Được xây dựng trong thời kì Chiến tranh Lạnh để cung cấp năng lượng cho nền công nghiệp sản xuất của Liên Xô, nhà máy thủy điện Bratsk ở Đông Siberia hiện đang thúc đẩy một ngành công nghiệp “đói” năng lượng khác: khai thác bitcoin.
Một số khu khai thác lớn đã thiết lập phân xưởng ở Bratsk, một thành phố công nghiệp bên bờ sông Angara, tận dụng nhiệt độ thấp của khu vực giúp giảm chi phí làm mát, và nhà máy thủy điện có nguồn điện dồi dào, rẻ tiền.
Bratsk là một ví dụ về việc tàn tích của đế chế Liên Xô đã trở thành mảnh đất màu mỡ cho những bông hoa mới, có phần kỳ lạ như thế nào. Sau khi Liên Xô sụp đổ và một phần của khu vực công nghiệp lớn, chủ yếu theo định hướng quân sự bắt đầu khô héo trong sự hỗn loạn của nền kinh tế thị trường non trẻ, nhiều nhà máy đã phải đóng cửa.
Trong những năm gần đây, các nhà khai thác đã tái thiết lập để cải thiện tình hình.
Nhà máy thủy điện Bratsk
“Sự dư thừa năng lượng điện ở Nga là rất lớn, do sự đóng cửa của một số nhà máy Liên Xô, và do thực tế là, việc tiêu thụ năng lượng nói chung đã trở nên hiệu quả hơn theo thời gian”, theo ông Dmitry Ozersky, CEO của Eletro.Farm, một công ty khai thác xây dựng một phân xưởng lớn ở Kazakhstan.
Kết quả là, các khu khai thác bitcoin trên khắp nước Nga hiện có công suất chung là 600 megawatt, chiếm gần 10% trong tổng số 7 gigawatt điện hỗ trợ mạng bitcoin trên toàn thế giới, Ozersky, cựu chủ ngân hàng và quản lý hàng đầu của tập đoàn nhà nước Rusnano của Nga cho biết. Ước tính của ông dựa trên dữ liệu từ các nhà sản xuất chip khai thác chuyên dụng, được gọi là ASIC.
Con số này, chiếm khoảng 7% tổng số hashpower của mạng bitcoin, có thể thấp hơn 20% khi xem xét các công cụ khai thác cũ và kém năng suất hơn, Ozersky lưu ý. Theo so sánh, các khu khai thác ở Trung Quốc, được coi là thủ đô khai thác của thế giới, chiếm khoảng 60% tổng hashpower của mạng, theo báo cáo gần đây của Coinshares.
Chắc chắn, Siberia vẫn có một lượng sản xuất công nghiệp đáng kể, bao gồm cả kim loại và gỗ. Nhưng các nhà máy đã chết để lại các tòa nhà, cơ sở hạ tầng điện và đất sẵn sàng cho các nhà khai thác sử dụng, biến khu vực này thành một trung tâm khai thác quốc tế.
Container đa quốc gia
Lái xe quanh một khu vực có rào chắn ở vùng ngoại ô yên tĩnh của Bratsk, chúng ta không thể tìm thấy một lối vào. Các bức tường bê tông và cổng kim loại không có chỉ dẫn: chỉ có khách được ủy quyền và hẹn trước mới có thể vào.
Người lái xe ngẫu nhiên của tôi, Ivan Kaap, là giám đốc an ninh tại một cơ sở khai thác lớn ở Bratsk tên là Bitriver, nhưng chúng tôi lại đến thăm công ty đối thủ nhỏ hơn của anh ấy, Minery, chúng tôi gọi cho Giám đốc điều hành và anh ấy cho chúng tôi vào một mảnh đất có hàng rào với 26 container kim loại, chúng kêu ù ù và chứa đầy quạt quay.
Khu khai thác của Minery ở Bratsk
Bên trong, một nhóm đàn ông và phụ nữ đang tụ tập xung quanh CEO, Ilya Bruman, “nhặng xị” lên về những chiếc áo phông lưu niệm mà anh ra trao. Các doanh nhân Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, Mỹ và Brazil đã đến Bratsk để tham quan các cơ sở khai thác địa phương.
Sam Chi, chủ tịch của Landmark Entertainment Asia, nơi đang khai thác bitcoin để tài trợ cho các hoạt động của mình, chỉ vào hai container nơi ASIC của chính anh ta tập trung. Khi được hỏi tại sao trong số tất cả những nơi khác, anh lại chọn nơi này (ở một nơi trên thế giới mà đã từng đồng nghĩa với “lưu vong”) thì anh trả lời anh thích mức độ bảo mật mà Minery đưa ra.
Chi nói với CoinDesk:
“Tôi muốn ngủ ngon vào ban đêm”.
Pablo Lobo của Sthorm, một công ty khai thác bitcoin để tài trợ cho một phòng thí nghiệm nghiên cứu, đã đưa ra một lời giải thích khác: khí hậu của Siberia đã khiến việc đặt một máy chủ khai thác ở đây trở nên hiển nhiên, nó cung cấp sự làm mát tự nhiên trong hầu hết năm. Sthorm đã không đặt ASIC tại Minery, nhưng cũng coi nó là một lựa chọn, ông nói.
Nhiệt độ trung bình vào mùa đông ở Bratsk là khoảng 0 độ F. Vào mùa hè, trời có thể nóng tới 77 độ nhưng chủ yếu ở vào khoảng thập niên 60 và mùa ấm áp (có nghĩa là khi nó không đóng băng) kéo dài bốn hoặc năm tháng một năm. Nhiệt độ trung bình hàng năm ở đây là 28.
Minery có hai phân xưởng xung quanh Irkutsk với tổng công suất 30 megawatt, Bruman nói. Phân xưởng mà chúng ta đang ở có thể xử lý 10 megawatt và vẫn có không gian cho khách hàng mới; khu còn lại đã “full” hoàn toàn bởi một khách hàng, ông nói.
Ilya Bruman, CEO của Minery.
Các khách hàng đến từ Hoa Kỳ, Nga, Hàn Quốc, Ấn Độ, Nhật Bản và Tây Ban Nha, Bruman nói. Theo ông, hai ngày trước khi chúng tôi gặp nhau, nơi này đã nhập thêm 550 ASIC được vận chuyển bởi một khách hàng từ Hàn Quốc và trong đêm đầu tiên, các máy đã sản xuất một nửa bitcoin, trị giá khoảng 5.000 đô la hiện tại.
Các công ty khai thác ở Nga thường sử dụng các phân xưởng dư thừa tại các nhà máy công nghiệp lớn vì chúng có cơ sở hạ tầng điện sẵn sàng để sử dụng. Trang trại của Minery đã mua mảnh đất nơi từng là một nhà máy sửa chữa các bộ phận kim loại.
Nghe tiếng “gầm rú”
“Chúng tôi có ba lính gác vũ trang với súng trường tự động, một người theo dõi camera và hai người tuần tra lãnh thổ”.
Đó là Kaap, một cựu sĩ quan cảnh sát, mô tả các biện pháp an ninh tại Bitriver, một cơ sở khai thác 100 megawatt, chiếm một trong những xưởng lớn của một nhà máy kim loại cũ. Các hoạt động của nhà máy đã giảm đáng kể trong nhiều thập kỷ qua và hiện chỉ có một khu hoạt động, trong khi Bitriver đang thuê hai.
Hiện tại có 18.000 ASIC tại Bitriver, theo Dmitri Ushakov, giám đốc thương mại của công ty. Hầu hết các máy thuộc về chủ sở hữu từ hai quốc gia, Nga và Hoa Kỳ
Nga có khoảng 9.000 ASIC tổng thể tại khu vực này, Mỹ có khoảng 4.000 và Nhật Bản đứng thứ ba với khoảng 3.000 ASIC tại Bitriver, Ushakov nói. Phần còn lại của khách hàng từ Brazil, Litva, Ấn Độ, Ba Lan và Trung Quốc.
Mỗi tuần, một hoặc hai khách hàng mới đến, Kaap nói. Mặc dù giá đỡ ba tầng dài 70 yard với thang và phòng trưng bày đi bộ chỉ mới “full” một nửa, Bitriver dự kiến sẽ thấy nó “full” hoàn toàn trong hai tuần tới, ông nói. Và vào tháng 10, công ty sẽ bắt đầu xây dựng một giá đỡ khác có cùng kích thước, song song với giá đỡ này.
Sau đó, số lượng máy khai thác sẽ tăng gần bốn lần, Ushakov nói: trước cuối năm nay, một tòa nhà khác trong nhà máy cũ, có quy mô tương tự, cũng sẽ được chuyển thành trung tâm dữ liệu khai thác.
Bức tường của nhà máy khai thác gầm rú như một động cơ máy bay, thở ra không khí nóng và ánh đèn nhấp nháy nhỏ bé. Mặc đồng phục và đội mũ chống ồn, các kỹ thuật viên đang đứng trên phòng trưng bày ở tầng hai để kiểm tra các máy khai thác. Dây điện dày nằm trên sàn dành cho việc xây dựng trong tương lai.
Các cửa sổ khổng lồ của tòa nhà đang tạo ra những lỗ hổng không có kính: Kaap giải thích rằng quạt công nghiệp sẽ được tập trung ở đó khi tất cả các công việc xây dựng được thực hiện. Các máy khai thác được sửa chữa ngay tại chỗ bởi các kỹ sư riêng của hãng được chứng nhận bởi Bitmain ở Thâm Quyến, ông nói thêm.
Bitriver và Minery không phải những người chơi duy nhất trong khu vực, mặc dù Bitriver là một trong những công ty lớn nhất – ít nhất là trong số những người hoạt động công khai. Khu đáng chú ý thứ ba tại Bratsk là Cryptoreactor, một địa điểm có công suất 40 megawatt.
Cryptoreactor cũng đang chiếm giữ một tòa nhà của một nhà máy đã mục nát ở Bratsk, nơi sản xuất các mặt hàng công nghiệp khác nhau, nó đã chứng kiến một loạt các kế hoạch tái thiết không thành công và cuối cùng đã được định hình lại cho việc khai thác.
“Việc sản xuất đã bị đình trệ trong 15 năm qua và mỗi năm, sự suy giảm ngày càng tồi tệ hơn, cho đến năm 2017, các chủ sở hữu đã quyết định phát triển địa điểm này theo một cách khác, ví dụ, thành một khách sạn khai thác”, Giám đốc điều hành của Cryptoreactor – Fedor Egorov cho biết, nói thêm rằng tại thời điểm này, phân xưởng đang sở hữu các ASIC của khách hàng, tiêu thụ 15 megawatt trong số 40 có sẵn, với kế hoạch sẽ sớm tăng công suất lên tới 63 megawatt.
Chào mừng các miner
Điện ở Siberia, được tạo ra chủ yếu bằng thủy điện, là một trong những loại rẻ nhất thế giới, khoảng 4 cent cho kilowatt giờ, và rẻ hơn giá trung bình ở Nga, hiện khoảng 7-8 cent.
Tiền điện tử không có tư cách pháp lý ở Nga và không phải chịu thuế hoặc quy định về chứng khoán. Điều hành một trung tâm dữ liệu, mặt khác, là một doanh nghiệp thông thường, và Bitriver có sự hiện diện chính thức rộng rãi ở Bratsk.
Khi chúng tôi đang nói chuyện về văn phòng của Bitriver tại trang trại, một thư ký nói với Kaap rằng anh ấy có một cuộc họp với thị trưởng Bratsk dự kiến vào tuần tới. Kaap nói rằng anh ta không biết cuộc họp sẽ diễn ra như thế nào, nhưng thừa nhận rằng đó không phải là điều bất thường đối với anh ta.
Vào tháng 5, Bitriver đã ký một thỏa thuận với chính quyền thành phố Bratsk cam kết đầu tư 7,5 triệu đô la để xây dựng các trung tâm dữ liệu địa phương. Công ty cũng đang tài trợ cho một phòng khám thú y mới và nhận thực tập sinh từ Đại học bang Bratsk của thành phố.
Vào ngày 19 tháng 8, thị trưởng Bratsk, ông Serge Serebrennikov đã đến thăm Bitriver và đưa ra tuyên bố được công khai trên trang web chính thức của thành phố. Theo thị trưởng, thành phố Bratsk đang giúp Bitriver “trên mỗi bước phát triển của nó”.
“Nó là một phần hoàn toàn mới của nền kinh tế và thương mại ở Bratsk, và đối với chúng tôi, dự án này rất thú vị về mọi mặt”, ông thị trưởng nói. “Nó cung cấp việc làm mới và mang lại mức thuế lớn trả cho ngân sách thành phố”.
Các công ty sản xuất năng lượng cũng thân thiện với các công ty khai thác: lãnh đạo của Irkutskenergo, công ty năng lượng của khu vực, đã được nhận ra tại Hội nghị thượng đỉnh Baikal Blockchain và Crypto ở Irkutsk vào đầu tháng.
Theo Timofey Benedyuk, người đứng đầu về chiến lược của công ty, khoảng 500 megawatt điện đã được cung cấp gần đây bằng cách đóng cửa các lò hơi điện cũ không hiệu quả trong khu vực. Ông nói:
“Một trong những lò hơi như vậy, thứ mà chúng tôi đã đóng cửa năm 2008, chúng tôi hiện đang cung cấp việc cho thuê cho các công ty công nghệ mới, những người khai thác là một trong số đó”.
- Doanh thu khai thác Bitcoin đạt 14 tỷ USD
- Các quan chức nhà máy điện Ukraine bị buộc tội khai thác tiền điện tử trái phép
Thủy Tiên
Tạp chí Bitcoin | Coindesk