Riksbank của Thụy Điển đã xem xét khả năng tồn tại của tiền kỹ thuật số ngân hàng trung ương (CBDC) cho thị trường địa phương và tuyên bố kết quả hỗn hợp.
Trong bản đánh giá kinh tế dài 96 trang, cập nhật ngày 18/6, ngân hàng trung ương lâu đời nhất thế giới đã giới thiệu 4 mô hình cung cấp phiên bản kỹ thuật số của đồng Krona Thụy Điển (e-Krona) cũng như phác thảo nhiều mô hình khác nhau phù hợp với mục tiêu chính sách của nó như thế nào.
Những mục tiêu đó bao gồm thúc đẩy kho lưu trữ giá trị và đơn vị tài khoản ổn định, trở thành người cho vay cuối cùng (LOLR) cung cấp phương tiện thanh toán và duy trì ổn định tài chính.
Trong bối cảnh đó, 4 mô hình đang được xem xét là “Cung cấp e-Krona tập trung mà không có trung gian”, “mô hình tập trung với các trung gian”, “giải pháp phi tập trung với các trung gian” và “e-krona tổng hợp”. Bài đánh giá có nội dung:
“Chúng tôi nhận thấy tất cả các mô hình có những lợi thế và bất lợi riêng, nhưng một số có vẻ tốt hơn trong việc đáp ứng nhu cầu hiện tại của thị trường thanh toán Thụy Điển so với các mô hình khác”.
Cung cấp e-Krona tập trung không có trung gian tức là ngân hàng chịu trách nhiệm cho toàn bộ chuỗi phân phối e-Krona. Bản đánh giá cho biết kế hoạch này mang lại vai trò hoàn toàn mới cho Riksbank, tương tự như cách các ngân hàng bán lẻ lớn hoạt động.
Nếu theo mô hình này, Riksbank dự đoán sẽ làm phát sinh chi phí đáng kể cho chức năng hỗ trợ nhân viên và khách hàng, cung cấp cho hàng triệu người dùng tiềm năng đồng thời đóng vai trò là đối thủ cạnh tranh của các dịch vụ thanh toán tư nhân ở mức độ bán lẻ, do đó gián tiếp tạo ra sự độc quyền thị trường.
“Riksbank có thể có dấu ấn quá lớn trong thị trường thanh toán. Cũng có thể triển khai phiên bản quy mô nhỏ của mô hình này, nơi Riksbank cung cấp dịch vụ cơ bản, ví dụ phục vụ cho nhu cầu của các nhóm dễ bị ảnh hưởng”.
Mô hình tập trung với các trung gian gần giống cơ sở hạ tầng tài chính Thụy Điển hiện tại, dựa trên sự hợp tác giữa ngân hàng trung ương và nhà cung cấp dịch vụ tư nhân; trong đó Riksbank duy trì vai trò nổi bật ở mức độ ‘bán sỉ’ thị trường thanh toán. Tuy nhiên, trong ví dụ này, ngân hàng không có vai trò hoạt động trong chuỗi phân phối như đã đề cập ở trên.
“Công nghệ không phải là yếu tố quyết định trong mô hình này. Cả e-Krona dựa trên tài khoản thông thường và token đều có thể. Mô hình dựa trên token là nơi mỗi e-Krona kỹ thuật số có nhận dạng duy nhất và về cơ bản “sao chép mô hình phân phối tiền mặt nhưng ở định dạng kỹ thuật số. Sự khác biệt giữa e-Krona dựa trên token hoặc dựa trên tài khoản không có liên quan đến ý nghĩa tiềm năng của e-Krona trên hệ thống tiền tệ”.
Theo cách tương tự như mô hình tập trung ở trên hoạt động, trong môi trường phi tập trung, tất cả các trung gian liên quan đến e-Krona sẽ có mối quan hệ hợp đồng trực tiếp với người tiêu dùng.
“Thiết lập này đơn giản là cơ sở dữ liệu phi tập trung của tất cả các e-Krona lưu hành tại bất kỳ thời điểm nào, trong đó Riksbank xác minh mọi giao dịch trước khi hoàn thành”.
Đánh giá cho thấy Riksbank sẽ cần cung cấp kế hoạch dự phòng nếu một hoặc một số trung gian không thành công, sau đó ngân hàng phải cung cấp số lượng lớn khách hàng thanh toán bằng e-Krona.
Điều này khác một chút so với mô hình tập trung mà Riksbank không có thỏa thuận hợp đồng với người tiêu dùng và các chính sách chống rửa tiền (AML), KYC, chính sách chống khủng bố (CTF) sẽ là trách nhiệm duy nhất của trung gian.
Mô hình cuối cùng được trình bày trong đánh giá kinh tế của CBDC là e-Krona tổng hợp. Bài viết giải thích rằng ngoài việc cho phép nhiều tổ chức truy cập vào hệ thống thanh toán tổng thời gian thực (RTGS), “mô hình này bao gồm hầu hết các luật mới yêu cầu ngân hàng (và tổ chức khác) thiết lập tài khoản riêng biệt”.
Mô hình gần giống với mô hình hiện có, trong đó vai trò của ngân hàng trung ương là trở thành tác nhân ở giữa hệ thống thanh toán với thị trường tư nhân là lớp thứ cấp phục vụ khách hàng. Đối với khu vực tư nhân, “các giải pháp thanh toán hiện tại có thể tiếp tục hoạt động mà không cần thêm phần cứng hay đầu tư”.
“Điều khiến cho e-Krona tổng hợp hấp dẫn là quy mô hạn chế so với các mô hình khác đã mô tả. Nó sẽ không yêu cầu đầu tư nhiều vào cơ sở hạ tầng và Riksbank có thể từ bỏ mọi trách nhiệm đối với KYC, ALM, …”
Riksbank kết luận rằng cả mô hình tập trung và phi tập trung được đặc trưng bằng các trung gian, cũng như việc cung cấp e-Krona tập trung mà không qua trung gian sẽ phải chịu thay đổi và chi phí đáng kể. Bài viết cho biết phiên bản kỹ thuật số tổng hợp của Krona Thụy Điển có thể chứng minh là khả thi nhưng thậm chí không được phân loại là CBDC.
“Cách tiếp cận tối giản như vậy có thể không đạt được mục tiêu cạnh tranh nâng cao và khả năng phục hồi ở cùng mức độ vì nó sẽ khá giống với hệ thống ngày nay. Hơn nữa, không phải là một yêu cầu trực tiếp của Riksbank và do đó không rõ liệu đây có thực sự được coi là CBDC hay không”.
Ngân hàng trung ương cho biết thêm, rất nhiều mô hình cần được mở rộng dựa trên “nhiều chiều” trong các nghiên cứu trong tương lai.
- Tăng trưởng stablecoin và DeFi đưa phí Ethereum lên mức cao trong 2 năm
- Ngân hàng Trung ương Thái Lan thúc đẩy hệ thống thanh toán tiền kỹ thuật số (CBDC)
- Trung Quốc có thể sẽ ra mắt CBDC mà không ai nhận ra trong khi các công ty Trung Quốc đặt cược lớn vào Blockchain hậu Covid-19
Các bạn có thể đọc thêm các bài mới nhất theo link này:
