Có lẽ hệ thống marketing đa cấp (MLM) không còn xa lạ gì với chúng ta. Trong đó, “các nhà đầu tư” được các nhà đầu tư khác hứa hẹn mang lại lợi nhuận béo bở. Nhưng đa số đều là các hoạt động lừa đảo.
Các dự án tiền điện tử quy mô lớn như Plustoken bị các nhà phê bình cáo buộc là lừa đảo ngày càng phổ biến hơn và mang lại lợi nhuận cao – ít nhất là cho các nhà đầu tư rút vốn đúng lúc.
Nhiều vụ lừa đảo hoạt động theo kiểu phân tán, có nghĩa là cơ quan thực thi pháp luật phải mất một thời gian dài mới tóm được kẻ phạm tội. Ví dụ, văn phòng cảnh sát ở Changsha, Hunan đã điều tra và phạt dự án Plustoken vì điều hành kế hoạch đa cấp bất hợp pháp vào tháng 3/2019. Tuy nhiên, sự kiện đó không thể ngăn chặn Plustoken lây lan sang các địa phương và quốc gia khác. Dự án tiếp tục hoạt động cho đến khi sập trang web và tiền ‘không cánh mà bay’ vào ngày 29/6.
Nhưng ranh giới giữa “trò lừa đảo”, “Ponzi” và dự án hợp pháp không phải lúc nào cũng rõ ràng, khiến nhiều người mơ hồ. Riêng tại Trung Quốc, một số nhà đầu tư tỏ thái độ mệt mỏi và gần như là thất vọng ê chề với các altcoin không thể “go to the moon”. Thay vào đó, họ cố tình đầu tư vào các dự án theo kiểu MLM, hứa hẹn mang lại lợi nhuận tuyệt vời và đôi khi tạo ra nguồn thu khổng lồ (nếu gặp được thời cơ đầu tư hoàn hảo).
Baer Chain
Hai dự án gây mơ hồ làm hao tốn giấy mực tại Trung Quốc trong năm nay là Baer Chain và Egretia.
Chúng giống nhau ở chỗ cả hai đều cung cấp game bất động sản mã hóa hứa hẹn đảm bảo thu nhập thụ động với ROI cực cao. Trong cả 2 trường hợp, người chơi đều đầu tư các loại tiền“cứng” như USDT và Ether, nhưng kiếm được tiền lãi dưới dạng BRC hoặc EGT. Tuy nhiên, trong vài tháng qua, giá trị của cả 2 đều giảm mạnh.
Điều khác biệt giữa các chương trình này với các công ty marketing đa cấp chính thống là người chơi kiếm được phần thưởng bằng token ERC-20 của công ty. Trong đó, giá của chúng có thể bị thao túng một cách giả tạo thông qua việc khóa, đốt hoặc mua từ thị trường thứ cấp. Khi giá token tăng, người chơi hài lòng với việc kiếm được ít token hơn vì giá trị USD của phần thưởng không đổi, tạo ra chu kỳ chuẩn theo kiểu áp lực bán giảm khi giá token tăng.
Baer Chain khởi đầu là game đảm bảo thu nhập thụ động. Dự án phát hành game đầu tiên Super Rich vào tháng 10/2018, ngay sau khi đợt bán token riêng tư kết thúc. Trong Super Rich, người chơi mua các cửa hàng mã hóa, thuê nhân viên mã hóa để điều hành cửa hàng, nâng cấp cả cửa hàng và nhân viên bằng cách sử dụng USDT hoặc ETH. Cửa hàng sau đó mang lại cho họ thu nhập thụ động dưới dạng token BRC được khai thác. Theo ảnh chụp màn hình của một slide chính thức, dựa án đã được quảng cáo các nhà đầu tư có thể thu hồi vốn đầu tư vào Super Rich trong vòng 100 ngày và trong khoảng thời gian 1 năm, có thể kiếm được 360% lợi nhuận.
Vào tháng 3/2019, Baer Chain đã phát hành trò chơi thứ 2, Universal City. Sự khác biệt duy nhất giữa trò chơi này và Super Rich là người chơi Universal City được phép sử dụng token BRC để mua tài sản và lấy lại rất nhiều nguồn cung BRC đào được trong Super Rich.
Vào ngày 30/7/2019, Baer Chain thông báo tạm thời vô hiệu hóa khai thác token BRC trong tất cả các game trước khi chuẩn bị ra mắt mainnet. Vào ngày 15/8, mainnet đi vào hoạt động, nhưng khai thác token BRC vẫn chưa được kích hoạt trở lại. Một bức thư cảm ơn sau đó từ CEO Vincent của Baer Chain được đăng tải trên Weibo, trong đó thông báo khai thác token BRC trong tất cả các trò chơi sẽ chính thức ngừng hoạt động vào ngày 31/8.
Nhiều nhà đầu tư đã báo cáo khoản lỗ khổng lồ do token BRC giảm hơn 90% giá trị trong khoảng 1 tháng và các tài sản trong game mà họ đầu tư ngừng tạo ra BRC. Ban đầu, nhiều người dự kiến sẽ sở hữu tài sản và kiếm được lợi nhuận trong ít nhất 1 năm.
Thay vào đó, thời gian thu lợi nhuận kết thúc sớm hơn nhiều và giá trị của các token mà họ kiếm được gần như về 0.
Egretia
Khi mới bắt đầu, Egretia đặt mục tiêu tạo công cụ chơi game HTML5 cho blockchain. Nhóm dự án trước đây từng tạo dựng danh tiếng tốt trong ngành công nghiệp game di động ở Trung Quốc. Công ty chỉ mới có các hoạt động đáng ngờ vào đầu năm 2019, khi công bố hợp tác với studio phát triển game LGame.
Theo người sáng lập Jun Huang của Egretia, LGame lần đầu tiên tiếp cận anh ta vào tháng 3/2019, sau đó độc lập phát triển và ra mắt trò chơi bất động sản Mega Merchant với các tính năng tiếp thị đa cấp rõ rệt hơn trên nền tảng Egretia vào tháng 5/2019. Giống như Super Rich, trò chơi hứa hẹn lợi nhuận thụ động 1% hàng ngày cho các token EGT trên số tiền đã đầu tư và do đó lợi nhuận hàng năm ít nhất là 360%.
Khác với Super Rich, Mega Merchant có chương trình giới thiệu 3 cấp độ Boss, Entrepreneur và Mega Merchant. Để trở thành Boss, người chơi phải giới thiệu 3 tài khoản, mỗi tài khoản có số dư tối thiểu 48,000 USDT. Để trở thành Entrepreneur, người chơi phải giới thiệu 3 Boss và để trở thành Mega Merchant, phải giới thiệu 3 Entrepreneur. Bất kỳ người chơi nào cũng có thể nhận được 10% phần thưởng khai thác từ người dùng mà họ đã đăng ký theo quy định.
Quy định như vậy gióng lên hồi chuông cảnh báo tại Egretia, nhưng game không bị hủy bỏ. Jun tin rằng với tư cách là một nền tảng trò chơi blockchain mở, Egretia không thể đánh giá các dự án hệ sinh thái có đáng nghi hay không?
Một tuần sau khi khai thác BRC chính thức ngừng hoạt động, Mega Merchant đã được “sáp nhập” với trò chơi Hollywood Tycoon do LGame điều hành. Trên thực tế, tất cả tài sản trong game Mega Merchant được chuyển qua Hollywood Tycoon và Mega Merchant bị ngừng hoạt động.
Sau đó, giá token EGT giảm thần tốc khiến nhiều nhà đầu tư nghi ngờ và cáo buộc LGame bao trùm thị trường thứ cấp bằng các lệnh bán mặc dù CEO Hone của LGame kịch liệt phủ nhận điều đó. Theo một bức thư ngỏ của ông, LGame đã mua 1.8 tỷ token EGT từ thị trường thứ cấp trong mùa đông và mùa xuân năm 2019 nhưng không bán bất kỳ loại nào trong thị trường thứ cấp kể từ đó, mặc dù có phân phối chúng thông qua khai thác trong trò chơi.
Trong thư, LGame cũng hứa sẽ sử dụng 1.5 tỷ token EGT để trả lại cho các nhà đầu tư bị thiệt hại do đầu tư vào tài sản trong Mega Merchant. Không rõ liệu công ty có tuân thủ cam kết hay không?
Phân tích on-chain
Nhìn bề ngoài, Baer Chain và Egretia là các dự án khá giống nhau. Nhưng phân tích dữ liệu on-chain cho thấy một số khác biệt chính giữa chúng.
Đầu tiên, chúng tôi đã kiểm tra giá giao dịch và số lượng địa chỉ nắm giữ. So sánh hai dự án này, có thể thấy sau khi Baer Chain tăng vũ bảo, xuất hiện một dòng lớn các địa chỉ nắm giữ mới. Như vậy, tăng trưởng địa chỉ mới trên Egretia dường như có mối liên hệ ít nhiều với giá của nó.
Điều này dường như cho thấy Baer Chain đã thành công hơn trong việc thu hút người dùng. Mặt khác, giá Egretia tăng có thể là do lượng người dùng hiện tại mua vào tăng hoặc gia tăng cường điệu xung quanh token.
Lịch sử giao dịch của một số địa chỉ quan trọng nhất cho thấy một câu chuyện sâu sắc hơn.
Địa chỉ nắm giữ lớn nhất của Baer Chain là một địa chỉ đốt token. Trong biểu đồ bên dưới, chúng ta có thể thấy rằng việc đốt token đáng kể đã xảy ra trong suốt vòng đời của dự án và chậm lại sau khi giá giảm mạnh. Vì đốt token làm giảm nguồn cung sẵn có, nên nó được sử dụng như một công cụ để tăng giá token.
Một phần quá trình này xảy ra trong game bắn súng Super Warrior, nơi người chơi có thể mua súng mã hóa bằng token BRC và tiêu diệt quái vật để đổi lấy phần thưởng. Khi người chơi thất bại, token BRC của họ sẽ bị đốt. Game này lần đầu tiên được phát hành vào tháng 1/2019, vài tháng trước khi game bất động sản đi vào hoạt động.
Đối với Egretia, chúng tôi không tìm thấy địa chỉ đốt nhiều token như vậy. Nhưng chúng tôi tìm thấy điều khác: có một địa chỉ khổng lồ (0x6cc5f688a315f3dc28a7781717a9a798a59fda7b) đã tích lũy token khi giá thấp và bắt đầu bán khi giá ở giai đoạn chớm tăng mạnh.
Chúng tôi không biết ai là người đứng sau tài khoản này hoặc ý định của họ đối với mô hình giao dịch như vậy là gì? Nhưng rõ ràng trader cá voi đằng sau địa chỉ này dường như đã sắp xếp thời gian vào và ra một cách hoàn hảo.
Kết luận
Mặc dù Egretia và Baer Chain trông bề ngoài giống nhau, nhưng vẫn có một số khác biệt lớn.
Baer Chain có tính năng giúp nó trông thành công hơn, ít nhất là theo một số cách. Dự án đã tăng trưởng theo cấp số nhân và duy trì giá tăng trong một thời gian. Nguyên nhân có thể là do có lượng lớn token bị khóa/đốt.
Egretia tuy không tăng trưởng theo cấp số nhân hay đốt token gây lạm phát giá nhưng có hoạt động on-chain để các trader nắm giữ ví lớn có thể sử dụng như pump và dump. Game bất động sản Egretia của Lgame có lẽ giống như một mánh lới marketing nhằm mục đích phổ biến Baer Chain.
- Phí Ethereum giảm xuống dưới 0.01 đô la sau sự sụp đổ của Ponzi FairWin – Liệu có ảnh hưởng đến giá ETH?
- CEO Binance phủ nhận có liên quan với các công ty Ponzi
Thùy Trang
Tạp chí Bitcoin | Longhash
