Ủy viên Hester Peirce tại Ủy ban Chứng khoán và Sàn giao dịch Hoa Kỳ (SEC) không phải là một quan chức chính phủ tiêu biểu. Cô là một nhà quản lý pháp lý tự do thân thiện với tiền kỹ thuật số nên thường được gọi là “crypto mom”.
Nhưng Peirce cũng không phải là người đam mê tiền điện tử điển hình. Một ví dụ là cô không thích từ ‘hệ sinh thái’, có lẽ là từ thông dụng được sử dụng nhiều nhất trong thế giới blockchain. Peirce cho biết: “Tôi nghĩ rằng đó là một từ mà mọi người sử dụng nhưng không thực sự hiểu về những gì họ đang nói”.
Đầu mùa hè này, Peirce đã đến thăm Singapore và một trong những mục tiêu của cô là tìm hiểu thêm về môi trường tiền điện tử ở đó. Khi tôi hỏi Singapore so với Hoa Kỳ như thế nào, cô nói “các nhà quản lý ở Singapore có một thái độ cởi mở hơn nhiều để cố gắng kết nối với mọi người trong cộng đồng”.
Từ đó, chúng ta nhìn thấy một câu chuyện lớn hơn. Tương lai của tiền điện tử có thể là ở châu Á, không phải ở Hoa Kỳ. Châu Á đã là một địa điểm quan trọng cho các sàn giao dịch và khai thác tiền điện tử, cũng như cho các nhà đầu tư bán lẻ. Các quốc gia tại Châu Á cũng có lợi thế về quy định và tài năng nên đầu tư tiền điện tử sẽ di chuyển đến các quốc gia có quy tắc rõ ràng và thân thiện.
Hiện nay, phần lớn hành động là ở Singapore. Vào tháng 8 năm ngoái, Singapore đã tổ chức nhiều ICO hơn cả Hoa Kỳ. Theo thành viên Robert W. Greene tại Đại học Khoa học Xã hội Singapore (Singapore University of Social Sciences), quốc đảo sư tử là nơi có hơn 40% các dự án nền tảng hợp đồng thông minh bán token vào năm 2017-2018. Greene nói rằng điều này phần lớn là do Singapore chấp nhận hoạt động bán token kỹ thuật số mở trong khi các khu vực pháp lý khác thì không. ICO, từng là một phương thức gây quỹ phổ biến cho các startup, đang rời khỏi Hoa Kỳ. Và có thể các startup cũng như vậy. Peirce cho biết:
“Điều mà tôi nghe được từ những người ở Singapore là họ đang tránh Hoa Kỳ và điều đó phù hợp với những gì tôi biết về các dự án mà tôi đã nói ở Hoa Kỳ”. Những người muốn đặt cơ sở tại cường quốc số 1 thế giới nói với cô rằng “họ có cơ sở ở một nơi khác vì không hợp lý khi đặt trụ sở ở Hoa Kỳ cho đến khi có nhiều sự rõ ràng hơn”.
Mặt khác, Singapore đang cung cấp “sự rõ ràng theo cách mà chúng tôi chưa thực hiện được. Và làm cho nó rõ ràng đến mức bạn không phải luôn luôn làm một việc gì đó như cung cấp chứng khoán nếu điều đó không thực sự cần thiết”. Thông tin về các chính sách của Singapore đối với các loại tiền kỹ thuật số có thể được tìm thấy trong Đạo luật Dịch vụ thanh toán và Hướng dẫn về Dịch vụ bán token kỹ thuật số.
“Những gì chúng tôi thực sự cố gắng để có được là một thế giới nơi ICO là token tiện ích hoặc token thanh toán. Tôi nghĩ Singapore cũng đã nghĩ đến thông qua các vấn đề rõ ràng hơn một chút so với những gì chúng tôi có. Và nếu bạn đang cố gắng đạt được điều đó, tôi không chắc bạn có thể áp dụng quy định về luật chứng khoán theo cách mà chúng tôi đã áp dụng hay không”, Peirce nói.
Nhưng không chỉ Singapore. Peirce nhận thấy rằng trong khu vực nói chung, “các chính phủ cũng đang nhìn vào không gian này từ góc độ rất thực dụng. Họ xem tiền điện tử là một cơ hội, không phải là một mối đe dọa. Trọng tâm ít đặt ở quy định và nhiều hơn về: chúng ta có thể thực hiện điều này không?”
Hoa Kỳ gửi một thông điệp không mấy mặn mà với tiền điện tử. Trong bài tweet đầu tiên về chủ đề này, Tổng thống Mỹ Donald J. Trump cho biết, “tôi không phải là fan hâm mộ Bitcoin và các loại tiền điện tử khác. Chúng không phải là tiền và có giá trị rất biến động, dễ sụp đổ”.
Sự thân thiện của Peirce với tiền điện tử cũng không nhất thiết với vai trò là đại diện cho SEC. Năm ngoái, chủ tịch Jay Clayton của SEC nói rằng mỗi ICO mà ông nhìn thấy là một chứng khoán. Ủy ban cũng từ chối quỹ giao dịch trao đổi Bitcoin của anh em Winklevos. Đây là một quyết định mà Peirce phản đối công khai.
Các mối quan tâm của SEC liên quan đến ETF chủ yếu tập trung vào giá trị của Bitcoin như một khoản đầu tư. Peirce lập luận rằng các nhà đầu tư nên được phép tự đánh giá.
Có nhiều mối quan tâm khác nhau về ETFs. Peirce chia sẻ:
“Tôi nghĩ rằng custody (lưu ký) là một trong những vấn đề lớn hiện nay. Vì vậy, trước hết hãy nghĩ về custody, thao túng thị trường, và sau đó quan tâm nhiều hơn đến vấn đề giá cả”.
Vậy, có hy vọng cho các quỹ ETF không? Cô nói: “Tôi vẫn luôn hy vọng”.
Đối với ICO, Peirce nói rằng SEC đã đưa ra một số hành động thực thi đối với hành vi gian lận. “Chúng tôi có rất nhiều thứ trong chương trình thực thi tiềm năng của mình. Quy tắc của chúng tôi thực sự phức tạp, mọi người sẽ không được phạm phải những quy định này vào mọi lúc. Và vì vậy chúng tôi phải suy nghĩ: với nguồn lực hạn chế, chúng tôi sẽ áp dụng chúng như thế nào? Do đó, chúng tôi luôn luôn đưa ra những đánh giá trong bất kỳ lĩnh vực nào mà chúng tôi đảm nhận”.
SEC sẽ xử lý tiền điện tử Libra mới của Facebook như thế nào? Peirce nói: “Tôi chưa từng nói chuyện riêng với Facebook. Tôi cho rằng tất cả những gì chúng ta thực sự có là white paper khá ngắn và các phiên điều trần của Quốc hội, tôi nghĩ rằng có rất nhiều câu hỏi về chính xác những gì họ đang làm và có thể đụng đến luật chứng khoán. Quá sớm để nói điều gì nhưng có những cách tiềm năng biến nó thành có thể”.
“Tôi không muốn mất cả thế hệ”
Vấn đề của Hoa Kỳ không phải là quy định về tiền điện tử quá nghiêm ngặt mà là gây khó hiểu. Peirce đã nói: “Tôi nghĩ rằng sự rõ ràng là vấn đề chính bởi vì hầu hết những người mà tôi đã nói chuyện: chỉ cần cho chúng tôi biết chế độ là gì và chúng tôi sẽ làm việc về đó”.
Có một số cơ quan quản lý giám sát tiền điện tử và một số quy định khác nhau tùy theo tiểu bang. Cũng có thể khó phân biệt giữa token chứng khoán và token tiện ích. Một cách để xác định điều này là thông qua Howey Test, có thể được diễn giải theo nhiều cách khác nhau. Đầu năm nay, SEC đã ban hành hướng dẫn về Howey, mà Peirce tuyên bố, “có thể đưa ra nhiều câu hỏi và mối quan tâm hơn là câu trả lời”.
Howey có 4 yếu tố để xem xét, nhưng khung pháp lý của SEC có 38 cân nhắc, nhiều yếu tố có điểm phụ. Peirce đã viết: “Tôi lo lắng rằng những người không phải là luật sư, luật sư nhưng không chuyên luật chứng khoán và những người có học thức liên quan sẽ không biết phải làm gì với hướng dẫn”.
Các startup có thể vô tình vi phạm các quy tắc của Hoa Kỳ và có ai muốn mạo hiểm với điều đó không? Peirce viết: “Cá nhân và các công ty trong ngành phải tuân thủ luật chứng khoán của chúng tôi hoặc có nguy cơ trở thành đối tượng của một hành động thực thi. Do đó, nhiệm vụ của chúng tôi là cung cấp cho công chúng hướng dẫn rõ ràng về cách mọi người có thể tuân thủ luật pháp. Chúng tôi chưa hoàn thành nhiệm vụ này”.
Tại sao lại là vấn đề nếu Hoa Kỳ bị bỏ lại phía sau trong thế giới tiền điện tử? “Từ cuộc gặp gỡ với những người đang làm việc trong không gian này, rất nhiều người cực kỳ thông minh, cực kỳ chăm chỉ và cực kỳ tận tâm. Tôi không muốn mất cả thế hệ con người đó cho một quốc gia khác, với tất cả tài năng đó, là những người đang suy nghĩ về các vấn đề theo một cách mới”.
Thật tuyệt vời khi thấy dòng chảy đổi mới lan tỏa trên toàn thế giới. Peirce nói: “Nhưng đồng thời, tôi nghĩ rằng chúng ta được hưởng lợi từ việc có những nhóm người thực sự thông minh, làm việc chăm chỉ trong phạm vi biên giới của chúng ta. Kinh tế và xã hội sẽ nhận được lợi ích từ đó. Vì vậy, tôi không muốn đẩy tất cả những người đó ra nước ngoài”.
Giải pháp mà Peirce đang nghiền ngẫm là “bến cảng an toàn” để bán và cung cấp một số token nhất định. Cô giải thích: “Điều đó về cơ bản có nghĩa là chúng tôi sẽ không kìm chế bạn trong tất cả các luật chứng khoán nếu bạn làm X, Y và Z, và cung cấp loại thông tin này cho mọi người”.
Các giới hạn của quy định chính phủ
Nhìn bề ngoài, Peirce là một nhân vật mâu thuẫn. Cô ấy là một người điều tiết tự do. Cô cũng là một quan chức chính phủ ủng hộ tiền tệ nhằm mục đích độc lập với chính phủ. Tuy nhiên, Peirce không nhất thiết phải xem những điều này là mâu thuẫn. Cô nói rằng cô bị ảnh hưởng bởi nhà kinh tế học Friedrich Hayek. “Ông đã đánh giá rất cao về xã hội được tạo ra từ các cá nhân, mỗi người đều có tài năng và kiến thức độc đáo”. Tiền điện tử có thể giúp đưa những ý tưởng này vào cuộc sống. Hay như Peirce đã nói, “ý tưởng phân cấp thực sự nắm bắt được quan điểm kiến thức được truyền bá qua xã hội”.
Một phần khác của lý thuyết kinh tế có ảnh hưởng đến cô là sự lựa chọn của công chúng và “nghĩ về giới hạn của các giải pháp do chính phủ đưa ra”. Pierce nói:
“Bất kể bạn là ai, bất kể giới hạn của bạn là gì, mọi người đều có thứ gì đó để cung cấp cho xã hội. Tôi quan tâm rất nhiều về một xã hội cho phép mọi người mở khóa tiềm năng bên trong họ để có cuộc sống tốt đẹp hơn và cũng để phục vụ những người khác. Ngay lập tức, điều đó khiến tôi phấn khích khi trở thành người điều tiết thị trường vốn. Bởi vì tôi nghĩ rằng tôi có thể là một phần của việc mở khóa tiềm năng đó”.
Cô thừa nhận: “Các cơ quan quản lý thường không thực hiện theo cách đó”. Nhưng khi ai đó nói khả năng phán đoán của cô tốt hơn người khác, cô đáp trả: “Tôi thực sự không biết, vì người đó biết những điều mà tôi không biết”.
Một số người cho rằng Bitcoin không thể bị bất kỳ ngân hàng trung ương nào kiểm soát sẽ làm suy yếu chính phủ. Nhưng Peirce coi tiền điện tử như Bitcoin là nỗ lực tìm kiếm giải pháp mới. Cụ thể:
“Động thái phân cấp là một cách mà mọi người đang nói đến: chúng tôi thấy có một vấn đề trong xã hội và chúng tôi có giải pháp cho nó. White paper Bitcoin xuất hiện sau khủng hoảng tài chính và mọi người đang suy nghĩ về nó. Chúng tôi thấy rõ ràng có gì đó không ổn, vậy có cách nào để chúng tôi có thể giải quyết tốt hơn những thực trạng đó không?”
“Tôi nghĩ rằng đó là một điều tuyệt vời khi mọi người hòa nhập với nhau trong xã hội và nghĩ về cách hiệu quả nhất để giải quyết vấn đề. Có lẽ là chính phủ và có lẽ là không. Vì vậy, tôi không cảm thấy bị đe dọa và tôi nghĩ đó là điều quan trọng mà các nhà quản lý cần nhận ra. Chúng tôi có vai trò, nhưng không phải là tất cả”, cô tiếp tục.
- Quy định về token chứng khoán ở các nước châu Á: Thái Lan, Singapore, Hồng Kông
- Tương lai của tiền điện tử và tương lai của Bitcoin
Thùy Trang
Tạp chí Bitcoin | Longhash
