Bất chấp vô số phương tiện truyền thông phương Tây nói về “lệnh cấm” của Trung Quốc, giao dịch crypto vẫn rất sôi động ở nước này. Chỉ trong một tháng năm ngoái, Binance được báo cáo đã thực hiện 90 tỷ đô la giao dịch tiền điện tử tại Trung Quốc, biến nước này trở thành thị trường lớn nhất cho sàn giao dịch lớn nhất thế giới.
Thật hấp dẫn khi câu chuyện này được hiểu là minh chứng cho sức mạnh tiền phi tập trung để trốn tránh sự kiểm soát của chính phủ và chắc chắn có một số sự thật trong đó. Tuy nhiên, đó chỉ là tảng băng trôi. Tiền điện tử chưa biến mất ở Trung Quốc vì nó không bị cấm hoàn toàn.
Điều này rất khác với ấn tượng mà bạn nhận được từ các phương tiện truyền thông phương Tây, vốn thường đề cập đến lệnh cấm của Trung Quốc hoặc lệnh cấm giao dịch của nước này. Tuy nhiên, khi một số người trong ngành công nghiệp tại đây được hỏi liệu họ có nghĩ rằng việc khẳng định tiền điện tử bị cấm ở Trung Quốc là chính xác hay không, câu trả lời hoàn toàn là không. Hiểu biết chung của họ là các cá nhân nắm giữ hoặc giao dịch không phải là bất hợp pháp, nhưng hoạt động của họ sẽ không được pháp luật bảo vệ.
Nhận thức này không chỉ thể hiện ở những cuộc phỏng vấn cá nhân. Một bài báo của các tác giả từ một tòa án ở tỉnh Phúc Kiến lưu ý “luật và chính sách hành chính không cấm hoàn toàn giao dịch tiền ảo”. Một công ty luật Trung Quốc đã xuất bản bài viết chi tiết về chủ đề này với nội dung “hiện tại, đất nước chúng tôi không có luật hoặc quy định hành chính nào cấm hoạt động giao dịch Bitcoin”.
Sự ngầm hiểu
Không khó hiểu tại sao nhiều người cho rằng crypto bị cấm hoàn toàn ở Trung Quốc. Chính quyền Trung Quốc rõ ràng đã trấn áp ngành công nghiệp này và không cho phép nhiều hoạt động liên quan.
Nhưng ở Trung Quốc, những gì không được nói ra thường có tầm quan trọng đặc biệt. Mọi người có xu hướng chú ý đến những gì không bị hạn chế rõ ràng. Sau đó, họ tìm chỗ để hoạt động trong những không gian tương đối trống đó.
Ở Trung Quốc, bạn không chỉ cần xem các quy tắc nói gì mà còn phải xem mọi người diễn giải chúng như thế nào.
Vì vậy, chúng ta hãy dành chút thời gian để điểm qua một số cuộc đàn áp tiền điện tử nổi tiếng hơn và những gì họ thực sự đã nói. Năm 2013, Trung Quốc hạn chế sự tham gia của các tổ chức tài chính và thanh toán với Bitcoin. Năm 2017, Trung Quốc cấm ICO. Trung Quốc cũng nói rõ rằng các sàn giao dịch tiền ảo không còn được hoan nghênh hoạt động công khai ở đó nữa. Trước cuộc đàn áp năm 2017, Trung Quốc là quốc gia thống trị về khối lượng Bitcoin. Cuộc đàn áp không dập tắt được hoạt động giao dịch ở đại lục, nhưng chắc chắn đã đẩy nó vào vùng xám. BTCC, sàn giao dịch Bitcoin hoạt động lâu nhất của Trung Quốc, đã đóng cửa hoạt động giao dịch tại Trung Quốc vào năm 2017.
Một cuộc đàn áp thậm chí còn quy mô hơn nữa xảy ra vào năm 2021. Văn bản này được 10 cơ quan chính thức của Trung Quốc ký duyệt, đưa ra nhiều hạn chế. Cụ thể, tiền ảo không có tư cách pháp lý giống như tiền fiat. Nói cách khác, Bitcoin không phải là tiền hợp pháp. Các hoạt động kinh doanh liên quan đến tiền ảo được coi là hoạt động tài chính bất hợp pháp. Các doanh nghiệp sàn giao dịch không nên đóng vai trò là đối tác trung tâm để mua, bán tiền ảo và các sàn giao dịch ở nước ngoài cung cấp dịch vụ cho cư dân Trung Quốc thông qua Internet là bất hợp pháp. Ngoài ra còn có hạn chế khác.
Vào năm 2021, Trung Quốc cũng trấn áp quyết liệt hoạt động khai thác trong nước. Tuy nhiên, ngay cả giữa tất cả những hạn chế này, vẫn có những khoảng trống đáng chú ý. Ví dụ, các quy định năm 2021 dường như không hạn chế mọi người nắm giữ coin. Họ cũng có vẻ không hạn chế giao dịch ngang hàng giữa các cá nhân.
Một đoạn quan trọng khác trong tài liệu năm 2021 làm sáng tỏ hơn thái độ chính thức của Trung Quốc đối với tiền kỹ thuật số. Đoạn văn mô tả những rủi ro pháp lý liên quan đến việc tham gia các hoạt động đầu tư và giao dịch tiền ảo. Cụ thể, nếu ai đó đầu tư vào tiền ảo và vi phạm trật tự công cộng cũng như đạo đức thì các hành động pháp lý dân sự liên quan sẽ không có hiệu lực và các cá nhân sẽ phải gánh chịu tổn thất sau đó.
Nói cách khác, nếu bạn mất tiền tiết kiệm cả đời vì một số meme coin, đừng khóc lóc với chính phủ về điều đó. Các hoạt động cá nhân không nhất thiết phải được pháp luật bảo vệ, nhưng điều đó không có nghĩa là bị cấm.
Sự ổn định xã hội
Những đoạn văn trên có thể trông giống như bới lông tìm vết. Có thể lập luận rằng các quy định của Trung Quốc khiến việc giao dịch trở nên khó khăn đến mức dẫn đến lệnh cấm có hiệu lực. Nhưng để hiểu được tình hình thực tế, không chỉ phải nhìn vào bản thân các quy tắc mà còn phải xem các quy tắc đó được thực thi như thế nào hoặc không.
Không có gì bí mật rằng cuộc đàn áp tiền điện tử của Trung Quốc không ngăn cản được giao dịch. Theo Chainalysis, các trader Trung Quốc đã thu về 86 tỷ đô la ròng từ hoạt động crypto từ tháng 7/2022 đến tháng 6/2023. Trong một số trường hợp, mọi người tiếp tục sử dụng tài khoản mà họ đã mở trên các sàn nước ngoài. Trong đó, một số người tìm đến mạng riêng tư ảo. Giao dịch ngang hàng thông qua các ứng dụng truyền thông xã hội như WeChat hoặc Telegram cũng có thể thực hiện được. Có những câu chuyện về những người thành lập công ty ở nước ngoài thông qua các bên trung gian và sau đó sử dụng công ty ở nước ngoài đó để hoàn thành việc xác minh danh tính khách hàng (KYC) tổ chức trên các sàn giao dịch.
Chính phủ khó có thể ngăn chặn một loại tiền tệ phi tập trung như Bitcoin. Nhưng câu chuyện phổ biến trên các phương tiện truyền thông phương Tây – rằng mọi người đang lén lút giao dịch sau lưng chính quyền Trung Quốc – là không hoàn toàn đúng. Nói cách khác, nếu Binance thực hiện giao dịch trị giá 90 tỷ đô la ở Trung Quốc, thì chính quyền có thể đã biết điều gì đó. Trên thực tế, bài báo của WSJ cũng lưu ý cơ quan thực thi pháp luật địa phương hợp tác chặt chẽ với Binance để xác định hoạt động tội phạm trong số hơn 900.000 người dùng đang hoạt động của sàn. Sau khi kiểm tra các sàn giao dịch trực tuyến và phỏng vấn các nhà đầu tư bán lẻ, Reuters nhận thấy “việc tiếp cận Bitcoin ở Trung Quốc không quá khó khăn”.
Việc rất nhiều giao dịch vẫn tồn tại sau “lệnh cấm” cho thấy Trung Quốc chưa bao giờ có ý định xóa sạch tiền điện tử khỏi bản đồ của họ. Thay vào đó, mục tiêu chính là nâng cao rào cản gia nhập. Theo nghĩa này, các quy tắc mới cực kỳ hiệu quả. Làm cho giao dịch trở nên bất tiện hơn sẽ giúp ngăn chặn tiền điện tử tiếp cận được nhiều nhà đầu tư tay ngang. Điều cuối cùng mà Bắc Kinh muốn là chính những nhà đầu tư đó sẽ xuống đường phản đối những tổn thất của họ. Tất cả đều bắt nguồn từ một trong những nguyên tắc then chốt trong chính sách của Trung Quốc: Duy trì sự ổn định xã hội.
Trung Quốc có lý do để cảnh giác với tiền điện tử. Chẳng hạn, họ không muốn mọi người sử dụng nó để trốn tránh sự kiểm soát vốn. Đồng thời, nước này từ lâu đã nắm bắt được tiềm năng của công nghệ blockchain và Bắc Kinh thậm chí còn ban hành Whitepaper (sách trắng) Web3. Đất nước này có kế hoạch đầy tham vọng cho tiền kỹ thuật số của ngân hàng trung ương. Có thể các nhà chức trách muốn mở rộng cánh cửa cho chính tiền điện tử vì trường hợp này.
Giả thuyết đó sẽ giúp giải thích những gì đang xảy ra ở Hồng Kông. Thành phố đã có những bước đi rất công khai để trở thành trung tâm tài sản kỹ thuật số của châu Á, nếu không muốn nói là của thế giới. Hồng Kông và Trung Quốc hoạt động theo nguyên tắc “một quốc gia, hai hệ thống” và lập trường tương đối hoan nghênh của Hồng Kông đối với tiền điện tử ít nhất đã nhận được sự chấp thuận ở một mức độ nào đó từ Bắc Kinh. Để tiền kỹ thuật số phát triển mạnh ở Hồng Kông là cách để Trung Quốc tiếp tục tham gia cuộc chơi đồng thời giảm thiểu rủi ro.
Tham gia Telegram của Tạp Chí Bitcoin: https://t.me/tapchibitcoinvn
Theo dõi Twitter (X): https://twitter.com/tapchibtc_io
Theo dõi Tiktok: https://www.tiktok.com/@tapchibitcoin
- Trung Quốc chuẩn bị ban hành luật AML tiền điện tử vào 2025
- Thông báo này của PBoC Trung Quốc có thể thúc đẩy Bitcoin tăng giá
- Thợ săn airdrop đang kiếm được hàng triệu USD từ hệ thống point
Đình Đình
Theo Coindesk