Khi thế giới tài chính vẫn tiếp tục duy trì thích nghi với những đổi mới đương đại, nó gần như không đủ sức ảnh hưởng để có thể lôi kéo các ngành công nghiệp khác phát triển theo bất kể sẵn sàng hay không. Phim là một trong những lĩnh vực hiện đang trải qua một cuộc nổi dậy thầm lặng, dựng nên một cuộc lật đổ triệt để các mô hình tài chính truyền thống. Điều này một phần là do sự xuất hiện của các công nghệ phân tán như blockchain và nó đã dẫn đến một khái niệm mới: token hóa mọi thứ.
Ở dạng thuần tuy nhất, token hóa là hành động thêm thanh khoản vào các tài sản trong thế giới thực. Một so sánh tuyệt vời được mô tả trong stocks và shares, đại diện cho quyền sở hữu phân khúc trong một công ty. Token hoá tương đối giống với các loại đầu tư vốn cổ phần, lấy mô hình thông thường, mở rộng và đầu tư chúng trên chain. Về lý thuyết, mọi thứ đều có thể được token hóa và theo một số người, mọi thứ sẽ sớm được token hóa.
Quỹ phim Daywalker
Diễn viên, đạo diễn, nhà sản xuất và kiêm võ sĩ Hollywood Wesley Snipes đang cố gắng tận dụng sự thay đổi này thành token hóa. Đầu tháng này đã có báo cáo rằng Snipes cùng với sàn giao dịch tiền điện tử Liechtenstein (LCX) lên kế hoạch token hóa một quỹ phim trị giá 25 triệu đô la. Dự án kinh doanh được biết đến với cái tên “Quỹ phim Daywalker” (Daywalker Movie Fund) (DMF) sẽ đầu tư độc nhất vào nghệ thuật của Snipes và xưởng sản xuất Maandi House Studios của ông, cho phép các nhà đầu tư từ khắp nơi trên thế giới nắm giữ cổ phần trong các sản phẩm của quỹ. Đàm phán với Cointelegraph, người sáng lập và Giám đốc điều hành LCX Monty Metzger nêu ra chi tiết các lợi ích dành cho các nhà đầu tư:
“Daywalker Movie Fund sẽ lập nên với cấu trúc như một quỹ cho phép người mua token được quyền truy cập vào danh mục vốn đầu tư của sản phẩm bao gồm toàn bộ chain giá trị, từ phim thực tế đến các trò chơi, hàng hóa và quyền sở hữu trí tuệ”.
LCX sẽ triển khai dịch vụ token bảo mật hoàn toàn tuân thủ (STO) với Quỹ phim Daywalker được đại diện bởi token bảo mật DMF. Qua đó san bằng sân chơi giữa các nhà đầu tư bán lẻ và các nhà tài chính Hollywood.
Regulatory sanctuary
STO giống như người anh em không còn tồn tại của nó như việc cung cấp coin ban đầu (ICO) – đại diện cho giá trị thông qua token kỹ thuật số. Tuy nhiên, không giống như ICO, token bảo mật được thiết kế với nền tảng vững chắc về sự cần cù theo quy định. Hơn nữa, ICO cung cấp ít hơn một token chỉ có thể sử dụng thông qua cơ sở hạ tầng cụ thể. Ngược lại, token bảo mật tượng trưng cho nhiều tài sản hữu hình hơn, chẳng hạn như cổ phiếu trong một công ty hoặc thậm chí vốn chủ sở hữu trong bất động sản.
Yếu tố thực sự hợp pháp hóa token bảo mật là mối quan hệ của nó với quản trị theo quy định. Không cần phải nói, cấu trúc chính sách của mã thông báo khác nhau về mặt thẩm quyền. Tại Liechtenstein, nơi LCX đóng quân, chính phủ gần đây đã thông qua luật pháp được mệnh danh là Đạo luật Blockchain. Bên cạnh các quy tắc nghiêm ngặt về các yêu cầu chống rửa tiền (AML) và hiểu khách hàng của bạn (KYC), về cơ bản, hành động này cung cấp một cơ sở pháp lý rõ ràng cho quyền sở hữu, chuyển nhượng và lưu trữ an toàn token bảo mật. Metzger dựng nên trên cảnh quan quy định của Liechtenstein và liên quan đến DMF:
“Quỹ phim Daywalker là một phần của hệ sinh thái LCX và vì thế được giám sát bởi Cơ quan thị trường tài chính Liechtenstein. Một lợi ích chủ chốt của Liechtenstein là tiếp cận thị trường cho toàn bộ Khu vực kinh tế châu Âu (EEA) và Thụy Sĩ cộng lại”.
LCX cũng đang đóng vai trò tích cực trong việc theo đuổi sự minh bạch về quy định toàn cầu cho ngành công nghiệp blockchain, với hy vọng mở rộng phạm vi đầu tư sang nhân khẩu học khái quát hơn:
“LCX đang tham gia Diễn đàn kinh tế thế giới để định hình chính sách và tương lai của ngành công nghiệp blockchain. Do cách tiếp cận quốc tế và mạng lưới đối tác của chúng tôi, LCX đang xem xét để xin phê duyệt theo quy định tại các khu vực pháp lý khác cũng như để mở ra việc cung cấp token bảo mật cho đối tượng rộng lớn hơn. Nhưng đây là một hành động trong quá trình”.
Ở Hoa Kỳ, thực tiễn quy định xung quanh token hoá cũng nghiêm ngặt như vậy. Token bảo mật được điều chỉnh bởi Đạo luật chứng khoán Hoa Kỳ năm 1933 và được phân loại theo ba loại quy định: D, A + và S.
Quy định D nhằm tránh việc đăng ký chính thức của đợt chào bán với Ủy ban an ninh và trao đổi (SEC), với điều kiện là một mẫu đơn chuyên biệt được điền sau khi có chỉ số STO. Nó cũng cho phép phát hành cho một nhóm các nhà đầu tư lớn hơn, giả sử họ được công nhận – tức là, các cá nhân, ngân hàng và quỹ phòng hộ có giá trị ròng cao. Quy định A + cho phép các nhà đầu tư không có giấy phép tham gia vào cuộc cạnh tranh. Tuy nhiên, điều này chỉ có sẵn theo chứng khoán đã đăng ký với SEC, có thể chứng minh là một quá trình lâu dài. Cuối cùng, các mục tiêu của Quy định S được cung cấp bên ngoài phạm vi quyền hạn của Hoa Kỳ và do đó không phải đăng ký SEC.
Lòng khao khát ngày càng gia tăng đối với token hóa
Snipes không phải là người đầu tiên tham gia vào token hóa phim. Nơi đặt ra khẳng định dẫn đầu khái niệm này là tZERO, công ty con blockchain của công ty bán lẻ Overstock.com của Hoa Kỳ.
Trở lại vào tháng 7, công ty đã công bố về việc token hóa của “Atari: Fistful of Quarters”, một bộ phim tiểu sử về Nolan Bushnell, người sáng lập nhà phát hành game Atari. Cùng với các nhà sản xuất của bộ phim, tZERO có kế hoạch thiết kế token bảo mật có tên là Bush Bushellell và chuyển đạt rằng token sẽ kết hợp một phần doanh thu được điều chỉnh trên toàn thế giới từ bộ phim cùng với một số lợi ích khác.
Phát biểu về các vấn đề tuân thủ xung quanh mã thông báo bảo mật, tZERO cả quyết với Cointelegraph rằng STO đang trở nên nổi bật với một số lầm lỡ vấp ngã ban đầu:
“Bất cứ khi nào có một sự tồn tại của việc phát hành một bảo mật, có những cân nhắc về quy định phải được tính đến. Mặc dù token bảo mật vẫn còn khá lạ lẫm, mục tiêu của giao thức của chúng tôi là tuân thủ tất cả các luật và quy định chứng khoán hiện hành bất kể ngành công nghiệp của nhà phát hành”.
Rõ ràng cho thấy có tồn tại một nhu cầu lớn về tài trợ token hóa và hơn thế nữa, bởi hầu hết các tài khoản, ngành công nghiệp phim đang rất cần phương tiện mới để thanh khoản. Theo truyền thống, tài trợ phim ảnh thông qua một loạt các nguồn doanh thu, từ các quỹ phòng hộ đến đầu tư cá nhân và cho đến các nhà hảo tâm giàu có. Tất nhiên là những điều này đi kèm với một mức giá, thường ở dạng sở hữu một phần trong thành phẩm.
Giảm thiểu rủi ro thông qua đồng tài trợ
Một lộ trình đặc biệt được ưa chuộng để tài trợ được gọi là đồng tài trợ, trong đó nhiều bên dự phần đóng góp chi phí sản xuất. Ở đỉnh cao của sự nổi tiếng vào năm 1995, đồng tài trợ đã được sử dụng trong 35% các bộ phim được sản xuất bởi các hãng phim lớn và được sử dụng bởi các đại gia trong ngành như Fox, Miramax và Paramount. Cách tiếp cận hợp tác này để tài trợ thường được áp dụng để giảm thiểu rủi ro cũng như rủi ro tài chính trong ngành công nghiệp phim ảnh đặc biệt phổ biến. Rốt cuộc, nó là một trong những lĩnh vực duy nhất trong đó việc định giá không thể thực hiện được cho đến khi nhu cầu được đánh giá, và nhu cầu không thể được đánh giá cũng như không thể thực hiện được các chi phí liên quan cho đến khi bộ phim được phát hành. Do các mối rủi ro liên quan đến làm phim, nên phần lớn các nhà đầu tư né tránh.
Việc thắt chặt các loại vốn này đặc biệt phổ biến trong những năm gần đây, trở nên tồi tệ hơn bởi sự phát triển của internet và sự gián đoạn mà nó đã gây ra trong các mô hình phân phối truyền thống của ngành công nghiệp.
Nhu cầu về dòng vốn mới đặc biệt hiển nhiên trong bối cảnh phim độc lập, trong đó các nhà làm phim mới nổi đấu tranh để tìm kiếm nguồn vốn phù hợp. Đàm phán với Cointelegraph, giám đốc nhiếp ảnh Nicholas Eriksson lưu ý vô số rào cản đối với các nhà làm phim độc lập:
“Theo nhiều cách, Netflix và các dịch vụ phát trực tuyến đã chiếm một phần rất lớn trong thị trường độc lập phim truyền thống vì ít rủi ro tài chính và chi phí phân phối thấp hơn nhiều. Ngày nay, nói chung, tài trợ cho một dự án độc lập có ba lựa chọn. 1. Tự tài trợ 2. Crowdfunded 3. Trợ cấp của chính phủ thông qua các tổ chức từ thiện”.
Sự gia tăng của gây quỹ cộng đồng (Crowdfunding)
Gây quỹ cộng đồng là một con đường trong đó ngày càng nhiều nhà làm phim thấy được hình bóng của mình đã trải qua. Sự gia tăng của dịch vụ đám đông đã đóng vai trò là mũi tên tử thần cho tài chính truyền thống, với các nền tảng như GoFundMe, Kickstarter và các công cụ phái sinh khác đang nắm giữ trong thế giới tài trợ.
Thông thường, các nền tảng này thưởng cho những người ủng hộ bằng vốn chủ sở hữu hoặc một ưu đãi khiêm tốn hơn, chẳng hạn như truy cập sớm vào một sản phẩm. Tuy nhiên, crowdfunding không có nhược điểm của nó. Từ những khởi đầu khiêm tốn của họ, các nền tảng gây quỹ cộng đồng khác nhau giờ đã trở nên tràn ngập các yêu cầu tài trợ và có vẻ như sự mới lạ đang dần biến mất.
Theo thống kê từ Kickstarter, chỉ có 37% dự án phim và video đã được tài trợ thành công kể từ khi thành lập trang web và tỷ lệ thành công này đang giảm – giảm 6% kể từ năm 2015. Hiện tại, ngay cả những người đóng góp nhỏ nhất cũng bị thiếu hụt. Eriksson đã may mắn có nhận tài trợ cho bộ phim ngắn của mình thông qua phương pháp cơ sở này. Tuy nhiên, ông lưu ý một khía cạnh gây quỹ cộng đồng bị thiếu hụt:
“Gây quỹ cộng đồng chắc chắn là một sự thay thế tốt cho tài trợ truyền thống, đặc biệt là nó cho phép tôi giúp dự án phim ngắn của mình đạt được kết quả tốt đẹp từ lúc khởi đầu. Tuy nhiên, đó cũng là một khối lượng công việc khổng lồ và để đánh giá thấp thì đây sẽ là một sai lầm lớn”.
Gây quỹ cộng đồng vs. token hoá
Gây quỹ cộng đồng đã trở thành một phương hướng mới để kiếm tiền nhưng không mấy hiệu quả, đòi hỏi một lượng thời gian và nỗ lực đáng kể để tiếp thị chiến dịch gây quỹ đơn độc. Tuy nhiên, tương tự như phương thức gây quỹ cộng đồng có vẻ vượt trội hơn so với tài chính truyền thống. Hiện tại, token hóa đang được xem là nguyên tắc để gây quỹ cộng đồng.
Metzger, một nhà tuyên truyền rõ ràng về token đã nhận xét rằng mặc dù nó có sự tương đồng với gây quỹ cộng đồng, nhưng blockchain của nó lại đưa khái niệm token hóa lên một tầm cao hoàn toàn mới:
“Bạn có thể nhìn nhận nó theo cách này: Gây quỹ cộng đồng là một giao diện người dùng có thể mua quyền đối với các sản phẩm hoặc dịch vụ trong tương lai, như cửa hàng thương mại điện tử nhưng toàn bộ back-end phải được quản lý thủ công. Điều này có thể phức tạp. Với công nghệ blockchain, nó không chỉ là front-end được tự động hóa mà còn toàn bộ back-end được số hóa, hợp đồng thông minh thực thi theo quy tắc và sản phẩm thực tế có thể là tài sản kỹ thuật số, ví dụ: token bảo mật”.
Thật vậy, một số phẩm chất chính của token đến từ những lợi ích được cung cấp bởi công nghệ cơ bản của họ. Thông qua việc sử dụng blockchain, một khuôn khổ có thể kiểm chứng được tài trợ để tồn tại và được thực hiện dễ dàng. Nạn quan liêu thường đi kèm với tài chính phim truyền thống tiêu tan khi các hợp đồng thông minh đưa ra giải pháp một kích cỡ phù hợp cho bất kỳ nhà đầu tư nào, tự động hóa công việc thường được thực hiện bởi các luật sư tốn kém. Hơn nữa, token mở rộng tiếp xúc đầu tư cho hầu hết mọi người có quyền truy cập vào internet, giảm thiểu các vấn đề liên quan đến việc tìm kiếm những người đóng góp cụ thể.
Đó cũng không phải điều mà là nhà làm phim có thể đạt được. Theo liên doanh của Snipes, nhà đầu tư cũng trục lợi từ việc điều chỉnh rủi ro trong tài chính phim truyền thống bằng cách đầu tư vào một slate của bộ phim thay vì chỉ một. Có lẽ lợi ích đáng kể nhất của tất cả là thanh khoản ngay lập tức mà token cung cấp cho các nhà đầu tư, tạo cơ hội giảm giá cho các token tại một thời điểm thông báo.
Nói chuyện với Cointelegraph, Ali Vatansever, một đạo diễn phim từng đoạt giải thưởng và người sáng lập Indiewonder – một quỹ phim dựa trên blockchain, nhấn mạnh lợi ích của việc token hóa đối với sự tham gia của khán giả:
“Token hoá mở ra tài chính phim cho đại chúng. Nó có khả năng tạo ra một hệ sinh thái dân chủ và minh bạch hơn. Cùng với phương thức gây quỹ cộng đồng thông thường, đây là một công cụ mạnh mẽ để sớm kết nối với khán giả xem phim trong quá trình và biến họ thành người hâm mộ hay đúng hơn là người dùng”.
Tất nhiên, token hoá không nhất thiết phải là một mỏ vàng thực sự. Giống như tất cả, nó giữ những nhược điểm cụ thể của riêng mình. Ví dụ, các rủi ro truyền thống liên quan đến ngành công nghiệp điện ảnh vẫn tồn tại: Nếu một bộ phim thất bại, lợi nhuận của nhà đầu tư cũng biến mất theo. Ngoài ra, những ưu điểm đã đề cập ở trên liên quan đến việc thiếu người trung gian đôi khi có thể vượt trội hơn bởi những nhược điểm. Hợp đồng thông minh được cung cấp thay cho luật sư, người thường chịu trách nhiệm soạn thảo các thỏa thuận, xác định quyền hành của khách hàng và nhà đầu tư, đàm phán tỷ lệ lợi nhuận từ đầu tư và đảm bảo đáp ứng thẩm định theo quy định. Tất cả trường hợp token hoá sẽ được chuyển cho nhà phân phối token, bản thân nó có nguy cơ riêng và thậm chí có thể dập tắt một số nhà đầu tư.
Hơn nữa, hơi trái ngược với một trong những lợi ích chính của token hóa là hạn chế quyền tài phán được cung cấp theo quy định. Điều có thể chứng minh loại trừ các nhà đầu tư bên ngoài một lãnh thổ cụ thể.
Vatansever nhấn mạnh rằng chính sự bao quát và khả năng tiếp cận sẽ đánh giá sự thành công của token:
“Nếu chúng ta không tham gia vào đám đông trong quá trình ra quyết định, token hóa chỉ là một cách thuận tiện để thu thập và phân phối tài chính cũng như làm cho nhiều cổ đông vui hơn (hoặc buồn hơn). Nhưng đó vẫn là một bước tiến nhỏ để tạo ra một ngành công nghiệp giải trí. Chúng ta không nên chỉ tin tưởng vào tiền của người hâm mộ mà là khiếu thẫm mỹ của họ. Thông qua việc tạo ra một kênh tương tác thay thế với phim ảnh chúng ta có thể biến khán giả thành những đại sứ địa phương để thay đổi trong ngành công nghiệp”.
Tất cả mọi thứ có thể được token hóa sẽ được token hóa
Bất kể có là cơ hội hay là trở ngại, token hóa đang trở thành một công cụ được áp dụng rộng rãi để đầu tư. Theo công ty phân tích Inwara, chỉ số STO tăng 130% trong quý đầu tiên của năm 2019. Khi sự tăng trưởng này dường như tiếp tục duy trì, Metzger nhấn mạnh rằng các cơ hội được cung cấp bởi tokenization không chỉ giới hạn trong các bộ phim:
“Ngành công nghiệp điện ảnh hiện chỉ sản xuất những bộ phim mà những người được gọi là ‘chuyên gia’ và những người đưa ra quyết định đứng sau tài trợ sản xuất nghĩ rằng sẽ có lãi. Họ phụ thuộc vào nghiên cứu thị trường, thành công trong quá khứ, hoặc chỉ dựa vào cảm giác của họ”.
“Bằng cách token hóa ngành công nghiệp điện ảnh, khán giả sẽ được trao quyền và cuối cùng có thể quyết định những bộ phim nào sẽ được sản xuất. Toàn bộ ngành công nghiệp giải trí, hãng phim Hollywood và văn hóa người hâm mộ sẽ thay đổi. Tôi thường nói: Mọi thứ có thể được token hóa sẽ được token hóa”.
Cuối cùng, có vẻ như, các tòa tháp ngà có các nhà đầu tư mạo hiểm và các nhà đầu tư thiên thần sắp sửa sụp đổ khi người ta chú trọng hơn vào hình thức gây quỹ mới này và dường như ngành công nghiệp điện ảnh có thể là một trong nhiều lĩnh vực được đặt ra bị phá vỡ.
- Standard Tokenization Protocol (STP) đã bán được 750.000 đô la trong phiên IEO trên Bittrex trong vòng tám giây
- Tokenization là gì? Tìm hiểu về quá trình token hóa
Trinh Nguyễn
Tạp chí Bitcoin | Cointelegraph
