Chưa bao giờ có một phút giây ‘u ám’ trong thế giới blockchain và tiền điện tử như lúc này.
Hai câu chuyện làm chấn động thế giới trong hai tuần qua – sự ra mắt của dự án Libra và sự biến động mạnh mẽ trên thị trường bitcoin – 2 điều có vẻ không liên quan đến nhau. Và, với hầu hết các bộ phận, tác động nhân quả của ‘dự án Libra ra đời’ đến ‘biến động thị trường Bitcoin’ có lẽ không lớn hơn nhiều so với một mối tương quan về giá bitcoin khác được chú ý: ‘biểu trái đồ bơ’.
Tuy nhiên, sự trùng hợp của hai sự việc kể trên nói lên rằng: phát minh của Satoshi Nakamoto đã có sức ảnh hưởng toàn cầu như thế nào.
Suy rộng hơn, hai sự phát triển trên hoàn toàn không liên quan. Quả thực, cả hai đều nắm bắt các yếu tố của sự biến đổi lớn và toàn cầu về tài chính, tất cả đều xảy ra vào thời điểm bất ổn kinh tế gia tăng.
Vai trò Bitcoin được coi như ’vàng kỹ thuật số’
Dù bây giờ hay tương lai, tôi tin rằng sự xuất hiện của Libra, thay vì là mối đe dọa cạnh tranh, sẽ là sự ủng hộ lớn cho bitcoin.
Cuộc tranh luận quốc tế không chỉ về Libra sẽ làm tăng gia trị cuộc trò chuyện xung quanh tiền điện tử và do đó thu hút nhiều người hơn vào những người đã được củng cố niềm tin, nó cũng đại diện cho một bước tiến lớn đối với kiểu thế giới mà ở đó, bitcoin sẽ phát triển.
Dù Libra có thành công hay không, điều đó khẳng định một thực tế không thể chối cãi rằng: các phong trào dịch chuyển tiền quốc tế trong kỷ nguyên số sẽ dựa trên các giải pháp tương tự như blockchain, làm những ‘người gác cổng’ hiện bị ‘mất liên lạc’ và thách thức mô hình ‘tiền thống trị ngân hàng và quốc gia’ của thế kỷ 20. Nó cũng nhấn mạnh vào cách mà chúng ta đang bước vào thời đại của tài sản kỹ thuật số.
Và, giống như việc mọi người từng tìm kiếm tài sản vật chất để bảo vệ sự giàu có của họ khỏi các lỗ hổng của hệ thống phụ thuộc tương tự của thời đại bằng cách lưu trữ giá trị bằng vàng hoặc bất động sản, thì giờ đây, họ sẽ tìm kiếm sự bảo vệ tương tự trong tài sản kỹ thuật số với tính chất tương tự. Bitcoin không được mô tả là ‘vàng kỹ thuật số’, nhưng điều này chẳng có ý nghĩa gì; nó cung cấp một mức độ kiểm duyệt và cách ly khỏi việc chính trị hóa tiền mà dự án Libra không thể.
Tôi nhận thấy các xu hướng tiền toàn cầu chủ đạo trong thập kỷ tới hoặc vì vậy thông qua hỗn hợp các dịch vụ ‘tiền tệ ổn định’ trong thời đại blockchain, hoạt động từ tập trung đến phi tập trung, từ JPM Coin của JPMorgan và dự án blockchain Swift mới, từ một thời điểm khác trong tương lai đến Libra, và nhiều dự án tiền điện tử có tiêu chuẩn ‘mở’ hơn, chẳng hạn như USDC của CENTRE. Nhưng khi những điều trên được tăng cường sử dụng, nhu cầu về bitcoin như là hàng rào tài sản kỹ thuật số cũng sẽ tăng lên.
Vì vậy, bất kể có hay không mối quan hệ nhân quả, thông báo của Libra cung cấp bối cảnh quan trọng cho những người kế tiếp, thúc đẩy nhu cầu về bitcoin, tăng nhu cầu mua bitcoin từ khoảng 7,000 đô la vào ngày 10 tháng 6 lên đến đỉnh điểm gần 14,000 đô la vào thứ Năm tuần trước.
Bối cảnh của sự bất ổn kinh tế toàn cầu
Sự chuyển đổi rộng hơn này trong mô hình tiền tệ thế giới của cộng đồng, đã bổ sung sự thay đổi mới cho những gì có thể là vấn đề suy thoái kinh tế toàn cầu nghiêm trọng. Cũng như các giai đoạn căng thẳng kinh tế toàn cầu trước đây, tình trạng nguy cấp hiện tại của quan hệ thương mại Hoa Kỳ-Trung Quốc đang tác động trực tiếp đến các điều kiện tiền tệ và các kỳ vọng chính sách. Nhưng lần này, nó xảy ra vào thời điểm tiền điện tử và blockchains đang giống như một phương tiện thay thế để mọi người quản lý các rủi ro mà họ gặp phải trong mối quan hệ đang ngày một xấu đi này.
Cuộc chiến thương mại giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc đã khiến các doanh nghiệp và nhà đầu tư trên toàn thế giới hoảng sợ, dẫn đến gia tăng nhu cầu đối với các tài sản đầu tư an toàn truyền thống. Cơn bão nhu cầu về trái phiếu dài hạn đã làm giảm sản lượng hoa lợi và dẫn đến sự đảo ngược trong đường cong hoa lợi của Kho bạc Hoa Kỳ – một kịch bản thị trường thường được Phố Wall xem là điềm báo của suy thoái kinh tế.
Điều đó, đến lượt nó, đã đặt ra kỳ vọng về việc ‘nới lỏng’ định lượng tiền tệ của các ngân hàng trung ương, điều rất có thể do Ngân hàng Trung ương châu Âu, mà Chủ tịch Mario Draghi, tuần trước đã báo hiệu khả năng bị ‘kích thích mạnh mẽ’. Việc lấy lại hàng nghìn tỷ đô la, euro và yên đã được thêm vào mức tiền cơ sở của thế giới trong kỷ nguyên ‘giảm định lượng’ và theo sau nó là cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu và khủng hoảng nợ châu Âu trong thập kỷ qua, thì một lần nữa các nhà đầu tư bắt đầu việc mua ‘hàng rào lạm phát’. Và lần này, điều này không chỉ là phiên bản truyền thống (vàng tăng gần 10% trong tháng 6); mà lần này là một thứ mới mẻ hơn (bitcoin tăng gần 40%).
Dòng tiền chảy khỏi Trung Quốc
Cụ thể hơn, có một cuộc thảo luận về dòng tiền chảy khỏi Trung Quốc và Hồng Kông, một kiểu hành động mà tự nhiên làm gia tăng sự quan tâm đến bitcoin, khi điều này không phải là nhu cầu cấp bách.
Cán cân thanh toán của Trung Quốc đang thể hiện một cấu thành ‘rất lớn và thiếu sót’, một cách đo lường không chính thức về số nhân dân tệ đang rò rỉ qua các kênh không chính thức, để vượt qua các rào cản mà Bắc Kinh áp dụng đối với việc mua ngoại tệ của công dân. Gần như chắc chắn rằng, điều này một phần do các nhà sản xuất Trung Quốc tìm cách chuyển hoạt động sản xuất ra nước ngoài, đến những nơi như Đài Loan, để vượt qua thuế quan của Hoa Kỳ. (Khả năng cho phép họ làm như vậy là bằng chứng rõ ràng hơn về lý do tại sao đây là một chính sách có hại, bị bãi bỏ bởi chính quyền Trump)
Nhưng nó cũng có khả năng đến từ các doanh nghiệp và cá nhân giàu có ở Trung Quốc, những người chỉ đơn giản là muốn bảo vệ tiền của họ trong một môi trường không chắc chắn, một nhóm mà hiện nay gồm có các công ty khai thác bitcoin.
Trong khi đó, các cuộc biểu tình rầm rộ ở Hồng Kông, đặt ra những lo ngại về việc lấn chiếm sự giám sát tư pháp của Trung Quốc, cũng đã gây xôn xao khi nói rằng: tầng lớp doanh nhân trong nước sẽ chuyển tiền ra nước ngoài.
Phần lớn tiền chuyển ra nước ngoài sẽ chuyển đổi thành đô la. Nhưng nếu ngay cả một phần nhỏ của nó, xuất hiện bởi triển vọng của ‘nới lỏng định lượng hơn’ từ các ngân hàng trung ương đến bitcoin, có thể có tác động cực kì lớn đến giá của tiền điện tử. Chắc chắn, lượng tiền có thể nhìn thấy trên các sàn giao dịch tiền điện tử sẽ đáng tin cậy hơn, chẳng hạn như Coinbase, đã cho thấy việc nhu cầu tăng cao.
Tuy nhiên, vấn đề hơn nữa, là vòng bất ổn kinh tế toàn cầu mới, đang diễn ra cùng lúc với tiền điện tử và blockcoin, vòng bất ổn kinh tế này tự coi nó là nhân tố chính trong cấu trúc tài chính nổi bật mới có của thế giới.
Trong cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008, không ai khác ngoài số lượng nhỏ những cái tên trong danh sách gửi thư của cypherpunk mà Satoshi đã gửi trong whitepaper của mình vào ngày 31 tháng 10 năm đó, có ý tưởng rằng: mô hình này thay thế cho nền tài chính toàn cầu đã tồn tại. Bây giờ, như tôi đã đề cập, tiền điện tử và blockchain, cùng với Libra, rất được quan tâm trong các ngân hàng, công ty toàn cầu và các cơ quan quản lý, đóng vai trò không nhỏ trong việc nâng cao profile công nghệ.
Tôi không muốn phải nói như vậy, nhưng có lẽ, lần này thì khác.
- Cơ quan quản lý giám sát chặt chẽ Bitcoin, tài sản tiền điện tử và Libra
- Tiến sĩ Nguyễn Trí Hiếu : Ngân hàng Nhà nước không cấm giao dịch Bitcoin và Libra có thể sẽ không được coi là tiền tệ tại Việt Nam
Hương Nguyễn
Tạp chí Bitcoin | Coindesk
