Startup Origin tại San Francisco đang thiết lập một tập hợp các giao thức mạng cho phép những nhà phát triển và doanh nghiệp tạo ra các Thị trường phân quyền (decentralized marketplaces) trên Blockchain, với sự tập trung vào nền Kinh tế chia sẻ (sharing economy).
Giao thức mạng Origin là một tập hợp các cấu trúc Blockchain có mã nguồn mở (open source) dành cho người mua và người bán trong các dịch vụ như Car-sharing (dịch vụ cho thuê xe theo phút hay giờ) hay Home-sharing (tính năng chia sẻ ảnh, video và nhạc không cần sync) để giao dịch trên sàn web mở mang tính phi tập trung.
Các ứng dụng của giao thức này sẽ lưu trữ trực tiếp các dữ liệu giao dịch như hiệu lực và việc định giá trên Blockchain.
Origin mới đây đã phát hành bản chạy thử mang tính chất phân quyền Origin Protocol Demo DApp, trực tiếp trên Ethereum Network. Họ cũng thông báo rằng một vài công ty đã cam kết thực hiện phát triển thêm các ứng dụng trên sàn Origin.
“Sứ mệnh của chúng tôi dành cho Origin là thiết lập nên các giao thức cho phép các thị trường điện tử được quản lý bởi những quy định thay vì tập hợp những người đứng đầu. Chúng tôi muốn loại bỏ những bên trung gian tìm kiếm đặc lợi (rent-seeking), tối đa hóa tự do cá nhân, giảm bớt công tác kiểm duyệt và phân phối lại giá trị cho những người tham gia trong mạng lưới,” John Fraser, nhà đồng sáng lập của Origin, phát biểu trong cuộc hội thoại với Bitcoin Magazine: “Các đối tác đang trông cậy vào Origin bởi họ nhận ra rằng họ có thể tiếp cận thị trường sớm hơn và chúng ta có thể chia sẻ hiệu ứng mạng bằng cách cùng hợp tác.”
Khắc phục vấn đề của Mô hình Thị trường tập trung (Centralized Marketplace)
Uber và Airbnb, các thị trường điện tử rất được ưa chuộng trong việc chia sẻ chuyến đi (ride-sharing) và home-sharing, thường được xem như những dân chơi đứng đầu trong nền Kinh tế chia sẻ đang nảy nở. Một thuật ngữ đáng chú ý khác là “People as a service” (tạm dịch: dịch vụ con người), dùng để mô tả hình thức kinh doanh của hai công ty này, nơi sức hút từ việc cấp vốn đã định giá cả hai công ty ở mức hàng chục tỷ đô-la.
Người tiêu dùng nhận thức được Uber và Airbnb nhanh hơn, rẻ hơn và tốt hơn cả các dịch tương đương cho đến các dịch vụ truyền thống như taxi và khách sạn, được truyền tải qua những ứng dụng tinh vi nhưng rất dễ sử dụng. Mặc dù người tiêu dùng có ấn tượng mạnh với việc mua những ứng dụng trực tiếp từ các nhà cung cấp riêng lẻ trong mô hình phân quyền, mạng ngang hàng (P2P network), Uber và Airbnb là những hệ thống tập trung, nơi giao dịch giữa người tiêu dùng cá nhân và nhà cung cấp được chỉ dẫn qua cơ sở hạ tầng, mạng Hub và phần mềm thuộc về các công ty sở hữu sàn giao dịch.
Mô hình tập trung khiến cho Uber và Airbnb trở nên nhạy cảm với các hoạt động kiểm soát và có khả năng cả hai dịch vụ này sẽ bị dập tắt bởi chính phủ bất cứ lúc nào. Trong khi đó, ngoài việc nộp phí, người sở hữu các platform đang nắm toàn quyền kiểm soát mạng lưới và các nhà cung cấp riêng lẻ đang bị lên án bởi những hành vi mang tính chất bóc lột.
“Hãy lấy Uber và Airbnb làm ví dụ điển hình,” Fraser cho biết. “Cả hai công ty đều bị quản lý nghiêm ngặt hoặc thậm chí bị cấm ở các thành phố trên toàn thế giới. Hai công ty trên cũng đã từng cấm vĩnh viễn một vài cá nhân khỏi việc hoạt động trên thị trường của họ.
Các dịch vụ Uber và Airbnb thiếu vắng các công ty Uber và Airbnb
Theo như số liệu được cung cấp bởi Origin, Uber, Airbnb và các thị trường chia sẻ mang tính tập trung khác, được kỳ vọng sẽ kiếm được 40 tỷ USD mỗi năm từ lệ phí sàn giao dịch từ nay cho đến 2022, và nền kinh tế chia sẻ nói chung được mong đợi sẽ đạt 335 tỷ USD vào năm 2025. Một số dịch vụ chia sẻ mang tính tập trung tính trước 30% lệ phí cho việc tổ chức các giao dịch này.
Origin muốn loại bỏ các bên trung gian này với những tiêu chuẩn mới dựa trên công nghệ Blockchain.
Sàn giao dịch Origin “cho phép mọi người tự do giao dịch trên công nghệ Blockchain trong các thị trường phân quyền mà không cần đến bên trung gian tìm kiếm đặc lợi,” nhận định bởi Coleman Maher, người mới gia nhập Origin với tư cách là ngươi phụ trách quan hệ dài hạn. “Chúng tôi nhắm đến việc loại bỏ các lệ phí giao dịch thừa thãi, giảm bớt công tác kiểm duyệt và phân phối lại giá trị cho cộng đồng.”
“Chúng tôi đang hình dung ra một tập hợp lớn những Use case ảo (như tiền thuê nhà nghỉ, kỹ sư phần mềm hành nghề tự do, gia sư cho thuê) được coi là tiêu chuẩn hàng đầu của Origin và dữ liệu chia sẻ,” trích từ bản tóm tắt sản phẩm Origin. Các ứng dụng của Origin sẽ có tính năng chia sẻ người dùng, tạo ra “hiệu ứng mạng lưới chia sẻ” (shared network effect) đem lại lợi ích cho tất cả các nhà cung cấp ứng dụng cũng như người tiêu dùng.
Bee Token, SnagRide, JOLYY, Acquaint, Aworker, BlockFood, Edgecoin và ODEM đã cam kết sự tin cậy đối với sàn giao dịch Original. Nhiều đối tác sẽ thông báo trong các tháng sắp tới.
Hai dự án đầu tiên thuộc địa bàn của Airbnb và Uber. Đội ngũ dự án Bee Token, một nhóm các cựu nhân viên của Google, Facebook, Uber và Civic, đang thành lập mạng ngang hàng, không có người trung gian cho các máy chủ và khách hàng trên Web phân quyền, với mục tiêu “tân trang lại ngôi nhà của nền Kinh tế chia sẻ.” SnagRide – một ứng dụng ride-sharing dành cho những chuyến đi vừa và dài, đã tận dụng trí tuệ nhân tạo và hợp đồng thông minh mang sức mạnh của công nghệ Blcokchain, để quản lý các tài xế một cách thông minh và từ đó các hành khách sẽ sẵn sàng để di chuyển giữa các thành phố và chia sẻ chi phí của chuyến đi.
Hệ sinh thái công nghệ Origin sẽ đưa ra những khuyến khích dựa trên thẻ Token của Origin, tiêu chuẩn token ERC20 trên chuỗi Blockchain Ethereum, được mô tả trong White paper của Origin. Thẻ token của Origion, sắp tới sẽ được phân phối trong năm 2018, là một loại tiền kỹ thuật số dùng cho các giao dịch trên sàn platform. Tuy nhiên, đội ngũ Origin đang lên kế hoạch để nhanh chóng thực hiện các cuộc đối thoại về tiền giấy và Ethereum đối với việc phát hành token của Origin trong tương lai.
Xem thêm:
SN_Nour