1. Libra là một blockchain được cấp phép
Libra được điều hành bởi Hiệp hội Libra với 28 thành viên bao gồm Facebook và Calibra (công ty con mà Facebook tách ra để tạo ra một đường phân cách giữa dữ liệu và mạng xã hội của Facebook và hoạt động của Libra), nhiều trong số đó là các tổ chức tập trung, bao gồm Mastercard, Visa và Coinbase. Hiện tại không có thực thể chính phủ nào tham gia, mặc dù Creative Destrraction Lab là một bộ gia tốc thuộc Đại học Toronto, và Facebook đã mở ra những cánh cửa chào đón nhiều đối tác học thuật hơn – nhiều người trong số họ sẽ phụ thuộc vào tài trợ của nhà nước.
Có một vài tổ chức phi lợi nhuận, bao gồm Kiva, đã thực hiện một số bước trong không gian blockchain của riêng họ.
Hiệp hội Libra sẽ chịu trách nhiệm về việc trao các khoản tài trợ và quản trị rộng rãi. Libra không tuyên bố có một hệ thống độc lập, phi tập trung, chống kiểm duyệt, nơi bất kỳ ai từ công chúng đều có thể đóng góp cho việc quản trị – về mặt này nó rất khác với các blockchain không được cấp phép như Ethereum hoặc Bitcoin.
Whitepaper xác nhận điều này bằng cách nói rằng “Libra sẽ bắt đầu như một blockchain được cấp phép.”, với quyền truy cập vào các nút xác thực do Hiệp hội xác định – nơi Facebook sẽ đóng vai trò “lãnh đạo” và trong đó có lẽ Facebook đã đưa ra quyết định lớn về mặt cấu trúc và thành phần thực tế của các thành viên sáng lập.
Người dùng có thể kết nối và được thiết lập để truy cập vào mạng thử nghiệm Libra, nhưng họ sẽ không thực hiện việc chạy một nút – thay vào đó họ chỉ có thể thực hiện các yêu cầu đối với các nút đã được xác thực (theo @lopp). Điều này trái ngược với nguyên lý trọng tâm của tiền điện tử và bitcoin.
2. Facebook muốn Libra “không được cấp phép”, nhưng từ chối tất cả các giải pháp hiện có (bitcoin, ethereum, v.v.)
Whitepaper nêu rõ rằng: “một mục tiêu quan trọng của Hiệp hội Libra là hướng tới việc tăng cường tính phi tập trung theo thời gian”. Tuy nhiên, chỉ có một cam kết trong white paper để bắt đầu quá trình chuyển đổi này trong vòng 5 năm – nhưng không có các bước rõ ràng để thực hiện ngoài việc tham khảo ý kiến với cộng đồng.
Facebook tin rằng hiện tại không có giải pháp nào cung cấp “quy mô, tính ổn định và bảo mật” để phục vụ một tỷ người dùng trên một mạng lưới không được cấp phép, họ từ chối rõ ràng ý tưởng hỗ trợ bitcoin hoặc ethereum bằng các tài nguyên pháp lý, kỹ thuật và điện toán quan trọng. Họ cũng đã quyết định xây dựng cơ sở hạ tầng riêng tách biệt với Hyperledger cũng như từ phía được cấp phép.
3. Libra có ngôn ngữ lập trình riêng có tên là Move
Libra thiết lập ngôn ngữ lập trình riêng cho hợp đồng thông minh, có tên là Move. Điều này được tóm tắt trong một bài viết riêng từ whitepaper nói chung – và có nghĩa là Facebook sẽ đóng vai trò dẫn dắt một chương trình giáo dục và nhóm các nhà phát triển cho ngôn ngữ lập trình của riêng họ như họ đã làm với React.js, React Native và PyTorch .
So sánh ngôn ngữ Solidity của Ethereum và Move của Libra có nhiều tương đồng.
Mặc dù nó là một phiên bản thô, cấu trúc chung của ngôn ngữ này rất rõ ràng để có thể xem xét. Các mô-đun được sử dụng để tóm lược code và để thúc đẩy khả năng sử dụng lại, và tương đương với hợp đồng thông minh của Facebook: hiện tại, các mô-đun dường như được xác định trước bởi Facebook, với các mô-đun cuối cùng sẽ có thể được xuất bản trên tài khoản người dùng cá nhân. Các tài nguyên được sử dụng như các đặc điểm của đơn hàng đầu tiên – loại của chúng chỉ có thể được xác định và xóa bởi mô-đun đã khởi tạo chúng và loại của chúng, nếu không chúng không thể được sao chép, tái sử dụng hoặc loại bỏ. Ngôn ngữ lập trình Move hoạt động bằng cách dịch chuyển tài nguyên thông qua việc sử dụng các mô-đun và máy ảo Move thực thi các quy tắc thông qua quá trình xác minh mã byte.
Facebook đặc biệt nổi tiếng trong việc phát triển và duy trì tài liệu, hướng dẫn, sự kiện và nhiều hơn nữa để khiến cộng đồng nhà phát triển hào hứng với các xu hướng mới. Mặc dù các chuỗi không được cấp phép đã khiến các nhà phát triển có sự quan tâm ở một mức độ lớn, nhưng sẽ rất thú vị khi xem những gì Facebook mang đến về vấn đề này. Những người học ngôn ngữ lập trình Move cũng sẽ học các khái niệm blockchain cơ bản và có thể xem xét các ngôn ngữ khác như Solidity.
4. Blockchain Libra là một bút danh và không ẩn danh. Nó công khai và có thể được kiểm tra bởi cơ quan thực thi pháp luật và bên thứ ba
Libra sẽ cho phép người dùng giao dịch với nhau bằng số tài khoản không được liên kết với tài khoản thực. Tuy nhiên, do thực tế rằng ngành kinh doanh chính của Facebook là một cơ sở dữ liệu phong phú về bản sắc và đặc điểm liên quan đến danh tính đó, thật khó để thấy cách thức ràng buộc đó không thể được thiết lập, đặc biệt là với áp lực pháp lý.
Libra không đưa ra bất kỳ sự đảm bảo về quyền riêng tư nào ngoài hàm ý lỏng lẻo rằng hoạt động tài khoản trên Libra có thể được tạo ra mà không bị ràng buộc rõ ràng với tài khoản thực – tạo ra xu hướng của các chuỗi không được cấp phép như Ethereum áp dụng các biện pháp bảo vệ quyền riêng tư hơn, và sự ra đời của zero-knowledge proofs (bằng chứng không kiến thức) và thực hiện chúng trong các chuỗi khác nhau.
Libra muốn cung cấp “quyền truy cập mở” cho tất cả mọi người, và trong whitepaper, nó đã đề cập rõ ràng rằng dữ liệu được cấu trúc theo cách “cho phép [các ứng dụng] đọc bất kỳ dữ liệu nào từ bất kỳ thời điểm nào, và xác minh tính toàn vẹn của dữ liệu đó bằng cách sử dụng một khuôn khổ thống nhất.” Kỳ vọng ở đây là các bên thứ ba và cơ quan thực thi pháp luật sẽ có thể có dữ liệu đó cũng như mọi cá nhân/doanh nghiệp khác xây dựng trên Libra.
5. Libra được gắn và hỗ trợ bởi các tài sản “rủi ro thấp” khác
Mặc dù Libra không đề xuất trực tiếp về việc thực hiện một hệ thống dự trữ phân đoạn không giống như Tether (“Hiệp hội không đặt ra chính sách tiền tệ. Họ gợi ý và đốt coin chỉ để đáp ứng nhu cầu từ các đại lý ủy quyền. […] Bất kỳ sự đánh giá hay khấu hao nào về giá trị của Libra sẽ chỉ là kết quả của sự biến động của thị trường ngoại hối “), nó sẽ sử dụng các sàn giao dịch và các khoản dự trữ được xác thực bằng tiền tệ “ổn định” của chính phủ, tiền gửi ngân hàng và chứng khoán từ các chính phủ “ổn định”. Hiệp hội Libra “sẽ chỉ đầu tư vào các khoản nợ từ các chính phủ ổn định với xác suất vỡ nợ thấp, khó có khả năng gặp phải lạm phát cao”. Có thể nó sẽ sử dụng một rổ tiền tệ chính phủ, chứng khoán và chức năng tương đương với GICS (Tiêu Chuẩn Phân Loại Các Ngành Công Ngiệp Toàn Cầu) và tài khoản thị trường tiền tệ, và các khoản đầu tư được đánh giá cao thuộc loại “AAA”.
Thay vì hỗ trợ giá trị của Libra với sự khan hiếm và hoạt động thị trường, Facebook sẽ bắt đầu bằng cách gắn nó với các khoản đầu tư ở nhiều quốc gia, các thành viên Hiệp hội sẽ quyết định số dư trong đó – và các quốc gia, sàn giao dịch và ngân hàng mà họ hợp tác để đảm bảo cung cấp ổn định các loại tiền tệ fiat khác nhau và tính thanh khoản của Libra.
Nhóm các khoản dự trữ này sẽ trả lãi, và khoản lãi sẽ tài trợ cho các hoạt động của Hiệp hội, sau đó trả lại cổ tức. Vì trên lý thuyết, hầu hết trong số này sẽ là tài sản ổn định và năng suất thấp, cách duy nhất để trả cổ tức có ý nghĩa đó là tạo thêm các khoản dự trữ thông qua nhiều người tiếp nhận Libra.
Cho rằng Bitcoin đã phát sinh trong khoảng thời gian mà chứng khoán được xếp hạng “AAA” trước đó và các công cụ phái sinh của chúng được chứng minh là một “sự đánh lạc hướng” – và khi lãi suất giảm xuống âm ở một số khu vực pháp lý khi các ngân hàng trung ương tranh giành để lấy lại tiền trong nền kinh tế – đây dường như là một lỗ hổng ngoại sinh có thể tránh được. Nó chắc chắn là một trong những loại tiền điện tử đã né tránh được điều đó cho đến nay.
6. Facebook hiện đã cam kết Libra (và các thành viên khác của hiệp hội) với môi trường điều tiết tiền điện tử đang phát triển
Bằng cách cam kết làm việc với các nhà quản lý cho Libra, Facebook đã đưa đến 28 người chơi với nguồn lực pháp lý khổng lồ giữa họ để có một số “quyền lực” trong trò chơi khi nói đến tiền điện tử.
“Hiệp hội Libra nhận ra rằng các cơ quan quản lý chịu trách nhiệm bảo vệ người tiêu dùng sẽ sẵn sàng tham gia vào các dịch vụ xây dựng sẽ được cung cấp trong phạm vi quyền hạn của họ. Trong sự phát triển ban đầu của mạng Libra, các thành viên sáng lập của nó cam kết làm việc với chính quyền để định hình một môi trường pháp lý. “
Đó là một sự thừa nhận rõ ràng rằng Facebook đang cam kết sửa chữa sai lầm của mình trong môi trường pháp lý và trong nhiều khu vực pháp lý. Điều đó được đánh giá là rất tích cực từ góc độ cung cấp nguồn lực, mặc dù quan điểm cuối cùng của bạn về cách điều đó sẽ thay đổi tùy thuộc vào mức độ tin cậy của bạn đối với đạo đức của Facebook và tầm nhìn dài hạn đối với tiền điện tử.
7. Hiệp hội Libra có trụ sở tại Thụy Sĩ, chứ không phải Hoa Kỳ
Sau sự ra đời của Thung lũng Crypto, trụ sở của Ethereum Foundation ở Thụy Sĩ v.v – động thái này tiếp tục củng cố vị trí của Thụy Sĩ trong việc quản trị tiền điện tử, và đóng vai trò nhắc nhở các cơ quan tài phán khác về lợi ích của việc áp dụng một môi trường ‘thân thiện với tiền điện tử’. Mặc dù thực tế là nhiều tổ chức có liên quan đến Hiệp hội Libra là các tổ chức doanh nghiệp có trụ sở tại Hoa Kỳ, Facebook và Hiệp hội Libra đã quyết định biến Thụy Sĩ thành tổ chức phi lợi nhuận của họ.
- Ý nghĩa thực sự của việc Facebook tạo ra đồng tiền kỹ thuật số Libra là gì ?
- Libra là gì ? Tổng hợp tất cả những gì bạn cần biết về đồng tiền điện tử của Facebook
Diệu Anh
Tạp chí Bitcoin/Forbes
