Khi Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình thể hiện sự ủng hộ mạnh mẽ của ông dành cho công nghệ blockchain vào tháng trước, các chuyên gia cho rằng Trung Quốc sẽ sớm “vượt mặt” Hoa Kỳ để đứng đầu về những sự đổi mới blockchain. Nghiên cứu chúng tôi tại Trung tâm Blockchain Center of Excellence ở Đại học Arkansas cho thấy Trung Quốc đã chiến thắng trong cuộc chạy đua vũ trang Sở hữu Trí tuệ trước Hoa Kỳ.
Chúng tôi đã kiểm tra các bằng sáng chế liên quan đến blockchain được cấp từ tháng 1 năm 2014 đến tháng 10 năm 2019 bởi văn phòng bằng sáng chế của Trung Quốc, Cục Quản lý Sở hữu Trí tuệ Quốc gia, gọi tắt là CNIPA, và Văn phòng Bằng sáng chế và Nhãn hiệu Hoa Kỳ, gọi tắt là USPTO. Trong giai đoạn này, CNIPA đã trao 2.218 bằng sáng chế blockchain so với 227 bằng sáng chế bởi USPTO.
Sự khác biệt về số lượng giữa các bằng sáng chế của Hoa Kỳ và Trung Quốc dẫn đến một sự hiểu lầm nhẹ, vì CNIPA đã trao gần 40 bằng sáng chế liên quan đến blockchain cho các công ty toàn cầu có trụ sở tại Hoa Kỳ như Goldman Sachs, IBM, Intel, JP Morgan, Mastercard, Microsoft và Visa. Ngược lại, USPTO đã không trao bằng sáng chế liên quan đến blockchain cho bất kỳ tổ chức nào có trụ sở tại Trung Quốc. Mô hình này được tổ chức rộng rãi hơn, theo một nghiên cứu được công bố bởi Ngân hàng Dự trữ Liên bang Saint Louis, cho thấy chỉ có 4,17% trong số 1,2 triệu đơn xin cấp bằng sáng chế của Trung Quốc được nộp ở nước ngoài vào năm 2016, trong khi 43% trong số 521.802 đơn xin cấp bằng sáng chế của Hoa Kỳ được nộp ở nước ngoài. Có lẽ các tổ chức của Hoa Kỳ lo lắng về việc bảo vệ IP của họ ở nước ngoài hơn các tổ chức Trung Quốc, hoặc có lẽ xu hướng này phản ánh sự không tin tưởng vào các bằng sáng chế của các ứng dụng Trung Quốc được thực hiện ở nước ngoài, vì chỉ 6,31% đơn xin cấp bằng sáng chế ở nước ngoài do các công ty Trung Quốc nộp là được phê duyệt.
Hơn nữa, văn phòng bằng sáng chế của Trung Quốc đã thúc đẩy quá trình sáng chế nhanh hơn Mỹ, chỉ mất trung bình 6 tháng kể từ khi nộp bằng sáng chế đến khi được chấp nhận, so với thời gian là 20 tháng ở Mỹ. Có một số sự giải thích cho điều này: Trung Quốc có thể có nhiều nguồn lực hơn để xử lý bằng sáng chế , hoặc quy trình sáng chế của Trung Quốc có thể không nghiêm ngặt như ở Hoa Kỳ, Meredith Lowry, luật sư sáng chế của Wright Lindsey Jennings, đã chia sẻ trong một cuộc phỏng vấn riêng:
“Các đơn xin cấp bằng sáng chế Blockchain trong quy trình ở Hoa Kỳ phải đối mặt với những rào cản để cho thấy sự phát minh này là vấn đề có thể được cấp bằng sáng chế, và nó không chỉ là việc sử dụng một thuật toán. Mức độ dành cho đối tượng được cấp bằng sáng chế ở Hoa Kỳ không được cao như ở các nước khác, ví dụ như Trung Quốc.”
Chúng tôi cũng đã phân tích dữ liệu để xác định các danh mục hàng đầu của những phát mình được bảo vệ bởi các bằng sáng chế liên quan đến blockchain, và chủ sở hữu bằng sáng chế hàng đầu ở mỗi quốc gia.
IP đang được bảo vệ
CNIPA và USPTO yêu cầu người đăng ký bằng sáng chế sử dụng Phân loại Bằng sáng chế Quốc tế (International Patent Classification) để phân loại hồ sơ bằng sáng chế của họ. Mỗi bằng sáng chế thường bao gồm nhiều mã IPC. Ở cả hai quốc gia, ba mã IPC xuất hiện thường xuyên nhất cho các bằng sáng chế liên quan đến blockchain là G06, H04 và G07:
G06 (Máy tính; Tính toán) – bao gồm các đổi mới liên quan đến toán học về điện toán, xử lý dữ liệu hình ảnh và tạo dữ liệu.
H04 (Kỹ thuật giao tiếp điện tử) – bao gồm một loạt các thông tin liên lạc điện tử bao gồm truyền, phát và liên lạc bí mật qua mạng có dây hoặc không dây.
G07 (Thiết bị kiểm tra) – bao gồm các đổi mới liên quan đến việc đăng ký nhận tiền mặt hoặc token, xử lý coin hoặc vật có giá trị, thu phí và thuế, tạo số ngẫu nhiên cho xổ số, hệ thống để bỏ phiếu và hơn thế nữa.
Các chủ sở hữu bằng sáng chế hàng đầu của CNIPA và USPTO
Chúng tôi đã tổng hợp được các chủ sở hữu bằng sáng chế hàng đầu của các bằng sáng chế công nghệ liên quan đến blockchain được cấp bởi CNIPA và USPTO. Trong bảng dưới đây, chúng tôi tập trung vào chỉ ba công ty hàng đầu ở mỗi quốc gia. China United Network Communications Group Co., hay China Unicom; Alibaba; và NChain Holdings là các chủ sở hữu bằng sáng chế hàng đầu được cấp bởi CNIPA, trong khi IBM, Accdvisor và Mastercard là chủ sở hữu bằng sáng chế hàng đầu được cấp bởi USPTO và cũng có bằng sáng chế từ CNIPA.
Bằng sáng chế mẫu bao gồm:
China Unicom – Một nhà cung cấp viễn thông thuộc sở hữu của chính phủ Trung Quốc. Công ty này có nhiều bằng sáng chế nhất được cấp bởi CNIPA, cho đến thời điểm hiện tại là 54 bằng. Một trong những bằng sáng chế của họ xác định phương pháp theo dõi chất lượng thực phẩm trên ứng dụng blockchain (Bằng sáng chế 108537558A).
Alibaba – được thành lập bởi Jack Ma vào năm 1999 và hiện là nhà bán lẻ trực tuyến lớn nhất thế giới. Tập đoàn này có số lượng bằng sáng chế CNIPA cao thứ hai, với 51 bằng. Alibaba có bằng sáng chế cho phương pháp và thiết bị phân tích âm nhạc dựa trên blockchain (Bằng sáng chế 108595709A).
Nchain Holdings – có số lượng bằng sáng chế cao thứ ba được cung cấp bởi CNIPA, ở mức 37. Nchain là một công ty có trụ sở tại Vương quốc Anh đang tìm cách làm cho tiền điện tử có thể sử dụng nhiều hơn trên toàn cầu. Một trong những bằng sáng chế của họ mô tả một hệ điều hành cho các thiết bị IoT được điều khiển bởi một blockchain. Mỗi thiết bị IoT có một địa chỉ IP và cặp khóa riêng tư-công khai được mã hóa. Phần mềm điều khiển thiết bị thông qua các hướng dẫn yêu cầu quyền truy cập vào khóa riêng (Bằng sáng chế 109089427A).
IBM – một công ty công nghệ thông tin đa quốc gia của Mỹ. Công ty này sở hữu nhiều bằng sáng chế nhất được cấp bởi USPTO. Trong số 34 bằng sáng chế của mình, một bằng sáng chế của họ cung cấp cách duy trì và xác minh trạng thái tài khoản trong các trò chơi nhiều người chơi (Bằng sáng chế 10348487).
Accenture – một công ty dịch vụ chuyên nghiệp toàn cầu có trụ sở tại Dublin, Ireland. Họ có 23 bằng sáng chế từ USPTO. Ví dụ, Accdvisor đã cấp bằng sáng chế cho phát minh của mình cho một node có khả năng tương tác trong đó kết nối các blockchain khác nhau bằng cách sử dụng bằng chứng không-kiến-thức (zero-knowledge proofs) (Bằng sáng chế 10298395).
Mastercard – một công ty dịch vụ tài chính toàn cầu có trụ sở tại thành phố New York. Mastercard đang nắm giữ 9 bằng sáng chế với USPTO, một trong số đó là phương pháp xác minh đồng hồ đỗ xe thông minh bằng cách sử dụng blockchain (Bằng sáng chế 10198949).
Tháng 11 này, Trung Quốc cho biết rằng họ có thể tăng cường luật pháp IP. Tốc độ bảo vệ bằng sáng chế liên quan đến blockchain ở nước này đang tăng lên, với số lượng bằng sáng chế liên quan đến blockchain của Trung Quốc vượt xa tỷ lệ của Hoa Kỳ, nhưng đóng góp vào những con số này là các công ty ở Mỹ nộp bằng sáng chế ở nhiều địa điểm để tăng cường bảo vệ IP trên toàn cầu . Do đó, trong khi Trung Quốc dường như đang tăng tốc và “vượt mặt” Hoa Kỳ trong việc được cấp các bằng sáng chế, nhiều công ty toàn cầu hàng đầu đang hoạt động ở cả hai quốc gia này và bảo vệ tài sản trí tuệ của họ.
Lời kết
Các bằng sáng chế liên quan đến blockchain chỉ là một chỉ số cho sự thống trị blockchain của một quốc gia. Các quy định thuận lợi, số lượng vị trí tuyển dụng, mức độ phổ biến và mức hỗ trợ tài chính được cung cấp cho các startup blockchain, tham gia tích cực vào các cơ quan hoạch định chính sách toàn cầu và số lượng giải pháp blockchain trong sản xuất là các số liệu khác đang được Trung tâm Blockchain khám phá tại Đại học Arkansas.
Diệu Anh
Tạp chí Bitcoin | Cointelegraph
