Năm 2020 có thể sẽ chứng kiến một fork quan trọng nhất trong tiền điện tử: Một sự phân chia giữa các các sàn giao dịch được quy định và người dùng tập trung vào quyền riêng tư.
Cuối tuần trước, trụ sở Singapore của Binance đã khiến cho không gian Crypto Twitter phải “hoảng loạn” với các báo cáo rằng họ đã đình chỉ một tài khoản người dùng. Vấn đề ở đây là gì? Người dùng đó, @bittlecat, đã thử gửi bitcoin của mình đến ví Wasabi trong một sự vi phạm rõ ràng về chính sách chống rửa tiền (AML) của Binance Singapore (SG).
Binance SG đã từ chối giao dịch “trực tiếp hoặc gián tiếp” với một loạt các dịch vụ tiền điện tử thường bị ràng buộc bất hợp pháp, “đặc biệt là các trang web darknet/mixer”, theo các đoạn tweet của @bittlecat về việc trao đổi email của họ với sự hỗ trợ của Binance SG.
@bittlecat bị đình chỉ tạm thời. Nhưng nếu chính sách anti-mixing của Binance SG vẫn còn hiệu lực – đặc biệt là nếu nó lan sang các sàn giao dịch khác – các nhà phát triển và quan sát viên nói rằng việc đó có thể “xẻ đôi” hệ sinh thái tiền điện tử làm hai.
“Tôi nghĩ rằng các sàn giao dịch đang dần đi đến ngã tư đường,” Gergely Hajdu, một nhà phát triển với ví Wasabi cho biết.
Người dùng của những chiếc ví được tăng cường bảo mật có thể thấy việc chuyển tiền đến và từ các sàn giao dịch được quy định trở nên khó khăn hơn bao giờ hết.
“Một số sàn giao dịch có thể bị tịch thu hoàn toàn.” Hajdu nói. “Nó sẽ tệ đến mức không có lời nào đủ diễn tả.”
Một mặt của sự hạn chế này: các nhà cung cấp dịch vụ tiền điện tử chấp nhận sự giám sát từ các cơ quan quản lý địa phương và các cơ quan giám sát toàn cầu như Lực lượng đặc nhiệm hành động tài chính (FATF). Và mặt khác: người dùng có ý thức bảo mật, một số người chuyển sang các dịch vụ mix tiền xu ‘mờ ám’ nhưng không hoàn toàn bất hợp pháp để che chắn những gì họ đang nắm giữ.
“Một viễn cảnh với nhiều quy định hơn đang sắp xảy ra, và nó sẽ khiến điều này trở nên khá bình thường trong vài năm tới,” Tom Maxon, Giám đốc điều hành Hoa Kỳ của công ty bảo mật blockchain CoolBitX, cho biết.
Một cuộc chạy nước rút về quy định
Các nhà quan sát coi đây là một trận đấu trong cuộc chiến lớn hơn để xác định hướng đi của tiền điện tử.
Có những ý tưởng ban đầu về không gian, những người đề xướng đã truyền tải cách đây một thập kỷ, rằng bitcoin sẽ mang lại sự riêng tư và tự chủ tài chính cho hàng triệu người – không phân biệt biên giới. Mọi người cho rằng Bitcoin có thể là câu trả lời phi tập trung cho một thế giới trong chế độ hợp nhất liên tục.
Bitcoin có thể được giao dịch ngang hàng, được mua trên các sàn giao dịch, luân chuyển giữa các ví (về cơ bản là các tài khoản ngân hàng kỹ thuật số) trong đó không mang theo danh tính cá nhân cụ thể. Bitcoin mix trên các dịch vụ như Wasabi Wallet khiến cho việc truy tìm nó trở nên khó khăn hơn.
Nhưng tầm nhìn đó không được đồng tình bởi các chính phủ. Cũng như với các nhà quản lý của họ, cảnh giác với một công cụ tài chính mà họ không thể kiểm soát.
“Các cơ quan quản lý không thoải mái với màu xám,” Maxon cho biết.
Và khi hàng triệu – sau đó là hàng tỷ đô la – bắt đầu chảy vào bitcoin và các tài sản tiền điện tử khác, những người chơi chính trên toàn cầu bắt đầu thúc đẩy một số cách để điều chỉnh nó.
Các điều luật dần dần xuất hiện. Tuy nhiên, giờ đây các tổ chức liên chính phủ như FATF đã đưa cả thế giới vào một cuộc chạy nước rút. Bản hướng dẫn tháng 6 của FATF về “cách tiếp cận dựa trên rủi ro đối với tài sản ảo và các nhà cung cấp dịch vụ tài sản ảo”, đã cung cấp cho các cơ quan quản lý tài chính trên toàn thế giới về sự hiểu biết thống nhất về việc quy định cho không gian này.
Hướng dẫn của FATF hầu như không cấm các “tài sản ảo”. Và khung pháp lý toàn cầu của nó cũng không loại trừ các “dịch vụ mixing.” Nhưng nó làm nổi bật các rủi ro rửa tiền, làm xáo trộn các nhà hoạch định bởi các loại công nghệ “obfuscatory” mà các chính phủ như Singapore đã ám chỉ đến.
Công ty của Maxon đang phát triển một công cụ để giúp các sàn giao dịch đối phó với quy tắc du lịch của FATF, một kết quả từ bản hướng dẫn tháng 6, thúc đẩy các nhà cung cấp dịch vụ tài sản ảo, chia sẻ dữ liệu khách hàng – giống như các yêu cầu của các ngân hàng truyền thống. Ông thấy sự chia rẽ này là gần như không thể tránh khỏi.
Các nhà quản lý sẽ di chuyển về phía trước nhanh hơn so với những gì chúng ta đã thấy trước đây, Lau Maxon nói. Sau đó, các phân nhánh, như các dịch vụ khác như máy trộn sẽ khó sử dụng hơn. Đó là những thứ sẽ xuất hiện trong những năm tới.
Mixing trong vùng màu xám
Mixing khiến cho con đường đến với tiền điện tử trở nên “mờ mịt”; trong trường hợp của ví Wasabi của Hajdu, một mixer Chaumian CoinJoin đã xáo trộn các đầu ra giao dịch chưa được dùng đến của nhiều bên tham gia thành một mớ hỗn độn gần như không thể kiểm soát được. Nói một cách đơn giản: nhiều bên gửi tiền của họ cho nhiều người nhận trong một giao dịch, khiến cho rất khó có thể biết được ai đã gửi cái gì cho ai.
Cơ quan tiền tệ Singapore (MAS) đã không hoàn toàn loại bỏ mixing. Tuy nhiên, trang web của họ về các hướng dẫn của FATF lại làm như vậy, nói rằng các nhà cung cấp dịch vụ tài sản ảo nên lưu ý cẩn thận về “các yếu tố có thể làm xáo trộn các giao dịch.”
Nhưng Leah Li, người đứng đầu quan hệ công chúng toàn cầu của Binance, cho biết trong một tuyên bố qua email rằng sàn giao dịch Singapore của họ đang theo bước các nhà quản lý.
“Binance SG hoạt động theo các yêu cầu như được quy định bởi MAS và đối tác do Mas quy định, Xifts. Do đó, có các điều khiển AML CFT được đặt ra cho Binance SG và người dùng đã kích hoạt một trong những cơ chế kiểm soát rủi ro của họ,” Li cho biết.
Casey Bohn, một nhà thực thi pháp luật tại Trung tâm tội phạm Hoa Kỳ (National White Collar Crime Center), cho biết gợi ý của Masit là quá đủ cho các công ty như Binance.
“Từ quan điểm của công ty, đối với tôi, một doanh nghiệp tiền quy định sẽ dễ dàng hơn rất nhiều khi có chính sách trong đó nói rằng, ‘Này anh bạn, chúng tôi sẽ không cho phép hoạt động này mặc dù nó hoàn toàn hợp pháp vì chúng tôi không muốn động chạm đến các nhà quản lý,” Bohn cho biết.
Bohn cho biết ông tin rằng công chúng có quyền riêng tư về tài chính. Và mặc dù các cuộc điều tra về tiền điện tử của ông thường dựa vào blockchain bitcoin, tuy nhiên ông vẫn ủng hộ mong muốn của một cá nhân để được “sống phá cách.”
Ông cũng hoài nghi rằng các sàn giao dịch nên xác định được đâu là những hoạt động được cho phép, và hoạt động nào không được. Ông chỉ ra rằng hiện tại một sàn giao dịch không có cách nào để biết ai kiểm soát tài khoản sau khi người dùng rút tiền.
“Giả sử sàn giao dịch hành động dựa trên giả định rằng chiếc ví tiếp theo vẫn thuộc sự sở hữu của tôi. Liệu chúng ta có thực sự muốn các tập đoàn công nghệ trở thành người nắm quyền?, ông nói.
Truy tìm trong thời gian thực
Binance ký hợp đồng với các nhà cung cấp dịch vụ bên thứ ba như Chainalysis để giúp họ theo dõi các giao dịch tiền điện tử. Những “mật thám tiền điện tử” này phát triển các công cụ khổng lồ để theo dõi chuyển động tài sản; Phần mềm Know-Your-Transaction (KYT) của Chainalysis làm như vậy trong thời gian thực.
Các giao dịch của Wasabi có một số nhận dạng khá “độc đáo”, giúp cho việc nhận dạng chúng dễ dàng theo nhiều cách khác nhau, theo nhà phát triển Wasabi Bálint Harmat. Nhưng ông nhấn mạnh rằng mixer của ông và những người khác, vốn không phải là bất hợp pháp. Ông cũng lưu ý rằng Wasabi đã tìm đến Binance và Chainalysis để làm rõ tình hình và ngăn chặn các vấn đề trong tương lai.
Người phát ngôn của Chainalysis đã nhắc lại nhận xét đó trong một tuyên bố qua email.
“Mặc dù bản thân các mixer không phải là bất hợp pháp, chúng tôi biết rằng các khoản tiền bị đánh cắp từ các vụ hack và scam thường được rửa qua các mixer. Chúng tôi khuyên khách hàng từ sàn giao dịch của chúng tôi định cấu hình Chainalysis KYT để đánh dấu các khoản chuyển tiền lớn hoặc chuyển tiền nhỏ tốc độ cao từ mixer để điều tra thêm, điều này có thể ngăn chặn tội phạm rút khoản tiền bị đánh cắp.”
“Bánh xe quy định” đã di chuyển theo hướng triệt để chống lại sự ẩn danh. Maxon, giám đốc điều hành của CoolBitX, cho biết quy tắc du lịch của FATF sẽ có những hậu quả rõ ràng và tức thì. Ông cho biết các sàn giao dịch sẽ phát triển các biểu mẫu người dùng được tích hợp vào giao diện của họ.
“Bạn đang gửi giao dịch tiền điện tử này cho ai? Tên của họ là gì? Số tài khoản của họ trên sàn giao dịch đó là gì?” Ông nói, minh họa ví dụ cho biểu mẫu.
“Tôi nghĩ ngay cả những người không có tư duy bảo mật sẽ nghĩ rằng: “Ồ crypto không còn phi tập trung nữa”, Maxon nói. “Nó chưa bao giờ thực sự nằm trên các sàn giao dịch tập trung cả.”
- Binance hiện cho phép liên kết thẻ Visa với tài khoản để mua tiền điện tử
- Liệu Binance, Bittrex có thể tạo điều kiện cho các hành lang ODL mới của Ripple không?
Diệu Anh
Tạp chí Bitcoin | Coindesk