Đã 10 năm trôi qua kể từ khi whitepaper của Bitcoin được công chúng biết đến và thế giới đã có 10 năm để hiểu được những tác động tích cực và tiêu cực của Bitcoin. Chúng ta cũng đã có 10 năm phát triển để cải thiện khả năng sử dụng và tăng quy mô xử lý dữ liệu của mạng lưới này. Liệu người ta vẫn còn coi những gì trong whitepaper của Bitcoin là từ kinh thánh?
Whitepaper của Bitcoin được phát hành vào tháng 10/2008, chỉ một vài tháng trước khi mã nguồn cho phiên bản 0.1 đã được công bố công khai. Tuy nhiên, bản thân phần mềm này đã được phát triển trong một năm rưỡi, nó chứa các tính năng và các quy tắc đồng thuận quan trọng mà không được nhắc đến trong whitepaper của Bitcoin.
“Các chi tiết chức năng không được đề cập trong whitepaper, nhưng mã nguồn sẽ sớm được ra mắt” – Satoshi Nakamoto, tháng 11/2008.
Tờ bạch cáo được dự định coi như là một văn bản giới thiệu cho cộng đồng những người ưa thích công việc mã hóa. Satoshi đã làm tất cả những điều này chỉ vì muốn chứng minh một điều là “code luôn luôn tốt hơn lời nói hay giấy viết” trong một email gửi Hal Finney ngay sau khi phát hành white paper của đồng tiền này.
Điều này sẽ chứng minh rõ ràng cho những người biết về code và mã hóa, vì có khá nhiều điều không được đề cập đến trong tờ white paper và thậm chí nó còn có cả một số tuyên bố bị sai. Bạn có thể tham khảo một số ý sau đây.
– Chỉ có 21 triệu coin. Mặc dù một con số “xác định” đã được nhắc tới, Satoshi chỉ cung cấp lịch trình và số lượng đồng xu giới hạn của Bitcoin sau khi ông thông báo việc phát hành code ra công chúng.
– Chuỗi dài nhất. Chuỗi đại diện cho lịch sử giao dịch được chấp nhận đa số thường được gọi là “chuỗi dài nhất”, khi hôm nay chúng ta biết rằng đây không phải là trường hợp. Sự thay đổi từ ‘Height’ thành ‘ChainWork’ được tác giả Satoshi biên soạn vào tháng 7 năm 2010. Bản thân tờ white paper cũng không được cập nhật từ đó.
– Khai thác ASIC. Việc khai thác coin bằng CPU được đề cập trong suốt tờ bạch cáo. Satoshi sau đó nói rằng “các cụm tính toán cuối cùng đến một ngày sẽ sử dụng tất cả các đồng tiền được tạo ra” và rằng anh không “muốn đẩy nhanh ngày này.” Nhìn lại câu nói này sẽ là điều không thể tránh khỏi khi Bitcoin trở nên thành công thì sẽ dẫn đến việc khai thác đồng tiền này bằng CPU trở nên không liên quan.
– Thuật toán khó. Như đã nêu trong tờ bạch cáo, điều này sử dụng sự di chuyển trung bình và không phải là các khoảng thời gian block 2016 được thực hiện mã hoá, block này đã thay thế nghiêm túc các ưu đãi để chống lại sự thay đổi.
– Bitcoin script hoặc hệ thống hợp đồng thông minh. Satoshi sau đó sẽ gợi ý rằng các Bitcoin script có thể được sử dụng cho “các giao dịch ký quỹ, các hợp đồng ngoại quan, trọng tài của bên thứ ba, chữ ký đa phương”, nhưng khả năng ứng dụng của loại script này lại không được nhắc đến trong tờ bạch cáo.
Quá trình phát triển vẫn đang diễn ra
Tất cả điều này cho thấy rằng bản thân chúng ta xác định được Bitcoin là gì và nó được định hình bởi tầm nhìn tập thể của đa số mọi người trong những năm qua để cho thấy được những quy tắc mà họ muốn chúng sẽ thực thi trên mạng lưới.
Khi ông ấy công khai mã nguồn của Bitcoin, tôi nghĩ Satoshi biết rằng ông ấy đang bàn giao một giá trị xã hội to lớn cho công chúng, nhưng tôi không nghĩ ông ta có thể tưởng tượng được nó sẽ tồn tại trong 10 năm nữa.
Đặt các vấn đề về thị giá và những phiền nhiễu khác về Bitcoin sang một bên, những nỗ lực của con người đổ vào việc xây dựng cơ sở hạ tầng của Bitcoin được như ngày hôm nay là một cái gì đó khuyến khích tôi rất nhiều, đặc biệt là có rất nhiều công việc được thực hiện bởi các tình nguyện viên. Chỉ cần xem xét bản phát hành chính mới nhất (0.17) chứa hơn 700 yêu cầu và 135 nhà phát triển đã đóng góp cho nó.
Thời gian đồng bộ được cải thiện ngay cả khi mạng lưới blockchain tiếp tục phát triển; chúng ta vẫn có thể đồng bộ toàn bộ mạng lưới blockchain của Bitcoin từ khối genesis thành chain tip trong chưa đầy hai tiếng rưỡi. Với Ethereum thì không tốn nhiều thời gian đâu.
Chúng ta có các công nghệ mới như G’Root, Bulletproofs, Confidential Transaction, Confidential Assets, PSBT, và Signature Aggregation (Schnorr) cho lớp cơ sở, trong khi Lightning Network cho phép các developer thử nghiệm mà không cần thay đổi đồng thuận với giao thức cơ bản.
Với sự ra mắt của Liquid Network, chúng ta đang bắt đầu nhận ra được sự hứa hẹn của công nghệ sidechains với các giải pháp thực sự đầu tiên để cải thiện thanh toán liên giao dịch. Tất cả những phát triển này sẽ khiến Bitcoin có không gian để tăng tốc độ giao dịch của mình lên rất lớn.
Những câu từ trong white paper của Bitcoin chắc chắn một điều không phải kinh thánh, nhưng có quá nhiều bạn nhiệt tình đến mức ngày đêm cố gắng để cố diễn giải ý nghĩa của nó cho cộng đồng yêu thích đồng tiền này. Những gì Satoshi tạo ra khi phát hành mã nguồn mở của Bitcoin tới công chúng là một điều vĩ đại. Nó giúp nhiều tài năng trong ngành công nghiệp tiền mã hóa phát triển và giải quyết các vấn đề mà các nhà khoa học máy tính đang làm trong nhiều năm có ảnh hưởng đến kinh tế và xã hội.
