Theo các chuyên gia, Trung Quốc đã sẵn sàng để dẫn đầu trong lĩnh vực blockchain sau khi được chủ tịch Tập Cận Bình ủng hộ mạnh mẽ. Động thái này có thể cho phép nền kinh tế lớn thứ hai thế giới kiểm soát sự phát triển của công nghệ non trẻ trong trường hợp không có sự cạnh tranh từ các khu vực khác như Châu Âu và Hoa Kỳ.
Blockchain là một công nghệ bắt đầu với Bitcoin tiền điện tử. Trong trường hợp này, vai trò của nó là một sổ cái công khai bất biến và chống hoạt động giả mạo. Đó cũng được “phi tập trung hóa”, có nghĩa là không thuộc sở hữu của bất kỳ một thực thể nào.
Định nghĩa của công nghệ đã phát triển khi nó bắt đầu được áp dụng cho các lĩnh vực như tài chính. Các thuật ngữ khác như “công nghệ sổ cái phân tán” hay DLT thường được sử dụng trong các trường hợp này và chúng có sự khác biệt so với blockchain Bitcoin ban đầu. Nhưng lời hứa về một hệ thống trong đó các giao dịch có thể được thực hiện trên một bản ghi duy nhất nhằm xác thực vẫn còn mang tính hấp dẫn.
Vào tháng 10, Chủ tịch Tập Cận Bình đã có một bài phát biểu nói rằng Trung Quốc “cần nắm bắt những cơ hội” trong lĩnh vực blockchain, đây dường như là một trong những trường hợp đầu tiên khi một nhà lãnh đạo một đất nước lớn trên thế giới ủng hộ công nghệ này. Ông cho biết blockchain là “một bước đột phá quan trọng trong việc đổi mới một cách độc lập các công nghệ cốt lõi”.
“Đây là một sự phát triển cực kỳ quan trọng, không chỉ đối với Trung Quốc mà còn đối với toàn thế giới”, Garrick Hileman, người đứng đầu nghiên cứu về sàn giao dịch và nền tảng giao dịch Blockchain.
“Các quốc gia đang đấu tranh với nhau nhằm xác định các công nghệ chiến lược và phát triển các lợi thế cạnh tranh bền vững trong các lĩnh vực như trí tuệ nhân tạo và robot. Với bài phát biểu của Tập Cận Bình, công nghệ blockchain giờ đây có thể được thêm vào danh sách này”, Hileman nói.
Mối quan hệ của Trung Quốc với blockchain và tiền điện tử
Giao dịch tiền mã hóa, giống như Bitcoin, về mặt kỹ thuật đang bị cấm ở Trung Quốc.
Trong năm 2017, chính phủ đã cấm các dịch vụ ICO. Đây là một cách để các startup huy động vốn bằng cách bán bớt các loại tiền kỹ thuật số mới được tạo ra.
Nhưng không phải tất cả các hoạt động tiền điện tử là hoàn toàn ngoài vòng pháp luật. Hileman ước tính rằng hơn một nửa số Bitcoin và hoạt động khai thác tiền mã hóa khác diễn ra tại Trung Quốc trong khi hàng triệu công dân đang sở hữu và đầu tư vào tiền điện tử. “Khai thác” là một thuật ngữ liên quan đến việc tạo ra Bitcoin mới và yêu cầu cần có các máy tính được chế tạo đặc biệt và sử dụng rất nhiều năng lượng.
Chính phủ Trung Quốc chưa bao giờ gặp vấn đề với công nghệ cơ bản – blockchain.
Trong khi giá Bitcoin đã tăng vọt sau lời nhận xét của ngài Chủ tịch, có lẽ với hy vọng rằng Trung Quốc có thể nới lỏng các quy tắc về giao dịch đồng tiền kỹ thuật số này, các chuyên gia cho rằng điều đó không có khả năng. Thay vào đó, các công ty Trung Quốc sẽ tập trung vào phát triển công nghệ blockchain.
“Trong tương lai gần, chúng tôi nghĩ rằng chính phủ Trung Quốc sẽ kiên quyết thúc đẩy sự phát triển của công nghệ blockchain, thay vì ứng dụng tiền điện tử”, ông Lawrence Wintermeyer, đồng chủ tịch của Global Digital Finance, một cơ quan công nghiệp thúc đẩy việc áp dụng công nghệ tài chính kỹ thuật số, cho biết.
Chuyện gì đang xảy ra ở Trung Quốc?
Trung Quốc có một lịch sử ủng hộ các công nghệ chính và các thông báo lớn về cách chúng nên được phát triển.
Năm 2017, chính phủ đã vạch ra kế hoạch chi tiết cho việc họ muốn trở thành đất nước hàng đầu thế giới về trí tuệ nhân tạo (AI) vào năm 2030. Gần đây, quốc gia tỷ dân chính thức triển khai công việc nghiên cứu và phát triển cho mạng di động 6G, dù chỉ mới triển khai 5G mỗi tuần trước.
Thông thường điều này sẽ mang lại cho các công ty động lực để phát triển công nghệ.
“Với nền tảng blockchain được sự ủng hộ của Chủ tịch Tập Cận Bình, Trung Quốc đã tuyên bố một cách dứt khoát rằng nền tảng công nghệ của tương lai là blockchain và Trung Quốc sẽ là quốc gia đầu tiên đi đầu trong lĩnh vực”, Jehan Chu, đồng sáng lập Kenetic Capital, một công ty thương mại và đầu tư tập trung vào tài sản kỹ thuật số, đã nói.
“Ở Trung Quốc, sẽ có những làn sóng đổi mới ở cấp nhà nước và địa phương, với dòng chảy đổi mới mạnh mẽ về vốn như AI và Big Data trước đây”.
Sự phát triển của công nghệ chắc chắn đang được tiến hành. Kể từ tháng 3, hơn 500 dự án blockchain đã được đăng ký với Cục quản lý mạng Trung Quốc. Một số công ty internet lớn nhất Trung Quốc từ Tencent đến Huawei cũng đã đăng ký dự án.
Công nghệ này vẫn còn rất non trẻ trong giai đoạn đầu nhưng đang được xem xét kỹ trong một số lĩnh vực. Sebastian Markowsky, đối tác tại Blockchain Valley Ventures, cho biết Trung Quốc đang tìm cách áp dụng công nghệ này vào các lĩnh vực như phòng chống gian lận, an toàn thực phẩm và chuỗi cung ứng cũng như sử dụng blockchain để theo dõi quyên góp từ thiện, v.v.
Khu vực thí điểm Hải Nam
Trong khi Chủ tịch Tập Cận Bình đã tuyên bố ủng hộ blockchain, chính phủ vẫn đang thực hiện một cách tiếp cận khá dè dặt.
Hải Nam, một tỉnh ở miền nam Trung Quốc, đã thiết lập một khu vực thí điểm blockchain, với mục đích thúc đẩy sự phát triển của công nghệ. Sàn giao dịch Huobi đã thiết lập cửa hàng ở Hải Nam cũng như gã khổng lồ tìm kiếm Trung Quốc, Baidu.
Markowsky so sánh điều này với cách chính phủ Trung Quốc đã hoạt động trong quá khứ, chỉ định các thành phố hoặc khu vực cụ thể của đất nước là đặc khu kinh tế. Nhưng nó cũng giúp giảm thiểu rủi ro khi công nghệ luôn sống theo sự cường điệu.
“Do đó, Trung Quốc có khả năng thử nghiệm blockchain với tất cả các mặt trái và nhược điểm rất hạn chế”, theo Mark Markowsky.
“Chính phủ đã góp phần hỗ trợ đằng sau công nghệ, và sẽ tiếp tục làm điều đó một cách gián tiếp (thông qua các doanh nghiệp nhà nước và doanh nghiệp tư nhân). Nếu blockchain trở thành cuộc cách mạng được hứa hẹn, họ sẽ có thể nhanh chóng áp dụng trên toàn bộ đất nước. Nếu không, thí nghiệm nhỏ ở Hải Nam sẽ ngừng hoạt động, khiến phần toàn bộ quốc gia không bị ảnh hưởng”, ông nói.
Sự cường điệu của blockchain
Chắc chắn luôn có rất nhiều sự cường điệu xung quanh công nghệ.
Một công ty nghiên cứu tại Gartner cho biết: “Các công nghệ Blockchain vẫn chưa sống đúng với sự cường điệu và hầu hết các dự án blockchain của doanh nghiệp đang bị mắc kẹt trong chế độ thử nghiệm. Blockchain vẫn chưa cho phép một cuộc cách mạng kinh doanh kỹ thuật số trên các hệ sinh thái kinh doanh và có thể phải đến ít nhất là vào năm 2028, khi Gartner hy vọng blockchain sẽ có thể mở rộng hoàn toàn về mặt kỹ thuật và vận hành”.
Ngành công nghiệp, bao gồm các công ty blockchain dựa trên tiền điện tử, đã chứng kiến hàng trăm dự án chết. Và với sự ủng hộ của ngài Chủ tịch nước, các công ty và dự án có thể đổ xô vào thị trường mà không có một doanh nghiệp thực sự.
“Có một mối nguy hiểm là các công ty bắt đầu sử dụng blockchain bởi vì nó là một trong những công nghệ được quảng bá, ngay cả khi họ không có trường hợp sử dụng hợp lệ”, theo Mark Markowsky.
Trung Quốc vs các quốc gia còn lại trên thế giới
Trung Quốc dường như là quốc gia lớn nhất đưa ra chính sách blockchain. Những nơi khác trên thế giới, như Thụy Sĩ và Gibraltar, cũng đưa ra các chính sách thân thiện để khuyến khích các công ty blockchain thành lập ở đó.
Nhưng đáng chú ý là các quốc gia như Hoa Kỳ lại thiếu chính sách với blockchain. Thay vào đó, tại đây, các công ty cá nhân đã cố gắng thúc đẩy các dự án blockchain, mà phát triển cao nhất trong số đó là Libra của Facebook. Dự án tiền điện tử từ gã khổng lồ công nghệ Hoa Kỳ đã phải đối mặt với áp lực từ các nhà quản lý trước khi ra đời.
Tuy nhiên, Hileman nói rằng bài phát biểu của Tập Cận Bình hoàn toàn có thể thúc đẩy các quốc gia khác đưa ra chính sách của riêng họ.
“Tôi mong đợi bài phát biểu của Tập Cận Bình sẽ gây ra hiệu ứng domino, theo thời gian, chúng ta sẽ được thấy các thông báo tương tự từ các chính phủ và các nhà lãnh đạo khác trên thế giới”, Hileman cho hay.
Markowsky nói rằng động thái thúc đẩy blockchain của Trung Quốc có thể khiến các quốc gia khác bị tụt lại phía sau, nền kinh tế lớn thứ hai thế giới có thể thống trị công nghệ và cách thức phát triển của nó. Về bản chất, blockchain có thể được phát triển theo cách có lợi cho con đường mà xã hội Trung Quốc đang hướng tới.
“Tôi cho rằng đối với phần còn lại của thế giới, đây là một cuộc thúc đẩy khẩn cấp vì với tất cả những điều tốt đẹp mà blockchain mang lại về mặt lý thuyết, như tính minh bạch, nguyên tắc (khen thưởng hành vi đúng đắn trong xã hội), tương tác trong một hệ thống không tin cậy, v.v. Nếu được áp dụng cho một xã hội theo hình thức chấm điểm công dân đang được tiến hành ở Trung Quốc, nó có thể trở thành một công nghệ khá nguy hiểm nếu được sử dụng để phục vụ nhu cầu của một quốc gia cụ thể”, theo Mark Markowsky.
“Nếu đất nước này đủ lớn và đặt ra chuẩn mực, phía bên kia địa cầu có thể sẽ bỏ lỡ cơ hội để đảm bảo hệ thống này không bất biến và công bằng cho tất cả.
- Top 10 dự đoán tương lai blockchain trong năm 2020
- Chủ sở hữu TikTok được cho là đang hợp tác với truyền thông nhà nước Trung Quốc về blockchain
Huyền Đinh
Tạp chí Bitcoin | CNBC
