơn là để họ có được ảnh hưởng trên 15 trong số 21 nhà sản xuất khối nổi tiếng. Hoặc cho 15 nhà sản xuất khối này tạo thành một cartel và thay đổi các quy tắc theo cách thu lợi nhuận, như những gì xảy ra trên các nền tảng tập trung. Hoặc cho một chính phủ hoặc tập đoàn gây áp lực lên các thực thể này để kiểm duyệt các giao dịch hoặc người dùng nhất định.
Các nền tảng bán phân quyền này chịu áp lực xã hội và kinh tế tương tự, thúc đẩy nền tảng tập trung kiểm duyệt người dùng và hoạt động nhất định, và do đó sẽ hướng tới cùng một kết quả mà họ phải sửa chữa.
Nếu nhà phát triển không thể tin tưởng 100% rằng lớp cơ sở sẽ luôn không có sự cho phép và kiểm duyệt, thì sẽ có rất ít sự khuyến khích để họ bắt đầu xây dựng trên nền tảng so với việc sử dụng máy chủ web truyền thống.
Bằng cách hy sinh việc phân quyền lớp cơ sở trong mục tiêu cận thị thu hút người dùng bằng cách tăng thông lượng, các nền tảng này đã vứt bỏ toàn bộ động lực để sử dụng blockchain ngay từ đầu.
Và trên hết, việc tăng thông lượng trên Lớp 1 thậm chí không phải là cách tiếp cận có thể mở rộng.
Nó sẽ giúp bạn có được một số lợi ích ban đầu, nhưng về cơ bản nó không phải là cách để đạt được khả năng mở rộng thực sự.
4. Sẽ không thể chạy tất cả các ứng dụng phân quyền của thế giới trên một blockchain đơn lẻ: Việc mở rộng quy mô phải xảy ra trên Lớp 2
Thật là vô lý khi thử chạy 100 trò chơi và ứng dụng xã hội phổ biến nhất trên Internet trên tất cả một siêu máy tính khổng lồ.
Tương tự như vậy, thật vô lý khi cho rằng tất cả các ứng dụng phân quyền của thế giới trong tương lai gần sẽ chạy trên một blockchain.
Facebook có trên 30.000 lượt +1/Nhận xét mỗi giây, Nasdaq chứng kiến 20.000 giao dịch mỗi giây và trò chơi MMO như Battlegrounds của PlayerUnknown xử lý hơn 1 triệu người dùng đồng thời cập nhật trạng thái trò chơi.
Sẽ chỉ cần vài chục ứng dụng và trò chơi có kích thước này trước khi bạn vượt quá con số một triệu TPS.
Và sau đó bạn sẽ làm gì khi số lượng người dùng tăng gấp đôi?
Rõ ràng là cố gắng chạy mọi DApp đơn lẻ trên cùng một chuỗi không phải là một cách tiếp cận thực tế.
Việc blockchain có thể thực hiện một nghìn giao dịch mỗi giây hoặc một triệu giao dịch mỗi giây là đúng. Nhưng không một blockchain nào đủ nhanh để xử lý tất cả các ứng dụng phân quyền của thế giới trên cùng một chuỗi.
Mở rộng quy mô phải xảy ra trên Lớp 2
Giải pháp là rõ ràng – các ứng dụng này sẽ cần phải được chia thành nhiều blockchain.
Chúng tôi nhận ra điều này sớm tại Loom, khi chúng tôi trình bày ý tưởng về các chuỗi bên dành riêng cho ứng dụng.
Các chuỗi bên cung cấp khả năng mở rộng cao hơn mà không phải hy sinh bảo mật
Một chuỗi bên có thể sử dụng một thuật toán đồng thuận khác (như DPoS) tối ưu hóa cho DApp đòi hỏi TPS rất cao hoặc độ trễ thấp, trong khi lưu trữ bất kỳ token hoặc dữ liệu nào đòi hỏi mức độ bảo mật cao trên chuỗi chính.
Bằng cách này, mặc dù chuỗi bên ít được phân quyền hơn so với chuỗi chính nhưng số lượng tin cậy theo yêu cầu của người dùng được giảm thiểu, vì họ có tùy chọn di chuyển bất kỳ giá trị thực nào vào chuỗi chính để giữ an toàn.
Bằng cách đặt DApp của bạn trên một chuỗi bên đến một mainnet phân quyền, bạn sẽ có được tất cả các lợi ích của khả năng mở rộng cao hơn được cung cấp bởi một blockchain nhanh hơn, trong khi vẫn duy trì sự tin tưởng và bảo đảm an ninh tương tự được cung cấp bởi lớp cơ sở phân quyền.
Và trên thực tế, đây có vẻ là cùng một mô hình được hình dung bởi chính Vitalik Buterin:
“Bạn có thể chạy StarCraft trên blockchain. Những thứ đó là có thể. Mức độ bảo mật và khả năng mở rộng cao cho phép tất cả những thứ khác nhau này được xây dựng trên. Ethereum là một lớp cơ sở an toàn không có quá nhiều tính năng”.
5. Các nền tảng mới chưa được chứng minh, trong khi tính bảo mật của Ethereum đã vượt qua được những thử thách qua thời gian
Tại thời điểm viết bài này, có 61 tỷ USD tiền ETH đang trong lưu thông. Một người nào đó sẽ giàu to nếu có thể hack được mạng lưới này.
Nhưng cho đến nay, sau gần 3 năm sau ra mắt mainnet của Ethereum, vẫn không ai có thể tìm thấy một lỗ hổng bảo mật của nền tảng này.
Lưu ý: Lỗ hổng đã được tìm thấy trong các hợp đồng thông minh riêng lẻ mà các nhà phát triển đã triển khai với Ethereum, nhưng tôi đang nói về chính nền tảng cốt lõi.
Càng nhiều thời gian trôi qua mà không tìm thấy sự lỗ hổng (mặc dù có nhiều người đang cố gắng), thì khả năng nền tảng đó được bảo mật càng cao và sẽ không bao giờ bị khai thác trong tương lai.
Điều này tương tự như những gì Nassim Taleb gọi là Hiệu ứng Lindy:
Hiệu ứng Lindy là một khái niệm cho rằng tuổi thọ tương lai của một số thứ không dễ hư hỏng như công nghệ hay ý tưởng tỉ lệ với tuổi hiện tại của chúng. Mỗi giai đoạn sống thêm có nghĩa là tuổi thọ còn lại sẽ dài hơn.
Về cơ bản, khi một nền tảng blockchain mới khởi động, các nhà phát triển sẽ miễn cưỡng sử dụng nó bởi vì nó không đứng vững trước thử thách của thời gian.
Điều gì xảy ra nếu nó có thể có lỗ hổng? Điều gì sẽ xảy ra nếu nó không thực sự phân quyền? Tại sao tôi nên đầu tư toàn bộ thời gian để xây dựng DApp của mình trên đó khi tôi không chắc liệu nó có còn khoảng hai năm nữa không?
Blockchain còn tồn tại lâu hơn mà không phải hứng chịu những lổ hổng lớn thì nó càng trở nên đáng tin cậy và hợp pháp hơn trong mắt nhà phát triển.
Kết luận: Ethereum không hoàn hảo – nhưng tại thời điểm này, thật khó có thể tưởng tượng nó có thể bị thay thế
JavaScript không phải là một ngôn ngữ lập trình hoàn hảo, và trong dài hạn, nó đã bị cản trở bởi một số vấn đề khá nghiêm trọng. Nhưng điều đó không ngăn nó trở thành ngôn ngữ lập trình thực tế của Web 2.0.
Tôi dự đoán rằng chúng ta đã đạt đến điểm đến mà chúng ta sẽ thấy điều tương tự xảy ra với Ethereum cho Web 3.0.
Đối với tất cả các sai sót và hạn chế, Ethereum cũng có một số chuyên gia giỏi nhất trong ngành công nghiệp nay tham gia giải quyết chúng – và xây dựng các công cụ và cơ sở hạ tầng để giảm bớt các trở ngại.
Có thể, trong tương lai, một dự án khác sẽ nảy sinh, cung cấp một số lợi thế đáng kể so với Ethereum và thu hút những nhà phát triển tham gia…
Nhưng tôi sẽ không đặt cược ERC20 của tôi trên đó.
Theo: TapchiBitcoin.vn/medium.com
