Trong một báo cáo của Coinmetrics vào ngày 7 tháng 1 năm 2020, nhà phân tích Antoine Le Calvez đã tiết lộ một số khó khăn về nguồn cung và sự phân phối trong mạng Stellar Lumens. Vậy ai mới là người thu được nhiều lợi nhất từ quá trình lạm phát tiền tệ?
Tokenomy thất bại, nhưng không phải là scandal
Stellar Lumens ra mắt lần đầu tiên vào tháng 7 năm 2014 sau đợt sóng thứ hai của các dự án tiền điện tử lớn bao gồm Monero, Ethereum và Cardano.
Stellar Lumens đã hoạt động được 5 năm, cạnh tranh với XRP của Ripple trong phạm vi chuyển tiền và không gian xuyên biên giới. Cũng giống như XRP, Stellar tận dụng cơ chế lạm phát gây tranh cãi. Tuy nhiên, có một vài điểm khác biệt.
Về cơ bản, cơ chế lạm phát của Stellar được tích hợp sẵn, còn Ripple thì dump định kỳ nguồn cung 100 tỷ của mình khiến nguồn cung token bị giảm theo nhiều cách khác nhau. Trong một cuộc phỏng vấn ngắn, Le Calvez cho biết cần xem xét sự khác biệt giữa “lạm phát nguồn cung cơ bản (có bao nhiêu token mới được tạo ra) và lạm phát nguồn cung lưu hành”.
Cả XRP và Stellar đều sử dụng lạm phát nguồn cung lưu hành, liên quan đến số lượng token được hold ngoài nền tảng, nhưng chỉ Stellar có lạm phát nguồn cung cơ sở 1% trong giao thức. Điều này có nghĩa là token XLM mới được tạo ra và phân phối hàng năm.
Năm 2018, Jed McCaleb, đồng sáng lập Stellar và cũng là người sáng lập Ripple, nói với cộng đồng các nhà phát triển Stellar rằng ông muốn “diễn thuyết trước một số nhà phê bình tiền điện tử đang giảm phát” và thúc đẩy sự hợp tác trong mạng lưới.
Các token mới được phân phối đến cộng đồng thông qua “đích lạm phát”. Cũng giống như phiếu bầu, tài khoản của các holder Stellar có thể lựa chọn các tài khoản khác để nhận các token này. Và như vậy cộng đồng sẽ bỏ phiếu cho các tài khoản mà họ cảm thấy có sự phát triển đầy hứa hẹn nhất.
Trong báo cáo Le Calvez viết:
“Phiếu bầu được kiểm định hàng tuần và mỗi tài khoản đích lạm phát được bầu chọn bởi ít nhất 0,05% nguồn cung sẽ nhận được một phần của nhóm lạm phát, tỷ lệ thuận với tổng số dư của tất cả [tài khoản].”
Tuy nhiên, vào tháng 9 năm 2019, Quỹ Phát triển Stellar (SDF) đã vô hiệu hóa tính năng này. Lý do thì nhiều vô kể, nhưng chủ yếu là do mô hình lạm phát không phục vụ cho việc phát triển các dự án dựa trên Stellar.
Bài viết của Quỹ như sau:
“Với 5 năm hoạt động cùng một vài triệu tài khoản, rõ ràng lạm phát không thể phục vụ mục đích này. Thay vì gửi lạm phát đến các dự án dựa trên Stellar, phần lớn người dùng sẽ gửi lạm phát cho chính họ – nếu họ có đích lạm phát của mình.”
Thật vậy, có rất ít tài khoản Stellar tham gia vào thử nghiệm này. Theo phân tích của Le Calvez, chỉ có 18,3% trong số tất cả các tài khoản là có đích lạm phát. Trong đó, có rất nhiều loại địa chỉ bao gồm các sàn giao dịch (như Binance và Poloniex), tài khoản cá voi, người tham gia nhóm lạm phát và các địa chỉ được liên kết với SDF.
Đặc biệt nhất là kế hoạch cho phép SDF nhận 98% tài sản từ tất cả các quỹ lạm phát XLM vì Quỹ cũng kiểm soát 80% nguồn cung token, có nghĩa là chính họ là một đích lạm phát.
Phần phân tích này đã gặp phải nhiều chỉ trích: một trong những đối tượng hưởng lợi nhiều nhất từ mô hình lạm phát Stellar Lumens là công ty con của nó.
@hsinjuchuang dump your Lumens.
That project is a total joke now.
The @StellarOrg team should be ashamed of themselves.
— Richard (@ricburton) 7 tháng 1, 2020
Sự chứng minh sai lầm đó đã gặp nhiều khó khăn. Thay vào đó, người ta có thể xem mô hình như một thử nghiệm crypto thực sự.
Kể từ khi tạm dừng lạm phát vào năm ngoái, SDF đã đốt 5 tỷ XLM từ quỹ cùng với 50 tỷ XLM khác dự kiến cho airdrops. Như vậy, Quỹ đã kiếm được 5,4 tỷ XLM chỉ từ quá trình lạm phát. Trong số 50 tỷ XLM hiện đang lưu hành, SDF kiểm soát chưa đến một nửa.
Le Calvez kết luận rằng đó không phải là scam và “mỗi mạng đều có những đặc điểm riêng cần phải được xem xét.”
Hy vọng rằng trong năm 2020 sẽ còn có nhiều thử nghiệm hơn nữa, nhiều nỗ lực hơn nữa để họ có thể làm chủ được những đặc điểm này.
- Giá Tron tăng gần 10% sau khi Just Game ra mắt, vượt mặt Stellar nhắm mục tiêu lọt top 10
- Stellar airdrop trên Keybase sắp kết thúc sớm do những kẻ spam
