Sau khi ra đời, Bitcoin đã được hình dung là một loại tiền tệ không biên giới có thể được sử dụng bởi chủ sở hữu của nó mà không bị ảnh hưởng bởi các quy định pháp lý của bất kỳ cơ quan tập trung hoặc cơ quan chính phủ nào. Và mặc dù ý tưởng này khá lớn, nhưng thực tế vấn đề là các chủ sở hữu tiền điện tử trên toàn cầu ngày nay đang phải chịu các hạn chế về thuế khác nhau của các cơ quan quản lý địa phương đối với việc nắm giữ tài sản kỹ thuật số của họ.
Ngoài ra, trong vài tháng qua, một số cơ quan thuế trên toàn cầu, (chẳng hạn như Sở Thuế vụ Hoa Kỳ) đang trong quá trình tạo các khung hướng dẫn mới để giám sát các ngành công nghiệp tiền điện tử tương ứng của họ. Ví dụ, cơ quan thuế Nhật Bản đã sàng lọc dữ liệu thu được từ các sàn giao dịch địa phương khác nhau để tránh những kẻ trốn thuế và gian lận, trong khi Cơ quan Thuế vụ Australia (ATO) hiện đang thực hiện một số cuộc điều tra về các vụ trốn thuế liên quan đến khối lượng lớn tiền kỹ thuật số.
Những phát triển này rõ ràng chỉ ra thực tế rằng tiền điện tử là vấn đề quan tâm của một số cơ quan thuế trên toàn thế giới – chủ yếu là vì chúng cung cấp cho mọi người một con đường thương mại mở rộng ra ngoài các hệ thống tài chính hiện nay. Vì vậy, sau đây là một số khuôn khổ kinh tế tập trung vào tiền điện tử đang được các quốc gia trên toàn cầu áp dụng.
Hoa Kỳ
Theo IRS, các loại tiền kỹ thuật số được phân loại là tài sản chịu thuế theo mức tăng giá trị hoặc khấu hao hàng năm của nó. Ngoài ra, chính phủ Hoa Kỳ hiện không công nhận tài sản mã hóa là hình thức tiền hợp pháp – do đó họ sẽ loại bỏ bất kỳ quy định nào cho các ưu đãi thuế dựa trên chuyển đổi tiền tệ.
Những holder ở Hoa Kỳ có trách nhiệm phải chịu thuế đối với tài sản kỹ thuật số của họ – những tài sản này đã được đánh giá cao về giá trị trong khoảng thời gian của một năm tài chính. Không chỉ vậy, ngay cả các loại tiền điện tử có được thông qua khai thác hoặc các hoạt động thương mại khác cũng phải chịu thuế. Liên quan đến vấn đề này, các chủ sở hữu được yêu cầu phải tuyên bố giá trị thị trường của đồng tiền họ sở hữu (tại thời điểm mua) bằng cách sử dụng tỷ giá hối đoái được công bố để xác định mức chịu thuế của mình.
Quá trình đánh thuế này khá phức tạp và dẫn đến việc nhiều người sử dụng các chương trình kế toán tiền điện tử được thiết kế để tự động tạo các hồ sơ cần thiết với chuyển đổi giá dưới dạng báo cáo thân thiện với thuế (tax-friendly).
Đức
Hầu hết các thành viên của Liên minh châu Âu đều sử dụng các chính sách tài chính và mã số thuế hoàn toàn khác nhau để chi phối các lĩnh vực tiền điện tử tương ứng của họ. Chúng có thể có lợi hoặc có hại cho các nhà đầu tư địa phương. Ví dụ, ở Đức, Bitcoin (BTC) không phải chịu bất kỳ khoản thuế lãi vốn nào – do đó cho phép các nhà đầu tư tránh phải trả các khoản thuế đáng kể cho khoản nắm giữ của họ nếu giá trị BTC của họ tăng giá.
Tuy nhiên, mấu chốt ở đây là tiền điện tử cần phải được giữ bởi chủ sở hữu trong khoảng thời gian ít nhất là 12 tháng. Ngoài ra, chủ sở hữu doanh nghiệp được yêu cầu phải trả một khoản tiền cho bất kỳ mức lợi nhuận nào có được từ tài sản cá nhân liên quan đến Bitcoin của họ (tức là, thông qua thuế thu nhập doanh nghiệp).
Ngoài ra, phải thừa nhận rằng các công dân EU hiện đang có quyền di chuyển và cư trú ở bất cứ đâu trên khắp nước Đức để ủng hộ các hoạt động thương mại của đất nước này. Tuy nhiên, thuế cư trú ở Đức phải chịu ảnh hưởng từ một số yếu tố bao gồm:
- Người nộp đơn có cư trú riêng ở Đức hay không.
- Người đó có ở lại Đức được hơn 6 tháng không.
- Trong các vấn đề liên quan đến song tịch, tình trạng thuế cá nhân ở Đức có được xác định bởi “trạng thái hợp đồng trong đó người lao động có một trung tâm lợi ích (cá nhân và kinh tế) quan trọng” hay không.
Cuối cùng nhưng không kém phần quan trọng, theo luật 23 EStG, những người đam mê tiền điện tử tại Đức được miễn thuế hoàn toàn khi giao dịch token của họ – miễn là tiền lãi của họ không vượt quá tổng số 600 Euro mỗi năm.
Thụy sĩ
Một trong những khu vực pháp lý thân thiện với tiền điện tử nhất thế giới, Thụy Sĩ hiện đang là trụ sở cho Ethereum Foundation cũng như Hiệp hội Libra (Libra Association). Khi đi sâu vào nghiên cứu, công việc xử lý thuế tiền điện tử của các quốc gia khá thú vị. Đối với người mới, bất kỳ thu nhập có được thông qua khai thác phải được khai báo là thu nhập tự làm chủ, trong khi thu nhập có được thông qua giao dịch chuyên nghiệp phải chịu thuế kinh doanh.
- Các cá nhân nhận tiền lương của họ bằng tiền điện tử cần phải khai báo tài sản của họ cho mục đích thuế thu nhập.
- Nếu một nhà đầu tư đủ điều kiện là người chỉ giao dịch từ tài khoản cá nhân của mình, tiền lãi từ tiền điện tử của họ được coi là lãi vốn và được miễn thuế.
- Thụy Sĩ sử dụng cấu trúc thuế liên bang, các khu vực khác nhau đánh thuế khác nhau đối với một người nắm giữ tiền điện tử.
Australia
Văn phòng Thuế vụ Australia (ATO) gần đây đã phát hành một khung hướng dẫn thể hiện rõ lập trường của mình đối với ngành công nghiệp tài sản kỹ thuật số – đặc biệt là Bitcoin và một số loại tiền điện tử hàng đầu khác. ATO phân loại BTC, Ether, v.v … là “các hình thức tài sản” có thể phải chịu thuế.
Về chính chủ đề này, một phát ngôn viên của cơ quan quản lý đã nói rằng: “Bất kỳ lợi nhuận tài chính nào được tạo ra từ việc bán Bitcoin thường sẽ phải chịu thuế lãi vốn (CGT) và phải được báo cáo cho ATO.”
Ngoài ra, ATO coi các giao dịch dựa trên BTC như là “các thỏa thuận đổi chác” của người dùng mà không phải chịu thuế hàng hóa và dịch vụ. Tuy nhiên, các giao dịch liên quan đến tài sản tiền điện tử hàng đầu này vẫn phải chịu thuế lãi vốn. Người phát ngôn đã đề cập đến vấn đề này, ông nói rằng:
“Quan điểm của chúng tôi là: Bitcoin không phải là tiền cũng không phải ngoại tệ và nguồn cung Bitcoin không phải là nguồn cung tài chính cho các mục đích thuế hàng hóa và dịch vụ (GST). Tuy nhiên, Bitcoin là một tài sản phải chịu thuế lãi vốn (CGT)”.
Nhật Bản
Có một số quốc gia châu Á đã thực hiện việc chấp nhận tiền điện tử khá nghiêm túc. Ví dụ, Nhật Bản – quốc gia nơi mọi người thanh toán các hóa đơn hàng ngày bằng tiền điện tử là hợp pháp – tiền kỹ thuật số được coi là hàng hóa chịu thuế thu nhập, thuế lãi vốn và thuế doanh nghiệp.
Trong khi quy trình nộp đơn đang dần được sắp xếp hợp lý – với mức thuế dao động từ 15% đến 55% – nhiều người vẫn thấy quy trình này khá cồng kềnh vì họ được yêu cầu phải trả tiền thuế dựa trên tài sản/tiền chuyển đổi. Ngoài ra, do BTC/Yen là một trong những cặp giao dịch phổ biến nhất trên thế giới, có vẻ như khung thuế hiện tại của Nhật Bản sẽ cho phép các cường quốc châu Á thu được những nguồn doanh thu lớn từ ngành công nghiệp tiền điện tử.
Cuối cùng, chính phủ Nhật Bản mới đây đã công bố quyết định tạo ra một hệ thống theo dõi mới cho phép Cơ quan Thuế Quốc gia lấy dữ liệu từ các bên trung gian giao dịch, như các sàn giao dịch tiền kỹ thuật số, cổng giao dịch altcoin, v.v. Không chỉ vậy, các quy định mới sẽ được thực thi vào cuối năm nay, khiến các chủ sở hữu tiền điện tử – những người kiếm được hơn 10 triệu yên (khoảng 88,700 đô la) lợi nhuận – cần phải chịu một số loại thuế nhất định.
Hàn Quốc
Khi mọi thứ trở nên ổn định, chính phủ Hàn Quốc đang tìm cách thu lợi ích tài chính bằng cách đánh thuế cả thị trường tiền kỹ thuật số cũng như ngành công nghiệp ICO. Về vấn đề này, Han Seung-hee – ủy viên của Tổng cục Thuế Quốc gia – gần đây đã chia sẻ với truyền thông rằng ông đang lên kế hoạch đánh thuế việc sử dụng Bitcoin sau khi khối tài sản kỹ thuật số của khối lượng giao dịch địa phương tăng vọt cách đây không lâu. Ông cũng nói rằng ông đang xem xét một số cách khác nhau để thúc đẩy mối quan hệ giữa BTC với thuế lãi vốn, thuế giá trị gia tăng và cơ cấu thuế quà tặng của quốc gia. Han nói:
“Lợi nhuận và thua lỗ (lãi hoặc lỗ được ghi nhận trên cơ sở mối liên quan tương đối với ngoại tệ) phát sinh từ việc sử dụng Bitcoin, theo nguyên tắc chung, trừ các trường hợp phát sinh liên quan đến các hành vi sinh ra thu nhập khác nhau như thu nhập kinh doanh, được phân loại vào mục thu nhập khác”.
Malta
Một trong những thiên đường tiền điện tử phổ biến nhất trên thế giới, cơ chế thiết lập kinh tế hiện tại của Malta không đánh thuế tài sản kỹ thuật số. Tuy nhiên, bất kỳ khoản tiền nào kiếm được thông qua các hoạt động liên quan đến giao dịch trong ngày đều được coi là thu nhập kinh doanh và do đó phải chịu thuế thường xuyên.
Về mặt thành lập doanh nghiệp, các công dân của EU, Khu vực kinh tế châu Âu hoặc Thụy Sĩ được phép tự do di chuyển và tạo điều kiện cho các hoạt động thương mại của họ trên toàn quốc. Tuy nhiên, nếu các cá nhân khác có quan tâm muốn tận dụng các quy định về tiền điện tử lỏng lẻo của Malta, họ sẽ phải mua tài sản trị giá (ít nhất) là 275,000 Euro (khoảng 300,000 đô la) hoặc trả tiền thuê lên tới 9,600 Euro (khoảng 10,600 đô la) mỗi năm cho chính quyền địa phương.
Singapore
Singapore chính là người tiên phong khi nói đến thuế tiền điện tử – với việc chính phủ chỉ đánh thuế lợi nhuận có được thông qua các hoạt động giao dịch liên quan đến việc nắm giữ tiền tệ kỹ thuật số. Các doanh nghiệp hoặc thậm chí các cá nhân đã sở hữu tiền điện tử trong thời gian dài (bao gồm cả đầu tư dài hạn) đều không bị đánh thuế bởi cơ quan quản lý địa phương.
Ngoài ra, thuế doanh nghiệp (tại Singapore) chỉ được áp dụng nếu một doanh nghiệp thực sự hoạt động trong nội địa. Tương tự, các cá nhân được coi là đối tượng cư trú phải đóng thuế, chỉ khi họ đã dành tổng cộng từ 183 ngày trở lên ở đất nước này.
Belarus
Trong quý 1 năm 2018, chính phủ Belarus đã thông qua một đạo luật được đề ra để hợp pháp hóa các hoạt động tiền điện tử trên toàn quốc cũng như làm cho các loại tiền kỹ thuật số được miễn trừ khỏi một loạt các quy định thuế hiện có. Tương tự, theo luật nói trên, ngay cả các hoạt động khai thác tiền điện tử và các hoạt động liên quan đến đầu tư cũng được miễn thuế cho đến cuối năm 2023.
Canada
Luật pháp Canada đánh thuế tiền điện tử theo cách tương tự như cách họ đã làm với bất kỳ hàng hóa đầu tư nào khác – tức là, 50% tất cả lợi nhuận có được đều được khấu trừ thuế và được tự động thêm vào thu nhập hàng năm của cá nhân (cho năm tài chính đó).
Ngoài ra, các trader hàng ngày đam mê các hoạt động có khối lượng giao dịch cao có thể được Cơ quan Thuế vụ Canada (CRA) coi là thực thể kinh doanh, do đó họ có thể sẽ phải nộp thuế bằng các hình thức khác nhau. Cuối cùng, luật pháp yêu cầu các nhà đầu tư hãy giữ hóa đơn chính xác cho các hoạt động giao dịch tiền mã hóa của họ cho các mục đích liên quan đến thuế lãi vốn – nếu không làm như vậy, họ có thể phải chịu một số hình phạt và sự áp đặt về tài chính của CRA.
- Hơn 7.000 người ký vào đơn kiến nghị phản đối dự thảo hạn chế tiền mặt trong giao dịch tiền kỹ thuật số tại Úc
- Báo cáo: Các CEO blockchain chán ngấy với cách tiếp cận quy định của Hàn Quốc
- Việt Nam đang hoàn thiện chính sách quản lý tiền kỹ thuật số
Huyền Đinh
Tạp chí Bitcoin | Cointelegraph
