Đầu năm 2009, nhà phát triển tiền điện tử bí ẩn làm việc dưới bí danh Satoshi Nakamoto đã phát hành chương trình phần mềm đầu tiên triển khai đồng tiền kỹ thuật số bitcoin. Kể từ đó, bitcoin đã không chỉ đạt được sức hấp dẫn lớn trên toàn cầu mà còn truyền cảm hứng cho hàng trăm loại tiền kỹ thuật số khác.
Nhiều trong số các loại tiền điện tử này sử dụng các khía cạnh vốn có trong chương trình và khái niệm ban đầu của Satoshi. Những người khác lấy mô hình bitcoin và thích nghi hoặc cố gắng cải thiện nó. Trong một số trường hợp, bitcoin đã sinh ra các biến thể dựa trên cùng một khái niệm và chương trình cơ bản nhưng khác với bản gốc. Trong những tình huống này, blockchain bitcoin đã trải qua một quá trình được gọi là forking, thông qua đó, chính blockchain được chia thành hai thực thể riêng biệt.
Thông qua quá trình fork này, các loại tiền kỹ thuật số khác nhau có tên tương tự như bitcoin đã xuất hiện: Bitcoin Cash (sau này là Bitcoin Cash ABC và Bitcoin Cash SV, Bitcoin Gold và các loại khác. Đối với nhà đầu tư tiền điện tử thông thường, có thể khó phân biệt sự khác biệt giữa các loại tiền điện tử này và để ánh xạ các nhánh khác nhau lên dòng thời gian.
Hard Fork là gì ?
Hard Fork Bitcoin là một bản cập nhật phần mềm bắt buộc và sẽ gây xung đột với phiên bản cũ hơn. Chương trình bị Fork sẽ không chạy được nếu không cập nhật nó. Ví dụ, có một lỗi (bug) quan trọng trong phần mềm, nếu muốn tiếp tục sử dụng thì cần phải cập nhật phần mềm.
Nếu không cập nhật – sẽ không sử dụng được chương trình. Ngoài ra, không có cách nào để đảo ngược một Hard Fork ,trừ trường hợp có một số lỗi không mong đợi hay các vấn đề đi kèm. Đó là trường hợp sẽ phải làm thêm một Hard Fork và trở lại với phiên bản cũ.
Dưới đây, chúng ta sẽ đi qua nhiều nhánh quan trọng nhất đối với blockchain bitcoin trong nhiều năm qua.
Xem thêm: Hard Fork là gì ?
Khối Genesis ( khối nguyên thủy )
Năm 2009, ngay sau khi phát hành bitcoin, Satoshi đã khai thác khối đầu tiên trên blockchain bitcoin. Điều này đã được gọi là Khối Genesis, vì nó đại diện cho việc thành lập tiền điện tử như chúng ta biết. Satoshi đã có thể thực hiện nhiều thay đổi đối với mạng bitcoin từ sớm trong quá trình này; điều này đã trở nên ngày càng khó khăn và cơ sở người dùng của bitcoin đã tăng lên rất nhiều. Việc không ai hoặc nhóm nào có thể xác định thời điểm và cách thức nâng cấp bitcoin đã khiến quá trình cập nhật hệ thống trở nên phức tạp hơn. Trong những năm sau Genesis Block, đã có một vài hard fork.
Trong một đợt hard fork, phần mềm triển khai bitcoin và các quy trình khai thác của nó được nâng cấp; một khi người dùng nâng cấp phần mềm của mình, phiên bản đó sẽ từ chối tất cả các giao dịch từ phần mềm cũ hơn, tạo ra một nhánh mới của blockchain một cách hiệu quả. Tuy nhiên, những người dùng giữ lại phần mềm cũ vẫn tiếp tục xử lý các giao dịch, nghĩa là có một bộ giao dịch song song diễn ra trên hai chuỗi khác nhau.
Bitcoin XT
Bitcoin XT là một trong những hard fork đáng chú ý đầu tiên của bitcoin. Phần mềm được Mike Hearn ra mắt vào cuối năm 2014 để bao gồm một số tính năng mới mà anh ấy đã đề xuất. Trong khi phiên bản trước của bitcoin cho phép tối đa bảy giao dịch mỗi giây, bitcoin XT nhắm tới 24 giao dịch mỗi giây. Để thực hiện điều này, nó đã đề xuất tăng kích thước khối từ 1 megabyte lên 8 megabyte.
Bitcoin XT ban đầu nhìn thấy thành công, với hơn 1.000 nút chạy phần mềm vào cuối mùa hè năm 2015. Tuy nhiên, chỉ vài tháng sau, dự án đã mất sự quan tâm của người dùng và về cơ bản là đã chết. Bitcoin XT về mặt kỹ thuật vẫn có sẵn, nhưng nó không được ưa chuộng.
Bitcoin Classic
Khi Bitcoin XT ruồng bỏ, một số thành viên cộng đồng vẫn muốn kích thước khối tăng lên. Đáp lại, một nhóm các nhà phát triển đã ra mắt Bitcoin Classic vào đầu năm 2016. Không giống như XT, đề xuất tăng kích thước khối lên 8 megabyte, Classic dự định tăng nó lên chỉ 2 megabyte. Giống như Bitcoin XT, Bitcoin Classic đã thu hút được sự quan tâm ban đầu, với khoảng 2.000 nút trong vài tháng trong năm 2016. Dự án vẫn còn tồn tại cho đến ngày nay, với một số nhà phát triển hỗ trợ mạnh mẽ cho Bitcoin Classic. Tuy nhiên, cộng đồng tiền điện tử lớn hơn dường như thường chuyển sang các tùy chọn khác.
Bitcoin Unlimited
Bitcoin Unlimited vẫn còn là một điều bí ẩn trong hai năm sau khi phát hành. Các nhà phát triển của dự án đã phát hành mã nhưng không chỉ định loại fork nào sẽ yêu cầu. Bitcoin Unlimited tạo ra sự khác biệt bằng cách cho phép các nhà khai thác quyết định kích thước của các khối của họ, với các nút và công cụ khai thác giới hạn kích thước của các khối mà họ chấp nhận, lên tới 16 megabyte. Mặc dù có một số lợi ích còn sót lại, Bitcoin Unlimited phần lớn đã không được chấp nhận.
Segregated Witness – SegWit (Nhân chứng tách riêng)
Nhà phát triển cốt lõi Bitcoin Peter Wuille đã trình bày ý tưởng của Segregated Witness (SegWit) vào cuối năm 2015. Nói một cách đơn giản, SegWit nhằm giảm quy mô của mỗi giao dịch bitcoin, từ đó cho phép nhiều giao dịch diễn ra cùng một lúc. SegWit về mặt kỹ thuật là một soft fork. Tuy nhiên, nó có thể đã giúp nhắc nhở các nhánh cứng sau khi nó được đề xuất ban đầu.
Xem thêm: Fork, HardFork và SoftFork là gì? Segwit và Segwit2x là gì?
Bitcoin Cash
Đáp lại SegWit, một số nhà phát triển và người dùng bitcoin đã quyết định khởi tạo một hard fork để tránh các cập nhật giao thức mà nó mang lại. Bitcoin cash là kết quả của đợt hard fork này. Nó tách ra khỏi blockchain chính vào tháng 8 năm 2017, khi ví tiền bitcoin từ chối các giao dịch và khối bitcoin.
Bitcoin Cash vẫn là hard fork thành công nhất của tiền điện tử chính. Theo vốn hóa thị trường, nó là loại tiền kỹ thuật số lớn thứ tư thị trường, một phần nhờ vào sự hậu thuẫn của nhiều nhân vật nổi bật trong cộng đồng tiền điện tử và nhiều sàn giao dịch phổ biến. Bitcoin Cash cho phép các khối 8 megabyte và không áp dụng giao thức SegWit.
Tháng 11 năm 2018 Bitcoin Cash đã tự tạo một hard fork mới gây tranh cãi là Bitcoin Cash ABC (BCH) và Bitcoin Cash SV (BSV), nếu gọi Bitcoin Cash là con của Bitcoin, thì Bitcoin Cash ABC và Bitcoin Cash SV là đời cháu. Nếu các nhà sáng lập 2 đồng coin này một ngày hứng chí nổi lên hard fork, rất có thể chúng ta sẽ được mua bán “chắt ” Bitcoin.
Bitcoin Gold
Bitcoin Gold là một hard fork đã diễn ra sau vài tháng sau Bitcoin Cash vào tháng 10 năm 2017. Những người tạo ra hard fork này nhằm khôi phục chức năng khai thác với các đơn vị xử lý đồ họa cơ bản (GPU), vì họ cảm thấy rằng việc khai thác đã trở nên quá chuyên biệt về mặt thiết bị và phần cứng cần thiết.
Một tính năng độc đáo của hard fork Bitcoin Gold là “hậu khai thác”, một quá trình mà nhóm phát triển đã khai thác 100.000 coin sau khi fork diễn ra. Nhiều trong số những đồng tiền này đã được đặt vào một “tài sản” đặc biệt, và các nhà phát triển đã chỉ ra rằng khoản tài trợ này sẽ được sử dụng để phát triển và tài trợ cho hệ sinh thái Bitcoin Gold, với một phần trong số những đồng tiền đó được dành làm nhà phát triển.
Nói chung, Bitcoin Gold tuân thủ nhiều nguyên tắc cơ bản của bitcoin. Tuy nhiên, nó khác về thuật toán Proof-of-work của Bitcoin.
SegWit2x
Khi SegWit được triển khai vào tháng 8 năm 2017, các nhà phát triển đã lên kế hoạch cho một thành phần thứ hai để nâng cấp giao thức. Ngoài ra, được gọi là SegWit2x, sẽ kích hoạt một hard fork quy định kích thước khối là 2 megabyte. SegWit2x dự kiến sẽ diễn ra như một hard fork vào tháng 11 năm 2017. Tuy nhiên, một số công ty và cá nhân trong cộng đồng bitcoin ban đầu ủng hộ giao thức SegWit đã quyết định rút lui khỏi hard fork trong thành phần thứ hai. Một số phản ứng dữ dội là kết quả của SegWit2x bao gồm bảo vệ phát lại chọn tham gia (chứ không phải bắt buộc); điều này sẽ có tác động lớn đến các loại giao dịch mà ngã ba mới sẽ chấp nhận.
Vào ngày 8 tháng 11 năm 2017, nhóm đằng sau SegWit2x tuyên bố rằng hard fork theo kế hoạch của họ đã bị hủy do sự khác biệt giữa những người ủng hộ dự án trước đó.
Chỉ trong vài năm ngắn ngủi, Bitcoin đã sinh ra một số lượng lớn các fork. Mặc dù không ai có thể nói chắc chắn, nhưng có khả năng tiền điện tử sẽ tiếp tục trải nghiệm cả các soft fork và và hrad fork trong tương lai, tiếp tục phát triển cộng đồng tiền điện tử trong khi cũng khiến nó ngày càng phức tạp.
Theo Tapchibitcoin.vn