“Mục đích là để mọi người nghĩ về bitcoin, chứ không phải tiêu nó. Tôi không nghĩ rằng Bitcoin tốt cho việc tiêu sài. Nó không được kỳ vọng được sử dụng như tiền mặt,” ông Jeremy Gardner, nhà sáng lập của Ausum Ventures, đã khuyên tôi như vậy.
“Satoshi đã tạo ra một kho lưu trữ giá trị phi tập trung,” có lẽ ông đã gói gọn luận điểm của mình rằng bitcoin là khoản tiền chưa-được-chi tốt nhất từng có – tốt hơn hết là tích trữ nó như vàng. Đối với Gardner, sử dụng nó như một loại tiền tệ không chỉ không thực tế. Nó còn phản trực giác.
Chà, dù sao thì tôi cũng đang thử nó.
Nhà báo Kashmir Hill đã thử nghiệm ‘sống bằng bitcoin’ vào đầu năm 2013, vậy bây giờ nó trở nên dễ dàng hơn rồi, đúng không? Câu trả lời là, đúng và không đúng. Gần sáu năm sau, tôi phát hiện ra rằng, trong khi cơ sở hạ tầng thanh toán bitcoin đã tiến bộ, việc sử dụng nó như một phương thức thanh toán, ít nhất là ở San Francisco, dường như đã thoái lui.
Trước khi báo cáo với hội nghị mà tôi đã tham dự tại San Francisco, tôi có một việc quan trọng cần làm: tôi phải bày tỏ sự tôn trọng của mình với người tiên phong.
Trước khi rời khỏi căn nhà của tôi ở Nashville đểbắt đầu cuộc thử nghiệm, tôi đã tìm đến Kashmir Hill, một cựu nhà báo của Forbes-gone-Gizmodo, người đã thực hiện điều này vào năm 2013 (và một lần nữa vào năm 2014). Cô ấy rất cởi mở chấp nhận lời đề nghị của tôi để kiếm chút lời khuyên từ cô ấy.
Tiếp cận Kashmir là giao dịch ‘không ngân hàng” đầu tiên của tôi. Giao thông vận tải là một vấn đề trong kinh nghiệm của cô ấy cho đến khi cô ấy có một chiếc xe đạp, và thậm chí sau đó, phong cảnh đồi núi ở San Francisco cũng “không thể tha thứ được”, vậy nên nó vẫn không dễ dàng chút nào. Tuy nhiên, đó là một cách để di chuyển và tôi thích ý tưởng dùng xe đạp làm phương tiện đi lại.
Tất cả những nỗ lực của tôi để mua hoặc thuê một chiếc xe trên Craigslist chưa đi đến đâu cả, vậy nên tôi sẽ phải chờ đợi.
Tôi có Paxful để mua thẻ quà tặng Uber. Sau khi lựa chọn tham gia, tôi đăng ký giao dịch (nơi tôi phải cung cấp số điện thoại để xác thực nhưng không có tên) và chuyển một lượng bitcoin trị giá 25 đô la từ ví BRD của tôi. Sau khi thực hiện giao dịch nhanh với một “Marxsmith,” tôi đã thấy mình có khoản tín dụng Uber trị giá 25 đô la trên tài khoản của mình.
Hill đến La Boulangerie ngay sau khi tôi xuống khỏi Uber, ngay lập tức có thể nhận ra, nhờ những điểm nhấn màu ngọc lam làm nổi bật những ngọn tóc của cô ấy.
Khi tôi cảm ơn Hill vì đã đồng ý gặp tôi, cô ấy trả lời rằng cô ấy rất thông cảm với những người đưa ra quyết định chỉ sống bằng bitcoin trong một tuần. Vì vậy, bằng sự thông cảm, cô ấy đề nghị trả tiền cho bữa ăn của tôi (tiệm bánh không chấp nhận bitcoin). Tôi khăng khăng mời lại cô ấy bằng pho mát Đan Mạch và cốc latte, nhưng cô ấy nói rằng cô ấy cần phải xem cô ấy có nhớ thông tin đăng nhập Coinbase của mình để cho tôi địa chỉ công khai của cô ấy không.
“Tôi đã viết các bài báo và gần như không nhớ gì nhiều về bitcoin”, cô nói đùa.
Lúc Hill thử nghiệm sống bằng bitcoin là lúc thuộc chu kỳ truyền thông lớn đầu tiên đi kèm với bong bóng 2013. Lúc đó không có nhiều người biết đến bitcoin. Một vài nhà báo chính thống đã bắt đầu đưa ra các bài báo về thứ, đối với nhiều người, từng là một trải nghiệm mới lạ: mua bitcoin.
Biên tập viên của Hill muốn đem đến sự mới lạ xa hơn: “Đừng mua bitcoin. Hãy sống bằng nó trong một tuần.” Và cô ấy đã làm như vậy.
“Nó thực sự trôi qua rất nhanh – tôi khá may mắn”, cô cười, gọi kế hoạch và việc thực hiện là “thiếu chính đáng”.
Cô đã tham dự một trong những buổi gặp gỡ nổi tiếng “Bitcoin at $100” ở San Francisco, cô từng đã tham gia vào cộng đồng crack-house-hacker- hostel/cypher, 20Mission và thậm chí cô ấy đã đi thăm quan Coinbase khi nó còn là “nhà kho”, cô cho biết.
Khi cô ấy đề cập đến điều này, người phục vụ mang hai cốc latte cho chúng tôi. Loại cà phê này được rót vào cái cốc to gần bằng cái mặt tôi vậy.
Cuối cùng, cô nhận xét rằng cô đã bị đồng hóa rất nhiều trong cộng đồng này. Việc sử dụng bitcoin mà cộng đồng đã đưa tiền cho cô ấy trong suốt cả tuần, cô ấy đã mang khoảng 50 hoặc một phần trong đó khi đi ăn bữa tối sushi, một bữa ăn 8 món BTC gì đó, mà trong vài năm, sẽ có giá trị bắng giá trị giáo dục Ivy League.
Cộng đồng tiền mã hóa năm 2013 rất năng nổ nhưng vẫn ít ỏi, và những nơi mà Hill có thể chi tiêu bitcoin cũng vậy. Toàn bộ trải nghiệm của cô ấy bị khắc sâu bởi nhận thức về việc sẽ vượt được qua. Điều này được gói gọn trong dòng cuối cùng của sê-ri năm 2013 của cô: “Tôi đã sống sót.”
Tôi đã so sánh các ghi chú với cô ấy về những gì tôi dự đoán là trở ngại lớn nhất của tôi trong tuần, những ghi chú về tinh thần để xem liệu tôi có thể làm được nhiều hơn việc “sống sốt” hay không, và liệu năm 2013 có thực sự là một năm dễ dàng hơn cho việc thử nghiệm.
Khi cuộc trò chuyện của chúng tôi kết thúc, Hill đã để lại cho tôi một lời khuyên “nhỏ” mà tôi đã sử dụng như một câu thần chú cho các bước lặp trong thí nghiệm của tôi.
“Đừng chỉ tập trung vào bản thân mình. Hãy để chuyện này là về những người khác, đó mới là những người mà cuộc thí nghiệm này cho phép bạn tiếp cận.”
Khi rời khỏi La Boulangerie, tôi bắt Uber trở lại địa điểm tổ chức hội nghị, nơi tôi có cuộc hẹn cùng Jeremy Gardner để đến xem một dự án mới mà anh ấy đang thực hiện và dĩ nhiên, tham quan Lâu đài Crypto khét tiếng.
Chúng tôi có khung thời gian rất chặt chẽ; tối hôm đó anh chuẩn bị đến Park City, Utah, để đi trượt tuyết.
“Cậu có thể đến lâu đài vào tối nay. Hoặc vào cuối tuần, có người sẽ cho bạn vào, và dẫn cậu đi xem xung quanh.”
Cuối cùng chúng tôi ổn định vào lúc 4:00, hẹn nhau bên ngoài Monarch, một câu lạc bộ nổi tiếng ở giữa quận Mid Market và Tenderloin, San Francisco, nơi chấp nhận bitcoin ‘tính theo chai’. Tôi có thể đi bộ từ hội nghị, điều này tốt hơn vì tín dụng Uber của tôi sắp hết và hội nghị không có Wi-Fi để tôi truy cập Paxful/Bitrefill.
Tôi dành phần còn lại của buổi chiều cho việc chuẩn bị và kiểm duyệt một bảng điều khiển, sau đó tôi đi loanh quanh, tìm kiếm bộ sạc USB-C cho điện thoại của tôi (sáng hôm đó tôi đã đánh mất bộ sạc) . Các nhân viên công nghệ ở hội nghị đã để cho tôi mượn một bộ sạc, một trong nhiều hành động thiện chí góp phần làm tăng thêm kinh nghiệm tích cực của tôi.
Thời gian trôi qua, Jeremy gặp tôi với một trong những đối tác kinh doanh của anh ấy, Micah, người sở hữu Monarch và một câu lạc bộ chấp nhận bitcoin khác ở San Francisco, Great North. Chúng tôi đi qua một tòa nhà để đến dự án mới của họ: một cửa hàng cầm đồ đóng vai trò là ‘mặt trước’ để ngụy trang cho một quán bar bí mật, cả hai đều chấp nhận bitcoin.
Cửa hàng đóng vai trò như một ‘con tốt’ trong một thời gian dài, Gardner nói, việc mua, giao dịch, bán và thậm chí cung cấp các khoản vay và tài sản thế chấp trong nhiều năm trước khi nó đóng cửa.
“Tất cả những thứ lén lút,” anh ấy nói.
Jeremy nhanh chóng chuyển sang chủ đề khác. Anh thất vọng vì San Francisco chỉ có hai cái tên nổi bật và nghĩ rằng thành phố nên chia sẻ với phần còn lại của nước Mỹ trong một xu hướng văn hóa mới nổi.
“Nó sẽ tạo ra một không gian gần gũi và thoải mái hơn. Nó không xô bồ với lượng người ra vào như các quán bar bình thường, vì vậy mà mọi người ở lại lâu hơn.”
Cửa hàng cầm đồ – với các hộp trưng bày đồ trang sức rẻ tiền bằng bạc bị xỉn màu từ Trung Quốc, còn nguyên vẹn một cách ngạc nhiên – chỉ là ‘lớp ngụy trang’, nhưng nó tạo nên một điểm nhấn chân thật về sự bí ẩn cho quán bar. Jeremy muốn lớp ngụy trang này mang nét “tồi tàn” của riêng nó. Ông muốn nó chỉ chấp nhận bitcoin mà thôi.
“Tôi đang thuyết phục mọi người thực hiện điều đó,” anh nói, nở một nụ cười.
Micah chạy hối hả xung quanh, ghi chú cẩn thận và đo đạc trước khi đến với tôi và Jeremy, và rót cho chúng tôi một ly rượu vang trắng (tôi không đủ tinh tế để nhận biết được loại vang cụ thể nào).
“Xin lỗi, nó chỉ là vang trắng thôi,” anh nói.
“Rượu nào cũng là rượu, đó là tất cả những gì quan trọng,” Jeremy đáp.
Micah rời đi để tiếp tục quay lại làm việc, để tôi và Jeremy ở lại nói chuyện về thí nghiệm của tôi.
“Chà, nó thật thú vị. Trước đây mọi người đã thử nghiệm việc này,” anh ấy nói. “Nhưng tôi không nghĩ rằng nó dành cho việc đó. Nó không được kỳ vọng để được sử dụng như tiền mặt, mà là một kho lưu trữ giá trị. Mọi người không thích sự biến động. Họ muốn sự chắc chắn về tiền tệ của họ.”
Anh ấy đã không hiểu tại sao tôi lại tiêu bitcoin của mình và không hold nó, và tôi nói với anh ấy rằng tôi không coi đó là việc tiêu bitcoin mà là việc tiêu tiền để trả cho những thứ cần thiết. Jeremy cho biết anh ấy rất quan tâm đến một chiếc ví mua lại ‘bitcoin đã được tiêu’, nhưng nếu không, anh ấy sẽ bám vào câu châm ngôn: hold tốt hơn là chi tiêu.
Anh ấy tin rằng “Mục đích ở đây là khiến cho mọi người nghĩ về bitcoin – chứ không phải tiêu nó.”
Chúng tôi tiếp tục cuộc trò chuyện với một Uber trên đường đến lâu đài.
Tôi hỏi Jeremy rằng liệu anh ấy có coi mình là một người theo phong cách tối giản của Bitcoin hay không (trước đó anh đã đưa ra sự so sánh khá phổ biến giữa Bitcoin và Friendster trong cuộc nói chuyện của chúng tôi).
“Không đâu, tôi nghĩ tôi là một người theo phong cách tối giản của Shitcoin thì đúng hơn.”
Cuối cùng thì chúng tôi đã đến lâu đài. Nó hoàn toàn xứng đáng với danh tiếng của nó. Bên ngoài cũng yên bình như bất kỳ ngôi nhà đa tầng đẹp đẽ nào trong khu phố Potrero Hill của thành phố, nhưng bên trong lại thể hiện tinh thần thực sự của lâu đài: một trung tâm theo quan niệm chiết trung, toàn vẹn của thế hệ millennials, những người sống dưới che chở rộng lượng của một thành viên 27 tuổi hào phóng thuộc giới xa hoa của tiền mã hóa.
“Chúng ta có một startup lái xe tự động công nghệ AI ở đây.” Jeremy ra hiệu về phía tầng hầm khi chúng tôi bước vào. “Họ đã kiếm được vài triệu và sau đó chuyển đi,” anh nói thêm.
Trên cầu thang, hành lang tầng hai cuộn tròn từ cầu thang với vô số căn phòng không có chủ.
“Vitalik đã từng ngủ trong căn phòng này rất nhiều lần,” Jeremy chắc chắn đã nói điều này rất nhiều lần trước khi nói cho tôi.
“Nhưng đây mới là nơi phép màu xảy ra,” anh nói khi anh đi lên tầng ba. Trên đỉnh, có một khu vực thư giãn với những chiếc ghế nỉ, lò sưởi bằng gas và nhà bếp với tủ lạnh được dán nhãn dán, những thứ đã kích thích sự tò mò của Business Insider và New York Times khi họ ghi lại địa điểm này trong năm 2017. Các bức tường được treo với nhiều mảnh in khác nhau, trong đó có một vài bức tranh của Banksy. Tôi định hỏi rằng những bức tranh đó có phải là bản gốc không nhưng tôi đã tự kìm lại.
Jeremy rời đi để thu dọn đồ đạc khi Liz, một người môi giới trẻ tuổi đang nội trú ở đó, tham gia cùng tôi và Rachel, một người nội trú khác. Không ai trong số họ tham gia vào tiền mã hóa.
“Một số người trong chúng ta không làm gì với nó, nhưng những người khác thì làm vậy,” cô ấy nói với tôi. “Đó là một ‘sự pha trộn’ lành mạnh.”
Chúng tôi đi vào chủ đề của thí nghiệm, và tôi nhắc đến dự án kinh doanh mới nhất của Jeremy. Rachel dường như không biết gì về dự án, và chúc mừng anh khi anh quay lại nói lời chia tay.
“Ồ nó cũng khá tuyệt,” anh nhiệt tình nói.
“Khi nào anh sẽ trở lại?”, cô hỏi.
“Tôi chưa biết,” anh trả lời. “Có lẽ từ một đến hai tháng nữa.”
Sau đó, tôi hỏi Rachel rằng Jeremy có ý định như vậy thật không trong lúc vội vã bắt Uber đến sân bay.
“Chắc chắn rồi. Anh ấy nói là làm.”
Liz, hay còn gọi là Nữ hoàng của Lâu đài, đã cho phép tôi ở lại một vài ngày và tôi nghĩ rằng tôi sẽ đưa cô ấy đến đó vào cuối tuần. Tuy nhiên, trong phần còn lại của chuyến thăm đầu tiên, tôi đã sạc điện thoại của mình và sử dụng Bitrefill để nhận thêm tín dụng Uber. Điều này nhanh hơn và dễ dàng hơn nhiều so với Paxful. Hầu hết KYC họ yêu cầu là một email và bạn có thể gửi bitcoin từ bất kỳ ví nào để lấy mã gift card (Paxful yêu cầu bạn gửi bitcoin vào ví của tài khoản để giao dịch).
Tôi đã dành thời gian còn lại của đêm đó với ông bạn đồng nghiệp Christian, người đã mời tôi bữa tối tại Ngân hàng Ailen, một quán rượu mà tôi nghĩ nhầm là đã chấp nhận bitcoin (tôi cũng đã trả lại cho anh ta bằng bitcoin). Sự thiện chí của bạn bè và những người đam mê tiền mã hóa là rất cần thiết và tôi dự đoán những điều này sẽ tiếp tục trong suốt cả tuần.
Chúng tôi ăn tối xong và quay trở lại căn hộ Christian. Tôi thức dậy từ 6:00 sáng. Từ quán cà phê với Hill, đến hội nghị, rồi đến quán bar của Jeremy và Lâu đài Crypto, rồi đến pub và về căn hộ, tôi đã đi nhiều nơi và gặp rất nhiều người – một số tương tác và những người tôi chưa có thời gian để lấp đầy cho tài khoản ngổn ngang này, bao gồm một vài cư dân của Lâu đài Crypto đang xây dựng một giàn khoan để đào.
Tôi đi loanh quanh, nhưng tôi đã tiêu ít bitcoin – thật không may, chúng đều không được sử dụng trực tiếp cho việc trao đổi nào cả. Hill đã trả cho bữa sáng của tôi, kể cả nếu cô ấy cho tôi một địa chỉ ví, tôi vẫn có ý định bồi hoàn cho cô ấy. Hội nghị cũng trả tiền cho bữa trưa. Bitcoin cũng “bao” tôi bữa tối, ngay cả khi gián tiếp thông qua Christian, và nó cũng đã mua cho tôi tín dụng Uber để di chuyển – một cách sử dụng gián tiếp khác, nhưng như Christian chỉ ra cho tôi, tôi vẫn đang hỗ trợ trường hợp sử dụng và cơ sở hạ tầng.
Cuối cùng tôi ngả lưng trên chiếc ghế dài vào khoảng 12:30 sáng, và hài lòng khi biết rằng tôi sẽ có quyền truy cập vào cà phê vào buổi sáng.