Các công ty có thể xác định xem họ có nên đầu tư vào blockchain hay không bằng cách tập trung vào các trường hợp sử dụng cụ thể và vị thế thị trường của họ.
Hoạt động đầu cơ vào giá trị của blockchain khá phổ biến, với Bitcoin – ứng dụng đầu tiên và nổi tiếng nhất của blockchain — mức giá thay đổi rất lớn của nó đang là tiêu đề của giới truyền thông. Vì trọng tâm của blockchain được gói gọn với Bitcoin nên không ngạc nhiên khi giá trị thị trường của nó tăng từ dưới 20 tỷ USD lên hơn 200 tỷ USD trong suốt năm 2017. Tuy nhiên, Bitcoin chỉ là ứng dụng đầu tiên của công nghệ blockchain đã thu hút sự chú ý của chính phủ và giới công nghiệp.
Blockchain là một chủ đề được ưu tiên hàng đầu tại Davos; Khảo sát của Diễn đàn Kinh tế Thế giới cho rằng 10% GDP toàn cầu sẽ được lưu trữ trên blockchain vào năm 2027. Nhiều chính phủ đã công bố các báo cáo về tiềm năng của blockchain, và hai năm qua đã có hơn nửa triệu ấn phẩm mới và 241 triệu kết quả tìm kiếm của Google cho blockchain.
Hầu hết các khoản đầu tư lớn công khai vào blockchain đều đang được thực hiện. Nguồn vốn đầu tư mạo hiểm cho các startup blockchain liên tục tăng trưởng và lên tới 1 tỷ USD trong năm 2017. Với mô hình đầu tư đặc biệt vào blockchain là phát hành token lần đầu (ICO), việc bán các cryptocurrency token cho các dự án mới đã tăng vọt lên 5 tỷ USD. Những hãng công nghệ hàng đầu cũng đang đầu tư mạnh vào blockchain: IBM có hơn 1.000 nhân viên và 200 triệu đô la đầu tư vào công nghệ Internet of Things (IoT) dựa trên blockchain
Mặc dù được cường điệu hoá, blockchain vẫn là một công nghệ chưa trưởng thành, với một thị trường vẫn còn non trẻ và chưa có công thức rõ ràng cho sự thành công. Thử nghiệm không có cấu trúc của các giải pháp blockchain mà không có sự đánh giá chiến lược về giá trị tiềm năng cơ bản hoặc tính khả thi của việc nắm bắt công nghệ này có nghĩa là nhiều công ty sẽ không thấy lợi tức đầu tư của họ. Với cách tư duy như vậy, làm thế nào các công ty có thể xác định giá trị chiến lược trong blockchain để biện minh cho các khoản đầu tư lớn?
Nghiên cứu của chúng tôi tìm cách trả lời câu hỏi này bằng cách đánh giá không chỉ tầm quan trọng chiến lược của blockchain đối với các ngành công nghiệp lớn mà còn là cách có thể nắm bắt được loại giá trị nào thông qua loại tiếp cận nào. Phân tích chuyên sâu theo ngành, kết hợp với các cuộc phỏng vấn chuyên gia và công ty đã tiết lộ hơn 90 trường hợp sử dụng riêng rẽ với độ chín khác nhau của blockchain trong các ngành công nghiệp lớn.
Chúng tôi thử nghiệm và đánh giá tính ổn định trong tác động và tính khả thi của từng trường hợp sử dụng này để hiểu rõ hơn về giá trị chiến lược tổng thể của blockchain và cách nắm bắt nó.
Phân tích của chúng tôi cho thấy ba thông tin chi tiết chính sau đây về giá trị chiến lược của blockchain:
– Blockchain không nhất thiết phải loại bỏ khâu trung gian mới tạo ra giá trị, thực tế này sẽ khuyến khích các ứng dụng (blockchain) có kiểm soát cho thương mại.
– Giá trị ngắn hạn của Blockchain sẽ chủ yếu là giảm chi phí trước khi tạo ra mô hình kinh doanh đột phá.
– Blockchain vẫn cần thêm ba đến năm năm nữa để đạt được tính khả thi trên quy mô lớn, chủ yếu là do khó khăn trong việc giải quyết nghịch lý “coopetition” (nghĩa là các doanh nghiệp cạnh tranh phải hợp tác với nhau) để thiết lập các tiêu chuẩn chung.
Các công ty nên sử dụng phương pháp tiếp cận có cấu trúc như sau trong chiến lược blockchain của họ:
Xác định giá trị với tư duy thực tế và thái độ nghi ngờ đánh giá tác động và tính khả thi ở mức độ chi tiết và tập trung vào việc giải quyết các điểm đau thực sự với các trường hợp sử dụng cụ thể trong các ngành được chọn.
Nắm bắt giá trị bằng cách điều chỉnh chiến lược để tiếp cận blockchain từ vị thế thị trường của họ, với việc xem xét các giải pháp như khả năng định hình hệ sinh thái, thiết lập các tiêu chuẩn và giải quyết các rào cản pháp lý.
Với cách tiếp cận chiến lược đúng đắn, các công ty có thể bắt đầu hấp thu được giá trị trong ngắn hạn. Những doanh nghiệp chiếm ưu thế nếu có thể thiết lập blockchain của mình như một giải pháp thị trường thì nên đặt cược lớn ngay bây giờ.
Các loại đinh ốc và bu lông của blockchain
Vì có nhiều thứ ảo xung quanh blockchain, nên có thể sẽ khó để xác định đâu là sự thực. Blockchain là một sổ kế toán phân tán, hoặc cơ sở dữ liệu, được chia sẻ trên một mạng máy tính công cộng hoặc riêng. Mỗi nút máy tính trong mạng giữ một bản sao sổ kế toán, do đó không có điểm lỗi duy nhất. Mỗi mẩu thông tin được mã hóa toán học và được thêm vào như một “khối” mới cho chuỗi các hồ sơ lịch sử. Các giao thức đồng thuận khác nhau được sử dụng để xác nhận một khối mới với những người tham gia khác trước khi nó có thể được thêm vào chuỗi. Điều này ngăn chặn gian lận hoặc chi tiêu hai lần cùng một số tiền mà không cần phải có một cơ quan thẩm quyền tập trung. Sổ cái cũng có thể được lập trình với “hợp đồng thông minh”, một tập hợp các điều kiện được ghi lại trên blockchain, để các giao dịch tự động kích hoạt khi các điều kiện được đáp ứng. Ví dụ: hợp đồng thông minh có thể được sử dụng để tự động thanh toán các khoản bồi hoàn bảo hiểm.
Năm huyền thoại phổ biến về blockchain tạo ra quan niệm sai lầm về những lợi thế và hạn chế của công nghệ.
Lợi thế cốt lõi của Blockchain là phi tập trung, bảo mật bằng mật mã, minh bạch và bất biến. Nó cho phép thông tin được xác minh và giá trị được trao đổi mà không phải dựa vào thẩm quyền của bên thứ ba. Thay vì có một dạng blockchain, công nghệ có thể được cấu hình theo nhiều cách để đáp ứng các mục tiêu và yêu cầu thương mại của một trường hợp sử dụng cụ thể.
Để mang lại sự rõ ràng cho tính đa dạng của các ứng dụng blockchain, chúng tôi cấu trúc các trường hợp sử dụng blockchain thành sáu loại dựa trên hai chức năng cơ bản của nó — lưu giữ hồ sơ và giao dịch . Một số ngành có ứng dụng trên nhiều loại, trong khi các ngành khác chỉ tập trung vào một hoặc hai loại. Trong khuôn khổ phân loại này, cùng với phân tích sâu về ngành và trường hợp sử dụng, dẫn đến những hiểu biết chính của chúng tôi về bản chất và khả năng tiếp cận giá trị chiến lược của blockchain.
Có sáu loại khác nhau của các trường hợp sử dụng blockchain giải quyết hai nhu cầu chính
Ba thông tin chi tiết cốt lõi về giá trị chiến lược của blockchain
Phân tích của chúng tôi đã tiết lộ một số điểm quan trọng về blockchain.
Blockchain không cần phải loại bỏ trung gian mới tạo ra giá trị
Lợi ích từ việc cắt giảm sự phức tạp và chi phí giao dịch, cũng như các cải tiến về tính minh bạch và kiểm soát gian lận có thể được các tổ chức hiện tại và các giao dịch đa thành phần sử dụng bằng kiến trúc blockchain thích hợp. Các lợi ích kinh tế nhờ nắm bắt cơ hội giá trị đang thúc đẩy những doanh nghiệp hiện thời khai thác blockchain thay vì bị lạc hậu với công nghệ này. Do đó, mô hình thương mại có nhiều khả năng thành công trong ngắn hạn là mạng blockchain có kiểm soát hơn là blockchain công cộng. Blockchain công cộng, như Bitcoin, không có thẩm quyền trung ương và được coi là công nghệ loại bỏ trung gian tạo nên các đột phá mang tính tổng thể. Blockchain có kiểm soát được lưu trữ trên các mạng máy tính cá nhân, cho phép một số cá nhân có quyền truy cập và chỉnh sửa một cách có kiểm soát.
Hầu hết blockchain thương mại sẽ sử dụng kiến trúc riêng, có kiểm soát để tối ưu hóa sự cởi mở và mở rộng mạng.
Blockchain riêng có kiểm soát cho phép các doanh nghiệp vừa và nhỏ bắt đầu trích xuất giá trị thương mại từ việc triển khai blockchain. Doanh nghiệp tham gia chiếm ưu thế có thể duy trì vị trí của mình với tư cách là trung tâm cấp quyền hoặc hợp lực với những doanh nghiệp khác trong ngành khác để nắm bắt và chia sẻ giá trị. Những doanh nghiệp tham gia có thể nhận được giá trị của việc chia sẻ dữ liệu một cách an toàn trong khi tự động kiểm soát những gì được chia sẻ, với ai và khi nào.
Đối với tất cả các công ty, blockchain có kiểm soát cho phép các đề xuất giá trị đặc biệt được phát triển trên cơ sở niềm tin thương mại, được thử nghiệm quy mô nhỏ trước khi được triển khai trên diện rộng. Các trường hợp sử dụng hiện tại bao gồm Sở Giao dịch Chứng khoán Úc, trong đó một hệ thống blockchain đang được triển khai để thanh toán chứng khoán nhằm giảm bớt công việc đối chiếu văn phòng cho các công ty môi giới thành viên. IBM và Maersk, công ty tàu biển lớn nhất thế giới, đưa ra thị trường một nền tảng thương mại dựa trên blockchain. Mục đích của nền tảng này là cung cấp cho người dùng và các tác nhân tham gia vào các giao dịch vận chuyển toàn cầu một nền tảng trao đổi dữ liệu chuỗi cung ứng và giấy tờ theo thời gian thực an toàn.
Tiềm năng cho blockchain trở thành một giao thức mở chuẩn mới cho các bản ghi, nhận dạng và giao dịch tin cậy không thể loại bỏ một cách đơn giản. Công nghệ Blockchain có thể giải quyết nhu cầu cho một thực thể chịu trách nhiệm quản lý, lưu trữ và cấp vốn cho một cơ sở dữ liệu. Các mô hình ngang hàng thực sự có thể trở thành khả thi về mặt thương mại do khả năng trả thù lao người tham gia cho các đóng góp của họ bằng token cũng như chia phần cho họ trong bất kỳ giá trị gia tăng nào trong tương lai. Tuy nhiên, đòi hỏi thay đổi tâm lý và tính đột phá về thương mại cho một mô hình như vậy là rất lớn.
Nếu doanh nghiệp trong ngành đã điều chỉnh các mô hình hoạt động của họ để trích xuất nhiều giá trị từ blockchain và quan trọng là đã chuyển giao được những lợi ích này cho người tiêu dùng của họ, thì cánh cửa cho những người mới cấp tiến sẽ hẹp. Mức độ thích nghi và tích hợp công nghệ blockchain của những doanh nghiệp hiện tại sẽ là yếu tố quyết định quy mô của các ứng dụng đột phá trong dài hạn.
Trong ngắn hạn, giá trị chiến lược của blockchain chủ yếu là giảm chi phí
Blockchain có thể có tiềm năng đột phá làm cơ sở cho các mô hình hoạt động mới, nhưng tác động ban đầu của nó sẽ là thúc đẩy hiệu quả hoạt động. Chi phí có thể được giảm từ các quy trình hiện có bằng cách loại bỏ trung gian hoặc giảm bớt nỗ lực quản lý lưu giữ hồ sơ và cân đối giao dịch. Điều này có thể thay đổi dòng chảy của giá trị bằng cách giữ được phần doanh thu bị hao hụt và tạo ra doanh thu mới cho các nhà cung cấp dịch vụ blockchain. Dựa trên định lượng của chúng tôi về hiệu quả tài chính của hơn 90 trường hợp sử dụng đã phân tích, chúng tôi ước tính khoảng 70% giá trị bị đạt được trong ngắn hạn là giảm chi phí, tiếp theo là tạo doanh thu và giảm vốn.
Tính khả thi ứng dụng blockchain trong mỗi ngành sẽ phụ thuộc vào loại tài sản, độ trưởng thành công nghệ, tiêu chuẩn và quy định, và hệ sinh thái.
Các chức năng cơ bản của một số ngành cụ thể vốn phù hợp hơn với các giải pháp blockchain, với các lĩnh vực sau đây có được giá trị lớn nhất: dịch vụ tài chính, chính phủ và chăm sóc sức khỏe. Các chức năng chính của dịch vụ tài chính là xác minh và chuyển giao thông tin tài chính và tài sản rất gần với tác động biến đổi cốt lõi của blockchain. Các điểm đau lớn hiện nay, đặc biệt là trong các khoản thanh toán xuyên biên giới và tài chính thương mại, có thể được giải quyết bằng các giải pháp dựa trên blockchain, làm giảm số lượng trung gian cần thiết và việc các bên tham gia không biết nhau do khác biệt địa lý. Tiết kiệm hơn nữa có thể được thực hiện trong thị trường vốn cho thanh toán hậu mãi và trong việc thực hiện các quy định. Những cơ hội giá trị này được phản ánh trong thực tế là khoảng 90% các ngân hàng lớn của Úc, châu Âu và Bắc Mỹ đang thử nghiệm hoặc đầu tư vào blockchain.
Cũng như với các ngân hàng, các chức năng lưu giữ và kiểm tra hồ sơ chính của chính phủ có thể được kích hoạt bởi cơ sở hạ tầng blockchain để đạt được các khoản tiết kiệm hành chính lớn. Dữ liệu công khai thường bị bó hẹp và làm mờ đi giữa các cơ quan chính phủ và giữa các doanh nghiệp, công dân và cơ quan giám sát. Trong giao dịch với dữ liệu từ giấy khai sinh đến thuế, hồ sơ dựa trên blockchain và hợp đồng thông minh có thể đơn giản hóa tương tác với công dân trong khi vẫn tăng cường bảo mật được dữ liệu. Nhiều ứng dụng trong khu vực công, chẳng hạn như các bản ghi nhận dạng dựa trên blockchain, sẽ đóng vai trò như các giải pháp và tiêu chuẩn chính cho nền kinh tế rộng lớn hơn. Hơn 25 chính phủ đang tích cực chạy các phi công blockchain được hỗ trợ bởi các công ty startup.
Trong chăm sóc sức khỏe, blockchain có thể là chìa khóa để mở khóa giá trị của dữ liệu sẵn có và trao đổi qua các nhà cung cấp, bệnh nhân, công ty bảo hiểm và các nhà nghiên cứu. Các hồ sơ chăm sóc sức khỏe dựa trên blockchain có thể không chỉ tạo điều kiện tăng hiệu quả quản trị, mà còn cho phép các nhà nghiên cứu tiếp cận các bộ dữ liệu lịch sử, phi bệnh nhân quan trọng cho những tiến bộ trong nghiên cứu y học. Hợp đồng thông minh có thể cung cấp cho bệnh nhân nhiều quyền kiểm soát hơn đối với dữ liệu của họ và thậm chí khả năng thương mại hóa quyền truy cập dữ liệu. Ví dụ, bệnh nhân có thể tính phí các công ty dược phẩm để truy cập hoặc sử dụng dữ liệu của họ trong nghiên cứu thuốc. Blockchain cũng đang được kết hợp với các cảm biến IoT để đảm bảo tính toàn vẹn của chuỗi lạnh (hậu cần lưu trữ và phân phối ở nhiệt độ thấp) cho ma túy, máu và các cơ quan.
Tính khả thi ở quy mô lớn có thể phải mất từ ba đến năm năm nữa
Giá trị chiến lược của blockchain sẽ chỉ được hiện thực nếu các giải pháp khả thi về mặt thương mại có thể được triển khai ở quy mô lớn. Phân tích của chúng tôi đánh giá từng trường hợp trong số hơn 90 trường hợp sử dụng tiềm năng dựa trên bốn yếu tố chính xác định tính khả thi của ứng dụng trong một ngành cụ thể bao gồm: tiêu chuẩn và quy định, công nghệ, tài sản và hệ sinh thái. Trong khi nhiều công ty hiện đang thử nghiệm, thì quy mô có ý nghĩa vẫn còn cần thêm ba đến năm năm cho một số lý do chính.
Các tiêu chuẩn chung là cần thiết
Việc thiếu các tiêu chuẩn chung và các quy định rõ ràng là một hạn chế lớn về khả năng mở rộng quy mô của các ứng dụng blockchain. Tuy nhiên, nơi có nhu cầu và cam kết mạnh mẽ, công việc đã được tiến hành để giải quyết vấn đề này. Các tiêu chuẩn có thể được thiết lập một cách tương đối dễ dàng nếu có một người chơi chiếm ưu thế hoặc một cơ quan chính phủ có thể ủy quyền cho tư cách pháp lý. Ví dụ, các chính phủ có thể làm hệ thống blockchain đăng ký hồ sơ pháp lý cho đất đai.
Khi hợp tác giữa nhiều người chơi là cần thiết, việc thiết lập các tiêu chuẩn đó trở nên phức tạp hơn nhưng cũng cần thiết hơn. Sự tiến bộ mạnh mẽ đã được thực hiện bởi các tập đoàn công nghiệp, như đã thấy với tập đoàn R3 của hơn 70 ngân hàng toàn cầu hợp tác để phát triển nền tảng chuỗi khối Corda nguồn mở cấp tài chính. Các nền tảng như vậy có thể thiết lập các tiêu chuẩn chung cần thiết cho các hệ thống blockchain.
Trên toàn cầu, các nhà quản lý đã thực hiện các vị trí khác nhau, nhưng hầu hết đều tham gia hơn là phản đối. Ví dụ, Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Hoa Kỳ công nhận ICO là chứng khoán đưa ICO vào khuôn khổ theo quy định của cơ quan và trở thành hoạt động chính thức. Năm 2017, Cơ quan Tiêu chuẩn Úc giữ vị trí lãnh đạo trong việc phát triển lộ trình ưu tiên thay mặt Tổ chức Tiêu chuẩn Quốc tế và giúp thiết lập thuật ngữ phổ biến như là bước quan trọng đầu tiên. Cho đến nay, nhiều chính phủ đang tuân theo phương pháp điều tiết công nghệ trung lập — không khuyến khích hoặc cấm các công nghệ cụ thể như blockchain.
Công nghệ phải phát triển hơn nữa
Sự non nớt tương đối của công nghệ blockchain là một hạn chế đối với khả năng tồn tại của nó. Quan niệm sai lầm rằng blockchain là không khả thi ở quy mô do tiêu thụ năng lượng và tốc độ giao dịch là một sự nhầm lẫn của Bitcoin với blockchain. Trong thực tế, các cấu hình kỹ thuật là một loạt các lựa chọn thiết kế trong đó các đòn bẩy về tốc độ (kích thước khối), bảo mật (giao thức đồng thuận) và lưu trữ (số lượng công chứng) có thể được chọn để sử dụng hầu hết các ứng dụng thương mại. Ví dụ, hồ sơ y tế ở Estonia vẫn còn trong cơ sở dữ liệu “off chain” (có nghĩa là không được lưu trữ trên blockchain), nhưng blockchain được sử dụng để xác định, kết nối và giám sát các hồ sơ y tế cũng như ai có thể truy cập và thay đổi chúng. Những sự cân bằng này có nghĩa là hiệu suất ứng dụng blockchain có thể kém tối ưu cho các cơ sở dữ liệu truyền thống ở giai đoạn này, nhưng các ràng buộc đang giảm dần khi công nghệ phát triển nhanh chóng.
Sự non nớt của công nghệ blockchain cũng làm tăng chi phí chuyển đổi, đáng kể cho tất cả các thành phần hệ thống khác. Các tổ chức cần một giải pháp doanh nghiệp đáng tin cậy, đặc biệt vì hầu hết các lợi ích về chi phí sẽ không được thực hiện cho đến khi các hệ thống cũ ngừng hoạt động. Hiện tại, một vài công ty khởi nghiệp có đủ độ tin cậy và sự ổn định công nghệ để triển khai với chính phủ hoặc ngành công nghiệp trên quy mô lớn. Các tổ chức công nghệ lớn đang định vị chính mình để giải quyết khoảng cách này với blockchain của riêng họ như một dịch vụ (BaaS) trong một mô hình tương tự như lưu trữ dựa trên đám mây.
Tài sản phải có thể số hóa được
Loại tài sản xác định tính khả thi của việc cải thiện lưu giữ hồ sơ hoặc giao dịch qua blockchain và liệu các giải pháp đầu cuối có cần tích hợp các công nghệ khác hay không. Yếu tố then chốt ở đây là tiềm năng số hóa của tài sản; các tài sản như chứng khoán, được ghi lại và giao dịch kỹ thuật số, có thể được quản lý đơn giản từ đầu đến cuối trên một hệ thống blockchain hoặc được tích hợp thông qua các giao diện lập trình ứng dụng (API) với các hệ thống hiện có.
Tuy nhiên, việc kết nối và bảo vệ hàng hóa vật lý với một blockchain đòi hỏi phải có các công nghệ như IoT và sinh trắc học. Kết nối này có thể là một lỗ hổng bảo mật của sổ cái blockchain vì trong khi bản ghi blockchain có thể không thay đổi được, vật lý hoặc cảm biến IoT vẫn có thể bị giả mạo. Ví dụ, xác nhận chuỗi lưu ký các mặt hàng như ngũ cốc hoặc sữa sẽ yêu cầu một hệ thống gắn thẻ như nhận dạng tần số vô tuyến để tăng sự đảm bảo được cung cấp nhưng không cung cấp nguồn gốc tuyệt đối.
Nghịch lý coopetition phải được giải quyết
Bản chất của hệ sinh thái là yếu tố then chốt thứ tư bởi vì nó xác định khối lượng tới hạn cần thiết cho một ca sử dụng để khả thi. Lợi thế chính của Blockchain là hiệu ứng mạng, nhưng trong khi các lợi ích tiềm năng tăng lên với kích thước của mạng, thì sự phức tạp của phối hợp cũng vậy. Ví dụ, một giải pháp blockchain cho phương tiện truyền thông kỹ thuật số, giấy phép và thanh toán tiền bản quyền sẽ yêu cầu một lượng lớn sự phối hợp trên nhiều nhà sản xuất và người tiêu dùng nội dung kỹ thuật số.
Các đối thủ cạnh tranh tự nhiên cần hợp tác, và đó chính cách giải quyết nghịch lý coopetition này đang chứng tỏ là yếu tố khó khăn nhất để giải quyết trên con đường đến áp dụng quy mô lớn. Vấn đề không phải là xác định mạng lưới- hoặc thậm chí là sức mua ban đầu – nhưng đồng ý về các quyết định quản trị xung quanh cách hệ thống, dữ liệu và đầu tư sẽ được dẫn dắt và quản lý như thế nào. Khắc phục vấn đề này thường đòi hỏi một nhà tài trợ, chẳng hạn như một cơ quan quản lý hoặc cơ quan công nghiệp, dẫn đầu. Hơn nữa, điều quan trọng là các ưu đãi chiến lược của các tổ chức được liên kết, một nhiệm vụ có thể đặc biệt khó khăn trong các thị trường bị phân mảnh cao. Số lượng tới hạn thấp hơn nhiều trong một số ngành công nghiệp và ứng dụng so với các ngành khác, trong khi trong một số trường hợp, cần phải thiết lập được mạng lưới giữa các ngành để đạt được lợi ích vật chất.
Các công ty nên thực hiện những tiếp cận chiến lược nào?
Nghiên cứu của chúng tôi và những hiểu biết mới đây cho thấy cách tiếp cận có cấu trúc sau có thể trả lời các câu hỏi cổ điển về chiến lược kinh doanh blockchain.
Điểm cạnh tranh ở đâu: Tập trung vào các trường hợp sử dụng cụ thể và đầy hứa hẹn
Có rất nhiều trường hợp sử dụng cho blockchain; các công ty phải đối mặt với một nhiệm vụ khó khăn khi quyết định cơ hội để theo đuổi. Tuy nhiên, họ có thể thu hẹp lựa chọn của mình bằng cách thực hiện một phương pháp tiếp cận có cấu trúc thông qua một thấu kính hoài nghi thực dụng. Bước đầu tiên liên quan đến việc xác định liệu có đủ giá trị có thể truy cập được đặt cược cho một trường hợp sử dụng cụ thể hay không. Các công ty chỉ có thể tránh được cái bẫy của việc phát triển một giải pháp mà không có vấn đề bằng cách điều tra một cách nghiêm túc các điểm đau thực sự — những mâu thuẫn của khách hàng mà blockchain có thể loại bỏ.
Xác định các điểm đau cụ thể cho phép phân tích chi tiết về giá trị thương mại tiềm năng trong các ràng buộc của tính khả thi tổng thể của giải pháp blockchain. Các đặc điểm chung của ngành cũng như khả năng chuyên môn và khả năng của một công ty sẽ tiếp tục ảnh hưởng đến quyết định này, vì các công ty cần hiểu sắc thái của tất cả các thành phần này để quyết định trường hợp sử dụng nào sẽ tạo ra lợi tức đầu tư vững chắc. Nếu một trường hợp sử dụng không đáp ứng một mức độ tối thiểu của tính khả thi và lợi nhuận tiềm năng, thì các công ty thậm chí không phải xem xét bước thứ hai trong đó chiến lược blockchain được áp dụng.
Cạnh tranh thế nào: Tối ưu hóa chiến lược blockchain dựa trên vị thế thị trường
Một khi các công ty đã xác định các trường hợp sử dụng đầy hứa hẹn, họ phải phát triển các chiến lược của họ dựa trên việc xem xét vị thế thị trường của họ liên quan đến các trường hợp sử dụng mục tiêu của họ. Nhiều yếu tố khả thi đã được thảo luận nằm trong phạm vi ảnh hưởng của doanh nghiệp; thậm chí các ràng buộc về công nghệ và tài sản có thể được quản lý thông qua các sự cân bằng và một loạt các lựa chọn thiết kế để định hình một giải pháp khả thi. Do đó, cách tiếp cận chiến lược tối ưu của công ty đối với blockchain về cơ bản sẽ được xác định bởi hai yếu tố thị trường sau đây, đó là những yếu tố ít nhất có thể ảnh hưởng đến:
– Thống lĩnh thị trường – khả năng của người chơi ảnh hưởng đến các bên chủ chốt của một trường hợp sử dụng
– Các rào cản tiêu chuẩn hóa và quy định – yêu cầu phê chuẩn hoặc điều phối quy định về tiêu chuẩn
Hai yếu tố này rất quan trọng trong việc xác định cách tiếp cận chiến lược tối ưu của một công ty bởi vì chúng là không thể thiếu để đạt được sự phối hợp cần thiết (Phụ lục 6). Giá trị của Blockchain xuất phát từ hiệu ứng mạng và khả năng tương tác của nó, và tất cả các bên cần phải đồng ý về một tiêu chuẩn chung để nhận ra giá trị này – nhiều blockchains bị bó hẹp cung cấp ít lợi thế hơn so với nhiều cơ sở dữ liệu chặn. Khi công nghệ phát triển, một tiêu chuẩn thị trường sẽ nổi lên, và các khoản đầu tư vào tiêu chuẩn phi chính thống sẽ bị lãng phí.
Việc xem xét vị thế thị trường của một công ty sẽ cho thấy chiến lược nào trong bốn chiến lược tiếp cận riêng biệt cho blockchain sau nên được triển khai và, trên thực tế, tiếp tục tinh chỉnh loại trường hợp sử dụng nào cần tập trung đầu tiên.
Dẫn đầu
Các doanh nghiệp dẫn đầu nên hành động ngay bây giờ để duy trì vị thế thị trường của họ và tận dụng cơ hội để thiết lập các tiêu chuẩn công nghiệp. Khi những người chơi chiếm ưu thế theo đuổi các trường hợp sử dụng với ít yêu cầu về sự phối hợp và phê duyệt theo quy định, họ có thể thiết lập các giải pháp thị trường.
Rủi ro lớn nhất đối với các công ty này là không hành động, điều này sẽ khiến họ mất cơ hội tăng cường lợi thế cạnh tranh so với các đối thủ cạnh tranh. Một ví dụ về một nhà lãnh đạo theo chiến lược này là Change Healthcare, một trong những công ty IT chăm sóc sức khỏe độc lập lớn nhất tại Hoa Kỳ, khi nó đưa ra một blockchain chăm sóc sức khỏe quy mô doanh nghiệp để xử lý yêu cầu và thanh toán.
Liên kết
Các doanh nghiệp liên kết cần phải thúc đẩy các cuộc hội thoại và lập ra các tổ chức để hình thành các tiêu chuẩn mới tạo đột phá trong ngành kinh doanh hiện tại của họ. Mặc dù là những người chơi thống trị, họ không thể tự sử dụng blockchain trực tiếp khi họ đối mặt với các rào cản quy định và chuẩn hóa lớn hơn. Thay vào đó, họ có thể định vị bản thân để định hình và nắm bắt được giá trị của các tiêu chuẩn blockchain mới.
Chiến lược liên kết nên được triển khai cho các trường hợp sử dụng có giá trị cao — như tài chính thương mại — không thể thực hiện được mà không có bộ tiêu chuẩn được chia sẻ rộng rãi. Một ví dụ của một người triệu tập theo chiến lược này là Toyota, có Viện nghiên cứu thành lập Blockchain Mobility Consortium với bốn đối tác toàn cầu để tập trung vào các giải pháp blockchain để giúp thúc đẩy phát triển xe tự lái: chia sẻ dữ liệu, giao dịch ngang hàng và bảo hiểm dựa trên sử dụng.
Người đi theo
Người đi theo cũng nên xem xét cẩn thận và thực hiện một chiến lược blockchain thích hợp. Hầu hết các công ty không có khả năng ảnh hưởng đến tất cả các bên cần thiết, đặc biệt là khi các ứng dụng của blockchain yêu cầu tiêu chuẩn hóa cao hoặc phê duyệt quy định. Các công ty như vậy không thể không biết về đổi mới thị trường – họ nên theo dõi sát các phát triển blockchain và được chuẩn bị để hành động nhanh chóng để áp dụng các tiêu chuẩn mới nổi. Giống như các doanh nghiệp đã phát triển các khung pháp lý và rủi ro khi áp dụng các dịch vụ dựa điện toán đám mây, họ nên tập trung vào việc phát triển một chiến lược để tiếp thu và triển khai công nghệ blockchain.
Người đi theo có rủi ro chiến lược khá cao đối với blockchain, giông như trường hợp các doanh nghiệp trong một ngày thiết lập mạng blockchain riêng có kiểm soát chẳng hạn, ví dụ như trong vận chuyển hàng hóa. Một người đi theo, bất kể nhanh như thế nào, có thể đã bị khóa khỏi câu lạc bộ độc quyền đã thiết lập ngay cả khi mới ở mức khái niệm ban đầu. Các công ty có thể giảm thiểu rủi ro này bằng cách tham gia vào các liên minh hiện có và đang nổi lên sớm, khi đó chi phí đầu tư ngắn hạn của thành viên này sẽ thấp hơn nhiều so với chi phí dài hạn nếu bị bỏ lại phía sau.
Kẻ tấn công
Những kẻ tấn công thường là những người tham gia thị trường mới mà không có thị phần hiện có để bảo vệ, vì vậy họ cần phải tìm kiếm các mô hình kinh doanh gây rối hoặc biến đổi và các giải pháp blockchain. Cách tiếp cận của người tấn công phù hợp với các trường hợp sử dụng có tiềm năng phá hoại cao nhất thông qua việc cung cấp dịch vụ cho thị trường mà các doanh nghiệp hiện tại sẽ bị loại khỏi vai trò trung gian. Hầu hết các ứng dụng ngang hàng, từ tài chính đến bảo hiểm đến tài sản, thuộc loại này. Một ví dụ về kẻ tấn công theo chiến lược này là PowerLedger khởi nghiệp Úc, một thị trường đồng đẳng cho năng lượng tái tạo đã huy động được 34 triệu đô la Úc thông qua ICO.
Các doanh nghiệp hiện tại cũng có thể triển khai một chiến lược blockchain tấn công trong một mảng kinh doanh kỹ thuật số phụ tách ra riêng biệt. Các nhà cung cấp Blockchain như là dịch vụ (BaaS) thường áp dụng một chiến lược tấn công bởi vì họ đang bán dịch vụ vào — và phá vỡ các ngành mà họ hiện không phải là người tham gia. Các công ty theo đuổi một chiến lược tấn công thường tìm kiếm sự hợp tác với một công ty chi phối trên thị trường để tận dụng ảnh hưởng lãnh đạo của họ.
Thông tin chi tiết từ phân tích của chúng tôi cho thấy rằng, vượt lên những thổi phồng, blockchain có giá trị chiến lược cho các công ty bằng cách cho phép giảm chi phí mà không cần phải loại bỏ trung gian cũng như về lâu dài, tạo ra các mô hình kinh doanh mới. Cơ sở hạ tầng kỹ thuật số hiện tại và sự phát triển của dịch vụ blockchain như một dịch vụ (BaaS) đã làm giảm chi phí thử nghiệm, và nhiều công ty đang tiến hành thử nghiệm công nghệ này. Tuy nhiên, các yếu tố khả thi cơ bản phân định những gì có thể được nhân rộng cũng như khi nào là thời điểm phù hợp đển nhân rộng đến quy mô cho lợi nhuận từ mức độ mẫu thử ban đầu.
Đánh giá những yếu tố này với sự hoài nghi thực tế về quy mô tác động và tốc độ ra thị trường sẽ tiết lộ cách tiếp cận chiến lược chính xác về ở đâu và làm thế nào để cạnh tranh sẽ cho phép các công ty bắt đầu chiết khấu giá trị trong ngắn hạn. Thật vậy, những người chơi chiếm ưu thế, những người có thể thiết lập blockchain của họ như là giải pháp thị trường nên được thực hiện di chuyển và làm cho họ ngay bây giờ.
Nguồn: Blockchain beyond the hype: What is the strategic business value?
Blue Whale dịch, từ Facebook Hung Dang
