Kỷ niệm 75 năm của hội nghị Bretton Woods có lẽ không được xếp hạng cao trong danh sách ưu tiên của những người đam mê Bitcoin và tiền điện tử trong tháng này. Đây là một sơ suất dễ hiểu – sự thay đổi giá cả, sự ra mắt sản phẩm gây bối rối, và nơi ở của Justin Sun có lẽ hấp dẫn hơn.
Nhưng sự ra đời của hợp tác kinh tế quốc tế và khả năng tương tác nên được công nhận là sự khởi đầu của một quá trình tái thiết kinh tế, điều đã góp phần vào sự mất cân bằng toàn cầu đang gây lo lắng cho thị trường ngày nay. Nó cũng có thể tạo điều kiện cho các giải pháp.
Phần lớn thị trường chứng khoán Hoa Kỳ có thể được định giá quá cao và sản lượng có vẻ sẽ còn thấp hơn – nhưng một phần lớn của căng thẳng hiện tại ẩn nấp dưới bề mặt của thị trường tiền tệ. Một sự kết hợp giữa nới lỏng tiền tệ, căng thẳng thương mại và mối đe dọa của hành động quân sự ở Trung Đông là một loại cocktail độc hại cho những người nắm giữ tiền tệ và các quỹ phòng ngừa rủi ro vì chuyển đổi quốc tế trở nên rủi ro và tốn kém.
Có lẽ vì điều này, cũng như sự thể hiện đáng lo ngại của các cơ quan tài chính của chính quyền Hoa Kỳ, nên điệp khúc với câu hỏi về vai trò của đồng đô la Mỹ như một loại tiền tệ dự trữ toàn cầu đang ngày càng lớn hơn.
Hơn nữa, nó đã giữ vai trò lãnh đạo trong gần 100 năm; tuổi thọ tiền tệ dự trữ trung bình toàn cầu trong năm thế kỷ qua là 95 năm. Số dư thay đổi đang ám chỉ rằng triều đại của Đô la có thể sẽ sớm kết thúc: tỷ trọng dự trữ ngoại hối của nó là hơn 60%, trong khi trọng lượng của nền kinh tế Hoa Kỳ trong sản lượng toàn cầu đã giảm xuống dưới 25% và có khả năng tiếp tục đi theo xu hướng thấp hơn.
Cạnh tranh xâm lấn tiền tệ cũng có thể mang lại động lực khi chính trị bắt đầu coi trọng kinh tế.
Một số người đã chỉ ra có một “cơ hội khác không” rằng Bitcoin sẽ trở thành một loại tiền tệ dự trữ tuyệt vời. Tôi không đồng ý, tôi tin rằng chính xác là không có cơ hội nào có thể xảy ra. Tuy nhiên, tôi nghĩ rằng hệ thống dự trữ toàn cầu sẽ thay đổi hoàn toàn trong vài thập kỷ tới. Bitcoin có thể là một phần của những gì nổi lên.
Chuyện gì đang xảy ra?
Đầu tiên, một số nền tảng về tầm quan trọng của Bretton Woods và lý do tại sao chúng ta nên chú ý.
Năm 1944, một thỏa thuận đã được ký kết giữa các đại biểu từ 44 quốc gia thành lập đồng đô la Mỹ với tư cách là đồng tiền dự trữ thế giới, sẽ được chốt bằng vàng. Các quốc gia thành viên khác sẽ chốt đồng tiền của họ với đồng đô la Mỹ và kết quả là sự ổn định tương đối giữa các mệnh giá sẽ làm trơn tru thương mại thế giới và thúc đẩy sự phục hồi sau chiến tranh.
Thỏa thuận cũng tạo ra các tổ chức của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) và Ngân hàng Thế giới để điều phối các phong trào tiền tệ toàn cầu và các kênh khoản vay cho các quốc gia đang phát triển.
Đồng đô la Mỹ “chính thức” ngừng hoạt động dưới tư cách là đồng tiền dự trữ toàn cầu khi Tổng thống Richard Nixon đưa nước này ra khỏi tiêu chuẩn vàng vào năm 1971. Tuy nhiên, nó vẫn là đồng tiền dự trữ toàn cầu thực tế, tuy nhiên, không phải là quốc gia kinh tế và thương mại lớn nhất thế giới. Các quốc gia có xu hướng nắm giữ dự trữ đô la nhiều hơn tất cả các ngoại tệ khác cộng lại, để dễ giao dịch và vì sự ổn định tương đối của họ.
Trở thành tiền tệ dự trữ toàn cầu có cả mặt lợi lẫn mặt hại. Trong khi điều này giúp nó dễ dàng đi vay trong thị trường quốc tế, nó cũng lấy đi sức mạnh để gây ra ảnh hưởng đến nền kinh tế trong nước.
Nếu chủ nợ nước ngoài bắt đầu tin rằng Tổng thống Trump có thể kích thích sự mất giá của đồng đô la Mỹ (như ông thường nói rằng ông muốn làm), họ sẽ bắt đầu chuyển đi, vì sự mất giá sẽ khiến trái phiếu của họ giảm giá trị. Nợ nước ngoài của Hoa Kỳ hiện lên tới hơn 6 nghìn tỷ đô la, gần 30% tổng số dư nợ, do đó, ngay cả một sự chuyển đi nhỏ cũng sẽ là một cú sốc đối với thị trường và sẽ làm suy yếu uy tín của USD trong một thời gian tới.
Cũng giống như không thể phá giá tiền tệ khi thuận tiện, nhu cầu toàn cầu bổ sung về đô la Mỹ xuất phát từ tình trạng tiền tệ dự trữ đang khiến giá trị đồng đô la cao so với các loại tiền tệ khác, làm trầm trọng thêm thâm hụt tài khoản vãng lai, hiện là thứ lớn nhất trên thế giới. Và, bất kể quan điểm của bạn về Lý thuyết tiền tệ hiện đại là gì (thứ chỉ ra rằng trong số những điều khác, mức nợ không phải là vấn đề), tính dễ bị tổn thương của thị trường Hoa Kỳ đối với các chiến lược đầu tư nước ngoài đang gây lo lắng.
Quá đủ cho “America First”.
Một loại tiền dự trữ mới?
Trước những nghi ngờ ngày càng tăng về nhu cầu và tính thích hợp của một loại tiền dự trữ toàn cầu chỉ một nhà phát hành duy nhất và dựa trên fiat, bạn có thể thấy lý do tại sao câu chuyện về bitcoin xuất hiện. Chắc chắn một sự thay thế dựa trên thuật toán, không có chủ quyền sẽ ổn định và đáng tin cậy hơn?
Có lẽ, nhưng nó sẽ không phải là Bitcoin.
Đầu tiên, một loại tiền tệ toàn cầu cần phải có nguồn cung linh hoạt. Các giới hạn về số lượng vàng mà các ngân hàng có thể nắm giữ là một trong những lý do chính khiến tiêu chuẩn vàng không hoạt động – tăng trưởng kinh tế vượt xa nguồn cung tiền được hỗ trợ bằng vàng, và sự tranh giành không thể tránh khỏi để vượt qua giới hạn này dẫn đến sự mất ổn định.
Thứ hai, bitcoin sẽ không trở thành một token thanh toán phổ quát cho các hợp đồng giao dịch. Nó quá dễ biến động. Mặc dù điều này sẽ phù hợp với tính thanh khoản cao hơn, nhưng không chắc rằng các doanh nghiệp và các cường quốc có chủ quyền sẽ từ bỏ sở thích của họ đối với fiat, nơi họ có quyền kiểm soát.
Vậy, nếu không phải bitcoin thì sẽ là cái gì? Một loại tiền tệ giao dịch quốc tế thể hiện cả độ tin cậy và tính linh hoạt trông như thế nào?
Mô hình
Có một mô hình như vậy chính là Libra của Facebook: một rổ tiền tệ và nợ chính phủ được cân bằng lại theo định kì và được sử dụng để chốt một token kỹ thuật số có thể được sử dụng để thanh toán.
Nhưng cơn lốc tranh luận xung quanh mục đích và sự hỗ trợ của coin đã làm nổi bật sự ngờ vực mạnh mẽ động cơ của doanh nghiệp với tham vọng toàn cầu, và sự giám sát không tin cậy đầy căng thẳng sẽ gây khó khăn cho bất kỳ doanh nghiệp lớn nào trong việc tạo ra một giải pháp phổ quát.
Một mô hình như vậy, rất có thể là mô hình Quyền rút vốn đặc biệt (SDR) được tân trang lại. Giỏ tiền tệ này được IMF tạo ra vào năm 1969 để hoạt động như một token giao dịch riêng tư và một “kho lưu trữ giá trị” của các thành viên. Giá trị của nó phù hợp với các loại tiền tệ cơ bản: đồng đô la Mỹ, đồng yên Nhật, euro, bảng Anh và đồng Nhân dân tệ Trung Quốc.
Một số nhà kinh tế đã đề xuất mở rộng phạm vi của SDR cho mục đích thương mại quốc tế, bố trí nó như một loại tiền tệ dự trữ toàn cầu không phụ thuộc vào bất kỳ một tổ chức phát hành nào, và có thể được quản lý bởi một tổ chức siêu quốc gia trung lập, với sự ổn định kinh tế là mục tiêu chính của nó .
Vấn đề là, ngay cả một SDR lỏng trong cấu hình hiện tại của nó cũng phải tuân theo các ưu tiên và lỗ hổng quốc gia. Sự mất giá mạnh của đồng đô la Mỹ là do các ngân hàng trung ương chuyển sang SDR vì việc nắm giữ dự trữ có thể làm mất ổn định rổ tiền tệ. Đồng euro gần như có ý nghĩa như một loại tiền tệ thanh toán toàn cầu nhưng mang một rủi ro sống còn, tuy nhiên rất xa vời. Đồng Nhân dân tệ của Trung Quốc vẫn chủ yếu được kiểm soát bởi chính phủ của nước này và tương lai của đồng bảng Anh là không chắc chắn.
Giá mà SDR ở dạng lỏng mới có thể được chốt với token trao đổi không có chủ quyền, thứ mà hoàn toàn không bị thao túng chính trị. Bạn thấy điều tôi đang muốn nói chứ?
Các loại tiền tệ khác cũng sẽ hình thành một phần của rổ tiền tệ, để phản ánh hoạt động kinh tế và cho phép nguồn cung trở nên linh hoạt. Nhưng một thứ chắc chắn mang tính phi chính trị mạnh mẽ có thể tạo thêm một lớp niềm tin, khó có thể xuất hiện trong một môi trường thương mại ngày càng khó khăn.
Đến lúc nói chuyện
Cơ chế này sẽ hoạt động như thế nào, tôi không biết – không nghi ngờ gì, nó sẽ phức tạp và gây tranh cãi, và bất cứ ai nghiên cứu về tiền tệ đều nhận thức được các biến chứng khổng lồ của việc duy trì một chốt. Nhưng việc xây dựng niềm tin rằng hệ thống hiện tại còn thiếu sót và việc chính trị hóa tiền tệ ngày càng rõ ràng cuối cùng sẽ chuyển cuộc trò chuyện từ “nó quá khó để đạt được” thành “Hãy cùng thảo luận về điều này”.
Rủi ro lớn nhất đối với nền kinh tế thế giới hiện nay không phải là căng thẳng thương mại, tài sản bị định giá quá cao hay lợi suất âm. Nó chính là sự tự mãn khi cho rằng tình trạng hiện trạng sẽ giữ vững. Thay đổi sâu sắc luôn tiêu tốn một lượng lớn vốn chính trị và kinh tế, nhưng nó xảy ra bất kể gì đi nữa.
Không ai trong chúng ta có thể chắc chắn bước tiếp theo của quá trình tiến hóa tài chính sẽ như thế nào – nhưng chúng ta sẽ sớm tìm ra. Như nhà kinh tế học Tyler Cowen nhắc nhở chúng ta trong một bài báo gần đây: “Mọi thể chế tiền tệ của thời đại hầu như không thể tưởng tượng được cho đến khi chúng được tạo ra”.
Thật không may, ngay cả việc đưa những người tham gia chính vào bàn để thảo luận cũng sẽ là một nhiệm vụ to tát. Lễ kỷ niệm của Bretton Woods đã đưa ra tiếng nói cho các tờ báo và hội thảo về việc đặt câu hỏi về hệ thống dự trữ hiện tại, vai trò của IMF và cách vượt qua các cơn bão kinh tế phía trước. Ý tưởng và thảo luận là một sự khởi đầu. Nhưng chúng ta không nên quên rằng vào năm 1944, ngay sau cuộc chiến đẫm máu nhất trong lịch sử, điều khiến những người tham gia vào bàn trong một khung tâm trí hợp tác là nỗi sợ hãi.
Tất cả chúng ta đều có thể hy vọng rằng nó không cần phải có mức độ sợ hãi như vậy mới đưa mọi người trở lại bàn. Điều khác biệt trong khoảng thời gian này là nhu cầu cải cách đang trở nên rõ ràng. Các cuộc thảo luận bao gồm nhóm người tham gia rộng lớn hơn nhiều. Và bitcoin đang thêm một công cụ mới vào hộp giải pháp tiềm năng.
Tự nó, Bitcoin sẽ không giải quyết các vấn đề quan trọng nhất. Nhưng kết hợp với các công cụ khác, và được hỗ trợ bởi ngoại giao, sự nghiêm túc trong học tập và sự kiên nhẫn, nó cũng có thể tạo thành một phần không thể thiếu của một loại tiền dự trữ mới, có thể giúp làm trơn tru hoặc thậm chí tránh những cú sốc sắp tới.
- Trung Quốc và Fed đang thúc đẩy Bitcoin và đánh chìm Trump như thế nào?
- Craig Wright: “Kế hoạch Ponzi” Bitcoin sẽ “kết thúc rất sớm”
Thủy Tiên
Tạp chí Bitcoin | Coindesk
